අනිල් මූණසිංහ
| ගොනුව:Anil Moonesinghe.jpg | |
| Member of Parliament for Kalutara District | |
| තනතුර දරමින් 1989–2000 | |
| Member of Parliament for Matugama | |
| තනතුර දරමින් 1983–1989 | |
| පූර්වප්‍රාප්තිකයා | Reginald V. Wijegunaratne |
| Member of the Ceylon Parliament for Agalawatte | |
| තනතුර දරමින් 1956–1967 | |
| පූර්වප්‍රාප්තිකයා | C.W.W. Kannangara |
| අනුප්‍රාප්තිකයා | Colvin R de Silva |
| පුද්ගලික තොරතුරු | |
| උපත | 15 පෙබරවාරි 1927 Colombo |
| විපත | 8 December 2002 (වයස 75) Colombo |
| ජාතිය | Sri Lankan |
| දේශපාලන පක්ෂය | Lanka Sama Samaja Party |
| වෙනත් දේශපාලන සබැඳියා | Sri Lanka Freedom Party, Revolutionary Communist Party, Labour Party |
| කලත්‍රයා | Jeanne Hoban, Joan de Zilva |
| Relations | Don Carolis Hewavitharana, Anagarika Dharmapala, Susil Moonesinghe, Mangala Moonesinghe |
| දරුවන් | Janaki, Vinod, Previn, Priyanka |
| වාසස්ථාන(ය) | Welikadawatte, Kirulapone |
| උගත් ශාස්ත්‍රාලය | Royal College, Colombo |
| රැකියාව | Politician, Trade Unionist |
| වෘත්තිය | Lawyer |
අනිල් මූනසිංහ (1927 පෙබරවාරි 15 - 2002 දෙසැම්බර් 8) ශ්‍රී ලංකා ට්‍රොට්ස්කිවාදී විප්ලවවාදී දේශපාලනඥයෙක් සහ වෘත්තීය සමිතිවාදියෙක් විය. ඔහු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙක්, 1964 දී ප්‍රවාහන කැබිනට් අමාත්‍යවරයෙක්, 1994 සිට 2000 දක්වා පාර්ලිමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය කථානායකවරයා සහ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයෙක් විය. ඔහු පොත් කිහිපයක් ලියා ඇති අතර පුවත්පත් සහ සඟරා සංස්කරණය කර ඇත. ඔහු රාජ්‍ය සංස්ථාවක සභාපති සහ සාමාන්‍යාධිකාරීවරයා විය. ඔහු කෙටි කලක් ගෞරවනීය කර්නල් නිලය දැරීය.
පසුබිම සහ අධ්‍යාපනය[සංස්කරණය]
මූණසිංහ 1927 පෙබරවාරි 15 වැනි දින ශ්‍රී ලංකාවේ (එවකට ලංකාව ලෙස හැඳින්වූ) කොළඹදී උපත ලැබීය. අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ (ඔහුව 'අනිල් කුමාර' ලෙස නම් කළ) පවුලේ සාමාජිකයෙකු වූ ඔහු හැදී වැඩුණේ බෞද්ධ හා සිංහල ජාතිකවාදී වටිනාකම් මෙන්ම යටත් විජිත බලය වන බ්‍රිතාන්‍යයේ පිළිකුලෙන් යුතුවය.
ඔහු පාසල් ගියේ කොළඹ රාජකීය විද්‍යාලයට, රැඩිකල්වාදීන් මෙන්ම සිවිල් සේවකයන් සහ ධනේශ්වර දේශපාලඥයන් රැසක් බිහි කළ ප්‍රභූ ආයතනයක් වන අතර එහිදී ඔහු මලල ක්‍රීඩාවෙන් තම වර්ණ දිනා ගත්තේය. දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී ජපන් ජාතිකයින් දිවයිනට ගොඩ බසින්නේ නම් ඔවුන්ට උපකාර කිරීම සඳහා ඔහු පිරිමි බලකායක් සංවිධානය කළ අතර පාසැලේදී ඔහුට ' රොමෙල් ' යන අන්වර්ථ නාමය ලබා ගත්තේය. පසුව ඔහු කොමියුනිස්ට්වාදයේ බලපෑමට ලක් විය (ඔහු රතු ගුවන් හමුදාවට ප්‍රශංසා කරමින් ලිවීය). ඔස්මන්ඩ් ජයරත්න සහ ඩිකී ආටිගල සමඟ එක්ව ඔහු රාජකීය විද්‍යාලයේ කොමියුනිස්ට් කණ්ඩායමක් පිහිටුවා ගත්තේය. මෙම කණ්ඩායම ක්‍රමක්‍රමයෙන් විශේෂයෙන්ම ට්‍රොට්ස්කිවාදී ආස්ථානයකට ගමන් කළේය.
මූණසිංහ යුනිවර්සිටි කොලේජ් සිලෝන් (පසුව එය ලංකා විශ්ව විද්‍යාලය බවට පත් විය), එහිදී ඔහු මලල ක්‍රීඩාවේ දස්කම් දැක්වීය, එම වසරවල නිතිපතා 1944 ලාහෝර් හි පැවති සමස්ත ඉන්දීය විශ්ව විද්‍යාල මලල ක්‍රීඩා තරඟාවලියේදී ඔහුගේ විශ්ව විද්‍යාලය නියෝජනය කරමින්. ඔහු බණ්ඩාරවෙල ග්ලෙන්ඩේල් බංගලාව වෙත ඉවත් කරන ලද රාජකීය ප්‍රාථමික පාසලේ කෙටි කාලයක් ඉගැන්වීය. ඔහු ලන්ඩන් විශ්ව විද්‍යාලයේ ප්‍රදර්ශනයකින් ජයග්‍රහණය කර 1945 දී බ්‍රිතාන්‍යයට ගියේය. ඔහු හමුදා නෞකාවක යාත්රා කළේය; මහ මැතිවරණයේදී චර්චිල්ගේ පරාජය පිළිබඳ ආරංචිය පැමිණි විට, යානයේ සිටි සියලුම සොල්දාදුවන් තම හිස් වැසුම් අහසට විසි කර ඔල්වරසන් දුන් අතර, එය ඔහුව බෙහෙවින් දිරිමත් කළේය.
විප්ලවවාදී කොමියුනිස්ට් පක්ෂය[සංස්කරණය]
ලන්ඩනයේ යුනිවර්සිටි කොලේජ් හි ඔහු නීතිය හැදෑරීය. එහිදී ඔහු ට්‍රොට්ස්කිවාදයට පරිවර්තනය වූ මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ (CPGB) සාමාජිකාවක් වූ ඔහුගේ අනාගත බිරිඳ වන ජීන් හොබන් සහ පසුව කම්කරු සහ සමුපකාර මන්ත්‍රීවරයෙකු බවට පත් වූ ස්ටැන් නිව්වන්ස් හමුවිය. ඔවුන් විප්ලවවාදී කොමියුනිස්ට් පක්ෂයට (ආර්සීපී) සම්බන්ධ වූ අතර, ඔවුන් සෝවියට් සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව 'රාජ්‍ය-ධනපති' ලෙස හැඳින්වීමෙන් පසු ඊනියා 'රාජ්‍ය-කැප්ස්' ටෝනි ක්ලිෆ් වටා කණ්ඩායම සමඟ සම්බන්ධ විය. මෙම කණ්ඩායම පසුව සමාජවාදී සමාලෝචන කණ්ඩායම (SRG) බවට පත් වූ අතර එය සමාජවාදී සමාලෝචනය වටා සංවිධානය වූ අතර එය සමාජවාදී කම්කරු පක්ෂය (SWP) දක්වා වර්ධනය විය. SRG හි ආරම්භක සමුළුවට අනිල් සහ ජීන් යන දෙදෙනාම පැමිණ සිටියහ.[1] කණ්ඩායම හරහා ඔහු මැක්ස් ෂැට්මන්ව දැන හඳුනා ගත් අතර, ඔහුගේ 'නිලධාරී විප්ලවය' පිළිබඳ න්‍යාය ගැන හුරුපුරුදු විය. ඔහු ජොක් හැස්ටන් සහ ටෙඩ් ග්‍රාන්ට් ද හුරුපුරුදු විය. RCP තුළ ඔහු ගියේ ‘අනිල් කුමාරන්’ යන අන්වර්ථ නාමයෙනි.[2]
විවාහ[සංස්කරණය]
ඔහු කලක් ස්ලෝ, ලැන්ග්ලි, සදර්න් ෆෝජ් ලිමිටඩ් හි උඩිස් දොඹකර ක්‍රියාකරුවෙකු ලෙස සේවය කළේය. ඔහු 1948 දී ජීන් හොබන් සමඟ විවාහ වූ අතර ඔවුන් මාර්ලෝ අසල තේම්ස් හි ඔවුන් එක්ව ගොඩනඟන ලද 'රතු ඔක්තෝබර්' නම් ගෘහ බෝට්ටුවක පදිංචියට ගියහ. ඔවුන් දෙදෙනාම ජොක් හැස්ටන්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් RCP කණ්ඩායමක විලුඹ මත ස්ලෝ හි කම්කරු පක්ෂයට ඇතුළු වූහ. අනිල් ජාතික කම්කරු විද්‍යාල කවුන්සිලයේ කථිකයෙක් විය; ජීන් තරුණ කම්කරු සංගමයේ විධායක සභාවට තේරී පත් වූ අතර පසුව කම්කරු පාර්ලිමේන්තු අපේක්ෂක ලැයිස්තුවට ඇතුළත් විය. ඔවුන් දෙදෙනාම ස්ලෝ ෆෙනර් බ්‍රොක්වේ හි මන්ත්‍රීවරයා සහ කළු අප්‍රිකානු විමුක්තියේ අනාගතවක්තෘ ජෝර්ජ් පැඩ්මෝර් සමඟ සම්බන්ධ වූහ.
සමසමාජ දින[සංස්කරණය]
ඔහුගේ දෙමාපියන් 1952 දී අනිල්ව හදිසියේ කොළඹට කැඳෙව්වා. ඔහුව නීතිඥ මඩුල්ලට කැඳවා දිවයින පුරා නීතීඥ කටයුතු කළේය. ඔහු සහ ජීන් ලංකා සමසමාජ පක්ෂයට (ලසසප) බැඳුනු අතර තේ සහ රබර් වතුවල කම්කරුවන් සංවිධානය කළ ලංකා වතු කම්කරු සංගමයේ (LEWU) සේවය කළහ. 1948 දී ලංකාව නිදහස ලබාගෙන තිබියදීත්, බ්‍රිතාන්‍යයන් ඒ වන විටත් දිවයිනේ ඉතා බලවත් විය. බි‍්‍රතාන්‍ය වැවිලිකරුවන් ජීන් පිටුවහල් කිරීමට රජයට බල කළ නමුත් ඇය සැඟවී සිටි අතර පිටුවහල් කිරීම වැලැක්වීමට සමසමාජ පක්ෂය සාර්ථකව සටන් කළේය.
1954 දී LEWU විසින් ඔහුව වැඩ වර්ජනයක් සංවිධානය කිරීම සඳහා පස්දුන් කෝරළයේ (ප්‍රාන්තයේ) අගලවත්තේ මොහොමඩියා වත්තට යවන ලදී. ඔහු කෙතරම් සාර්ථක වීද යත් සමසමාජ පක්ෂයේ අගලවත්ත ප්‍රදේශය ඔහුව එම ආසනයේ පාර්ලිමේන්තු අපේක්ෂකයා ලෙස එවන ලෙස ඉල්ලා සිටියේය. එකල ආසනය පහසු බහුතරයක් සහිතව එක්සත් ජාතික පක්ෂය (එජාප) සතු විය (වතුකරයේ විශාල සුළුතරයක් වූ වතු කම්කරුවන්ට 1949 එජාප රජය විසින් ඡන්ද බලය අහිමි කරන ලදී). 1956 දී ඔහු වසර 11 ක් අගලවත්ත නියෝජනය කරමින් පාර්ලිමේන්තුවේ මෙම ආසනය සඳහා වූ මැතිවරණයෙන් ජයග්‍රහණය කළේය. ඔහු තම මැතිවරණ කොට්ඨාශය සඳහා වෙහෙස මහන්සි වී, ස්වයං උපකාරයෙන් මාර්ග සහ පාසල් ඉදිකරමින් දුප්පත්ම කොටස්වල, විශේෂයෙන් නොසලකා හරින ලද ඊනියා පහත් කුලවල සුබසාධනය සඳහා කටයුතු කළේය.
ඔහු කොළඹ මහ නගර සභාවේ කම්කරු පන්තියේ දෙමටගොඩ වාට්ටුවට ද සාර්ථක ලෙස තරඟ කළ නමුත් අගලවත්තේ වැඩ කිරීමෙන් ඔහුට තම වාට්ටු වැඩකටයුතුවලට කිසිවක් යෙදවීමට වැඩි කාලයක් ගත වූ බව පෙනී ගියේය.
ඔහු ජීන් සමඟ එක්ව හර්බට් කේනමන්, සෙනෙකා බිබිලේ, 'බොනී' ප්‍රනාන්දු සහ රැඩිකල් බුද්ධිමතුන් විසින් ආරම්භ කරන ලද ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු සමුපකාර නිවාස යෝජනා ක්‍රමය වන ගොතටුව ගොඩනැගිලි සංගමයට සම්බන්ධ විය. බුද්ධිමය නිර්මාණශීලීත්වයේ දිවයිනක් ලෙස යම් කීර්තියක් අත්කරගත් වැලිකඩවත්ත නිවාස වත්තේ පදනමට මෙය හේතු විය.
ඔහු සමසමාජ පක්ෂයේ මධ්‍යම කාරක සභාවට තේරී පත් වූ අතර පසුව එහි දේශපාලන මණ්ඩලයට ( දේශපාලන මණ්ඩලයට ) තේරී පත් වූ අතර, ඔහු පක්ෂය හැර යන තුරුම ඔහුට කිසිදා අහිමි වූයේ නැත. 1956 දී ඔහු හංගේරියාවේ සෝවියට් ආක්‍රමණය හෙළා දකිමින් පාර්ලිමේන්තුවේදී කතා කළේය. 1960 දී යුගෝස්ලාවියාව කොළඹ තානාපති කාර්යාලයක් විවෘත කළ අතර, ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක විය යුතු ආකාරය පිළිබඳව නිල නොවන ලෙස නව තානාපතිවරයාට උපදෙස් දුන්නේය.
1963 දී ඔහු අන්තර් පාර්ලිමේන්තු සංගමයේ සමුළුවක් සඳහා යුගෝස්ලාවියාවට ගියේය. එහිදී ඔහුට කම්කරු සභාවල ක්‍රියාකාරීත්වය සමීපව නැරඹීමට අවස්ථාවක් ලැබිණි. මෙම සභාවලදී ඔහු සොයාගත් විවෘත විවාදයේ මට්ටම ගැන ඔහු ගැඹුරින් පැහැදුණු අතර, මෙම අත්දැකීම පසු වසරවලදී ඔහුට උපකාර කිරීමට විය.
කැබිනට් ඇමති[සංස්කරණය]
1964 සමසමාජ සම්මේලනයේදී, සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ සභාග රජයට ඇතුළු වන්නේද නැද්ද යන ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ඔහු ආචාර්ය එන්.එම්. පෙරේරා සමඟ පෙලගැසී සිටියේය. පක්ෂය ආන්ඩුවට ඇතුළු වූ අතර ඔහු පළමු ට්‍රොට්ස්කිවාදී කැබිනට් ඇමතිවරුන් තිදෙනාගෙන් කෙනෙකි. ඔහු සන්නිවේදන (ප්‍රවාහන) කළඹ ලබාගෙන රටේ ප්‍රවාහන සම්පත් ගොඩනැංවීමට කටයුතු කළේය. ඔහු ලංකා රජයේ දුම්රිය සහ ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලය (CTB) පවත්වාගෙන යාම සඳහා සේවක සභා පිහිටුවීය. ඔහු ප්‍රධාන කොටුව දුම්රිය ස්ථානයට ආසන්නයේ මධ්‍යම බස් නැවතුම්පොළක් (CBS) පිහිටුවීම සඳහා කොළඹ මධ්‍යයේ විශාල ඉඩමක් ලබා ගත්තේය. කටුනායක නව ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ (1957 දී පවරා ගන්නා ලද හිටපු RAF කඳවුරක්) ඉදිකිරීම ද ඔහු විසින් ආරම්භ කරන ලදී. ඔහු FIAT සමාගම සමඟ ශ්‍රී ලංකාවේ බස් රථ ඉදිකිරීම සඳහා ගිවිසුමක් ඇති කර ගත්තේය. කෙසේ වෙතත්, ඉන් ටික කලකට පසු රජය පරාජයට පත් වූ අතර ඔහුට ඔහුගේ වැඩ නිම කිරීමට නොහැකි විය - ඊළඟ රජය FIAT සමඟ ගිවිසුම අත්සන් කළේ නැත.
නැවතත් විපක්ෂයට[සංස්කරණය]
සන්ධානය පරාජයට පත් වූ ඊළඟ මහ මැතිවරණයේදී ඔහු සිය පාර්ලිමේන්තු අසුන හිමිකර ගත්තේය. කෙසේ වෙතත්, පසුව පැවති අතුරු මැතිවරණයේදී සමසමාජ පක්ෂය අගලවත්ත ආසනය රඳවා ගත්තද, 1967 දී ඔහු මැතිවරණ පෙත්සමකින් එය පරාජයට පත් විය. ඔහු මේ කාලයේ කෙටි කලක් දිනපතා ජනදින පුවත්පතේ කර්තෘවරයා විය.
1966 දී, ඊනියා ' ලැවැටරි කුමන්ත්‍රණය ' ලෙස හැඳින්වෙන කුමන්ත්‍රණ කුමන්ත්‍රණයකට සම්බන්ධ වූ පහළ ශ්‍රේණියේ සොල්දාදුවන් සහ සිවිල් වැසියන් කිහිප දෙනෙකු පොලිසිය විසින් අත්අඩංගුවට ගන්නා ලදී. යුද හමුදාපති මේජර් ජෙනරාල් රිචඩ් උඩුගම ඇතුළු හමුදා නිලධාරීන් කිහිප දෙනෙකු සේවයෙන් පහ කිරීමට හෝ වැඩ තහනමට ලක් කර ඇත. පසුව පැවැති නඩු විභාගයේදී 9 වැනි විත්තිකරු වන මායාදුන්නේ වෙනුවෙන් නීතිඥවරයා වූයේ මූණසිංහය. [3]
ඔහු ' ප්‍රාග් වසන්ත ' සමයේදී චෙකොස්ලෝවැකියාවට ගිය අතර එහි කම්කරු කවුන්සිලවල ක්‍රියාකාරකම් ගැන නැවතත් පැහැදුණේය. ඇලෙක්සැන්ඩර් ඩුබෙක් නෙරපා හරින ලද සෝවියට් ආක්‍රමණය හෙළා දකිමින් ඔහු පසුව පොතක් ලිවීය.
ඔහු වෛද්‍ය එන් එම් පෙරේරාගෙන් පසුව සැක සහිත සමස්ත ලංකා එක්සත් මෝටර් රථ සේවක සංගමයේ (ACUMWU) සභාපති විය. ඔහු එක්සත් සංස්ථා සහ වෙළඳ සංගමය (UCMU) සංවිධානය කිරීමට ද සූදානම් වූ අතර එය රජයේ සංස්ථාවල කම්කරුවන් එකතු කරන ලද අතර ඔහු එහි ප්‍රධාන ලේකම් විය. ඔහු කර්මාන්ත ශාලාවෙන් කර්මාන්ත ශාලාවට රට වටේ ගොස් දස දහස් ගණනක සාමාජිකයින්ගේ සංගමයක් ගොඩනඟා ගත්තේය. මෙම කාර්යයේ ඔහුගේ ලුතිනන්වරයෙකු වූයේ 1970 දී පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු වූ වාසුදේව නානායක්කාර ය. 1970 මහ මැතිවරණයේදී, UCMU විසින් එහි විද්‍යෝදය විශ්වවිද්‍යාල ශාඛාවේ සභාපතිවරයා වූ සහ පසුව අගමැති සහ එවකට ශ්‍රී ලංකාවේ ජනාධිපති බවට පත් වූ නවක මහින්ද රාජපක්ෂගේ අපේක්ෂකත්වය සඳහා අනුග්‍රහය දැක්වීය.
CTB සභාපති[සංස්කරණය]
එක්සත් පෙරමුණ (යූඑෆ්) විශිෂ්ට ජයග්‍රහණයක් ලැබූ 1970 මැතිවරණයෙන් පසුව, ලංගමයේ කම්කරුවන් ස්වයංසිද්ධව සේවක කමිටු පිහිටුවා ආයතනයේ පාලනය භාර ගත්හ. අනිල් මූණසිංහ මහතාට අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයේ සභාපති ධූරය ලබාදෙන ලෙසද ඔවුහු ඉල්ලා සිටියහ. එබැවින් නව රජය ඔහු සභාපති සහ සාමාන්‍යාධිකාරී ලෙස පත් කළේය. ආයතනයක් ලෙස CTB හි වඩාත්ම සාර්ථක වසර ආරම්භ වූයේ එලෙසිනි. ඔහු එහි සිටි පසුගිය වසර පහෙන් වසර දෙක පුරාවටම ලංගමය ලාබ ලබමින් පවත්වාගෙන ගිය අතර මින් පෙර හෝ පසුව කිසිදා නොගැලපෙන සේවාවක් ලබා දුන්නේය. මේ සඳහා ඔහුට සහාය වූයේ ඔහුගේ අමාත්‍ය ලෙස්ලි ගුණවර්ධනය .
මහජනතාවට කාර්යක්‍ෂම සහ විනයගරුක සේවාවක් සැපයූ මූණසිංහ මහතා යටතේ ඇති CTB වෙත ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසියන් තවමත් නොස්ටැල්ජික් ලෙස යොමු වෙති. [4] ඔහු බුෂ් කමිසයකින් සහ කලිසමකින් සැරසී තනි පුද්ගල පියාසර කණ්ඩායමක් ලෙස ක්‍රියා කළේ වැරදි බස් රථ කාර්යමණ්ඩලයක් අල්ලා ගැනීම සඳහා, ඔහුගේ ලෝහමය නිල් Volkswagen ප්‍රභේදයේ හෝ ඔහුගේ Citroën 2CV ඔවුන් මත සැරිසැරීමට දෙමටගොඩ හන්දිය වැනි ස්ථානවල රැඳී සිටීමයි. [5] රැවුලකින් වෙස්වලාගත් ඔහුව දුටු බවට කතන්දර බහුලව (සියල්ල අසත්‍ය) ඇත. දිනකට බස් රථ අටක් සේවය කළ හැකි බව ඔප්පු කිරීමට ඔහු වරක් වේරහැර මධ්‍යම වැඩමුළුවල වාහන සේවා අටක් පෞද්ගලිකව සිදු කළේය.
සේවක කවුන්සිල කළමනාකරණයේ කාර්යභාරයට අමතරව (මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව විසින් අධීක්ෂණය කරනු ලබන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මැතිවරණ සමඟ, කම්කරු කමිටු නිසි ලෙස පිහිටුවීමෙන් පසුව බවට පරිවර්තනය කරන ලදී), මගී සංවිධාන උපදේශක භූමිකාවකට ඇතුළත් කරන ලදී. සේවා පුළුල් කරන ලද අතර බස් රථ වර්ග තාර්කික කිරීම ඇතුළු කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කිරීමට පියවර ගන්නා ලදී. ප්‍රධාන සැපයුම්කරුවන් වන ටාටා සහ අශෝක් ලේලන්ඩ් විසින් සිදු කරන ලද ඕනෑම කාර්ටලීකරණයක් පියවා ගැනීම සඳහා CTB ජපානයේ ඉසුසු සමාගමෙන් බස් රථ මිලදී ගැනීම ආරම්භ කළ අතර හංගේරියාවෙන් Ikarus බස් රථ ද මිලදී ගන්නා ලදී. නව බස් නැවතුම් පොළවල් සහ බස් ඩිපෝ කිහිපයක් ඇති කළා. නවීන, බහු-මහල් බස් නැවතුම්පොළක් CBS හි සැලසුම් කර ඇති අතර, එය හෝටල් සහ සිනමාව සමඟින් සම්පූර්ණ විය, නමුත් මෙය කිසි විටෙකත් සම්පූර්ණ නොවනු ඇත.
දේශීය කර්මාන්ත ගොඩනැගීමට ද මූණසිංහ පියවර ගත් අතර ලංගම වාත්තු හා වැඩමුළු වලින් හොඳින් සන්නද්ධ විය: වේරහැර මධ්‍යම වැඩමුළුව දකුණු ආසියාවේ විශාලතම වැඩමුළුව බවට පත් විය. ප්‍රවේශපත්‍ර යන්ත්‍ර දේශීය වශයෙන් වෙනස් කිරීම ආරම්භ කළේ සේවකයන් නොගැලපෙන කරුණු රැසක් පෙන්වා දීමෙන් පසුව වන අතර ඒ සඳහා නව වැඩමුළුවක් ද ලබා ගන්නා ලදී. 1974 දී ඔහු දේශීය නිෂ්පාදිත බස් රථයක බස් චැසි සහ මූලාකෘති එකලස් කිරීම ආරම්භ කළ අතර වේරහැරින් පෙරළන ලද මෝටර් රථයක්.
1971 දී ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ (ජවිපෙ) කැරැල්ලක් ඇති කළ විට, ඔහු බස් ඩිපෝ, බස් නැවතුම් පොළවල් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ලංගම සේවකයින් අතර සිට 2000 ක පැරාමිලිටරි බළකායක්, හංස රෙජිමේන්තුව (ඔහු ගෞරවනීය කර්නල්) පිහිටුවා ගත්තේය. සහ වැඩමුළු. ජවිපෙ ඒකකවල ශක්‌තිය සහ ව්‍යාප්තිය පිළිබඳ නිවැරදි වාර්තා සපයන CTB සේවකයන් වූ එහි නියෝජිතයන් වූ රහස් ඔත්තු සංවිධානයක් වන 'CANTAB' ද ඔහු නිර්මාණය කළේය.
මෙම අවස්ථාවේදී ඔහු භාෂා තුනකින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද සමසමාජ පක්ෂයේ න්‍යායික සඟරාවක් වන රාජ්‍ය කර්තෘ මණ්ඩලයට සම්බන්ධ විය.
1975 දී ලෙස්ලි ගුණවර්ධන සහ ඔහු ලංගම කළමනාකරණයේ විශාල වෙනසක් සඳහා පසුබිම සකස් කරමින් සිටි අතර, එමඟින් සේවක කවුන්සිලයේ නියෝජිතයින් අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයෙන් අඩක් පිහිටුවීමට නියමිත විය. කෙසේ වෙතත්, එම වසරේ සැප්තැම්බර් මාසයේදී යූඑෆ් බිඳී සමසමාජ ඇමතිවරුන් ඉවත් කළ නිසා අනිල් ලංගමයෙන් ඉල්ලා අස්විය.
නැවතත් විපක්ෂයට[සංස්කරණය]
ඔහු කෙටි කලක් ගයනා රජය විසින් ප්‍රවාහනය පිළිබඳ උපදේශකයෙකු ලෙස සේවය කළේය.
ඔහු 1977 මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වූයේ අගලවත්තට යාබද මතුගම ආසනයටය. ශ්‍රීලනිපයේ වාඩි වී සිටින මන්ත්‍රීවරයාගෙන් ඔහු යන්තමින් තෙවැනි ස්ථානයට පත් විය. ඔහු 1978 දී සමසමාජ පක්ෂයේ නියෝජ්‍ය ලේකම් ධූරයට පත්වූයේ එම වසරේ පැවති සමුළුවේදී එන්.එම්.පෙරේරා ප්‍රමුඛ කණ්ඩායමට සහයෝගය ලබාදෙමින්. 1980 දී, මහා වැඩ වර්ජනයේ ඔහුගේ කොටස සඳහා ඔහු අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූ නමුත් පසුව කිසිදු චෝදනාවක් ඉදිරිපත් නොකර නිදහස් කරන ලදී. මෙම අවස්ථාවේදී ඔහු පෝලන්තයේ සහයෝගිතා සංගමයේ මර්දනය පිළිබඳ පොතක් ලිවීය.
මේ කාලයේ දී ඔහු එක්සත් ජාතික පක්ෂ පාලනය යටතේ ආර්ථික සැකැස්ම විස්තර කිරීමට 'කැසිනෝ ධනවාදය' යන යෙදුම නිර්මාණය කළේය.[6]
ශ්‍රීලනිප දින[සංස්කරණය]
ඔහු 1982 දී සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය (ශ්‍රීලනිප) සමග සභාගයකට යෑම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හේතුවෙන් ලසසපයෙන් වෙන්වී, අනෙකුත් බිඳවැටීම් සමඟින් ශ්‍රී ලංකා සමසමාජ පක්ෂය (SLSSP) පිහිටුවා ගත්තේය. ඔහු එම වසරේ පැවති ජනාධිපතිවරණයේදී හෙක්ටර් කොබ්බෑකඩුව මහතාට සහාය පළ කළේය. 1983 දී ශ්‍රී ලංකා සමසමාජ පක්ෂය දියවී ගොස් ශ්‍රීලනිපයට එක්වී අතුරු මැතිවරණයකදී මතුගම අසුනට තරග කර ජයග්‍රහණය කළේය. ඔහු 1989 දක්වා මතුගම නියෝජනය කළ අතර පසුව 2000 දක්වා කළුතර දිස්ත්‍රික්කය සඳහා - සමානුපාතික නියෝජනය යටතේ - එක් මන්ත්‍රීවරයෙක් විය. 1983 දෙමළ විරෝධී සංහාරයේදී ඔහු කිහිප දෙනෙකු මරණයෙන් බේරා ගැනීමට මැදිහත් විය. 1988-90 'ධවල භීෂණය' අතරතුර, ඔහු සිය ගණනක් සැකකරුවන් සාරාංශගත මරණින් ගලවා ගැනීමට ක්‍රියාකාරී විය - එක් අවස්ථාවකදී හමුදාපතිවරයෙකුට ප්‍රහාරයක් එල්ල කරන බවට තර්ජනය කිරීමට සිදු විය.
1990 දශකයේ මුල් භාගයේදී ඔහු ශ්‍රීලනිපයේ උප සභාපතිවරයෙකු ලෙස තේරී පත් වූ අතර අනුර බණ්ඩාරනායක, ඩී.එම්. ජයරත්න, බර්ටි ප්‍රේමලාල් දිසානායක සහ මහින්ද රාජපක්ෂගේ නායකත්වයෙන් යුත් ප්‍රතිසංවිධාන ව්‍යාපාරයක කොටසක් විය.[7]
විපක්ෂයේ දී, ඔහු ප්‍රවාහනයේ ප්‍රකාශකයා වූ අතර (ඔහු ශ්‍රී ලංකා ජාතික ප්‍රවාහන සේවක සංගමයේ සභාපති ද විය) සහ පොදු ප්‍රවාහන ක්ෂේත්‍රය රැකබලා ගැනීමට හොඳම පුද්ගලයා ලෙස පිළිගැනීමට ලක්ව ඇති අතර, එම අවස්ථාවෙහිදී එම අමාත්‍ය ධුරය ලැබෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන ලදී. නැවත බලයට එන ශ්‍රීලනිපයේ. කෙසේ වෙතත්, 1994 දී පොදුජන පෙරමුණ ජයග්‍රහණය කිරීමෙන් පසු නව අගමැතිනිය වූ චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග මහත්මිය ලංගම යලි පණ ගැන්වීමට තැකීමක් නොකළ අතර මූණසිංහට ඇමතිකමක් දුන්නේ නැත. [8]
ඒ වෙනුවට ඔහු නියෝජ්‍ය කථානායක සහ පාර්ලිමේන්තුවේ කාරක සභා සභාපති බවට පත් විය. මෙයින් ඉක්බිතිව, ඔහු කොළඹ මූලස්ථානය වන බෞද්ධ ධර්මදූත සංවිධානයක් වන මහාබෝධි සංගමයේ සභාපති ලෙස තේරී පත් විය.
ශ්‍රීලනිපයේ තරමක් බයිසැන්තියානු අභ්‍යන්තර දේශපාලනයෙන් ඔහු දික්කසාද විය. ලසසපයේ විවාදය විවෘත වූ අතර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වූ අතර අවසානයේ ඡන්දයකින් කරුණු විසඳා ගන්නා ලදී. සමසමාජ පක්ෂයේ අන්‍යයන් කුපිත කරවූ ඔහුගේ සිතැඟි කතා කිරීමේ පුරුද්ද ඔහුගේ නව දේශපාලන නිවස තුළ වගකීමක් විය. නියෝජ්‍ය කථානායක වීමෙන් පසු ඔහු බණ්ඩාරනායක මැතිනියට සමීප වූයේ ඇයගේ සමීපතම හිතවතුන් බොහෝ දෙනෙකු විසින් ඇයව හැර දමාය. ඇගේ මරණය ඔහුට තදින්ම බලපෑවේය.
රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික[සංස්කරණය]
2000 දී ඔහු ඔස්ට්‍රියාව, එක්සත් ජාතීන්ගේ ශ්‍රී ලංකා තානාපතිවරයා ලෙස පත් කරන ලද අතර හිටපු යුගෝස්ලාවියානු ජනරජයන්, හංගේරියාව, චෙක් ජනරජය සහ ස්ලෝවැකියාව සඳහා ප්‍රතීතනය කරන ලදී. 2002 මාර්තු 14 දින ඔහු ක්‍රොඒෂියාවේ පළමු ශ්‍රී ලංකා තානාපතිවරයා ලෙස සිය අක්තපත්‍ර ඉදිරිපත් කළේය. ප්‍රාග් වසන්තයේ සිට චෙකොස්ලොවැකියාවේ විරුද්ධවාදී ව්‍යාපාරය සමඟ ඇති සම්බන්ධය හේතුවෙන් ඔහු චෙක් ජනරජයේ ජනාධිපති වැක්ලව් හැවෙල් සමඟ සමීප සබඳතාවක් පැවැත්වීය.
2001 දෙසැම්බර් මහ මැතිවරණයෙන් එජාපය ජයග්‍රහණය කිරීමෙන් පසු ඔහු යළි කැඳවනු ලැබීය.
ඔහු 2002 දෙසැම්බර් 8 වැනිදා කොළඹදී මිය ගියේය. ඔහු ජොආන් ද සිල්වා සමඟ දෙවන විවාහයෙන් අවසන් දෙදෙනා වූ ජානකී, විනෝද්, ප්‍රේවින් සහ ප්‍රියංකා යන දරුවන් සිව්දෙනා හැර ගියේය.
ප්රකාශන[සංස්කරණය]
- කුමාරන්, අනිල් (අන්වර්ථ නාමය). "ද ඉන්දුනීසියානු ව්‍යාපාරය", කම්කරු ජාත්‍යන්තර පුවත්, ජනවාරි-පෙබරවාරි 1949.
- මූණසිංහ, අනිල්. "පසුගාමී රටවල සමුච්චය", තරුණ සමාජවාදී ,ජනවාරි-මාර්තු 1962
- මූණසිංහ, අනිල්, චෙකොස්ලොවකියාව, ජනදින ප්රකාශන, කොළඹ, 1968.
- මූණසිංහ, අනිල්, "රාජ්‍යයේ ස්වභාවය", ප්‍රාන්තය, කොළඹ, 1975, අංක 1.
- මූණසිංහ, අනිල්, පොළන්තය – 1980, ජනදින ප්රකාශන, කොළඹ, 1980.
මේකත් බලන්න[සංස්කරණය]
- ශ්‍රී ලාංකික වෘත්තීය නොවන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයින්
- ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන පවුල් ලැයිස්තුව
යොමු කිරීම්[සංස්කරණය]
- ↑ Birchall, Ian. "A socialist diamond jubilee". Socialist Review. socialistreview.org.uk. සම්ප්‍රවේශය 13 November 2019.
- ↑ Plant, John. "Marking the death of Cyril Smith". Marxists Internet Archive. marxists.org. සම්ප්‍රවේශය 15 July 2018.
- ↑ Magistrate's Court of Colombo. "The Queen v. Rev. H. Gnanaseeha Thero and 21 Others". lawnet.lk. 16 July 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 July 2018.
- ↑ "Resurrecting the CTB". The Sunday Observer. 27 March 2005. 4 February 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 July 2018.
- ↑ Edirisuriya, Chandra (18 December 2002). "To mark landmark foreign participation in public transport in Sri Lanka : Annals of omnibus transport". Daily News. 4 February 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 July 2018.
- ↑ "Respond firmly to crime". Daily News. 27 March 2001. 20 April 2005 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 July 2018.
- ↑ Obeyesekere, Upali (6 March 2006). "Long trek from Weeraketiya to President's House". Lankaeverything.com. 28 September 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 July 2018.
- ↑ "Battling iron-eating rats in the CTB". The Island. 4 September 2008. සම්ප්‍රවේශය 15 July 2018.