සෙරස්
(Ceres (dwarf planet) වෙතින් යළි-යොමු කරන ලදි)
.jpg) | |||||||||
| සොයාගැනීම[1] සහ නිලනාමය | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| සොයාගත් තැනැත්තේ | Giuseppe Piazzi | ||||||||
| සොයාගත් දිනය | 1 January 1801 | ||||||||
| නිලනාමයන් | |||||||||
| ශබ්දනැගීම | /ˈsɪəriːz/ | ||||||||
| නම් කෙරුණේ | Cerēs | ||||||||
| විකල්ප නම් | A899 OF; 1943 XB | ||||||||
| සුළු ග්‍රහ වර්ගය | Dwarf planet Asteroid belt | ||||||||
| විශේෂණය | Cererian /sᵻˈrɪəriən/, rarely Cererean /sɛrᵻˈriːən/[2] | ||||||||
| කක්ෂීය ලක්ෂණ[4] | |||||||||
| කාලාරම්භය 2014-Dec-09 (JD 2,457,000.5) | |||||||||
| විහේලිකය | 2.9773 AU (445,410,000 km) | ||||||||
| අපහේලිකය | 2.5577 AU (382,620,000 km) | ||||||||
| අඩ-මහා අක්ෂය | 2.7675 AU (414,010,000 km) | ||||||||
| උත්කේන්ද්‍රියතාවය | 0.075823 | ||||||||
| කක්ෂීය කාලාවර්තය | 4.60 yr 1,681.63 d | ||||||||
| චන්ද්‍ර කාලාවර්තය | 466.6 d 1.278 yr | ||||||||
| සාමාන්‍යය කක්ෂීය වේගය | 17.905 km/s | ||||||||
| මධ්‍යන්‍යය විෂමතාවය | 95.9891° | ||||||||
| ආනතිය | 10.593° to ecliptic 9.20° to invariable plane[3] | ||||||||
| ආරෝහණ මංසලෙහි දේශාංශකය | 80.3293° | ||||||||
| පරිතාරාන්තිකයේ විස්තාරය | 72.5220° | ||||||||
| නියමානුකූල කක්ෂීය ලක්ෂණ[5] | |||||||||
| නියමානුකූල අඩ-මහා අක්ෂය | 2.7670962 AU | ||||||||
| නියමානුකූල උත්කේන්ද්‍රියතාවය | 0.1161977 | ||||||||
| නියමානුකූල ආනතිය | 9.6474122° | ||||||||
| නියමානුකූල මධ්‍යන්‍ය චලනය | 78.193318 අංශක / වසර | ||||||||
| නියමානුකූල කක්ෂීය කාලාවර්තය | 4.60397 වසර (1681.601 දි) | ||||||||
| උපහේලිකයෙහි පූර්වායනය | 54.070272 චාපවිකලා / වසර | ||||||||
| ආරෝහණ මංසලෙහි පූර්වායනය | −59.170034 චාපවිකලා / වසර | ||||||||
| භෞතික ගුණාංග | |||||||||
| මාන | (965.2 × 961.2 × 891.2) ± 2.0 km[6] | ||||||||
| මධ්‍යන්‍යය අරය | 473 km[6] | ||||||||
| මතුපිට පෘෂ්ඨීය වර්ගඵලය | 2,770,000 km2[7] | ||||||||
| පරිමාව | 421,000,000 km3[7] | ||||||||
| ස්කන්ධය | (9.393±0.005)×1020 kg[6] 0.00015 Earths 0.0128 Moons | ||||||||
| මධ්‍යන්‍යය ඝණත්වය | 2.161±0.009 g/cm3[8] | ||||||||
| නිරක්ෂීය පෘෂ්ඨීය ගුරුත්වය | 0.29
m/s2[7] 0.029 g | ||||||||
| නිරක්ෂීය මිදුම් ප්‍රවේගය | 0.51 km/s[7] | ||||||||
| නක්ෂත්‍ර භ්‍රමණ කාලාවර්තය | 0.3781 d 9.074170±0.000002 h[9] | ||||||||
| නිරක්ෂීය භ්‍රමණ ප්‍රවේගය | 92.61 m/s[7] | ||||||||
| ආක්ෂක ආනතිය | 4°[10] | ||||||||
| උත්තර ධ්‍රැවය විෂුවදංශය | 291.42744°[11] | ||||||||
| උත්තර ධ්‍රැවය ක්‍රාන්තිය | 66.764°[10] | ||||||||
| ජ්‍යාමතික ප්‍රභානුපාතය | 0.090±0.0033 (V-band)[12] | ||||||||
| |||||||||
| වර්ණාවලී වර්ගය | C[13] | ||||||||
| දෘශ්‍ය විශාලත්වය | 6.64[14] to 9.34[15] | ||||||||
| නිරපේක්ෂ විශාලත්වය (H) | 3.34[4] | ||||||||
| කෝණික විෂ්කම්භය | 0.854″ to 0.339″ | ||||||||
.svg){kind=small}
සෙරස් (ඉංග්‍රීසි: Ceres; සංකේතය: .svg){kind=small}
),[18] සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයට අයත් වාමන ග්‍රහලෝකයකි.
සටහන්
[සංස්කරණය]- ^ This image was taken by the Dawn spacecraft on 2 May 2015, during a "rotation characterization" orbit, 13,642 කිලෝමීටර (8,477 mi) above the surface of Ceres. Visible at center and center right are two bright spots, a phenomenon common on Ceres, in Oxo and Haulani craters respectively. Ahuna Mons is also visible in the image as a noticeable, bluff hill, seen just right of bottom.
මූලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- ^ Schmadel, Lutz (2003). Dictionary of minor planet names (5th ed.). Germany: Springer. p. 15. ISBN 978-3-540-00238-3.
- ^ Simpson, D. P. (1979). Cassell's Latin Dictionary (5th ed.). London: Cassell Ltd. p. 883. ISBN 978-0-304-52257-6.
- ^ "The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter". 3 April 2009. 14 May 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 April 2009. (produced with Solex 10 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 මැයි 2015 at the Wayback Machine written by Aldo Vitagliano; see also Invariable plane)
- ^ a b "1 Ceres". JPL Small-Body Database Browser. 4 August 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 January 2015.
- ^ "AstDyS-2 Ceres Synthetic Proper Orbital Elements". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. 5 October 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 October 2011.
- ^ a b c "05. Dawn Explores Ceres Results from the Survey Orbit" (PDF). 5 September 2015 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
- ^ a b c d e Calculated based on the known parameters
- ^ "DPS 2015: First reconnaissance of Ceres by Dawn".
- ^ Chamberlain, Matthew A.; Sykes, Mark V.; Esquerdo, Gilbert A. (2007). "Ceres lightcurve analysis – Period determination". Icarus. 188 (2): 451–456. Bibcode:2007Icar..188..451C. doi:10.1016/j.icarus.2006.11.025.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ a b "Asteroid Ceres P_constants (PcK) SPICE kernel file". සම්ප්‍රවේශය 5 November 2015.
- ^ Konopliv, A.S.; Park, R.S.; Vaughan, A.T.; Bills, B.G.; Asmar, S.W.; Ermakov, A.I.; Rambaux, N.; Raymond, C.A.; Castillo-Rogez, J.C.; Russell, C.T.; Smith, D.E.; Zuber, M.T. (2018). "The Ceres gravity field, spin pole, rotation period and orbit from the Dawn radiometric tracking and optical data". Icarus. 299: 411–429. Bibcode:2018Icar..299..411K. doi:10.1016/j.icarus.2017.08.005.
- ^ Li, Jian-Yang; McFadden, Lucy A.; Parker, Joel Wm. (2006). "Photometric analysis of 1 Ceres and surface mapping from HST observations". Icarus. 182 (1): 143–160. Bibcode:2006Icar..182..143L. doi:10.1016/j.icarus.2005.12.012. සම්ප්‍රවේශය 8 December 2007.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ Rivkin, A. S.; Volquardsen, E. L.; Clark, B. E. (2006). "The surface composition of Ceres:Discovery of carbonates and iron-rich clays" (PDF). Icarus. 185 (2): 563–567. Bibcode:2006Icar..185..563R. doi:10.1016/j.icarus.2006.08.022. සම්ප්‍රවේශය 8 December 2007.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ Menzel, Donald H.; Pasachoff, Jay M. (1983). A Field Guide to the Stars and Planets (2nd ed.). Boston: Houghton Mifflin. p. 391. ISBN 978-0-395-34835-2.
- ^ APmag and AngSize generated with Horizons(Ephemeris: Observer Table: Quantities = 9,13,20,29) සංරක්ෂණය කළ පිටපත 4 පෙබරවාරි 2021 at the Wayback Machine
- ^ Angelo, Joseph A., Jr (2006). Encyclopedia of Space and Astronomy. New York: Infobase. p. 122. ISBN 978-0-8160-5330-8.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ Saint-Pé, O.; Combes, N.; Rigaut F. (1993). "Ceres surface properties by high-resolution imaging from Earth". Icarus. 105 (2): 271–281. Bibcode:1993Icar..105..271S. doi:10.1006/icar.1993.1125.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ JPL/NASA (2015-04-22). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. සම්ප්‍රවේශය 2022-01-19.
| |||||||||||||||||
සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය → Local Interstellar Cloud → Local Bubble → Gould Belt → Orion Arm → ක්ෂීර පථය → Milky Way subgroup → Local Group → Virgo Supercluster → Laniakea Supercluster → Observable universe → විශ්වය | |||||||||||||||||
| ජාත්‍යන්තර | |
|---|---|
| ජාතික | |
| වෙනත් | |
 | සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය පිළිබඳ මෙම ලිපිය තවමත් අංකුර ලිපියකි. විකිපීඩියාවට උදවුවක් ලෙසින් ඔබ හට එය විහිදුවාලිය හැක. |