ද්වාරය:චීනය
හැඳින්වීම
කටවහරේ බොහෝ විට චීනය (චීන: 中国; පින්යින්: Zhōngguó), නමින් හැඳින්වෙන්නේ මහජන චීන සමූහාණ්ඩුවයි (PRC; චීන: 中华人民共和国; පින්යින්: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó), නැගෙනහිර ආසියාවේ රටකි. එය බිලියන 1.5කට වඩා වැඩි ජනගහනයක් සිටින ලොව දෙවනුවට වැඩිම ජනගහනයක් සහිත රටයි. නැගෙනහිර ආසියාවෙහි පිහිටි චීනය, භූගෝලීය කාල කලාප පහක් පුරා විහිදෙන අතර රටවල් 14කට මායිම් වන අතර, රුසියාවෙන් පසු ලෝකයේ ඕනෑම රටකට වඩා දෙවැනි ස්ථානයයි. දළ වශයෙන් වර්ග කිලෝමීටර් මිලියන 9.6 ක (වර්ග සැතපුම් 3,700,000) ප්‍රදේශයක් ආවරණය වන පරිදි එය ලොව තුන්වන හෝ හතරවන විශාලතම රට වේ. රට පළාත් 23කින්, ස්වයං පාලන කලාප පහකින්, මහ නගර සභා හතරකින් සහ විශේෂ පරිපාලන කලාප දෙකකින් සමන්විත වේ. (හොංකොං සහ මැකාවු). ජාතික අගනුවර බීජිං වන අතර විශාලතම නගරය ෂැංහයි වේ.
චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂය විසින් පාලනය කරනු ලබන තනි-පක්ෂ රාජ්‍යයකි.[1] චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂය විසින් පළාත් 22 ක් මතද , ස්වතන්ත්‍ර ප්‍රදේශයන් පහක් මතද, සෘජු ලෙසින් පරිපාලිත මහ නගර සභා ප්‍රදේශයන් සතරක් (බෙයිජිං, ටියාංජිං, ෂැංහයි, සහ චොංකිං) මතද, අතිශයින් ස්වතන්ත්‍ර[2] විශේෂ පරිපාලන ප්‍රදේශයන් දෙකක් – හොං කොං සහ මැකාවු – මතද සිය අධිපත්‍යය පතුරවයි. එහි අගනගරය බෙයිජිං වෙයි.[3]
තෝරාගත් ලිපි
-
සේද මාවත extending from යුරෝපය through ඊජිප්තුව, සෝමාලියා, the අරාබිය ඉරානය, මධ‍යයම ආසියාව, ඉන්දියාව/පකිස්ථානය, ජාවා-ඉන්දුනීසියාව, and වියට්නාමය until it reaches චීනය. The land routes are red, and the water routes are blue.
සේද මාවත (චීන: 丝绸之路; පර්සියානු: جاده ابریشم ඉතාලි: Via della seta; කසකස්තාන: Ұлы Жібек жолы) යනු ක්‍රි.පූ. දෙවන සියවසේ සිට ක්‍රි.ව. 15 වෙනි සියවසේ මැද භාගය දක්වා සක්‍රීයව භාවිත කෙරුනු යුරේසියානු වෙළඳ මාර්ග ජාලයකි. කි.මී. 6,400 ක් පමණ විහිදී යන මෙම ජාලය, පෙරදිග ලෝකය සහ බටහිර ලෝකය අතර ආර්ථික, සංස්කෘතික, දේශපාලනික සහ ආගමික අන්තර්-සම්බන්ධතා වලදී වැදගත් විය. වර්තමානයේදී ඇතැම් ඉතිහාසඥයන් "සේද මාවත" (Silk Road) වෙනුවට "සේද මාවත්" (Silk Routes) යන වචනය භාවිත කරන්නේ, එය එක් තනි මාර්ගයක් නොව මුහුදින් සහ ගොඩබිමින් දිවෙන මාවත් ගණනාවක එකතුවක් නිසාය. සේද මාවත් මගින් නැගෙනහිර හා ගිණිකොණ ආසියාව ද, ඉන්දියානු උපමහද්වීපය ද, මධ්‍යම ආසියාව ද, මැද පෙරදිග ද, නැගෙනහිර අප්‍රිකාව හා යුරෝපය ද යා කෙරුනි. (තව දුරටත්...) -
හන් සිව් ආඥාභූමි (漢四郡, 한사군) යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ උතුරු කොරියානු අර්ධද්වීපයේ සහ ලියාඕදොං අර්ධද්වීපයේ කොටසක පිහිටා තිබූ ලේලැං, ලින්ටුන්, ෂුවාන්ටු සහ චෙන්ෆැන් යන නම්වලින් හැඳින්වුණු ආඥාභූමි සතරකි. මෙය මුල්කාලීන ක්‍රි.පූ. 2වන සියවසේ හන් රාජවංශයේ වූ අධිරාජයා විසින් විමන් ජොසොන් රාජ්‍යය යටත් කරගැනීමෙන් පසු පිහිටුවන ලද්දකි. පෙර ගෝජොසොන්හි පාලනය යටතේ පැවති ලෙලැං අසල වර්තමාන ප්යොංග්යෑං කේන්ද්‍ර කරගනිමින් හන් ගංගාව තරම් දකුණ තෙක් විහිදුණු ප්‍රදේශවල ජනයා පාලනය කිරීමට මෙම ආඥාභූමි පිහිටුවන ලදී. ලෙලැං ආඥාභූමිය හැර සෙසු ආඥාභූමිවල නිශ්චිත පිහිටීම තවමත් මතභේදයට තුඩු දී ඇත.
දශක කිහිපයක් ඇතුළත ආඥාභූමි අතුරින් තුනක් බිඳවැටීම හෝ බටහිර දෙසට සීමා වීම සිදු විය. නමුත් සියවස් හතරක් පුරාවට ලෙලෑං ආඥාභූමිය අනුප්‍රාප්තික චීන රාජවංශ සමග සංස්කෘතික සහ ආර්ථික හුවමාරු මධ්‍යස්ථානයක් ලෙසින් පැවතිණි. ලෙලෑංහි පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය චීනුන් විසින් ඉදිකරන ලද්දේ ආණ්ඩුකාරවරයා, නිලධාරීන්, වෙළඳුන් සහ චීන ජනපදවාසීන්ට උචිත චීන නගරයක ආකාරයෙනි. ඔවුන්ගේ පරිපාලනය ස්වදේශික ජනයාගේ ජීවිතය කෙරෙහි සුවිශේෂී බලපෑමක් සිදුකොට තිබුණු අතර නිර්මාණිත ගෝජොසොන් සමාජය සේදී යන්නට විය. කොරියානු සහ යේමෙක් සම්මිශ්‍රණයෙන් සැදි රාජධානියක් වූ ගොගුර්යෝව කෙමෙන් ආඥාභූමි ආක්‍රමණය කරන්නට වූ අතර, අවසානයේ දී එම භූමි ද ගොගුර්යෝ රාජධානියට ඈඳා ගැනිණි. (තව දුරටත්...) -
ෂින් රාජවංශය (/ʃɪn/; චීන: 新朝; පින්යින්: Xīncháo; වේඩ්–ගයිල්ස්: Hsin¹-chʻao²; සාහිත්‍යමය: 'නව රාජවංශය') යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ ක්‍රි.ව. 9 සිට 23 දක්වා කෙටි කාලයක් පමණක් පැවති චීන රාජවංශයකි. (මෙහි රාජ්‍ය පාලනය කොට ඇත්තේ එක් රජෙක් පමණකි) මෙය ස්ථාපනය කරන ලද්දේ හන් රාජවංශයේ බිසවකගේ ඥාතියකු වූ වං මැං විසිනි. ඔහු විසින් හන් හි පිං අධිරාජයාව බලයෙන් පහකොට දශකයකට අධික කාලයක් පාලනය ගෙනගිය අතර, පසුකාලීනව කැරලි කණ්ඩායම් විසින් ඔහුව නෙරපා හරින ලදී. වං ගේ මරණින් පසුව, හන් හි ජිං අධිරාජයාගේ දූරස්ථ ඥාතියකු වූ ලියු ෂියු විසින් යළි හන් පාලනය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කළ හෙයින්, බොහෝ අවස්ථාවල මෙම ෂින් රාජවංශය යනු හන් රාජවංශයේම අරාජික සමයයක් ලෙස සැළකේ. ඒ අනුව එම කාලය මඟින් හන් රාජවංශය බටහිර හන් (හෙවත් "පැරණි හන්") සහ නැගෙනහිර හන් (හෙවත් "පසුකාලීන හන්") ලෙස කාල පරිච්ඡේද දෙකකට බෙදා ඇත. (තව දුරටත්...) -
මහා ඉතිහාසඥයාගේ වාර්තා, හෙවත් ෂිජි යන චීන නාමයෙන් හැඳින්වෙන්නේ, ක්‍රි.පූ. 94 අවට කාලයෙහි හන් රාජවංශ නිලධාරියකු වූ සිමා චියාන් විසින් අවසන් කරන ලද, පුරාතන චීන ඉතිහාසය පිළිබඳ වන වැදගත් මූලාශ්‍රයකි. මෙය අධිරාජකීය මාලිගයේ ප්‍රධාන ජ්‍යෝතිශවේදියා ලෙස කටයුතු කළ ඔහුගේ පියා වූ සිමා තාන් විසින් ආරම්භ කරන ලද්දකි. මෙම කෘතිය මඟින් චීන ජනයා ලෝකය දුටු ආකාරය සහ ජනප්‍රවාදගත කහ අධිරාජයාගේ සමයේ සිට කර්තෘවරයා විසූ හන් හි වූ අධිරාජයාගේ පාලන සමය තෙක් වසර 2500ක පමණ කාල පරාසයක් ආවරණය වේ. (තව දුරටත්...)
ඔබට යමක් සම්බන්ධයෙන් උදව් අවශ්‍ය ද?
ඔබට චීනය සම්බන්ධයෙන් පිළිතුරු සොයාගැනීමට අපහසු පැණයක් තිබේ ද?
සමහර විට විකිපීඩියා නිර්දේශ කවුලුව වෙත යොමුවීම, ඉක්මන් පිළිතුරක් සොයාගැනීමට මාර්ගයක් විය හැක.
තෝරාගත් සේයාරු
-
China's first emperor, Qin Shi Huang, is famed for having united the Warring States' walls to form the චීන මහා ප්‍රාකාරය. Most of the present structure, however, dates to the Ming dynasty. (චීනය වෙතින්)
උප ප්‍රවර්ග
- උප ප්‍රවර්ග නැරඹීම සඳහා [►] තෝරන්න
උප මාතෘකා
ආශ්‍රිත විකිමීඩියා
- ^ වෝල්ටන්, ග්‍රෙග් (2001). "විධායක සාරාංශය". චයිනාස් ගෝල්ඩන් ෂීල්ඩ්: කෝපරේෂන්ස් ඇන්ඩ් ද ඩිවලප්මන්ට් ඔෆ් සර්වේලන්ස් ටෙක්නලජි ඉන් ද පිපල්ස් රිපබ්ලික් ඔෆ් චයිනා. රයිට්ස් & ඩිමොක්රසි. p. 5. ISBN 9782922084429. සම්ප්‍රවේශය 29 අගෝස්තු 2009.
{{cite book}}: Unknown parameter|coauthors=ignored (|author=suggested) (help) - ^ "සයිනෝ-බ්‍රිටිෂ් ජොයින්ට් ඩෙක්ලරේෂන්". සම්ප්‍රවේශය 8 සැප්තැම්බර් 2008.
- ^ "කන්ස්ටිට්‍යුෂන් ඔෆ් පීපල්ස් රිපබ්ලික් ඔෆ් චයිනා". පීපල්ස් ඩේලි ඔන්ලයින්. සම්ප්‍රවේශය 23 නොවැම්බර් 2009.
වගන්තිය 138. චීන මහජන සමූහාණ්ඩුයෙහි අගනගරය බෙයිජිං වෙයි.