Jump to content

මැඩෙයිරා

විකිපීඩියා වෙතින්

Madeira (/məˈdɪərə/ mə-DEER-ə or /məˈdɛərə/ mə-DAIR-ə;[1][2][3] European Portuguese: [mɐˈðɐjɾɐ] ⓘ), officially the Autonomous Region of Madeira (Script error: The function "langx" does not exist.), is an autonomous region of Portugal. It is an archipelago situated in the North Atlantic Ocean, in the region of Macaronesia, just under 400 කිලෝමීටර (250 mi) north of the Canary Islands, 520 කිලෝමීටර (320 mi) west of the Kingdom of Morocco and 805 කිලෝමීටර (500 mi) southwest of mainland Portugal.[4][5] Madeira sits on the African Tectonic Plate, although it is culturally, politically and ethnically associated with Europe, with its population predominantly descended from Portuguese settlers.[6][7][8] Its population was 251,060 in 2021. The capital of Madeira is Funchal, on the main island's south coast.

The archipelago includes the islands of Madeira, Porto Santo, and the Desertas, administered together with the separate archipelago of the Savage Islands. Roughly half of the population lives in Funchal.[9] The region has political and administrative autonomy through the Administrative Political Statute of the Autonomous Region of Madeira provided for in the Portuguese Constitution. The region is an integral part of the European Union as an outermost region.[10] Madeira generally has a mild/moderate subtropical climate with mediterranean summer droughts and winter rain. Many microclimates are found at different elevations.

Madeira, uninhabited at the time, was claimed by Portuguese sailors in the service of Prince Henry the Navigator in 1419 and settled after 1420. The archipelago is the first territorial discovery of the exploratory period of the Age of Discovery.

Madeira is a year-round resort, particularly for Portuguese, but also British (148,000 visits in 2021), and Germans (113,000).[11] It is by far the most populous and densely populated Portuguese island. The region is noted for its Madeira wine, flora, and fauna, with its pre-historic laurel forest, classified as a UNESCO World Heritage Site. The destination is certified by EarthCheck.[12] The main harbour in Funchal has long been the leading Portuguese port in cruise ship dockings, an important stopover for Atlantic passenger cruises between Europe, the Caribbean and North Africa.[13] In addition, the International Business Centre of Madeira, also known as the Madeira Free Trade Zone, was established in the 1980s. It includes (mainly tax-related) incentives.[14]

ඉතිහාසය

[සංස්කරණය]

පුරාණ

[සංස්කරණය]

ප්ලූටාර්ක් ඔහුගේ සමාන්තර ජීවිතවල (සර්ටෝරියස්, ක්‍රි.ව. 75) හමුදාපති ක්වින්ටස් සර්ටෝරියස් (ක්‍රි.පූ. 72) ගැන සඳහන් කරමින්, ඔහු කැඩිස් වෙත ආපසු පැමිණීමෙන් පසු, ඔහුට සුන්දර අත්ලාන්තික් දූපත් ගැන කතා කළ නැවියන් මුණගැසුණු බව සඳහන් කරයි: "දූපත් යැයි කියනු ලැබේ. අප්‍රිකාවේ සිට කිලෝමීටර් 2,000ක් දුරින් ඉතා පටු සමුද්‍ර සන්ධියකින් වෙන් කර ඇති සංඛ්‍යාවෙන් දෙදෙනෙකු ඔවුන් හඳුන්වන්නේ ආශීර්වාද ලත් දූපත් ලෙසයි."[15]

900 සහ 1030 අතර කාලයේ දී වයිකින්වරුන් විසින් මෙම දූපත් වෙත පැමිණෙන්නට ඇති බව පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂිවලින් පෙනී යයි.[16][17]

මුහම්මද් අල්-ඉද්‍රිසිගේ ගිණුම්වල සඳහන් වන්නේ මුගර්රරින් ("ත්‍රාසජනකයින්" - ලිස්බන්හි සිට මුහුදු යාත්‍රා කරන්නන්) වැඩි ජනාකීර්ණ කැනරි ප්‍රදේශයට යාමට පෙර "විශාල බැටළුවන් විශාල ප්‍රමාණයක්, තිත්ත සහ ආහාරයට ගත නොහැකි" මස් සොයා ගත් දූපතක් හමු වූ බවයි. දූපත්. මෙම දූපත, සමහරවිට මැඩෙයිරා හෝ හයිරෝ, පශු සම්පත් සිටීම සඳහා මිනිසුන් විසින් ජනාවාස වී හෝ කලින් සංචාරය කර තිබිය යුතුය.[18]

පුරාවෘත්තය

[සංස්කරණය]

එංගලන්තයේ තුන්වන එඩ්වඩ් රජුගේ පාලන සමයේදී, පෙම්වතුන් වූ රොබට් මැචිම් සහ ඇනා ඩී ආර්ෆෙට් 1346 දී එංගලන්තයේ සිට ප්‍රංශයට පලා ගිය බව කියනු ලැබේ. ප්‍රචණ්ඩ කුණාටුවකින් මාර්ගයෙන් ඉවතට පැන ඔවුන්ගේ නැව දූපතක වෙරළ තීරයේ ගිලී ගියේය. මැඩෙයිරා වී ඇත. පසුව මෙම පුරාවෘත්තය තරුණ පෙම්වතුන් සිහිපත් කිරීම සඳහා දිවයිනේ මැචිකෝ නගරය නම් කිරීමට පදනම විය.[19]

කෝර්බිටිස් ඇට්ලස් පත්‍ර හතරේ හතරවන සහ අවසාන පත්‍රය (1384-1410)

යුරෝපීය ගවේෂණය

[සංස්කරණය]

මැඩෙයිරා 14 වන සියවසේ මුල් භාගයේ සිට සියලුම රාජධානි පිළිබඳ දැනුම පොත, 1351 සිට මෙඩිසි-ලෝරෙන්ටියන් ඇට්ලස්, 1380 සහ 1385 සිට සොලෙරි පෝර්ටෝලානි සහ 14 වන සියවසේ අගභාගයේ කෝර්බිටිස් ඇට්ලස් ඇතුළු මධ්‍යකාලීන අත්පිටපත් කිහිපයක පෙනී සිටියි. මෙම ග්‍රන්ථවල මැඩෙයිරා හැඳින්වෙන්නේ ලෙක්මේන්, ලොලෙග්නේම්, ලෙග්නාමි (දර දූපත), පුවර්ටෝ හෝ පෝටෝ සැන්ටෝ සහ ඩෙසියර්ටා ලෙසයි.[20] මෙම අත්ලාන්තික් දූපත් පිළිබඳ දැනුම පෘතුගාල රාජධානිය විසින් වඩාත් හොඳින් ලේඛනගත කර සොයා ගැනීමට සහ සාර්ථක ජනාවාස කිරීමට පෙර පැවති බව බොහෝ දෙනා පිළිගෙන ඇත.[21]

ජෝඕ ගොන්කල්ව්ස් සර්කෝ ගේ ප්‍රතිමාව

1418 දී, කපිතාන්වරුන් දෙදෙනෙකු වන ජෝඕ ගොන්සාල්වෙස් සර්කෝ සහ ට්‍රිස්ටෝ වාස් ටෙක්සෙයිරා, නාවික හෙන්රි කුමරුගේ සේවය සඳහා අප්‍රිකානු වෙරළ තීරය ගවේෂණය කරමින් සිටියදී, කුණාටුවකින් වූ නැව් අනතුරකින් බේරීමට ඔවුන් පෝටෝ සැන්ටෝ (ඉංග්‍රීසි: "ශුද්ධ වරාය") ලෙස නම් කරන ලද දූපතකට ගෙන යන ලදී.

ඊළඟ වසරේ, සර්කෝ සහ වාස් බාර්ටොලමියු පෙරෙස්ට්‍රෙලෝ සමඟ ගවේෂණයක් සංවිධානය කළහ. මෙම තිදෙනා පෝටෝ සැන්ටෝ දූපතට ගොස් පෘතුගීසි කිරීටය වෙනුවෙන් එයට හිමිකම් කියමින් ජනාවාසයක් පිහිටුවා ගත්හ. නව පදිංචිකරුවන් "නිරිත දෙසින් එල්ලා ඇති තද කළු වලාකුළක්" නිරීක්ෂණය කළ අතර, විමර්ශනය කිරීමේදී ඔවුන් මැඩෙයිරා ලෙස හැඳින්වූ විශාල දූපත සොයා ගත්හ.[22][23]

බේරුම්කරණය

[සංස්කරණය]

පළමු පෘතුගීසි පදිංචිකරුවන් 1420 හෝ 1425 දී පමණ දූපත් යටත් විජිතයක් බවට පත් කිරීමට පටන් ගත්හ.[24] පළමු පදිංචිකරුවන් වූයේ කපිතාන්-ඩූන් තිදෙනා සහ ඔවුන්ගේ පවුල්, වංශවත් සාමාජිකයන්ගෙන් යුත් කුඩා කණ්ඩායමක්, නිහතමානී තත්වයන් ඇති පුද්ගලයින් සහ රාජධානියේ හිටපු රැඳවියන් ය.[තහවුරු කර නොමැත]

පදිංචිකරුවන්ගෙන් බහුතරයක් ධීවරයින් සහ ගොවි ගොවීන් වූ අතර ඔවුන් කැමැත්තෙන්ම පෘතුගාලයෙන් පිටත්ව ගොස් නව ජීවිතයක් සඳහා දූපත් වලට ගියහ, ඔවුන් බලාපොරොත්තු වූයේ කළු මරණයෙන් විනාශ වූ පෘතුගාලයේ සහ හොඳම ගොවිබිම් දැඩි ලෙස පැවති පෘතුගාලයට වඩා හොඳ එකක් බවයි. වංශවත් අය විසින් පාලනය කරනු ලැබේ.

දිවයිනේ කෘෂිකාර්මික සංවර්ධනය සඳහා අවම කොන්දේසි ඇති කිරීම සඳහා, පදිංචිකරුවන්ට ඝන වනාන්තරයේ කොටසක් කපා දමා උතුරු වෙරළ තීරයේ බහුල ජලය දකුණට ගෙන යාම සඳහා "ලෙවාඩාස්" නම් ජල මාර්ග විශාල සංඛ්යාවක් ඉදි කිරීමට සිදු විය. දිවයිනේ වෙරළ තීරය.[තහවුරු කර නොමැත]

මුලදී, පදිංචිකරුවන් තම පැවැත්ම සඳහා තිරිඟු නිෂ්පාදනය කළ නමුත් පසුව පෘතුගාලයේ ප්‍රධාන භූමිය වෙත තිරිඟු අපනයනය කිරීමට පටන් ගත්හ.[තහවුරු කර නොමැත] පෙර කාලයේ පදිංචිකරුවන්ගේ ප්‍රධාන ජීවනෝපාය වූයේ මාළු සහ එළවළු ය.[25]

ධාන්‍ය නිෂ්පාදනය පහත වැටීමට පටන් ගත් අතර පසුව ඇති වූ අර්බුදය හේතුවෙන් දූපත් වලට ලාභ ලැබිය හැකි වන පරිදි වෙනත් වාණිජ භෝග වගා කිරීමට නියෝග කිරීමට හෙන්රි නාවිකයාට බල කෙරුනි.[තහවුරු කර නොමැත] දූපත් වල සහ පෘතුගීසි කර්මාන්තයට ඉන්ධන සපයන ලදී. මැඩෙයිරා හි පළමු ජලයෙන් ක්‍රියාත්මක වන සීනි කම්හල හඳුන්වා දීමෙන් පසුව, 1455 වන විට සීනි නිෂ්පාදනය ඇරෝබා 6,000 (ඇරෝබා එකක් කිලෝග්‍රෑම් 11 සිට 12 දක්වා හෝ රාත්තල් 24 සිට 26 දක්වා) දක්වා වැඩි විය,[26] සිසිලියේ උපදේශකයින් භාවිතා කර මූල්‍යාධාර ලබා දුන්නේය. ජෙනෝස් අගනුවර (17 වන සියවස දක්වා දිවයින ආර්ථිකයේ අනිවාර්ය අංගයක් ලෙස ජෙනෝවා ක්‍රියා කළේය). මැඩෙයිරා හි ප්‍රවේශ්‍යතාව වැනිසියානු ඒකාධිකාරය මග හැරීමට උනන්දු වූ ජෙනෝයිස් සහ ෆ්ලෙමිෂ් වෙළඳුන් ආකර්ෂණය විය.

"1480 වන විට ඇන්ට්වර්ප් නැව් හැත්තෑවක් පමණ මැඩෙයිරා සීනි වෙළඳාමේ නිරත වූ අතර, පිරිපහදු කිරීම සහ බෙදා හැරීම ඇන්ට්වර්ප් හි සංකේන්ද්‍රණය විය. 1490 ගණන් වන විට මැඩෙයිරා සීනි නිෂ්පාදකයෙකු ලෙස සයිප්‍රසය අභිබවා ගියේය."[27]

උක් නිෂ්පාදනය දිවයිනේ ආර්ථිකයේ මූලික එන්ජිම වූ අතර, එය ඉක්මනින් ෆන්චල් අගනගරයේ ආර්ථික සමෘද්ධිය ලබා දුන්නේය. උක් නිෂ්පාදනය යුරෝපයේ සෑම ප්‍රදේශයකින්ම වික්‍රමාන්විතයන් සහ වෙළෙන්දන් ආකර්ෂණය කර ගත් අතර, විශේෂයෙන් ඉතාලි, බාස්ක්, කැටලන් සහ ෆ්ලෙමිෂ්. මෙයින් අදහස් කළේ පහළොස්වන සියවසේ දෙවන භාගයේදී ෆන්චල් නගරය යුරෝපීය වෙළඳ මාර්ග සඳහා අනිවාර්ය වරායක් බවට පත් වූ බවයි.[28][29]

වහල් හිමිකරුවන් මැඩෙයිරාන් ජනගහනයෙන් සුළුතරයක් පමණක් වුවද, වහලුන් අයිතිකරුවන් කිහිප දෙනෙකුට පමණක් අයිති වුවද, ගෙවන කම්කරුවන් සමඟ උක් වගා කිරීම සඳහා දිවයිනේ සීනි වෙළඳාමේ කාල පරිච්ඡේදයේදී වහලුන් භාවිතා කරන ලදී. අප්‍රිකානු වෙරළ තීරය තවදුරටත් ගවේෂණය කිරීමෙන් පසු සීටා සහ බටහිර අප්‍රිකානුවන් යටත් කර ගැනීමෙන් බර්බර්වරුන් අල්ලා ගත් වහලුන් අසල පිහිටි කැනරි දූපත්වලින් පැමිණි ගුවන්චේස්ගෙන් සමන්විත විය.[30][31] මධ්‍යධරණී කලාපය පුරා නැව්වලින් සහ වෙරළබඩ ප්‍රජාවන්ගෙන් යුරෝපීයයන් වහල්භාවයට පත් කළ උතුරු අප්‍රිකාවේ බර්බරි කෝර්සෙයාර්වරු 1617 දී පෝටෝ සැන්ටෝහිදී පුද්ගලයන් 1,200ක් අල්ලා ගත්හ.[32][33]

දහසයවන ශතවර්ෂයේ මුල් භාගය දක්වා මැඩෙයිරා අත්ලාන්තික් සාගරයේ ප්‍රධාන සීනි වෙළඳපොලක් විය. පෙනෙන විදිහට, සීනි නිෂ්පාදනයේ සන්දර්භය තුළ පළමු වරට වහල් ශ්‍රමය යෙදවූයේ මැඩෙයිරා හි ය. යටත් විජිත සීනි නිෂ්පාදන ක්‍රමය ඉතා කුඩා පරිමාණයෙන් මැඩෙයිරා දූපතේ ක්‍රියාවට නංවන ලද අතර පසුව මහා පරිමාණයෙන් වෙනත් විදේශීය නිෂ්පාදන ප්‍රදේශවලට මාරු කරන ලදී.[34]

පසුකාලීනව, මෙම කුඩා පරිමාණයේ නිෂ්පාදනය බ්‍රසීලියානු සහ සාඕ ටොමියන් වැවිලි වලින් අභිබවා ගියේය. මැඩෙයිරාන් සීනි නිෂ්පාදනය ගෘහාශ්‍රිත අවශ්‍යතා සඳහා ප්‍රමාණවත් නොවන ආකාරයෙන් පහත වැටුණු අතර, එම නිසා අනෙකුත් පෘතුගීසි ජනපදවලින් දිවයිනට සීනි ආනයනය කරන ලදී.[තහවුරු කර නොමැත] සීනි මෝල් ක්‍රමක්‍රමයෙන් අත්හැර දමන ලද අතර, ඉතිරිව තිබූ ස්වල්පයක් ඉතිරි වූ අතර, එය අනෙක් ඒවාට මග පෑදීය.

17 වන ශතවර්ෂයේදී, පෘතුගීසි සීනි නිෂ්පාදනය බ්‍රසීලය, සාඕ ටෝම් සහ ප්‍රින්සිප් සහ වෙනත් ප්‍රදේශවලට මාරු වීමත් සමඟ, මැඩෙයිරා හි වඩාත්ම වැදගත් වෙළඳ භාණ්ඩය එහි වයින් බවට පත් විය.[35] සීනි වතු වෙනුවට මිදි වතු ආදේශ කරන ලද අතර එය ඊනියා ‘වයින් සංස්කෘතියෙන්’ ආරම්භ වූ අතර එය ජාත්‍යන්තර කීර්තියක් අත්කර ගත් අතර නව සමාජ පන්තියක් වන ධනේශ්වරයේ නැගීම ලබා දුන්නේය.

එංගලන්තය සමඟ ඇති කර ගත් වාණිජ ගිවිසුම් වැඩිවීමත් සමඟ, වැදගත් ඉංග්‍රීසි වෙළෙන්දෝ දිවයිනේ පදිංචි වූ අතර, අවසානයේදී, වැඩි වැඩියෙන් වැදගත් වූ දූපත් වයින් වෙළඳාම පාලනය කළහ. ඉංග්‍රීසි වෙළෙන්දෝ දහහත්වන සියවස වන විට ෆන්චල් හි පදිංචි වූ අතර, උතුරු ඇමරිකාව, බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් සහ එංගලන්තයේම වෙළඳපල ඒකාබද්ධ කළහ. මැඩෙයිරා වයින් වෙළඳපොලේ ඉතා ජනප්‍රිය වූ අතර එය එක්සත් ජනපදයේ ආරම්භක පියවරුන් විසින් නිදහස් ප්‍රකාශනය අතරතුර ටෝස්ට් එකක භාවිතා කළ බව කියනු ලැබේ.[36][37]

15 වන සියවසේ ගොතික් විලාසිතාවේ කුළුණ පසුබිමේ ඇති ෆන්චල් ආසන දෙව්මැදුර

දහඅටවන සහ දහනව වන ශතවර්ෂ වලදී, මැඩෙයිරා එහි දේශගුණය සහ චිකිත්සක බලපෑම් සඳහා කැපී පෙනේ.[තහවුරු කර නොමැත] දහනව වන සියවසේදී දිවයිනට පැමිණි අමුත්තන් ප්‍රධාන කණ්ඩායම් හතරක් ඒකාබද්ධ කළහ: රෝගීන්, සංචාරකයින්, සංචාරකයින් සහ විද්‍යාඥයන්. බොහෝ අමුත්තන් මුදලාලි රදල පැලැන්තියට අයත් විය.[තහවුරු කර නොමැත]

සමය සඳහා ඉහළ ඉල්ලුමක් හේතුවෙන් අමුත්තන් සඳහා මාර්ගෝපදේශ සකස් කිරීමේ අවශ්යතාවක් ඇති විය. මැඩෙයිරා හි පළමු සංචාරක මාර්ගෝපදේශකයා 1850 දී දර්ශනය වූ අතර දිවයිනේ ඉතිහාසය, භූ විද්‍යාව, වෘක්ෂලතා, සත්ත්ව විශේෂ සහ සිරිත් විරිත් කෙරෙහි අවධානය යොමු කළේය.[38] හෝටල් යටිතල පහසුකම් සම්බන්ධයෙන්, බ්‍රිතාන්‍යයන් සහ ජර්මානුවන් විසින් මැඩෙයිරාන් හෝටල් ජාලය මුලින්ම දියත් කරන ලදී.[තහවුරු කර නොමැත] ඓතිහාසික Belmond Reid's Palace 1891 දී විවෘත කරන ලද අතර එය අද දක්වාම විවෘතව පවතී.

1801 දී බ්‍රිතාන්‍යයන් ප්‍රථම වරට දිවයින සුහදව අත්පත් කර ගත් අතර පසුව කර්නල් විලියම් හෙන්රි ක්ලින්ටන් ආණ්ඩුකාරවරයා බවට පත් විය.[39] ලුතිනන්-කර්නල් ජේම්ස් විලෝබි ගෝර්ඩන් යටතේ 85 වන පාදයේ රෙජිමේන්තුවට අයත් කණ්ඩායමක් දිවයිනේ ආරක්ෂාව සලසා ගත්හ.[40] ඒමියන්ස් සාමයෙන් පසු, 1802 දී බ්‍රිතාන්‍ය හමුදා ඉවත් වූ අතර, 1807 දී මැඩෙයිරා නැවත අත්පත් කර ගැනීමට 1814 දී අර්ධද්වීප යුද්ධය අවසන් වන තෙක් පමණි.[41] 1846 දී ජේම්ස් ජුලියස් වුඩ් දිවයිනේ කටු සටහන් හතක මාලාවක් ලිවීය. 1856 දී, කොලරාවෙන් සුවය ලබන බ්‍රිතාන්‍ය හමුදා සහ ක්‍රිමියානු යුද්ධයේදී මියගිය සොල්දාදුවන්ගේ වැන්දඹුවන් සහ අනාථයන්, මැඩෙයිරා හි ෆන්චල් හි ස්ථානගත කර ඇත.[තහවුරු කර නොමැත]

පළමුවන ලෝක යුද්ධය

[සංස්කරණය]

1916 දෙසැම්බර් 3 මහා යුද්ධය අතරතුර, මැක්ස් වැලන්ටිනර් විසින් මෙහෙයවන ලද ජර්මානු U-බෝට්ටුවක්, මැඩෙයිරා හි ෆන්චල් වරායට ඇතුළු විය. U-38 නැව් තුනක් ටෝපිඩෝ කර ගිල්වා, යුද්ධය දිගු කිරීමකින් පෘතුගාලයට ගෙන ආවේය.

  • CS Dacia (ටොන් 1,684 හෝ කෙටි ටොන් 1,856), බ්‍රිතාන්‍ය කේබල් තැබීමේ යාත්‍රාවකි.[42] ඩේසියා මීට පෙර කැසබ්ලැන්කා සහ ඩකාර් වෙරළට ඔබ්බෙන් යුද කටයුතු සිදු කර ඇත. එය ජර්මනියේ දකුණු ඇමරිකානු කේබලය ප්‍රංශයේ බ්‍රෙස්ට් වෙත හරවා යැවීමේ ක්‍රියාවලියක යෙදී සිටියේය.[43]
  • SS Kanguroo (ටොන් 2,262 හෝ කෙටි ටොන් 2,493), ප්‍රංශ විශේෂිත "බර-එසවුම්" ප්‍රවාහනයකි.[44]
  • Surprise (ටොන් 620ක් හෝ කෙටි ටොන් 680ක්), ප්‍රංශ තුවක්කු බෝට්ටුවක්. ඇගේ අණ දෙන නිලධාරියා සහ කාර්ය මණ්ඩලයේ 34 දෙනෙක් (පෘතුගීසි ජාතිකයින් 7 දෙනෙකු ඇතුළුව) මිය ගියහ.[45]

නැව්වලට ප්‍රහාර එල්ල කිරීමෙන් පසු U-38 කිලෝමීටර් 3 (සැතපුම් 2) පමණ පරාසයක සිට පැය දෙකක කාලයක් ෆන්චල් වෙත බෝම්බ හෙලීය. මැඩෙයිරා හි බැටරි නැවත ගිනි ගත් අතර අවසානයේ U-38 හට ඉවත් වීමට බල කෙරුනි.[46]

1917 දෙසැම්බර් 12 දින, ජර්මානු U-බෝට්ටු දෙකක්, SM U-156 සහ SM U-157 (මැක්ස් වැලන්ටිනර් විසින් මෙහෙයවන ලදී), නැවතත් ෆන්චල් වෙත බෝම්බ හෙලීය.[47] මෙවර ප්‍රහාරය විනාඩි 30ක පමණ කාලයක් පැවතිණි. U-බෝට්ටු 40 120 සහ 150 mm (4.7 සහ 5.9 in) ෂෙල් වෙඩි තැබුවා. මරණ තුනක් සහ 17 දෙනෙක් තුවාල ලැබූහ. නිවාස ගණනාවකට සහ සැන්ටා ක්ලාරා දේවස්ථානයට පහර වැදී ඇත.[48]

අවසාන ඔස්ට්‍රියානු අධිරාජ්‍යයා වූ පළමුවන චාල්ස් යුද්ධයෙන් පසු මැඩෙයිරා වෙත පිටුවහල් කරන ලදී. චාල්ස් නැවත සිංහාසනයට පත්කිරීමේ ප්‍රයත්නය වැලැක්වීමට අධිෂ්ඨාන කර ගත් මිත්‍ර බලවේග කවුන්සිලය, එය අත්ලාන්තික් සාගරයේ හුදකලා වූ අතර පහසුවෙන් ආරක්‍ෂා කර ඇති නිසා මැඩෙයිරා වෙත පිටුවහල් කිරීමට ඔහුට හැකි විය.[49] ඔහු එහිදී 1922 අප්‍රේල් 1 වන දින මිය ගිය අතර ඔහුගේ මිනී පෙට්ටිය මොන්ටේ අප ස්වාමිදූගේ දේවස්ථානයේ තැන්පත් කර ඇත.

භූගෝලය

[සංස්කරණය]
දූපත් සමූහයේ දූපත් බෙදා හැරීම (සාවේජ් දූපත් ඇතුළුව නොවේ)
බිකා ඩා කානා වෙතින් මැඩෙයිරා ගේ ඉහළ කදු පෙන්වන දර්ශන

මැඩෙයිරා දූපත් සමූහය අප්‍රිකානු වෙරළේ සිට කිලෝමීටර 520 ක් (280 nmi), යුරෝපීය වෙරළ තීරයේ ආසන්නතම ස්ථානයෙන් (පෘතුගීසි නගරය වන සාග්‍රෙස්, ඇල්ගාර්ව්) සිට කිලෝමීටර 805 (430 nmi) සහ පෘතුගාලයේ, ලිස්බන් අගනුවර සිට කිලෝමීටර 1,000 (540 nmi) දුරින් පිහිටා ඇත. (ආසන්න වශයෙන් පැය එකහමාරක ගුවන් ගමනක්).[50] මැඩෙයිරා වාසය කරන්නේ ටෝරේ-මැඩෙයිරා රිජ් හි අන්ත දකුණේ, නානමිතික ව්‍යුහයක් උතුරු-ඊසාන දෙසින් දකුණු-නිරිත දිග අක්ෂය ඔස්සේ කිලෝමීටර 1,000 (540 nmi) දක්වා විහිදේ. මෙම ව්‍යුහය අගාධ තැනිතලාවේ සිට මීටර් 3,500 (අඩි 11,500) දක්වා විහිදෙන දිගු භූ රූප විද්‍යාත්මක සහන වලින් සමන්විත වේ; එහි ඉහළම ගිල්වන ස්ථානය මීටර් 150 (අඩි 490) (අක්ෂාංශ 36 ° N පමණ) ගැඹුරකට ළඟා වේ. ටෝරේ-මැඩෙයිරා කඳුවැටියේ මූලාරම්භය පැහැදිලිව තහවුරු වී නැත, නමුත් ලිතෝස්ෆියරයේ ගැටීම නිසා ඇති වූවක් විය හැකිය.[51][52]

දූපත්

[සංස්කරණය]
  • මැඩෙයිරා (වර්ග කිලෝමීටර 740.7 හෝ වර්ග සැතපුම් 286), ඉල්හු ද ඇගෝස්ටින්හෝ, ඉල්හු ද සාඕ ලොරෙන්සෝ, ඉල්හු මවුල් (වයඹදිග); මුළු ජනගහනය: 262,456 (2011 සංගණනය).
  • පෝටෝ සැන්ටෝ (වර්ග කිලෝමීටර 42.5 හෝ වර්ග සැතපුම් 16.4), ඉල්හු ද බයික්සෝ ඕ ඩ කැල්, ඉල්හු ද ෆෙරෝ, ඉල්හු දාස් සෙනූරාස්, ඉල්හු ද ෆෝරා, ඉල්හියු ද සිමා; මුළු ජනගහනය: 5,483 (2011 සංගණනය).
  • ඩෙසර්ටාස් දූපත් (වර්ග කිලෝමීටර 14.2 හෝ වර්ග සැතපුම් 5.5), ජනාවාස නොවූ දූපත් තුන ඇතුළුව: ඩෙසර්ටා ග්‍රෑන්ඩ් දූපත, බුගියෝ අයිලන්ඩ් සහ ඉල්හියු ද චාඕ.
  • සාවේජ් දූපත් (වර්ග කිලෝමීටර 3.6 හෝ වර්ග සැතපුම් 1.4), ප්‍රධාන ජනාවාස නොවූ දූපත් තුනක් සහ කණ්ඩායම් දෙකකින් දූපත් 16 ක් ඇතුළුව මැඩෙයිරා දූපතේ දකුණු-ගිණිකොණ දෙසින් පිහිටි දූපත් සමූහය: වයඹදිග කණ්ඩායම (සෙල්වගෙම් ග්‍රෑන්ඩ් දූපත, ඉල්හු ද පල්හීරෝ ඩා ටෙරා, ඉල්හෙයිරෝ ඩා ටෙරා, ඉල්හෙයිරෝ ඩා ටෙරා මාර්) සහ අග්නිදිග සමූහය (සෙල්වගෙම් පෙකෙනා දූපත, ඉල්හු ග්‍රෑන්ඩ්, ඉල්හු සුල්, ඉල්හු පෙකේනෝ, ඉල්හු ෆෝරා, ඉල්හු ඇල්ටෝ, ඉල්හු කොම්ප්‍රිඩෝ, ඉල්හු රෙඩොන්ඩෝ, ඉල්හු නොර්ටේ).

කඳු මුදුන්

[සංස්කරණය]

මැඩෙයිරා හි ඇති උසම කඳු මුදුන් දහය දිවයිනේ විවිධ භූ විෂමතාවන් නිරූපණය කරයි. පිකෝ රුයිවෝ උසම මීටර් 1,862 වේ.[53][54] මැඩෙයිරා හි කඳු මුදුන් රළු භූමි ප්‍රදේශ සහ අත්ලාන්තික් සාගරයේ දර්ශනීය දර්ශන ලබා දෙයි, කඳු නගින්නන් සහ ස්වභාව ලෝලීන් සිත් ඇදගන්නාසුළු දසුන් සහ අභියෝගාත්මක මංපෙත් සොයමින් ආකර්ෂණය කරයි.[55]

ස්ථා කන්දේ නම මී. අඩි
1. පිකෝ රුයිවෝ 1862 6109
2. පිකෝ දාස් ටොරස් 1847 6060
3. පිකෝ ඩෝ අරීරෝ 1818 5965
4. පිකෝ ඩෝ සිඩ්‍රෝ 1801 5909
5. පිකෝ ඩෝ ගැටෝ 1780 5840
6. පිකෝ ග්‍රෑන්ඩ් 1655 5430
7. පිකෝ රුයිවෝ ඩෝ පෝල් ඩා සේරා 1649 5410
8. ක්වයිමදාස් 1500 4921
9. පිකෝ ඩෝ සෙරාඩිනෝ 1436 4711
10. චාඕ ඩොස් ටෙරෙයිරෝස් 1436 4711

මැඩෙයිරා දූපත

[සංස්කරණය]
මැඩෙයිරා සහ මහාද්වීපික පෘතුගාලය අතර ඊසානදිග අත්ලාන්තික් සාගරයේ මුහුදු කඳු පහළ වම් කෙළවරේ මැඩෙයිරා දූපත් සමූහය සමඟ
මැඩෙයිරාගේ සවිස්තරාත්මක, සැබෑ වර්ණ රූපය. රූපයේ දැක්වෙන්නේ ගැඹුරු කොළ පැහැති ලෝරල් වනාන්තරය (ලෝරිසිල්වා) දිවයිනේ උතුරු කඳු බෑවුම්වල නොවෙනස්ව පවතින නමුත් දකුණු ප්‍රදේශයේ මෘදු භූමි ප්‍රදේශයන්හි නගරවල ටෙරාකොටා වර්ණය සහ කෘෂිකර්මාන්තයේ ලා කොළ පැහැය වඩාත් ප්‍රමුඛ වන බවයි.

Madeira island is at the top of a massive shield volcano that rises about 6 km (20,000 ft) from the floor of the Atlantic Ocean, on the Tore underwater mountain range.[56] The volcano formed atop an east–west rift[57][58] in the oceanic crust along the African Plate, beginning during the Miocene epoch (5 million years ago), continuing into the Pleistocene (700,000 years ago).[59] This was followed by extensive erosion, producing two large amphitheatres opening southward in the central part of the island. Volcanic activity later resumed, producing scoria cones and lava flows atop the eroded shield. The most recent volcanic eruptions were on the west-central part of the island 6,500 years ago, creating more cinder cones and lava flows.[59]

It is the largest island of the group with an area of 741 km2 (286 sq mi), a length of 57 km (35 mi) (from Ponte de São Lourenço to Ponta do Pargo). It is approximately 22 km (14 mi) at its widest point (from Ponta da Cruz to Ponta de São Jorge), with a coastline of 150 km (90 mi). It has a mountain ridge that extends along the centre of the island, reaching 1,862 මීටර (6,109 අඩි) at its highest point (Pico Ruivo), staying below 200 metres along its eastern extent. The primitive volcanic foci responsible for the central mountainous area, consisted of the peaks: Ruivo (1,862 m), Torres (1,851 m), Arieiro (1,818 m), Cidrão (1,802 m), Cedro (1,759 m), Casado (1,725 m), Grande (1,657 m), Ferreiro (1,582 m). At the end of this eruptive phase, reefs encircled the island, its marine vestiges evident in a calcareous layer in the area of Lameiros, in São Vicente. Sea cliffs, such as Cabo Girão, valleys and ravines extend from this central spine, leaving the interior generally inaccessible.[60] Daily life is concentrated in the many villages at the mouths of the ravines, through which the heavy autumn and winter rains travel to the sea.[61]

දේශගුණය

[සංස්කරණය]

Madeira has many different bioclimates.[62] Based on differences in sun exposure, humidity, and annual mean temperature, clear variations distinguish north- and south-facing regions, as well as some islands. The islands are strongly influenced by the Gulf Stream and Canary Current, giving it mild to warm year-round temperatures. According to the Instituto de Meteorologia (IPMA), the average annual temperature at Funchal weather station is 19.6 °C (67.3 °F) for the 1981–2010 period. Relief is a determinant factor on precipitation levels; areas such as the Madeira Natural Park can get as much as 2,800 mm (110 in) of precipitation a year.[63] Madeira hosts lush laurel forests, while Porto Santo, a much flatter island, has a semiarid climate (BSh). In most winters snowfall occurs in the mountains.

Climate data for Funchal, capital of Madeira
Month Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Year
Record high °C (°F) 25.5
(77.9) 		27.0
(80.6) 		30.5
(86.9) 		32.6
(90.7) 		34.2
(93.6) 		38.7
(101.7) 		37.7
(99.9) 		38.5
(101.3) 		38.4
(101.1) 		34.1
(93.4) 		29.5
(85.1) 		26.5
(79.7) 		38.7
(101.7)
Mean daily maximum °C (°F) 19.7
(67.5) 		19.7
(67.5) 		20.4
(68.7) 		20.6
(69.1) 		21.6
(70.9) 		23.4
(74.1) 		25.1
(77.2) 		26.4
(79.5) 		26.4
(79.5) 		24.9
(76.8) 		22.6
(72.7) 		20.7
(69.3) 		22.6
(72.7)
Daily mean °C (°F) 16.7
(62.1) 		16.6
(61.9) 		17.2
(63.0) 		17.5
(63.5) 		18.6
(65.5) 		20.6
(69.1) 		22.2
(72.0) 		23.2
(73.8) 		23.2
(73.8) 		21.8
(71.2) 		19.6
(67.3) 		17.9
(64.2) 		19.6
(67.3)
Mean daily minimum °C (°F) 13.7
(56.7) 		13.4
(56.1) 		13.9
(57.0) 		14.4
(57.9) 		15.6
(60.1) 		17.7
(63.9) 		19.2
(66.6) 		20.0
(68.0) 		20.0
(68.0) 		18.6
(65.5) 		16.6
(61.9) 		15.0
(59.0) 		16.5
(61.7)
Record low °C (°F) 8.2
(46.8) 		7.4
(45.3) 		7.7
(45.9) 		9.3
(48.7) 		9.7
(49.5) 		12.0
(53.6) 		14.6
(58.3) 		16.3
(61.3) 		14.9
(58.8) 		13.1
(55.6) 		9.8
(49.6) 		8.0
(46.4) 		7.4
(45.3)
Average precipitation mm (inches) 74.1
(2.92) 		83.0
(3.27) 		60.2
(2.37) 		44.0
(1.73) 		28.9
(1.14) 		7.2
(0.28) 		1.6
(0.06) 		2.0
(0.08) 		32.9
(1.30) 		89.5
(3.52) 		88.8
(3.50) 		115.0
(4.53) 		627.2
(24.69)
Average precipitation days (≥ 0.1 mm) 12 10 9 8 6 3 1 2 6 9 10 13 87
Average relative humidity (%) 71 70 68 68 70 73 73 72 71 71 70 70 71
Mean monthly sunshine hours 160.9 166.8 197.7 194.8 208.6 194.0 232.5 236.7 210.8 194.3 165.9 151.1 2,314.1
Percent possible sunshine 50 54 53 50 48 45 55 57 57 55 53 49 52
Source 1: Instituto Português do Mar e da Atmosfera[64]
Source 2: NOAA (humidity and some records 1961–1990)[65] German Meteorological Service (sunshine 1991-2020)[66][67]

වෘක්ෂලතා සහ සත්ත්ව විශේෂ

[සංස්කරණය]

Endemic plant and animal species.

In the south, little is left of the indigenous subtropical rainforest that once covered the island[තහවුරු කර නොමැත] (the original settlers set fires to clear the land for farming) and named it (madeira means "wood" in Portuguese). However, in the north, the valleys harbor native trees. These laurissilva forests, notably those on the northern slopes, are designated as a UNESCO World Heritage Site. Madeira's paleobotanical record reveals that laurissilva forest has existed for at least 1.8 million years.[68] Critically endangered species such as the vine Jasminum azoricum[69] and the rowan Sorbus maderensis are endemic. The Madeiran large white butterfly was an endemic subspecies of the large white that inhabited the laurissilva forests but has not been seen since 1977.

මැඩෙයිරාන් බිත්ති කටුස්සා

[සංස්කරණය]
Page 'Teira dugesii' not found

මැඩෙයිරාන් වෘක මකුළුවා

[සංස්කරණය]

Hogna ingens, the Deserta Grande wolf spider, is endemic to the Madeira archipelago, specifically Deserta Grande Island. It is critically endangered. It is considered the largest member of its family. Restoration efforts are underway.

කුරුල්ලන්

[සංස්කරණය]

Three species of birds are endemic to Madeira: the Trocaz pigeon, the Madeira Chaffinch and the Madeira firecrest. In addition extinct species include the Madeiran scops owl, two rail species, Rallus adolfocaesaris and R. lowei,[70] and two quail species, Coturnix lignorum and C. alabrevis,[71] and the Madeiran wood pigeon, a subspecies of the common wood pigeon and which was last seen in the early 20th century.

A Great Auk bone is known from the Selvagens, suggesting this seabird visited at least sporadically.[72]

මීයන්

[සංස්කරණය]

Madeira is home to six species of brown mice, believed to be descendants of common European brown mice brought to the island by Vikings in the 9th century (or conceivably by 15th century Portuguese settlers), but diversified to the point where they cannot interbreed with their ancestral species or with one another. They have essentially the same genes, but rearranged to give different chromosome numbers: the ancestral species has 40 chromosomes, whereas the Madeira species have from 22 to 30.[73] The deep valleys of Madeira are separated by high ground, and the different species of mice do not encounter each other.[74]

ලෙවදාස්

[සංස්කරණය]
Page 'Levada (Madeira)' not found

දේශපාලනය

[සංස්කරණය]

දේශපාලන ස්වාධීනත්වය

[සංස්කරණය]

Due to its distinct geography, economy, social and cultural situation, as well as the historical autonomic aspirations of the population, the Autonomous Regions of Madeira was established in 1976.[75] Although it is a politico-administrative autonomous region, the Portuguese constitution specifies both a regional and national connection, obliging their administrations to maintain democratic principles and promote regional interests, while reinforcing national unity.

As defined by the Portuguese constitution and other laws, Madeira possesses its own political and administrative statute and has its own government. The branches of Government are the Regional Government and the Legislative Assembly, the latter elected by universal suffrage, using the D'Hondt method of proportional representation.

The president of the Regional Government is appointed by the Representative of the Republic according to the results of the election to the legislative assemblies.

The sovereignty of the Portuguese Republic is represented in Madeira by the Representative of the Republic, appointed by the President of the Republic on the advice of the Government of the Republic. The tasks of the Representative of the Republic are to sign and order the publication of regional legislative decrees and regional regulatory decrees or to exercise the right of veto over regional laws, should these laws be unconstitutional. Before the sixth amendment to the Portuguese Constitution passed in 2006, this responsibility was held by a more-powerful Minister of the Republic, who was proposed by the Government and appointed by the President.[තහවුරු කර නොමැත]

යුරෝපා සංගමය තුළ තත්ත්වය

[සංස්කරණය]
මැඩෙයිරා ඇතුළත් වන විදේශීය රටවල් සහ ප්‍රදේශ (OCT) සහ පිටත ප්‍රදේශ (OMR) සමඟ ලෝකයේ පූර්ව බ්‍රෙක්සිට් යුරෝපීය සංගමයේ සිතියම

Madeira is an Outermost Region (OMR) of the European Union, meaning that due to its geographical situation, it is entitled to derogation from some EU policies.

According to the Treaty on the Functioning of the European Union, both primary and secondary European Union law applies to Madeira, with possible derogations to take account of its "structural social and economic situation (...) which is compounded by their remoteness, insularity, small size, difficult topography and climate, economic dependence on a few products, the permanence and combination of which severely restrain their development".[76] An example of such derogation is seen in the approval of the International Business Centre of Madeira and other state aid policies to help the rum industry.

It forms part of the European Union customs area, the Schengen Area and the European Union Value Added Tax Area.

විදේශ සබඳතා සහ ආරක්ෂාව

[සංස්කරණය]

Foreign affairs and defence are the responsibility of the national government. The Madeira Military Zone is the Portuguese Army's command for ground forces stationed in the islands, centering on the 3rd Garrison Regiment based at Funchal.[77][78] The Navy tasks the patrol vessels Tejo and Mondego specifically to Madeira, as well as other vessels as required, in order to patrol Portugal's large economic zone.[79][80][81][82] To support search and rescue, the Portuguese Air Force maintains a staging base on Porto Santo Island incorporating detachments of C-295 aircraft and Merlin helicopters.[83]

පරිපාලන අංශ

[සංස්කරණය]
මැඩෙයිරා නගර සභා

Administratively, Madeira is divided into fifty four parishes and eleven municipalities:[84]

Municipality Population

(2011)[85]

Area Main settlement Parishes
Funchal[86] 111,892 75.7 km2 (29.2 sq mi) Funchal 10
Santa Cruz[87] 43,005 68.0 km2 (26.3 sq mi) Santa Cruz 5
Câmara de Lobos 35,666 52.6 km2 (20.3 sq mi) Câmara de Lobos 5
Machico 21,828 67.6 km2 (26.1 sq mi) Machico 5
Ribeira Brava 13,375 64.9 km2 (25.1 sq mi) Ribeira Brava 4
Calheta 11,521 110.3 km2 (42.6 sq mi) Calheta 8
Ponta do Sol 8,862 46.8 km2 (18.1 sq mi) Ponta do Sol 3
Santana 7,719 93.1 km2 (35.9 sq mi) Santana 6
São Vicente 5,723 80.8 km2 (31.2 sq mi) São Vicente 3
Porto Santo[88] 5,483 42.4 km2 (16.4 sq mi) Vila Baleira 1
Porto Moniz 2,711 82.6 km2 (31.9 sq mi) Porto Moniz 4
අගනුවරට ඉහළින් ඇති කඳුකරයේ අර්ධ දර්ශනය

ෆන්චල්

[සංස්කරණය]
Page 'Funchal' not found

ජනගහනය

[සංස්කරණය]

ජනවිකාසය

[සංස්කරණය]
Page 'Demographics of Madeira' not found

ඩයස්පෝරාව

[සංස්කරණය]

Madeirans migrated to the United States, Venezuela, Brazil, Guyana, Saint Vincent and the Grenadines, South Africa and Trinidad and Tobago.[89][90] Madeiran immigrants in North America mostly clustered in New England and mid-Atlantic states, Toronto, Northern California, and Hawaii. The city of New Bedford is especially rich in Madeirans, hosting the Museum of Madeira Heritage. The annual Madeiran and Luso-American celebration, the Feast of the Blessed Sacrament, the world's largest celebration of Madeiran heritage, regularly draws crowds of tens of thousands to the city's Madeira Field.

හවායි හි බොහෝ පෘතුගීසි සංක්‍රමණිකයන් මැඩෙයිරාන් සම්භවයක් ඇත

In the 1846 famine, over 6,000 inhabitants migrated to British Guiana. In 1891 they numbered 4.3% of the population.[91] In 1902 5,000 Portuguese people, mostly Madeirans, lived in Honolulu, Hawaii. By 1910 this grew to 21,000.[92]

1849 saw an emigration of Protestant religious exiles from Madeira to the United States, by way of Trinidad and elsewhere in the West Indies. Most of them settled in Illinois[93] with financial and physical aid of the American Protestant Society, headquartered in New York City. In the late 1830s physician and Presbyterian minister Reverend Robert Reid Kalley, from Scotland made a stop at Funchal, Madeira on his way to a mission in China, with his wife, so that she could recover from an illness. Kalley and his wife stayed on Madeira where he began preaching the Protestant gospel and converting islanders from Catholicism.[94] Eventually, he was arrested and imprisoned for his religious conversion activities. Another Scottish missionary, William Hepburn Hewitson, took on Protestant ministerial activities in Madeira. By 1846, about 1,000 Protestant Madeirenses, who were discriminated against and the subjects of mob violence because of their religious conversions, chose to immigrate to Trinidad and elsewhere in the West Indies in answer a call for sugar plantation workers.[95] The exiles did not fare well there. The tropical climate was unfamiliar and they found themselves in serious economic difficulties. By 1848, the American Protestant Society raised money and sent Rev. Manuel J. Gonsalves, a Baptist minister and a naturalized U.S. citizen from Madeira, to work with Rev. Arsénio da Silva, who had emigrated with the exiles from Madeira, to arrange to resettle those who wanted to come to the United States. Rev. da Silva died in early 1849. Later in 1849, Rev. Gonsalves was then charged with escorting the exiles from Trinidad to settle in Sangamon and Morgan counties in Illinois on land purchased with funds raised by the American Protestant Society. Accounts state that anywhere from 700 to 1,000 exiles came to the United States at this time.[96][97]

Several large Madeiran communities continue around the world, including in the UK and Jersey.[98] The Portuguese British community, made up mostly of Madeirans, celebrate Madeira Day.

In Venezuela the Madeiran Portuguese settled in cities such as Caracas[99] and rural areas of the interior. According to figures from the 1990s, around 70% of the Portuguese diaspora in that country was made up of Madeirans and their descendants, initially dedicated to activities such as agriculture, but later, due to the lack of government support, the emigrants concentrated on commerce[99] in the large Venezuelan cities. Among the companies founded by Madeirans are the supermarkets Central Madeirense, Excelsior Gama, Supermercados Unicasa and Automercados Plaza, and many renowned bakeries.[99] A state in Venezuela called Portuguesa was named after its large Portuguese population.

ආගමනය

[සංස්කරණය]

Madeira is part of the Schengen Area.

Due to its growing popularity, Madeira’s population has grown, reaching 253,259 in 2022, of whom the majority are locals. But Madeira has, for many years, witnessed a rising foreign population. As of 31 December 2022, immigrants in the region totaled 11,793 people, representing an increase of 13.3% compared to 2021. “Nationals from Venezuela (19.7%), the United Kingdom (11.8%), Germany (9.4%) and Brazil (9.2%) continue to represent the main foreign communities in the region[100]”, according to the DREM (Madeira Statistics Department). [101]

ආර්ථිකය

[සංස්කරණය]

The gross domestic product (GDP) reached 4.9 billion euros in 2018, accounting for 2.4% of Portugal's economic output. GDP per capita adjusted for purchasing power then was 22,500 euros or 75% of the EU27 average. The GDP per employee was 71% of the EU average.[102]

Madeira embraced Bitcoin by implementing policies that exempt Bitcoin investors from paying personal income taxes in the region. Madeira Regional Government President Miguel Albuquerque confirmed the inauguration of a business hub focused solely on Bitcoin and related innovations. Speaking in a dialogue with Prince Filip Karađorđević of Serbia at Bitcoin Amsterdam 2023, he framed the move as a significant step toward technological advancements and international partnerships.[103]

මැඩෙයිරා ජාත්‍යන්තර ව්‍යාපාරික මධ්‍යස්ථානය

[සංස්කරණය]
ෆන්චල් වෙතින් මැඩෙයිරාන් කඳුකරයේ දර්ශනය
වම් පසින් කැනිකල් සහ දකුණු පසින් මැඩෙයිරා නිදහස් වෙළඳ (කාර්මික) කලාපය

The Madeira International Business Center (MIBC) free trade zone has led to additional infrastructure, production shops and essential services for small and medium-sized industrial enterprises. MIBC comprises three sectors of investment: the Industrial Free Trade Zone, the International Shipping Register – MAR and International Services. Madeira's tax regime has been approved by the European Commission as legal State Aid and its deadline was extended through 2027. MIBC was created formally in the 1980s as a tool of regional economic policy.[තහවුරු කර නොමැත] It consists of (mainly tax) incentives, granted with the objective of attracting investment into Madeira.

Favorable operational and fiscal conditions were approved by the European Commission under Article 299 of the Treaty on European Union. The MIBC is integrated in the Portuguese and EU legal systems and is regulated and supervised by Portuguese and EU authorities in a transparent and stable business environment, clearly distinguished from so-called "tax havens" and "offshore jurisdictions". In 2015, the EC authorized a state aid regime for companies incorporated between 2015 and 2020 and extended the regime of tax reductions through 2027. The tax regime is outlined in Article 36°-A of the Portuguese Tax Incentives Statute. Available data demonstrates that this programme aided the local labor market, through the creation of qualified jobs and for professionals who have returned to Madeira; increased productivity; expanded business tourism from the visits of investors and their clients and suppliers, and other sectors such as real estate. Telecommunications and other services benefit from a larger client base. Companies attracted by MIBC represent over 40% of revenue in terms of corporate income tax for the Government of Madeira and nearly 3.000 jobs. Salaries there are above average in comparison with the wages paid in other sectors.[104]

ප්‍රාදේශීය රජය

[සංස්කරණය]

Madeira has been a significant recipient of European Union funding, totaling €2 billion. In 2012, it was reported that despite a population of just 250,000, the local administration owed some €6 billion.[105] The Portuguese treasury (IGCP) assumed Madeira's debt management between 2012 and 2015. The region works with the central government on a long-term plan to reduce debt levels and commercial debt stock. Moody's noted that the region made significant fiscal consolidation efforts and that its tax revenue collection has improved. Tax revenues increased by 41% between 2012 and 2016, helping the region to reduce its deficit to operating revenue ratio to 10% in 2016 from 77% in 2013.[106]

සංචාරක ව්‍යාපාරය

[සංස්කරණය]

අත්ලාන්තික් සාගරයේ මුතු ඇටය, සදාකාලික වසන්තයේ දූපත ... මැඩෙයිරා එහි මනඃකල්පිත අන්වර්ථ නාමයන්ට සුදුසු වන අතර අමුත්තන්ට සහ ප්‍රදේශවාසීන්ට මෙතරම් දේ ලබා දෙන මෙම කුඩා ගිනිකඳු දූපත කෙරෙහි සෙනෙහස දැනේ.

කල්හෙටා වෙරළ

Tourism is an important sector in the region's economy, contributing 20%[108] to the region's GDP, providing support throughout the year for commercial, transport and other activities and constituting a significant market for local products. The share in Gross Value Added of hotels and restaurants (9%) also highlights this phenomenon. The island of Porto Santo, with its 9-කිලෝමීටර-long (5.6 mi) beach and its climate, is entirely devoted to tourism.

Visitors are mainly from Europe, with Portuguese, British, German and French tourists providing the main contingents (2021).[11] The average annual occupancy rate was 60.3% in 2008,[109] reaching its maximum in March and April, when it exceeds 70%.[තහවුරු කර නොමැත]

තල්මසුන් නැරඹීම

[සංස්කරණය]

Whale watching has become very popular in recent years. Many species of dolphins, such as common dolphin, spotted dolphin, striped dolphin, bottlenose dolphin, short-finned pilot whale, and whales such as Bryde's whale, Sei whale,[110] fin whale, sperm whale, beaked whales can be spotted near the coast or offshore.[111]

තිරසාර සංවර්ධනය

[සංස්කරණය]

Electricity on Madeira is provided solely through EEM (Empresa de Electricidade da Madeira, SA, which holds a monopoly for the provision of electrical supply on the autonomous region) and consists largely of fossil fuels, but with a significant supply of seasonal hydroelectricity from the levada system, wind power and a small amount of solar. Energy production comes from conventional thermal and hydropower, as well as wind and solar energy.[112] The Ribeira dos Soccoridos hydropower plant, rated at 15MW, utilises a pumped hydropower reservoir to recycle mountain water during the dry summer.[113]

Battery technologies are being tested to minimise Madeira's reliance on fossil fuel imports.[114] Renault SA and EEM piloted the Sustainable Porto Santo—Smart Fossil Free Island project on Porto Santo to demonstrate how fossil fuels can be entirely replaced with renewable energy,[115] using a 3.3 MWh battery. Madeira operates a 15 MW 1-hour lithium iron phosphate battery with black start capability.[116]

In the first half of 2022, 33% of the electricity consumed on the Portuguese archipelago of Madeira was sourced from renewable energy, a milestone achieved through a collaborative initiative co-funded by the European Union (EU).[117]

Central to this accomplishment are the centuries-old stone pipes known as levadas, spanning thousands of kilometers and dating back to the fifteenth century. These levadas efficiently transport rainwater from northern regions to the south, serving various purposes such as human consumption, agriculture, and electricity production.[117]

The Socorridos hydroelectric power station, fueled by water conveyed through the levadas, stands as the island's principal hydraulic system, providing power consistently throughout the year. A significant aspect of the EU-funded multi-million euro project involved enhancing water storage capacity, including the construction of a 5.4-kilometer tunnel and additional mountain tunnels, presenting formidable engineering challenges.[117]

Wind power complements the system, facilitating the movement of stored water uphill during peak demand periods. The treated water serves dual purposes—human consumption and agriculture—while also functioning as a renewable energy source. Nuno Jorge Pereira, Water Production Director for Wood, Water, and Waste (ARM), elucidates the strategic use of water volumes to adapt to energy production levels.[117]

This €34.7 million project, with €17.3 million co-financed by the European Cohesion Policy, not only mitigates concerns about drought but also earned acclaim as one of the best EU co-funded projects in the EGIOSTAR Awards.[117]

The optimized Socorridos plant has notably alleviated water-related challenges for local farmers.[117]

ප්‍රවාහනය

[සංස්කරණය]
මැඩෙයිරා සහ පෝටෝ සැන්ටෝ අතර පාරු දිනපතා ගමන් කරයි.

The islands have two airports, Cristiano Ronaldo International Airport and Porto Santo Airport, on the islands of Madeira and Porto Santo respectively. From Cristiano Ronaldo International Airport the most frequent flights are to Lisbon. There are also direct flights to over 30 other airports in Europe and nearby islands.[118]

Transport between the two main islands is by plane, or ferries from the Porto Santo Line,[119] the latter also carrying vehicles. Visiting the interior of the islands is now easy thanks to construction of the Vias Rápidas, major roads that cross the island. Modern roads reach all points of interest on the islands.

Funchal has an extensive public transportation system. Bus companies, including Horários do Funchal, which has been operating for over a hundred years, have regularly scheduled routes to all points of interest on the island.

සංස්කෘතිය

[සංස්කරණය]

සංගීතය

[සංස්කරණය]
බයිලින්හෝ ද මැඩෙයිරා

Folklore music in Madeira is widespread and mainly uses local musical instruments such as the machete, rajão, brinquinho and cavaquinho, which are used in traditional folkloric dances like the bailinho da Madeira.

Emigrants from Madeira also influenced the creation of new musical instruments. In the 1880s, the ukulele was created, based on two small guitar-like instruments of Madeiran origin, the cavaquinho and the rajão. The ukulele was introduced to the Hawaiian Islands by Portuguese immigrants from Madeira and Cape Verde.[120] Three immigrants in particular, Madeiran cabinet makers Manuel Nunes, José do Espírito Santo, and Augusto Dias, are generally credited as the first ukulele makers.[121] Two weeks after they disembarked from the SS Ravenscrag in late August 1879, the Hawaiian Gazette reported that "Madeira Islanders recently arrived here, have been delighting the people with nightly street concerts."[122]

ආහාර පිසීම

[සංස්කරණය]
"ලපස්", සැබෑ ලිම්පට් විශේෂය පැටෙල්ලා වල්ගාටා

Because of the geographic situation of Madeira in the Atlantic Ocean, the island has an abundance of fish of various kinds. The species that are consumed the most are espada (black scabbardfish), blue fin tuna, swordfish, white marlin, blue marlin, albacore, bigeye tuna, wahoo, spearfish, skipjack tuna and many others are found in the local dishes as they are found along the coast of Madeira.[123] Espada is usually fried in a batter and accompanied by fried banana (Espada com banana) and sometimes a passionfruit sauce.[124] Bacalhau is also popular, as it is in Mainland Portugal.

කළු කොරපොතු මාළු (එස්පාද), සාඕ විසෙන්ටේ, මැඩෙයිරා

There are many different meat dishes on Madeira, one of the most popular being espetada.[125] Espetada is traditionally made of large chunks of beef rubbed in garlic, salt and bay leaf and marinated for 4 to 6 hours in Madeira wine, red wine vinegar and olive oil then skewered onto a bay laurel stick and left to grill over smouldering wood chips. These are so integral a part of traditional eating habits that a special iron stand is available with a T-shaped end, each branch of the "T" having a slot in the middle to hold a brochette (espeto in Portuguese); a small plate is then placed underneath to collect the juices. The brochettes are very long and have a V-shaped blade in order to pierce the meat more easily. It is usually accompanied with the local bread called bolo do caco. A traditional holiday dish is "Carne de Vinho e Alhos", which is most closely associated with the pig slaughter that was held a few weeks before Christmas. A big event, traditionally it was attended by everyone in the village. The dish is made of pork which marinates for three days in white wine, vinegar, salt, and pepper and is then cooked with small potatoes, sliced carrots, and turnip. Another common meat dish is “Picado" - cubed beef cooked in a mushroom sauce and accompanied by fries.[124]

Other popular dishes in Madeira include açorda, feijoada and carne de vinha d'alhos.

Traditional pastries in Madeira usually contain local ingredients, one of the most common being mel de cana, literally "sugarcane honey" (molasses). The traditional cake of Madeira is called Bolo de Mel, which translates as (Sugarcane) "Honey Cake" and according to custom, is never cut with a knife, but broken into pieces by hand. It is a rich and heavy cake. The cake commonly known as "Madeira cake" in England is named after Madeira wine.

Malasadas are a local confection which are mainly consumed during the Carnival of Madeira. Pastéis de nata, as in the rest of Portugal, are also very popular.

Milho frito is a popular dish in Madeira that is similar to the Italian dish polenta fritta. Açorda Madeirense is another popular local dish.

Madeira is known for the high quality of its cherimoya fruits.[126][127] The Annona Festival is traditional and held annually in the parish of Faial. This event encourages the consumption of this fruit and its derivatives, such as liqueurs, puddings, ice cream and smoothies.[128]

මත්පැන්

[සංස්කරණය]
මැඩෙයිරා බෝතල් විවිධ මිදි වර්ග මගින් ලේබල් කරන ලද වයින් වර්ග බොහොමයක් නිෂ්පාදනය කිරීමට භාවිතා කරයි
දිවයිනේ ප්‍රධාන බීර කර්මාන්ත ශාලාවේ 1872[129] සිට නිෂ්පාදනය කරන ලද Coral Beer, Monde Selection පදක්කම් කිහිපයක් ලබා ඇත.

Madeira wine is a fortified wine produced in the Madeira Islands; varieties may be sweet or dry. It has a history dating back to the Age of Exploration when Madeira was a standard port of call for ships heading to the New World or East Indies. To prevent the wine from spoiling, neutral grape spirits were added. However, wine producers of Madeira discovered, when an unsold shipment of wine returned to the islands after a round trip, that the flavour of the wine had been transformed by exposure to heat and movement. Today, Madeira is noted for its unique winemaking process that involves heating the wine and deliberately exposing the wine to some levels of oxidation.[130] Most countries limit the use of the term Madeira to those wines that come from the Madeira Islands, to which the European Union grants Protected designation of origin (PDO) status.[131] A local beer called Coral is produced by the Madeira Brewery, which dates from 1872. It has achieved 2 Monde Selection Grand Gold Medals, 24 Monde Selection Gold Medals and 2 Monde Selection Silver Medals.[129] Other alcoholic drinks are also popular in Madeira, such as the locally created Poncha, Niquita, Pé de Cabra, Aniz, as well as Portuguese drinks such as Macieira Brandy, Licor Beirão.

Laranjada is a type of carbonated soft drink with an orange flavour, its name being derived from the Portuguese word laranja ("orange"). Launched in 1872 it was the first soft drink to be produced in Portugal, and remains very popular to the present day.[තහවුරු කර නොමැත] Brisa drinks, a brand name, are also very popular and come in a range of flavours.

There is a coffee culture in Madeira.[තහවුරු කර නොමැත]

ක්‍රීඩා

[සංස්කරණය]
පෘතුගාලයේ ප්‍රථම වරට සංවිධානය කරන ලද පාපන්දු ක්‍රීඩාව සමරමින් කැමචා හි ස්මාරකය

Football is the most popular sport in Madeira and the island was indeed the first place in Portugal to host a match, organised by British residents in 1875.[132][133] The island is the birthplace of international star Cristiano Ronaldo and is home to two prominent teams, C.S. Marítimo and C.D. Nacional.

As well as football, the island is also home to professional sports teams in basketball (CAB Madeira) and handball (Madeira Andebol SAD, who were runners up in the 2019 European Challenge Cup).[134] Madeira was also the host of the 2003 World Handball Championship.

The Rally Vinho da Madeira is a rally race held annually since 1959, considered one of the biggest sporting events on the island[135] It was part of the European Rally Championship from 1979 to 2012 and the Intercontinental Rally Challenge from 2006 to 2010.

Other popular sporting activities include golf at one of the island's two courses (plus one on Porto Santo), surfing, scuba diving, and hiking.

සහෝදර පළාත්

[සංස්කරණය]

Madeira Island has the following sister provinces:

ඉතාලිය Aosta Valley, Italy (1987)
සැකිල්ල:Country data Jersey Jersey (1998)
දකුණු අප්‍රිකාව Eastern Cape, South Africa
දකුණු කොරියාව Jeju Province, South Korea (2007)
සැකිල්ල:Country data Gibraltar Gibraltar (2009)[136]

තැපැල් මුද්දර

[සංස්කරණය]
ප්‍රධාන ලිපිය: Postage stamps and postal history of Madeira

Portugal has issued postage stamps for Madeira during several periods, beginning in 1868.

යොමු කිරීම්

[සංස්කරණය]
  1. ^ සැකිල්ල:Cite American Heritage Dictionary
  2. ^ "Madeira". Madeira. Oxford University Press. http://www.lexico.com/definition/Madeira. 
  3. ^ "Madeira". Merriam-Webster Dictionary. සම්ප්‍රවේශය 18 April 2019.
  4. ^ Bowler, John (2018). Wildlife of Madeira and the Canary Islands. Princeton University Press. p. 5. The Madeira archipelago belongs to Portugal and lies just under 400 km to the north of the Canary Island of Tenerife and 520 km west of Morocco.
  5. ^ Beron, Petar (2018). Zoogeography of Arachnida. Springer. p. 363. Another archipelago, a Portugal territory, is Madeira, comprising the islands of Madeira, Porto Santo, Degeltas, and Selvagens, 520 km from the African coast.
  6. ^ Ibpuk (2019). Madeira: Doing Business, Investing in Madeira Guide Volume 1. Washington, D.C.: International Business Publications. p. 14.
  7. ^ Passinhas, Sandra (2012). Property and Trust Law in Portugal. Wolsters Kluver.
  8. ^ "Magical Madeira Island". AYS. 13 June 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 March 2020.
  9. ^ Mullen, Tom. "Why Madeira Island Is A World Apart". Forbes (ඉංග්‍රීසි බසින්). 25 October 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 29 October 2022.
  10. ^ "EUR-Lex – 12002E299 – EN". eur-lex.europa.eu. 16 May 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 28 December 2016.
  11. ^ a b "Tourists in Madeira, Portugal by country 2021". 8 April 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 August 2022.
  12. ^ "Madeira begins sustainable certification process with EarthCheck | News | Island Innovation". islandinnovation.co (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 23 February 2022. 4 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 December 2023.
  13. ^ "14-02-2018 - In 2017, Madeira's hotel industry registered new records in overnight stays and revenue". estatistica.madeira.gov.pt. 22 May 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 May 2018.
  14. ^ "About IBC". ibc-madeira.com. 19 March 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 March 2018.
  15. ^ Plutarch, The Parallel Lives: Sertorius, ch. 8, https://penelope.uchicago.edu/Thayer/e/roman/texts/plutarch/lives/sertorius*.html, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 19 February 2021 
  16. ^ Rando, Juan Carlos; Pieper, Harald; Alcover, Josep Antoni (7 April 2014). "Radiocarbon evidence for the presence of mice on Madeira Island (North Atlantic) one millennium ago". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences (ඉංග්‍රීසි බසින්). 281 (1780): 3. doi:10.1098/rspb.2013.3126. ISSN 0962-8452. PMC 4027395. PMID 24523273. The mtDNA haplotypes from current populations of house mouse M. m. domesticus of Madeira, [...] show similarities with those of Scandinavia and northern Germany (but not with the Portuguese mainland). This [...] suggests that northern Europe was the source area, and raises the intriguing possibility that the Vikings could have brought the house mouse to the island, although it should be noted that to date there are no historical references of Viking voyages to Macaronesia.
  17. ^ Gündüz, İ.; Auffray, J.-C.; Britton-Davidian, J.; Catalan, J.; Ganem, G.; Ramalhinho, M. G.; Mathias, M. L.; Searle, J. B. (August 2001). "Molecular studies on the colonization of the Madeiran archipelago by house mice". Molecular Ecology (ඉංග්‍රීසි බසින්). 10 (8): 2023–2029. Bibcode:2001MolEc..10.2023G. doi:10.1046/j.0962-1083.2001.01346.x. ISSN 0962-1083. PMID 11555245. 15 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 April 2024. Similarities between the sequences found in the Madeiras and those in Scandinavia and northern Germany suggest that northern Europe was the source area, and there is the intriguing possibility that the Vikings may have accidentally brought house mice to the archipelago.
  18. ^ Idrisi, La première géographie de l'Occident, NEF, Paris 1999
  19. ^ Nicholas Cayetano de Bettencourt Pitta, 1812, pp. 11–17
  20. ^ [[[:සැකිල්ල:GBurl]] The Chronicle of the Discovery and Conquest of Guinea], Gomes Eanes de Zurara, Cambridge University Press, 2010, Volume 2, Introduction, pp. lxxxiv, 28 June 2022.
  21. ^ Fernández-Armesto, Felipe (2004). "Machim (supp. fl. 14th cent.)". Oxford Dictionary of National Biography. 1. Oxford: Oxford University Press.
    doi:10.1093/ref:odnb/17535
    . http://www.oxforddnb.com/index/17/101017535/. ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 2 September 2009.     
  22. ^ The discoveries of Porto Santo and Madeira were first described by Gomes Eanes de Zurara in Chronica da Descoberta e Conquista da Guiné. (Eng. version by Edgar Prestage in 2 vols. issued by the Hakluyt Society, London, 1896–1899: The Chronicle of Discovery and Conquest of Guinea.) French author Arkan Simaan refers to these discoveries in his historical novel based on Azurara's Chronicle: L'Écuyer d'Henri le Navigateur (2007), published by Éditions l'Harmattan, Paris.
  23. ^ Nicholas Cayetano de Bettencourt Pitta, 1812, p.20
  24. ^ Dervenn, Claude (1957). Madeira. Translated by Hogarth-Gaute, Frances. London, UK: George G. Harrap and Co. p. 20. OCLC 645870163. 8 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 7 June 2016. And when he returned in May 1420 to take possession of "his" island, it was with his wife and the sons and daughters that the virtuous Constanga had given him.
  25. ^ "History". www.visitmadeira.pt. 22 September 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 October 2021.
  26. ^ Alfred W. Crosby (2015). Ecological Imperialism, The Biological Expansion of Europe, 900–1900 (2 ed.). Cambridge University Press. p. 77. ISBN 978-1-107-56987-4. 6 January 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 September 2017.
  27. ^ Ponting, Clive (2000). World history: a new perspective. London: Chatto & Windus. p. 482. ISBN 0-7011-6834-X.
  28. ^ "The 'White Gold' Era". www.visitmadeira.pt. 3 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 October 2021.
  29. ^ davide. "Madeira Ruled the Sugar Trade" (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 11 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 November 2021.
  30. ^ Godinho, V. M. Os Descobrimentos e a Economia Mundial, Arcádia, 1965, Vol 1 and 2, Lisboa
  31. ^ "madeira history". www.sanpedroassociation.com. 3 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 November 2021.
  32. ^ Fernando Augusto da Silva & Carlos Azevedo de Menezes, "Porto Santo", Elucidário Madeirense, vol. 3 (O-Z), Funchal, DRAC, p. 124.
  33. ^ Christian Slaves, Muslim Masters: White Slavery in the Mediterranean, the Barbary Coast and Italy, 1500–1800 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 31 මාර්තු 2015 at the Wayback Machine. Robert Davis (2004). p. 7. ISBN 1-4039-4551-9.
  34. ^ Systems, Wow. "Sugar Cane and Madeira Island". Madeira Sugar Cane History (ඉංග්‍රීසි බසින්). 3 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 November 2021.
  35. ^ Systems, Wow. "Sugar Cane and Madeira Island". Madeira Sugar Cane History (ඉංග්‍රීසි බසින්). 3 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 October 2021.
  36. ^ "The Wine Cicle". www.visitmadeira.pt. 3 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 October 2021.
  37. ^ "USA celebrated independence with Madeira Wine". www.visitmadeira.pt. 3 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 October 2021.
  38. ^ "The early days of Tourism". www.visitmadeira.pt. 3 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 October 2021.
  39. ^ "Officer's presentation sword given to Brigadier General William Henry Clinton from the British Consul and Factory in Madeira, 1802". National Army Museum. 17 August 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 August 2016.
  40. ^ "Gordon, Sir James Willoughby, 1st bt. (1772–1851), of Niton, I.o.W". UK Parliament. 26 August 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 August 2016.
  41. ^ "The Map Room: Africa: Madeira". British Empire. 20 November 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 July 2010.
  42. ^ "Cable ship Dacia". Ships hit by U-boats – German and Austrian U-boats of World War One – Kaiserliche Marine. uboat.net. 13 November 2010. 8 February 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 November 2010.
  43. ^ Glover, Bill (10 July 2015). "CS Dacia". History of the Atlantic Cable & Undersea Communications. 27 May 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 7 June 2016.
  44. ^ "Submarine carrier Kanguroo". Ships hit by U-boats – German and Austrian U-boats of World War One – Kaiserliche Marine. uboat.net. 13 November 2010. 9 August 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 November 2010.
  45. ^ "Gunboat Surprise". Ships hit by U-boats – German and Austrian U-boats of World War One – Kaiserliche Marine. uboat.net. 13 November 2010. 16 June 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 November 2010.
  46. ^ "A bit of History". 6 July 2016. 18 October 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 16 October 2016.
  47. ^ Valentiner, Max (1917). 300000 tonnen versenkt! Meine U-boots-fahrten (50. bis 100. tausend. ed.). Berlin: Ullstein & co. p. 118. 20 September 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 January 2017.
  48. ^ Brandão, Miguel (2016). "German Submarine war in Portuguese Waters: Esposende–a Smuggling Network". British Journal of Military History: 8. hdl:10400.26/17890.
  49. ^ The New York Times සංරක්ෂණය කළ පිටපත 8 දෙසැම්බර් 2020 at the Wayback Machine, 6 November 1921 (accessed 4 May 2009)
  50. ^ "Madeira Islands Tourism". Madeiraislands.travel. 30 May 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 30 July 2010.
  51. ^ Ribeiro et al., 1996
  52. ^ Kullberg & Kullberg, 2000
  53. ^ "Madeira - Peakbagger.com". www.peakbagger.com. 1 April 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 April 2024.
  54. ^ "Madeira Peaks - Visit Madeira | Madeira Islands Tourism Board official website". visitmadeira.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). 1 April 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 April 2024.
  55. ^ "Madeira Peaks". Discovering Madeira (ඉංග්‍රීසි බසින්). 1 April 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 April 2024.
  56. ^ Carracedo, Juan Carlos; Troll, Valentin R. (1 January 2021), Alderton, David; Elias, Scott A., eds. (in en), North-East Atlantic Islands: The Macaronesian Archipelagos, Oxford: Academic Press, pp. 674–699,
    doi:10.1016/b978-0-08-102908-4.00027-8
    ,
    ISBN 978-0-08-102909-1
    , https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780081029084000278, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 16 March 2021     
  57. ^ Geldemacher et al., 2000
  58. ^ Ribeiro, 2001
  59. ^ a b "Madeira". Global Volcanism Program. Smithsonian Institution.
  60. ^ "MadeiraHelp.com". MadeiraHelp.com. 22 February 1999. 31 July 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 30 July 2010.
  61. ^ Robert White, 1851, p. 4
  62. ^ "Mapas bioclimáticos y biogeográficos". Globalbioclimatics.org. 14 October 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 August 2017.
  63. ^ "Precipitation of Madeira Island". IPMA. 26 September 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 October 2020.
  64. ^ "Weather Information for Funchal". 13 November 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
  65. ^ "Funchal Climate Normals 1961–1990". National Oceanic and Atmospheric Administration. 17 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 March 2017.
  66. ^ "Monthly Averages for Funchal". DwD. 25 May 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 July 2021.
  67. ^ "Monthly Averages for Funchal". DwD. 20 July 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 July 2021.
  68. ^ Góis-Marques, Carlos A.; Madeira, José; Menezes de Sequeira, Miguel (7 February 2017). "Inventory and review of the Mio–Pleistocene São Jorge flora (Madeira Island, Portugal): palaeoecological and biogeographical implications". Journal of Systematic Palaeontology. 16 (2): 159–177. doi:10.1080/14772019.2017.1282991. hdl:10400.13/4191. S2CID 132935444.
  69. ^ Fernandes, F. (2011). "Jasminum azoricum". IUCN Red List of Threatened Species. 2011: e.T162250A5564173. doi:10.2305/IUCN.UK.2011-1.RLTS.T162250A5564173.en. සම්ප්‍රවේශය 12 November 2021.
  70. ^ Alcover, J.; Pieper, H.; Pereira, Fernando; Rando, J. (2015). "Five new extinct species of rails (Aves: Gruiformes: Rallidae) from the Macaronesian Islands (North Atlantic Ocean)". Zootaxa. 4057 (2): 151–190. doi:10.11646/zootaxa.4057.2.1. PMID 26701473.
  71. ^ Rando, Juan C.; Alcover, Josep A.; Pieper, Harald; Olson, Storrs L.; Hernández, C. Nayra; López-Jurado, L. Felipe (April 2020). "Unforeseen diversity of quails (Galliformes: Phasianidae: Coturnix) in oceanic islands provided by the fossil record of Macaronesia". Zoological Journal of the Linnean Society. 188 (4): 1296–1317. doi:10.1093/zoolinnean/zlz107.
  72. ^ Pieper, H. (1985). The fossil land birds of Madeira and Porto Santo. Bocagiana. Museu de História Natural do Funchal, N
  73. ^ Förster, D. W.; Mathias; Britton-Davidian, J.; Searle (2013). "Origin of the chromosomal radiation of Madeiran house mice: a microsatellite analysis of metacentric chromosomes". Heredity. 110 (4): 380–388. doi:10.1038/hdy.2012.107. PMC 3607181. PMID 23232832.
  74. ^ Cornish-Bowden, A. (2016). Biochemical Evolution: the Pursuit of Perfection (2 ed.). Garland Science. pp. 43–44. ISBN 978-0-8153-4552-7.
  75. ^ "Art.255" (in pt), Constituição da República Portuguesa (VII Revisão Constituicional ed.), Lisbon, Portugal, 2005, https://www.parlamento.pt/Legislacao/Documents/constpt2005.pdf, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 5 August 2005 
  76. ^ Article 349[භින්න වූ සබැඳිය] of the Treaty on the Functioning of the European Union.
  77. ^ "Quartel-General da Zona Militar da Madeira". Portuguese Army. 24 July 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 July 2023.
  78. ^ "Regimento de Guarnição N.º 3". Portuguese Army. 24 July 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 July 2023.
  79. ^ "NRP TEJO". Portuguese Navy. 26 January 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 July 2023.
  80. ^ "NRP MONDEGO". Portuguese Navy. 20 September 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 July 2023.
  81. ^ "Lanchas". Portuguese Navy. 24 July 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 July 2023.
  82. ^ "NRP Figueira da Foz". Portuguese Navy. 31 May 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 July 2023.
  83. ^ "AERÓDROMO DE MANOBRA N.º 3". Portuguese Air Force. 23 July 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 July 2023.
  84. ^ Map of municipalities සංරක්ෂණය කළ පිටපත 1 මැයි 2009 at the Wayback Machine at FreguesiasDePortugas l.com
  85. ^ "Censos 2021 Resultados Preliminares 2021". INE. 4 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 August 2021.
  86. ^ Statistics include Savage Islands, which are administered by the parish of Sé
  87. ^ Statistics include the mainland parish of Santa Cruz and the islands of the Desertas
  88. ^ Statistics represent island population; Porto Santo is the second largest island in the archipelago of Madeira
  89. ^ "Madeiran Portuguese Migration to Guyana, St. Vincent, Antigua and Trinidad as well as South Africa: A Comparative Overview සංරක්ෂණය කළ පිටපත 6 අගෝස්තු 2016 at the Wayback Machine" (PDF). Jo-Anne S. Ferreira, University of the West Indies, St. Augustine
  90. ^ "Madeira and Emigration සංරක්ෂණය කළ පිටපත 1 අගෝස්තු 2016 at the Wayback Machine"
  91. ^ "Portuguese emigration from Madeira to British Guiana සංරක්ෂණය කළ පිටපත 18 සැප්තැම්බර් 2013 at the Wayback Machine"
  92. ^ "Portuguese Immigrants in the United States: Chronology, 1900–1919". Library of Congress. 6 February 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 August 2017.
  93. ^ "Protestant Exiles from Madeira in Illinois". loc.gov. 9 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 December 2017.
  94. ^ "Portuguese Immigration To Jacksonville in 1849". orgsites.com. 16 January 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 January 2015.
  95. ^ "History of Sangamon County, Illinois". 1881. 8 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 November 2020.
  96. ^ Bateman, Newton; Selby, Paul (1906). Historical Encyclopedia of Illinois. Munsell Publishing Company. p. 678. The Portuguese Colony.
  97. ^ "The Christian World". 1850. 8 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 November 2020.
  98. ^ "BBC – Jersey Voices සංරක්ෂණය කළ පිටපත 25 සැප්තැම්බර් 2015 at the Wayback Machine"
  99. ^ a b c Dinneen, Mark (1 June 2015). "El transnacionalismo de los inmigrantes: los portugueses y luso-venezolanos en Caracas". Terra (ස්පාඤ්ඤ බසින්). 31 (49): 49–69. ISSN 1012-7089. 3 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 June 2023.
  100. ^ "27-10-2023 - DREM releases the publication "Demographic Statistics of the Autonomous Region of Madeira 2022" and updated the time series". estatistica.madeira.gov.pt. 19 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-19.
  101. ^ Pearls, of Portugal (12 February 2024). "Madeira: Get to know Portugal's Atlantic Pearl". The best of Portugal on one site (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 19 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 March 2024.
  102. ^ "Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018". Eurostat. 17 April 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 7 March 2020.
  103. ^ "Madeira Bitcoin adoption announced". The Portugal News. 4 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 January 2024.
  104. ^ "International Business Centre of Madeira – About IBC". ibc-madeira.com. 17 January 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 16 January 2014.
  105. ^ Freeman, Colin (7 April 2012). "Billions of euros of EU money yet Madeira has built up massive debts". 10 August 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2016.
  106. ^ "Moody's changes outlook to positive on the ratings of Azores and Madeira; ratings affirmed". Moody's. 5 September 2017. 19 March 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 March 2018.
  107. ^ "Madeira travel". Lonely Planet. 8 April 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 June 2021.
  108. ^ Govan, Fiona (23 February 2010). "Telegraph article". The Daily Telegraph. 2 April 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 March 2015.
  109. ^ "Statistics from DRE of Madeira tourism (2008)" (PDF). 5 August 2010 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 30 July 2010.
  110. ^ Sei Whale, Balaenoptera borealis off Madeira, Portugal. 3 January 2013. 28 October 2021 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. – via YouTube.
  111. ^ "Madeira whale and Dolphin watching". madeirawindbirds.com. 30 August 2010. 26 August 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 December 2010.
  112. ^ Miguel, Miguel; Nogueira, Teresa; Martins, Florinda (1 October 2017). "Energy storage for renewable energy integration: the case of Madeira Island, Portugal". Energy Procedia. 4th International Conference on Energy and Environment Research ICEER 2017. 136: 251–257. Bibcode:2017EnPro.136..251M. doi:10.1016/j.egypro.2017.10.277. hdl:10400.22/10795. ISSN 1876-6102.
  113. ^ "Madeira". Islands of the Future. Netflix. No. 2, season 1. Event occurs at 48:03.
  114. ^ Stringer, David (3 August 2019). "A Deluge of Batteries Is About to Rewire the Power Grid". Bloomberg. 21 August 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 21 August 2019.
  115. ^ Casey, JP (22 February 2018). "Renault aims to power Portuguese island entirely by renewable energy". Power Technology | Energy News and Market Analysis (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). 21 August 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 21 August 2019.
  116. ^ Murray, Cameron (17 November 2022). "Fluence 16.4MWh BESS inaugurated in Madeira, Portugal". Energy Storage News. 17 November 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 November 2022.
  117. ^ a b c d e f "How did Madeira become the EU's poster child for renewable energy?". euronews (ඉංග්‍රීසි බසින්). 3 July 2023. 29 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 29 September 2023.
  118. ^ "Madeira > Departures > Destinations and Airlines > Destinations and Airlines". July 2016. 11 August 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2016.
  119. ^ Administrator. "Porto Santo Line". 1 July 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2016.
  120. ^ Nidel, Richard (2004). World Music: The Basics. Routledge. p. 312. ISBN 978-0-415-96800-3.
  121. ^ Roberts, Helen (1926). Ancient Hawaiian Music. Bernice P. Bishop Museum. pp. 9–10.
  122. ^ King, John (2000). "Prolegomena to a History of the 'Ukulele". Ukulele Guild of Hawai'i. 3 August 2004 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2 February 2016.
  123. ^ "Fish that can be found in Madeira Archipelago undersea". Madeira Birdwatching. 10 October 2006. 21 January 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 January 2018.
  124. ^ a b "A Comprehensive Guide to Food and Drink in Madeira". Go Ask A Local. (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 22 September 2022. 19 December 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 19 December 2022.
  125. ^ "Madeira Espetada". theworldwidegourmet.com. 24 June 2008 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2010.
  126. ^ "Caderno de Especificações – Anona da Madeira – Denominação de Origem" [Specification Notebook – Anona da Madeira – Denomination of Origin] (PDF). Produtos Tradicionais Portugueses (පෘතුගීසි බසින්). Agripérola, Cooperativa Agrícola CRL. 1998. 8 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 18 March 2019.
  127. ^ "Anona da Madeira DOP". Produtos Tradicionais Portugueses (පෘතුගීසි බසින්). Direção-Geral de Agricultura e Desenvolvimento Rural. 6 January 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 March 2019.
  128. ^ "Festa da Anona" [The Annona Festival]. Visit Madeira (පෘතුගීසි බසින්). Direcção Regional do Turismo da Madeira. 2019. 12 November 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 March 2019.
  129. ^ a b "Coral Branca". 16 February 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 May 2020.
  130. ^ T. Stevenson "The Sotheby's Wine Encyclopedia" pg 340–341 Dorling Kindersley 2005 ISBN 0-7566-1324-8
  131. ^ "Labelling of wine and certain other wine sector products". Europa (web portal). 20 January 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 12 March 2013.
  132. ^ Madeira: The islands and their Wines - Page 17 "The son of William Hinton, Harry Hinton was educated in England and as an 18-year-old student, brought the first football to Madeira in 1875. The first game of football in Portugal was played near the Hinton family quinta in Camacha."
  133. ^ "The first football match in Portugal". Visitmadeira.pt. 23 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 June 2021.
  134. ^ "Madeira SAD perde final da Taça Challenge para o CSM Bucareste". Record.pt. 21 June 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 June 2021.
  135. ^ "Madeira Wine Rally". Visitmadeira.pt. 17 September 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 June 2021.
  136. ^ "Gibraltar". 2 March 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 21 February 2016.
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=මැඩෙයිරා&oldid=721734" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි