සිද්ධාර්ථ කුමරුගේ පවුල සහ ඥාතියෝ
සිද්ධාර්ථ කුමරු ක්‍රිස්තු පූර්ව 563 දී සහ බෞද්ධ සම්ප්‍රදායට අනුව ක්‍රිස්තු පූර්ව 624 දී ලුම්බිණියේ ක්ෂත්‍රිය පවුලක උතුම් පවුලක උපත ලැබූහ. ඔහුගේ පියා කෝසල ප්‍රාන්තයේ ශාක්‍ය වංශයේ නායකයා වූ ශුද්ධෝදන රජු වූ අතර ඔහුගේ මව මායා බිසව විය. බෞද්ධ ජනප්‍රවාදවලට අනුව ළදරුවා ශ්‍රේෂ්ඨ මිනිසෙකුගේ ලකුණු ප්‍රදර්ශනය කළේය. අනාවැකියකින් පෙන්නුම් කළේ දරුවා නිවසේ රැඳී සිටියහොත් ඔහුට ලෝක පාලකයෙකු වීමට නියමිත බවයි. කෙසේ වෙතත්, සිද්ධාර්ථ නිවසින් පිටව ගියහොත්, ඔහු විශ්වීය අධ්යාත්මික නායකයෙකු වනු ඇත. මහා රජෙකු සහ ලෝක පාලකයෙකු වනු ඇති බවට සහතික වීම සඳහා, ඔහුගේ පියා ඔහුව ඔහුගේ මාලිගාවේ හුදකලා කළ අතර, ඔහුගේ මව දරු ප්‍රසූතියෙන් දින හතකට පසු මිය ගිය පසු, ඔහුගේ මවගේ බාල සොහොයුරිය වන මහාපජාපති ගෝතමී විසින් ඔහුව ඇති දැඩි කරන ලදී.
ඔහු පසුව විවාහ යශෝධරා ( Suppabuddha හා Amita රජගේ දියණිය ), සහ එකට ඔවුන් එක් ළමයා: පුත් රාහුල . යශෝධරා සහ රාහුල යන දෙදෙනාම පසුව බුද්ධ ශ්‍රාවකයෝ වූහ.
සුද්ධෝදන රජු
[සංස්කරණය]
සුද්ධෝදන පිළිබඳ බොහෝ තොරතුරු පැමිණෙන්නේ බෞද්ධ පුරාවෘත්ත සහ ශුද්ධ ලියවිල්ලෙනි. ඔහු පැරණි ඉන්දියාවේ උතුරු මායිමේ කෝසල ප්‍රාන්තයේ ජීවත් වූ ශාක්‍ය වංශයේ නායකයෙකු ලෙස සැලකේ. බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ ඔහු පරම්පරාගත රජෙකු බව පැවසුවද, ඔහු දැන් ගෝත්‍රික කන්ඩායමක තේරී පත් වූ ප්‍රධානියෙකු බව විශ්වාස කෙරේ. සුද්ධෝදනගේ පියා සිනහන.
තම පුත්‍රයාගේ නික්ම යාමෙන් සුද්ධෝදන දැඩි ලෙස කලබලයට පත් වූ බව පැවසෙන අතර බෞද්ධ ග්‍රන්ථවල සඳහන් වන්නේ ගෞතම වෙත ආපසු එන ලෙස ආයාචනා කිරීමට දූතයන් 10,000ක් එවා ඇති බවයි. බුදුන් වහන්සේ දූතයන්ට ධර්මය දේශනා කළ පසු, ඔවුන් සියලු දෙනාම සංඝ භාවයට පත් වූහ. පසුව සුද්ධෝදනගේ ඉල්ලීම පරිදි කළුදායි නම් සුද්ධෝදනගේ මිතුරා බුදුරදුන්ට ආපසු එන ලෙස ආරාධනා කළේය. බුදුන් වහන්සේ ද ඔහුට ධර්මය දේශනා කළ අතර කළුදායි පසුව පැවිදි විය.
තම පියාගේ මෙම ඉල්ලීමෙන් පසු ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ නැවත තම පියාගේ රාජධානියට වැඩම කළ අතර එහිදී උන්වහන්සේට ධර්මය දේශනා කළහ. පසුව ගෞතම තම පියාගේ මරණය දැකීමට නැවත තම පියාගේ රාජධානියට පැමිණියේය. සුද්ධෝදන රහතන් බවට පත් විය.
මායා දේවිය
[සංස්කරණය]
මායා බුදුන් වහන්සේගේ මව වූ අතර කෝලිය වංශයේ වූවා ය. මායා උපන්නේ දෙව්දහෙහිය . ඇය විවාහ වී සිටියේ කපිලවස්තු රාජධානියේ රජකම් කළ ඇගේ ඥාති සොහොයුරා වන සුද්ධෝදන රජු සමඟ ය.
බෞද්ධ ග්‍රන්ථවල, සිහිනෙන් සුදු අලියෙක් ඇගේ පැත්තට ඇතුළු වූ බව කියනු ලැබේ. ඇය අවදි වූ විට ඇය ගැබ්ගෙන ඇති බව ඇය දුටුවාය. පියාගේ මව්බිමේදී දරු ප්‍රසූතිය සම්ප්‍රදායික වූ බැවින් මායා බිසව දෙව්දහට ගමන් කළාය. කෙසේ වෙතත්, ඇයට මඟදී ලුම්බිණි වත්තේදී දරු ප්‍රසූතියට සිදු විය. දේවයන් වහන්සේ උපතට මූලිකත්වය දුන් බවත්, එක් සිසිල් සහ උණුසුම් දිය පහරවල් දෙකක් දෙව්ලොව සිට පහළට ගලා ගිය බවත් කියනු ලැබේ.
මායා මිය ගියේ ඇගේ පුතා ඉපදී දින හතකට පසුවය, ඇය විසින් සිද්ධාර්ථ හෝ "ඔහුගේ අරමුණ සාක්ෂාත් කරගන්නා" ලෙස නම් කරන ලදී. බෞද්ධ ග්‍රන්ථවල ඇය තුසිතයේ නැවත ඉපදී ඇති බවත්, පසුව ඇගේ පුත්‍රයා ඇය වෙත පැමිණ, ගෞරව පුදකර, ඇයට ධර්මය ඉගැන්වූ බවත් සඳහන් වේ.
යශෝධරා
[සංස්කරණය]යශෝධරා කුමරිය පසුව ගෞතම බුදු බවට පත් වූ සිද්ධාර්ථගේ බිරිඳයි. ඇය කෝලිය රජු සුප්පබුද්ධ සහ අමිතා බිසවගේ දියණියයි.
සිද්ධාර්ථ සහ යශෝධරා ඥාති සොහොයුරන්ය. ඇගේ පියා වූ සුප්‍රබුද්ධ රජු මහමායා ප්‍රජාපති දෙදෙනාගේම සොහොයුරාය.මෑණියන් වූ අමිතා දේවිය සුද්ධෝදන රජුගේ නැගණියයි. . යශෝදරා වයස අවුරුදු දහසයේදී සිද්ධාර්ථ සමඟ විවාහ වූ අතර ඔවුන් දෙදෙනාම එකිනෙකා සමඟ ගෞරවය හා සුහදතාවය බෙදා ගෙන ඉතාමත් හොඳ විවාහ ජීවිතයක් ගත ඇති බව කියනු ලැබේ. යශෝධරාට රාහුල නම් දරුවෙකු පිළිසිඳ ගැනීමට බොහෝ කාලයක් ගත විය. ඉන්පසු සිද්ධාර්ථගේ නික්ම යාමෙන් පසු යශෝධරාව මාලිගාවේ පැවිදි ජීවිතයක් ගත කළේ කහ පැහැති වස්ත්‍ර ඇඳගෙන සිදුහත් මෙන් ඉතා අඩුවෙන් ආහාර අනුභව කරමිනි. සිද්ධාර්ථ තම ඥාතීන් බැලීමට ගෞතම බුදුන් ලෙසින් කපිලවස්තුව ආපසු ගිය දිනයේ යශෝධරාව බොහෝ කලකට පසු ඔහුව මුණගැසුණි. සිද්ධාර්ථ නොමැතිව යශෝධරා ජීවිතය ගත කළ ආකාරය ගැන සුද්දෝදන රජු බුදුන් වහන්සේ විස්තර කළේය. බුදුන් වහන්සේ ඒ මොහොතේම "සඳ කිඳුරුදා" (යශෝධරාගේ මුල් ජීවිත කතාව) ජාතකය සහ ඇය පෙර භවවලදී ඉතා ගෞරවයෙන් උන්වහන්සේට කැප වූ ආකාරය වදාළ සේක.
ගෞතම බුදුන් වහන්සේ වසර පහකට පසු කාන්තාවන්ට සංඝාවාසයට ඇතුළු වීමට අවසර දුන් පසු ඇයද භික්ෂුණියක් බවට පත්ව අර්හත් වූවාය .
ආනන්ද
[සංස්කරණය]ආනන්ද බුදුරදුන්ගේ ප්‍රධාන උපස්ථායක වූ අතර උන්වහන්සේගේ ප්‍රධාන ශ්‍රාවකයන් දස දෙනාගෙන් කෙනෙකි. බුදුරදුන්ගේ බොහෝ ශ්‍රාවකයන් අතර ආනන්දය හොඳම මතක ශක්තියෙන් කැපී පෙනුණි. මුල් බෞද්ධ සූත්‍රයේ බොහෝ පාඨ -පිඨක ( පාලි ; සංස්කෘත: Sūtra-Piṭaka ) ප්‍රථම බෞද්ධ කවුන්සිලයේදී බුදුන් වහන්සේගේ ඉගැන්වීම් සිහිපත් කිරීම ඔහුට ආරෝපණය කර ඇත. [1] ඒ හේතුව නිසා, ඔහු , "ධර්ම භාණ්ඩාගාරික" ලෙස හැඳින්වේ දහම් ( සංස්කෘත: Dharma ) බුදුන් වහන්සේගේ ඉගැන්වීම ගැන සඳහන් කිරීම. [2] මුල් බෞද්ධ ග්‍රන්ථවල, ආනන්ද යනු බුදුන්ගේ පළමු ඥාති සොහොයුරා වේ. ආනන්දගේ මුල් ජීවිතය පිළිබඳ බොහෝ දේ පිළිබඳව පාඨයන් එකඟ නොවූවත්, ආනන්ද භික්ෂුවක් ලෙස පැවිදි වී ඇති බවත් පුණ්ණ මන්තානිපුත්ත ( සංස්කෘත: Pūrṇa Maitrāyaṇīputra ) ඔහුගේ ගුරුවරයා බවට පත් වේ. [3] වසර විස්සක් බුද්ධ දේවසේවයේ, ආනන්ද බුදුන් වහන්සේ මෙම කාර්යය සඳහා තෝරා ගන්නා විට, බුදුන් වහන්සේගේ උපස්ථායකයා බවට පත් වේ. [4] ආනන්ද මහත් භක්තියෙන් හා සැලකිල්ලෙන් සිය රාජකාරි ඉටු කරන අතර, බුදුන් වහන්සේ සහ ගිහියන් මෙන්ම, සංඝ (භික්ෂික ප්‍රජාව) අතර අතරමැදියෙකු ලෙස ක්‍රියා කරයි. [5] [6] ඔහු තම ජීවිත කාලය පුරාවටම බුදුන් වහන්සේ කැටුව, සහායකයෙකු ලෙස පමණක් නොව, ලේකම්වරයෙකු සහ කටහඬක් ලෙසද කටයුතු කරයි.
බුද්ධ පරිනිර්වාණයෙන් ටික කලකට පසු, පළමු ධර්ම සංගායනාව පැවති අතර, සභාව ආරම්භ වීමට පෙර පෙර රාත්‍රියේ ආනන්ද රහත් පත්වීමට සමත් වේ, එය අවශ්ය වේ. [6] බුද්ධ දේශනා බොහෝමයක් සජ්ඣායනය කරමින් ඒවායේ නිරවද්‍යතාව පරීක්‍ෂා කරමින් බුදුන් වහන්සේගේ ජීවමාන මතකය ලෙස සභාව තුළ ඓතිහාසික කාර්යභාරයක් ඔහු සතු වේ. [4] [7] ආනන්ද ක්‍රිස්තු පූර්ව 463 දී මිය යන අතර, ඔහු මිය යන ගංගාවේ ස්තූප (ස්මාරක) ඉදිකර ඇත.
දේවදත්ත
[සංස්කරණය]දේවදත්ත යනු බුදුරදුන්ගේ ඥාති සහෝදරයා (හෝ, සමහර ගිණුම්වල, පියාගේ පළමු ඥාති සහෝදරයා) විය. බුදුන් වහන්සේ ශාක්‍යයන් වහන්සේට කපිලවස්තුවේදී දේශනා කරන විට ඔහුගේ සහෝදරයන් සහ මිතුරන් සහ උපාලි සමඟ ඔහු පැවිදි විය.
කාලයක් දෙව්දත් සංඝයා අතර මහත් ගෞරවයට පාත්‍ර විය. ශාරිපුත්‍ර රජගහනුවර දේවදත්තගේ ගුණ ගායනා කළ බව පැවසේ. ටික කලකට පසු දේවදත්තට සිද්ධි ඇති වූ අතර ඔහුගේ චේතනාව දූෂිත වූ බව කියනු ලැබේ. මෙම සිද්ධීන් ලබා ගැනීමෙන් පසු, දේවදත්ත බුද්ධ බලයට ඊර්ෂ්‍යාවෙන් පෙලඹී අවස්ථා කිහිපයකදී බුදුන් මරා දැමීමට උත්සාහ කළේය. ඔහු බුදුන් දෙසට ගලක් පෙරළා, උන් වහන්සේගේ මාංසය සිදුරු කර, බුදුන් වහන්සේ මැරවීමට කිරීමට ඇතෙකු පොළඹවා ඇති බව වාර්තා වේ.
දේවදත්ත පසුව සංඝයා දෙකට බෙදීමට උත්සාහ කළ අතර, එක් පාර්ශවයක් තමන් විසින් මෙහෙයවන ලද අතර අනෙක් කොටස බුදුන් විසින් මෙහෙයවන ලදී. කෙසේ වෙතත්, ඔහුගේ ආගමට හැරුණු සියලු දෙනා නැවත බුදුන් වහන්සේගේ සංඝායනය වෙත පැමිණීම නිසා මෙම උත්සාහය අසාර්ථක විය.
දෙව්දත් තෙමේ ජීවිතයේ අගභාගයේදී බුදුරදුන් කෙරෙහි පසුතැවිලි විය. ඔහුගෙන් සමාව අයැදීම සඳහා ඔහු බුදුන් වැඩ සිටි ආරාමයට පා ගමනින් ගිය නමුත්, අකුසල කර්මයක ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, සමාව අයැදීමට පෙර ඔහු පොළොවට ගිල දමා අවීචියේ නැවත ඉපදුණු බව වාර්තා වේ.
නන්ද කුමරු
[සංස්කරණය]නන්ද බුදුරදුන්ගේ සහෝදරයා විය; සුද්ධෝදන රජුගේ සහ මහා ප්‍රජාපතී ගෞතමීගේ පුත්‍රයාය. නන්ද පසුව රහත් විය .
සුන්දරී නන්දා කුමරිය
[සංස්කරණය]සුන්දරී නන්දා බුදුන්ගේ සහෝදරියයි. ඇය සුද්ධෝදන රජුගේ සහ මහා පජාපති ගෝතමීගේ දියණියයි. පසුව ඇය භික්ෂුණියක් බවට පත් වී අර්හත් වූවාය . එසේම බුදුන් වහන්සේ ඇය ධ්‍යාන ලාභී භික්ෂුණින් අතර අග්‍රගණ්‍ය ලෙස ගෞරව කළහ.
මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී
[සංස්කරණය]මහා පජාපති ගෝතමී ( සංස්කෘත: Mahāpajāpatī Gotamī ) අංජන රජුගේ සහ සුලක්ඛනා බිසවගේ බාල දියණියයි. ඇය විවාහ වූයේ සුද්ධෝදන රජු සමඟ ඇගේ වැඩිමහල් සොහොයුරිය වන මහාමායා (හෝ මායාදේවි) සමඟ ය. සිද්ධාර්ථ ගෞතම උපතින් පසු ඇගේ සොහොයුරිය මිය ගිය විට ඇය සිද්ධාර්ථ තම භාරයට ගත්තාය. ඇය සුද්ධෝදන රජු දාව සුන්දරී නන්දා නම් දියණියක්ද නන්ද නම් පුතෙක්ද වැදුවාය. සිදුහත් කුමරු ඉපිද දින පහකට පසු නන්ද කුමරු ඉපදුනි.ප්‍රජාපතිය නන්ද කුමරු කිරි මව්වරුන් හට දී සිදුහත් කුමරු පෝශණය කලාය.නන්දා කුමරිය සිදුහත් කුමරුන්ටත් නන්ද කුමරුන්ටත් වඩා අවුරුදු දෙකකට පමණ වැඩිමහලුය.
සුද්ධෝදන රජුගේ අභාවයෙන් පසු මහා ප්‍රජාපතී බුදුරදුන් සොයා ගමන් කළේය. ඇය ඔහුව සොයාගත් විට, ඇය ආනන්ද හරහා බුදුන් වහන්සේට භික්ෂුණී ලෙස සංඝයා වහන්සේට ඇතුළු වීමට අවසර දෙන ලෙස ඉල්ලා සිටියාය. බොහෝ ප්රතික්ෂේප කිරීම්වලින් පසු අවසානයේ බුදුන් වහන්සේ කාන්තාවන්ට සංඝාවාසයට ඇතුළු වීමට අවසර දුන් සේක. පසුව මහා පජාපති ආර්යාව අර්හත් වූවාය .
රාහුල
[සංස්කරණය]රාහුල ( පාලි සහ සංස්කෘත) සිද්ධාර්ථ ගෞතම සහ ඔහුගේ බිරිඳ සහ යශෝධරා කුමරියගේ එකම කුලුඳුල් පුත්‍රයා විය. මුල් යුගයේ සිට බොහෝ බෞද්ධ ග්‍රන්ථවල ඔහු ගැන සඳහන් වේ. [8] රාහුල පිළිබඳ වාර්තා මගින් සිදුහත් කුමරුගේ ජීවිතය සහ ඔහුගේ පවුලේ සාමාජිකයන්ගේ ජීවිතය අතර අන්‍යෝන්‍ය බලපෑමක් පෙන්නුම් කරයි. [9] ඒ අනුව ලබා ක්රියු පළමුවන සම්ප්රදාය, රාහුල සිද්ධාර්ථ කුමරු දවසේ උපන් ප්රතික්ෂේප කිරීම, හා මග මත බී නැති අර්ථය, ඒ නිසා රාහුල නම් කර ඇත බුද්ධත්වයට . [6] [10] මූලසර්වාස්තිවාද සම්ප්‍රදායට අනුව සහ පසුකාලීන මූලාශ්‍ර රාශියකට අනුව, රාහුල පිළිසිඳ ගන්නේ සිදුහත් කුමරු දවස පමණක් වන අතර, වසර හයකට පසු සිදුහත් කුමරු බුද්ධත්වයට පත් වූ විට උපත ලබයි. [11] වඩාත් ස්වභාවික හේතු ද දක්වා ඇතත්, යශෝධරා සහ රාහුල යන දෙදෙනාගේම පෙර ජීවිතවල අයහපත් කර්ම මගින් මෙම දිගු ගර්භණී කාලය පැහැදිලි කෙරේ. [12] ප්‍රමාද වූ උපතේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, රාහුල සැබවින්ම සිදුහත් කුමරුගේ පුත්‍රයා බව යශෝධරා ඔප්පු කිරීමට අවශ්ය වේ, ඇය අවසානයේ එය සත්‍ය ක්‍රියාවකින් සාර්ථකව සිදු කරයි. [13] ඉතිහාසඥ Wolfgang Schumann සිද්ධාර්ථ කුමරු රාහුල පිළිසිඳගෙන ඔහුගේ උපත තෙක් බලා සිටි බව තර්ක කර ඇත, රජුගේ සහ බිසවගේ අවසරය ඇතිව මාලිගාවෙන් පිටව යාමට හැකි වනු ඇත, [14] නමුත් පෙරදිග විද්‍යාඥ නොයෙල් පේරි සැලකුවේ සිදුහත් කුමරු ඔහු හැර ගිය පසු රාහුල උපත ලබා ඇති බවයි. මාලිගාව. [15]
රාහුල උපතින් වසර හතක් [16] සහ පහළොවක් [17] කාලයකදී, බුදුන් වහන්සේ නැවත කපිලවස්තුවට පැමිණෙන අතර, එහිදී යශෝධරා රාහුල විසින් බුදුරදුන්ගෙන් ශාක්‍ය වංශයේ සිංහාසනය ඉල්ලා සිටියි. බුදුන් වහන්සේ රාහුල සහිත විසින් ප්රතිචාර දක්වයි නමක් නම් පළමු බෞද්ධ සාමනේර හිමිනමක් . [6] ඔහු තරුණ සාමනේරයාට සත්‍යය, ස්වයං ආවර්ජනය, [16] සහ මම නොවන බව උගන්වා, [17] අවසානයේ රාහුලගේ බුද්ධත්වයට හේතු වේ. [16] [17] මුල් වාර්තාවල සඳහන් වන්නේ බුදුන් වහන්සේට පෙර රාහුලයා මිය යන බවයි, [6] පසුකාලීන සම්ප්‍රදායට අනුව, රාහුල යනු බුදුන් වහන්සේ අභිබවා ජීවත් වන ශ්‍රාවකයන්ගෙන් කෙනෙකි , ඊළඟ බුදුන් වහන්සේ වැඩෙන තෙක් බුද්ධ ශාසනය ආරක්ෂා කරයි. [9] ඉගෙනීමට ඇති උනන්දුව නිසා රාහුල බෞද්ධ ග්‍රන්ථවල ප්‍රකට වන අතර, [5] බෞද්ධ ඉතිහාසය පුරාම සාමනේර භික්ෂූන් සහ භික්ෂුණීන් විසින් ගෞරවයට පාත්‍ර විය. [12] එක් අතකින් දරුවන් අධ්යාත්මික ජීවිතයට බාධාවක් ලෙස ද, අනෙක් අතින් ඥානාලෝකය සඳහා විභවයක් ඇති පුද්ගලයන් ලෙස ද බුදුදහමේ ඉදිරිදර්ශනයකට ඔහුගේ වාර්තා හේතු වී ඇත. [18]
- ^ උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: අනීතික
<ref>ටැගය;Powersනමැති ආශ්‍රේයන් සඳහා කිසිදු පෙළක් සපයා නොතිබුණි - ^ Sarao, K. T. S. (2004). "Ananda". in Jestice, Phyllis G.. Holy People of the World: A Cross-cultural Encyclopedia. ABC-CLIO. p. 49. . https://books.google.com/?id=aWXWtAEACAAJ.
- ^ Witanachchi 1965.
- ^ a b Keown 2004.
- ^ a b Malalasekera 1960.
- ^ a b c d e Buswell & Lopez 2013.
- ^ Bechert, Heinz (2005). "The Date of the Buddha Reconsidered". The Date of the Buddha Reconsidered. Routledge. . http://www.ahandfulofleaves.org/documents/Buddhism_Critical%20Concepts%20in%20Religious%20Studies_Paul-Williams_Vol_1.pdf. ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 2021-10-24.
- ^ Meeks 2016, පිටු අංකය: 139.
- ^ a b Strong 1997.
- ^ Saddhasena 2003, පිටු අංකය: 481.
- ^ Strong 1997, පිටු අංකය: 119.
- ^ a b Meeks 2016.
- ^ Strong 1997, පිටු අංකය: 120.
- ^ Schumann 2004, පිටු අංකය: 46.
- ^ Péri 1918.
- ^ a b c Saddhasena 2003.
- ^ a b c Crosby 2013.
- ^ Nakagawa 2005.