රාසික් ෆරීඩ්
ශ්‍රීමත් රාසික් ෆරීඩ්
| |
|---|---|
| ගොනුව:Razik Fareed.jpg </img> | |
ශ්‍රීමත් රාසික් ෆරීඩ්, OBE, JP, UM (29 දෙසැම්බර් 1893 - 23 අගෝස්තු 1984), නොහොත් ඒ. ආර්. ඒ. රාසික්, ලංකා (ශ්‍රී ලාංකික) ඉඩම් හිමියෙක්, දේශපාලනඥයෙක් සහ දානපතියෙක් විය. ඔහු හිටපු කැබිනට් වෙළඳ අමාත්‍ය, සෙනෙට් සභික, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී සහ රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාව විය. ඔහු පකිස්ථානයේ ලංකා මහ කොමසාරිස් ලෙසද කටයුතු කර ඇත.
මුල් ජීවිතය සහ අධ්‍යාපනය
[සංස්කරණය]වප්චි මරිකාර් අබ්දුල් රහුමාන් සහ හජාරා උම්මාට දාව කොළඹ ලේයාර්ඩ්ස් බ්‍රෝඩ්වේ හි අබ්දුල් රහ්මාන් අබ්දුල් රාසික් උපත ලැබූ අතර ඔහුගේ මව ඔහුට වයස අවුරුදු තුනේදී මිය ගියේය. ඔහුගේ සීයා ප්‍රමුඛ ගොඩනැගිලි කොන්ත්‍රාත්කරුවෙකු වන අරසි මරිකාර් වප්පිචි මරිකාර් ය. ඔහුගේ පියා වප්චි මරිකාර් අබ්දුල් රහ්මාන් 1900 දී ලංකාවේ ව්‍යවස්ථාදායක සභාවේ මුවර් මන්ත්‍රීවරයා ලෙස පත් කර 1915 දක්වා සේවය කළේය. රසීක් අධ්‍යාපනය ලැබුවේ බම්බලපිටියේ බර්නඩෙට් පාසලෙන්; මද්‍රසතුල් සහිරා, මරදාන සහ කොළඹ රාජකීය විද්‍යාලයේදී . ඔහුගේ පාසල් අධ්‍යාපනයෙන් පසු ඔහු ඉඩම් හිමියෙකු බවට පත් විය. 1915 දී, ඔහු කෝප්‍රල්වරයෙකු ලෙස කොළඹ නගර ආරක්ෂක බළකායේ මුරිෂ් අංශයට සම්බන්ධ වූ අතර 1915 කැරලි සමයේදී සේවය කර 1916 දී ලුතිනන් නිලයට උසස් කරන ලදී.[1]
දේශපාලන ජීවිතය
[සංස්කරණය]1930 දී දේශපාලනයට පිවිසි ඒ. ආර්. ඒ රාසික් කොළඹ මහ නගර සභාවට නව බසාර් වාට්ටුවෙන් නාගරික මන්ත්‍රීවරයකු ලෙස තේරී පත් විය. ඔහු මුවර්ස් (මුස්ලිම්වරුන්) නියෝජනය කරමින් 1936 මාර්තු 12 වැනි දින ලංකා රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවට පත් කරන ලදී. රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවේදී ඔහු 1936 සිට 1942 දක්වා එස්.ඩබ්ලිව්.ආර්.ඩී. බණ්ඩාරනායකගේ සභාපතිත්වයෙන් යුත් ප්‍රාදේශීය පරිපාලන කමිටුවේ සේවය කළ අතර 1942 දී සී.ඩබ්ලිව්.ඩබ්ලිව් කන්නන්ගරගේ සභාපතිත්වයෙන් යුත් අධ්‍යාපන කමිටුවට පත් කරන ලදී. [2]
1947 දී, ලංකාව ස්වයං පාලනයක් ලබා ගැනීමත් සමඟ, ඒ. ආර්. ඒ රාසික් එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකු විය. ඔහුට එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් මැද කොළඹ ආසනයෙන් නාමයෝජනා දීම ප්‍රතික්ෂේප වූ අතර ඒ වෙනුවට 1947 මහ මැතිවරණයේදී රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාව වෙනුවට පත් වූ ලංකා නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට පොතුවිල් ආසනයෙන් තරග කළ අතර එහිදී ඔහු මුදලියාර් එම් එම් ඊබ්‍රාහිම්ට පරාජය විය.[3] ඉන්පසු ඔහු එක්සත් ජාතික පක්ෂය විසින් නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලය විසින් ලංකා සෙනෙට් සභාවට තේරී පත් විය. 1952 දී සෙනෙට් සභාවෙන් ඉල්ලා අස් වූ ඔහු 1952 මහ මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වී මැද කොළඹ මැතිවරණ කොට්ඨාසයෙන් නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට තේරී පත් වූ අතර 1956 මහ මැතිවරණයෙන් නැවත තේරී පත් විය. ඔහු 1959 අගමැති ඩබ්ලිව් දහනායක මහතාගේ භාරකාර රජයේ වෙළඳ කැබිනට් අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළේය. 1960 මාර්තු මහ මැතිවරණයෙන් ඔහුට සිය ආසනය අහිමි වූ නමුත් 1960 ජූලි මහ මැතිවරණයේදී ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයෙන් තරඟ කර එය නැවත ලබා ගත්තේය. ඔහු 1964 දෙසැම්බර් 3 වන දින අගමැතිනි සිරිමා බණ්ඩාරනායක යටතේ ශ්‍රීලනිප රජය පරාජයට පත් කරමින් CP ද සිල්වා සමඟ විපක්ෂයට ගිය ශ්‍රීලනිප පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් දහතුන් දෙනාගෙන් කෙනෙකි.[4] 1965 දී, ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් පත් කරන ලද සාමාජිකයින් හය දෙනාගෙන් කෙනෙකු ලෙස මුවර් ප්‍රජාව නියෝජනය කිරීම සඳහා ඔහු නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට පත් කරන ලදී. 1967 මැයි සිට 1967 සැප්තැම්බර් දක්වා ඔහු නියෝජ්‍ය කාරක සභා සභාපති ලෙසත් 1967 සැප්තැම්බර් සිට 1968 පෙබරවාරි දක්වා පාර්ලිමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය කථානායක සහ කාරක සභා සභාපති ලෙසත් කටයුතු කළේය. 1968 දී පාර්ලිමේන්තුවෙන් විශ්‍රාම ගත් ඔහු පකිස්ථානයේ ලංකා මහ කොමසාරිස් ලෙසත් ඉරාකයේ සහ ඉරානයේ අතිවිශේෂ සහ පූර්ණ බලැති තානාපති ලෙසත් පත් කරන ලදී. ඔහු 1970 දක්වා සේවය කළේය.[2]
දානපතිකම
[සංස්කරණය]මුස්ලිම් ප්‍රජාව අතර අධ්‍යාපන මට්ටම ඉහළ නැංවීම සඳහා ටී.බී. ජයා සමඟ කළ සේවය නිසා රාසික් සිහිපත් කරනු ලැබේ, ඔහු තමාගේම ඉඩමක් සමඟ මුස්ලිම් කාන්තා විද්‍යාලය ආරම්භ කළේය. දෙමළ භාෂා ගුරුවරුන් පුහුණු කිරීම සඳහා ඔහු අලුත්ගම සහ අඩ්ඩාලච්චේන ගුරු විද්‍යාල ආරම්භ කළේය. ඔහු සමස්ත ලංකා මුවර්ස් සංගමය සහ මුවර්ස් ඉස්ලාමීය සංස්කෘතික නිවහන පිහිටුවා එහි සභාපතිවරයා ලෙස කටයුතු කළේය.[2]
ගෞරව
[සංස්කරණය]ඔහු 1932 දී සාම විනිසුරු සහ නිල නොවන මහේස්ත්‍රාත්වරයෙකු ලෙස පත් කරන ලදී. ඔහු 1948 නව වසර ගෞරව සම්මාන උළෙලේ දී බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ නිලධාරියෙකු බවට පත් කරන ලද අතර 1951 උපන්දින ගෞරව සම්මානයෙන් නයිට් පදවියට පත් විය. කොළඹ බ්‍රිස්ටල් වීදිය ශ්‍රීමත් රාසික් ෆරීඩ් මාවත ලෙසත් බෙන්තර ශ්‍රීමත් රාසික් ෆරීඩ් මුස්ලිම් මහා විද්‍යාලය ඔහුගේ නමින් නම් කර තිබෙනවා. ශ්‍රී ලංකාව 1988 මැයි 22 දින තැපැල් මුද්දරයක් සමඟින් ඔහුව අනුස්මරණය කළේය [2]
යොමු කිරීම්
[සංස්කරණය]- ^ Sir Razik Fareed - the humanist statesman in Saville Row outfit
- ^ a b c d Saleem, Farhath Fayiz. "Sir Razik Fareed's 35th death anniversary falls today: He worked for the unity of the nation". Daily News. සම්ප්‍රවේශය 29 April 2020. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name "DN1" defined multiple times with different content - ^ "RESULTS OF PARLIAMENTARY GENERAL ELECTION - 1947" (PDF). elections.gov.lk. Department of Elections. සම්ප්‍රවේශය 28 July 2021.
- ^ Raymond, Roel. "Five Stories Of Real-Life Political Drama In Sri Lanka". Roar. සම්ප්‍රවේශය 9 July 2020.