බුද්ධ ධර්මය
| මෙම ලිපිය |
| බුද්ධ ධර්මය සහ බුද්ධාගම |
|---|
| පිළිබඳ ලිපි මාලාවක කොටසකි |
 |
බුද්ධ ධර්මය යනු ඉන්දියානු ආගමක් මෙන්ම බුදුන් වහන්සේට ආරෝපණය කරන ලද ඉගැන්වීම් මත පදනම් වූ දාර්ශනික සම්ප්‍රදායකි.[1] එය ගෝලීය ජනගහනයෙන් සියයට හතක්[2][3] සමන්විත බෞද්ධයන් ලෙස හඳුන්වන මිලියන 520 කට අධික අනුගාමිකයින් සිටින ලොව සිව්වන විශාලතම ආගම වේ.[4] බුදු දහම ක්‍රිස්තු පූර්ව 5 වැනි සියවසේ ශ්‍රමණ ව්‍යාපාරයක් ලෙස නැගෙනහිර ගංගා තැන්නෙන් ආරම්භ වූ අතර ක්‍රමයෙන් ආසියාවේ බොහෝ ප්‍රදේශ පුරා ව්‍යාප්ත විය. එය පසුව ආසියානු සංස්කෘතියේ සහ අධ්‍යාත්මිකත්වයේ ප්‍රධාන භූමිකාවක් ඉටු කර ඇති අතර අවසානයේ 20 වන සියවසේ ආරම්භයේදී බටහිරට ව්‍යාප්ත විය.[5]
බෞද්ධ සම්ප්‍රදායට අනුව, බුදුන් වහන්සේ ඉගැන්වූයේ උපාදාන නිසා දුක්ඛ (බොහෝ විට "දුක්" හෝ "නොසන්සුන්" ලෙස පරිවර්තනය කර ඇත) නමුත්, පිබිදීමක් සහ දුක්ඛයෙන් පූර්ණ විමුක්තියක් ඇති කිරීමට හේතු වන සංවර්ධන මාවතක් ඇති බවත්ය.[6] මෙම මාර්ගය භාවනා පිළිවෙත් සහ අනර්ථකාරී නොවන බවට මුල් බැසගත් සදාචාර ප්‍රතිපත්ති භාවිතා කරයි, බුදුන් වහන්සේ එය කාමසුඛල්ලිකානුයෝගය හෝ අත්තකිලමථානුයෝගය වැනි අන්තයන් අතර මධ්‍යම මාර්ගයක් ලෙස සලකයි. පුළුල් ලෙස නිරීක්ෂණය කරන ලද ඉගැන්වීම්වලට චතුරාර්ය සත්‍ය, ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය, පටිච්චසමුප්පාදය, ත්‍රිලක්ෂණය සහ කර්මය ඇතුළත් වේ. අනෙකුත් පොදුවේ නිරීක්ෂණය කරන ලද අංග ඇතුළත් වන්නේ පැවිද්ද සහ පාරමිතා සම්පූර්ණ කිරීමයි.[7]
ආශ්‍රේයයන්
[සංස්කරණය]- ^ Siderits, Mark (2019). "Buddha". The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. 21 May 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 October 2021.
- ^ "Buddhists". Global Religious Landscape. Pew Research Center. 18 December 2012. 8 April 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 March 2015.
- ^ "Christianity 2015: Religious Diversity and Personal", International Bulletin of Missionary Research 39 (1): 28–29, January 2015, , http://www.gordonconwell.edu/resources/documents/1IBMR2015.pdf, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 2015-05-29
- ^ "Buddhism". (2009). In Encyclopædia Britannica. Retrieved 26 November 2009, from Encyclopædia Britannica Online Library Edition.
- ^ Reynolds, Frank; Tucci, Giuseppe. "Buddhism". Britannica. සම්ප්‍රවේශය 4 June 2024.
- ^ Donner, Susan E. (April 2010). "Self or No Self: Views from Self Psychology and Buddhism in a Postmodern Context". Smith College Studies in Social Work. 80 (2): 215–227. doi:10.1080/00377317.2010.486361. S2CID 143672653. සම්ප්‍රවේශය 8 November 2020.
- ^ Avison, Austin (October 4, 2021). "Delusional Mitigation in Religious and Psychological Forms of Self-Cultivation: Buddhist and Clinical Insight on Delusional Symptomatology". The Hilltop Review. 12 (6): 1–29. 31 March 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 November 2021 – via Digital Commons.