සෙරස්
(Ceres (dwarf planet) වෙතින් යළි-යොමු කරන ලදි)
.jpg) A view of Ceres in natural color, by the Dawn spacecraft in May 2015[lower-alpha 1] | |||||||||
| සොයාගැනීම[1] සහ නිලනාමය | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| සොයාගත් තැනැත්තේ | Giuseppe Piazzi | ||||||||
| සොයාගත් දිනය | 1 January 1801 | ||||||||
| නිලනාමයන් | |||||||||
| ශබ්දනැගීම | /ˈsɪəriːz/ | ||||||||
| නම් කෙරුණේ | Cerēs | ||||||||
| විකල්ප නම් | A899 OF; 1943 XB | ||||||||
| සුළු ග්‍රහ වර්ගය | Dwarf planet Asteroid belt | ||||||||
| විශේෂණය | Cererian /sᵻˈrɪəriən/, rarely Cererean /sɛrᵻˈriːən/[2] | ||||||||
| කක්ෂීය ලක්ෂණ[4] | |||||||||
| කාලාරම්භය 2014-Dec-09 (JD 2,457,000.5) | |||||||||
| විහේලිකය | 2.9773 AU (445,410,000 km) | ||||||||
| අපහේලිකය | 2.5577 AU (382,620,000 km) | ||||||||
| අඩ-මහා අක්ෂය | 2.7675 AU (414,010,000 km) | ||||||||
| උත්කේන්ද්‍රියතාවය | 0.075823 | ||||||||
| කක්ෂීය කාලාවර්තය | 4.60 yr 1,681.63 d | ||||||||
| චන්ද්‍ර කාලාවර්තය | 466.6 d 1.278 yr | ||||||||
| සාමාන්‍යය කක්ෂීය වේගය | 17.905 km/s | ||||||||
| මධ්‍යන්‍යය විෂමතාවය | 95.9891° | ||||||||
| ආනතිය | 10.593° to ecliptic 9.20° to invariable plane[3] | ||||||||
| ආරෝහණ මංසලෙහි දේශාංශකය | 80.3293° | ||||||||
| පරිතාරාන්තිකයේ විස්තාරය | 72.5220° | ||||||||
| නියමානුකූල කක්ෂීය ලක්ෂණ[5] | |||||||||
| නියමානුකූල අඩ-මහා අක්ෂය | 2.7670962 AU | ||||||||
| නියමානුකූල උත්කේන්ද්‍රියතාවය | 0.1161977 | ||||||||
| නියමානුකූල ආනතිය | 9.6474122° | ||||||||
| නියමානුකූල මධ්‍යන්‍ය චලනය | 78.193318 අංශක / වසර | ||||||||
| නියමානුකූල කක්ෂීය කාලාවර්තය | 4.60397 වසර (1681.601 දි) | ||||||||
| උපහේලිකයෙහි පූර්වායනය | 54.070272 චාපවිකලා / වසර | ||||||||
| ආරෝහණ මංසලෙහි පූර්වායනය | −59.170034 චාපවිකලා / වසර | ||||||||
| භෞතික ගුණාංග | |||||||||
| මාන | (965.2 × 961.2 × 891.2) ± 2.0 km[6] | ||||||||
| මධ්‍යන්‍යය අරය | 473 km[6] | ||||||||
| මතුපිට පෘෂ්ඨීය වර්ගඵලය | 2,770,000 km2[7] | ||||||||
| පරිමාව | 421,000,000 km3[7] | ||||||||
| ස්කන්ධය | (9.393±0.005)×1020 kg[6] 0.00015 Earths 0.0128 Moons | ||||||||
| මධ්‍යන්‍යය ඝණත්වය | 2.161±0.009 g/cm3[8] | ||||||||
| නිරක්ෂීය පෘෂ්ඨීය ගුරුත්වය | 0.29
m/s2[7] 0.029 g | ||||||||
| නිරක්ෂීය මිදුම් ප්‍රවේගය | 0.51 km/s[7] | ||||||||
| නක්ෂත්‍ර භ්‍රමණ කාලාවර්තය | 0.3781 d 9.074170±0.000002 h[9] | ||||||||
| නිරක්ෂීය භ්‍රමණ ප්‍රවේගය | 92.61 m/s[7] | ||||||||
| ආක්ෂක ආනතිය | 4°[10] | ||||||||
| උත්තර ධ්‍රැවය විෂුවදංශය | 291.42744°[11] | ||||||||
| උත්තර ධ්‍රැවය ක්‍රාන්තිය | 66.764°[10] | ||||||||
| ජ්‍යාමතික ප්‍රභානුපාතය | 0.090±0.0033 (V-band)[12] | ||||||||
| |||||||||
| වර්ණාවලී වර්ගය | C[13] | ||||||||
| දෘශ්‍ය විශාලත්වය | 6.64[14] to 9.34[15] | ||||||||
| නිරපේක්ෂ විශාලත්වය (H) | 3.34[4] | ||||||||
| කෝණික විෂ්කම්භය | 0.854″ to 0.339″ | ||||||||
.svg){kind=small}
සෙරස් (ඉංග්‍රීසි: Ceres; සංකේතය: .svg){kind=small}
),[18] සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයට අයත් වාමන ග්‍රහලෝකයකි.
සටහන්[සංස්කරණය]
- ↑ This image was taken by the Dawn spacecraft on 2 May 2015, during a "rotation characterization" orbit, 13,642 කිලෝමීටර (8,477 mi) above the surface of Ceres. Visible at center and center right are two bright spots, a phenomenon common on Ceres, in Oxo and Haulani craters respectively. Ahuna Mons is also visible in the image as a noticeable, bluff hill, seen just right of bottom.
මූලාශ්‍ර[සංස්කරණය]
- ↑ Schmadel, Lutz (2003). Dictionary of minor planet names (5th ed.). Germany: Springer. p. 15. ISBN 978-3-540-00238-3.
- ↑ Simpson, D. P. (1979). Cassell's Latin Dictionary (5th ed.). London: Cassell Ltd. p. 883. ISBN 978-0-304-52257-6.
- ↑ "The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter". 3 April 2009. 14 May 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 April 2009.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) (produced with Solex 10 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 29 අප්‍රේල් 2009 at WebCite written by Aldo Vitagliano; see also Invariable plane) - ↑ 4.0 4.1 "1 Ceres". JPL Small-Body Database Browser. 4 August 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 8 January 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "AstDyS-2 Ceres Synthetic Proper Orbital Elements". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. 5 October 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 1 October 2011.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 6.0 6.1 6.2 "05. Dawn Explores Ceres Results from the Survey Orbit" (PDF). 5 September 2015 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 Calculated based on the known parameters
- ↑ "DPS 2015: First reconnaissance of Ceres by Dawn".
- ↑ Chamberlain, Matthew A.; Sykes, Mark V.; Esquerdo, Gilbert A. (2007). "Ceres lightcurve analysis – Period determination". Icarus. 188 (2): 451–456. Bibcode:2007Icar..188..451C. doi:10.1016/j.icarus.2006.11.025.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ 10.0 10.1 "Asteroid Ceres P_constants (PcK) SPICE kernel file". සම්ප්‍රවේශය 5 November 2015.
- ↑ Konopliv, A.S.; Park, R.S.; Vaughan, A.T.; Bills, B.G.; Asmar, S.W.; Ermakov, A.I.; Rambaux, N.; Raymond, C.A.; Castillo-Rogez, J.C.; Russell, C.T.; Smith, D.E.; Zuber, M.T. (2018). "The Ceres gravity field, spin pole, rotation period and orbit from the Dawn radiometric tracking and optical data". Icarus. 299: 411–429. Bibcode:2018Icar..299..411K. doi:10.1016/j.icarus.2017.08.005.
- ↑ Li, Jian-Yang; McFadden, Lucy A.; Parker, Joel Wm. (2006). "Photometric analysis of 1 Ceres and surface mapping from HST observations". Icarus. 182 (1): 143–160. Bibcode:2006Icar..182..143L. doi:10.1016/j.icarus.2005.12.012. සම්ප්‍රවේශය 8 December 2007.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Rivkin, A. S.; Volquardsen, E. L.; Clark, B. E. (2006). "The surface composition of Ceres:Discovery of carbonates and iron-rich clays" (PDF). Icarus. 185 (2): 563–567. Bibcode:2006Icar..185..563R. doi:10.1016/j.icarus.2006.08.022. සම්ප්‍රවේශය 8 December 2007.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Menzel, Donald H.; Pasachoff, Jay M. (1983). A Field Guide to the Stars and Planets (2nd ed.). Boston: Houghton Mifflin. p. 391. ISBN 978-0-395-34835-2.
- ↑ APmag and AngSize generated with Horizons(Ephemeris: Observer Table: Quantities = 9,13,20,29) සංරක්ෂණය කළ පිටපත 5 ඔක්තෝබර් 2011 at WebCite
- ↑ Angelo, Joseph A., Jr (2006). Encyclopedia of Space and Astronomy. New York: Infobase. p. 122. ISBN 978-0-8160-5330-8.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Saint-Pé, O.; Combes, N.; Rigaut F. (1993). "Ceres surface properties by high-resolution imaging from Earth". Icarus. 105 (2): 271–281. Bibcode:1993Icar..105..271S. doi:10.1006/icar.1993.1125.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ JPL/NASA (2015-04-22). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. සම්ප්‍රවේශය 2022-01-19.
| |||||||||||||||||
සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය → Local Interstellar Cloud → Local Bubble → Gould Belt → Orion Arm → ක්ෂීර පථය → Milky Way subgroup → Local Group → Virgo Supercluster → Laniakea Supercluster → Observable universe → විශ්වය | |||||||||||||||||
අධිකාරී පාලනය  |
|
|---|
 | සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය පිළිබඳ මෙම ලිපිය තවමත් අංකුර ලිපියකි. විකිපීඩියාවට උදවුවක් ලෙසින් ඔබ හට එය විහිදුවාලිය හැක. |