2024 හිස්බුල්ලා මූලස්ථාන ප්‍රහාරය
| හසන් නස්රල්ලා ඝාතනය | |
|---|---|
| ඊශ්‍රායල්-හිස්බුල්ලා ගැටුම සහ ඊශ්‍රායල්-හමාස් යුද්ධයේ පැතිරීමහී කොටසකි | |
 F-15I යානයක් 2024 සැප්තැම්බර් 27 වන දින ඊශ්‍රායල ගුවන් කඳවුරකින් පිටත්ව ගියේ ගුවන් ප්‍රහාරය සඳහා මාර්ගෝපදේශක පතොරම් රැගෙන ය. | |
  Dahieh ලෙබනනය තුළ පිහිටීම | |
| ස්ථානය | හැරට් හ්රයික්, ඩහිහ්, ලෙබනනය |
| දිනය | 2024 සැප්තැම්බර් 27 |
| ඉලක්කය | හසන් නසරල්ලා |
| ප්‍රහාර මාදිලිය | ගුවන් ප්‍රහාරය |
| මරණ | 33+ (නසරල්ලා, අනෙකුත් ජ්‍යෙෂ්ඨ හිස්බුල්ලා හමුදාපතිවරුන්, ඉරාන විප්ලවවාදී ආරක්ෂකයින් සහ සිවිල් වැසියන් ඇතුළුව) |
| තුවාලකරුවන් | 195+ |
| ප්‍රහාරකයා |  ඊශ්‍රායලය ගුවන් හමුදාව |
2024 සැප්තැම්බර් 27 වන දින, හිස්බුල්ලාහි මහලේකම් හසන් නස්රල්ලා ඊශ්‍රායල ගුවන් ප්‍රහාරයකින් බේරූට්හි දී ඝාතනය කරන ලදී.[1][2] හිස්බුල්ලා නායකයින් දකුණු බීරූට් හි ඩාහි උපනගරයේ Haret Hreik හි මූලස්ථානයක රැස්වෙමින් සිටිය දී මෙම වැඩවර්ජනය සිදු විය.[2] ඊශ්‍රායල ගුවන් හමුදාවේ 119 වැනි බලඝනය විසින් F-16I ප්‍රහාරක යානා යොදා ගනිමින්[3] මෙහෙයවන ලද මෙම මෙහෙයුමට එක්සත් ජනපදයේ නිෂ්පාදිත 5,000-pound (2,300 kg) ඇතුළු බෝම්බ 80කට වඩා[4] හෙළීම සම්බන්ධ විය. බංකර් බස්ටර් බෝම්බ, භූගතව තිබූ බවට වාර්තා වන මූලස්ථානය විනාශ කිරීම.[5][6] ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක හමුදා (IDF) මෙහෙයුම "නව නියෝගය" (හීබෲ: סדר חדש, romanized: Seder Hadash)
මුලදී, නස්රල්ලාගේ තත්වය අවිනිශ්චිත විය,[7] නමුත් 2024 සැප්තැම්බර් 28 දින, IDF ඔහුගේ මරණය නිවේදනය කළේ ය,[8][9] පසුව හිස්බුල්ලා විසින් තහවුරු කරන ලදී.[10] ප්‍රහාරයෙන් අවම වශයෙන් 6 දෙනෙකු මිය ගිය අතර 91 දෙනෙකු තුවාල ලබා ඇත. හිස්බුල්ලාගේ දක්ෂිණ පෙරමුණේ අණදෙන නිලධාරි අලි කරකි ද අනෙකුත් ජ්‍යෙෂ්ඨ අණ දෙන නිලධාරීන් සමඟ ප්‍රහාරයෙන් මිය ගියේ ය.[2] ඉරාන වාර්තා පෙන්වා දෙන්නේ ඉස්ලාමීය විප්ලවවා දී ආරක්ෂක බලකායේ (IRGC) නියෝජ්‍ය අණදෙන නිලධාරි සහ ලෙබනනයේ කුඩ්ස් බලකායේ අණදෙන නිලධාරි අබ්බාස් නිල්ෆෝරූෂාන් ද මිය ගිය බව යි.[11]
ලෙබනන් අගමැති නජීබ් මිකාටි මෙය සහ ලෙබනනයට පෙර ඊශ්‍රායල ප්‍රහාර හෙළා දුටුවේ ය.[12][13] ප්‍රහාරයට පෙර ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය (එජාස) ඇමතූ අතර එහිදී ඔහු හිස්බුල්ලාට එරෙහි ව්‍යාපාරයට ඊශ්‍රායලයේ කැපවීම යලි තහවුරු කළේ ය.[6][14] සැප්තැම්බර් මස මුල දී, හිස්බුල්ලා සමූහයේ දරුණුතම පසුබෑම් ලෙස විස්තර කර ඇති දේවලට ගොදුරු විය,[15][16][17] සැප්තැම්බර් 17 සහ 18 යන දිනවල එහි අතේ ගෙන යා හැකි සන්නිවේදන උපාංග පිපිරීම් සහ සැප්තැම්බර් 20 වන දින අණදෙන නිලධාරී ඊබ්‍රාහිම් අකිල් ඝාතනය කිරීම ඇතුළුව. ප්‍රභූ රෙඩ්වාන් බලකායේ.[18] මීට අමතරව, ජූලි මාසයේදී තවත් ජ්‍යෙෂ්ඨ හිස්බුල්ලා හමුදා නායකයෙකු වන ෆුවාඩ් ෂුක්ර් ද බේරූට්හිදී ඝාතනය කරන ලදී.[19]
පසුබිම
[සංස්කරණය]හමාස් විසින් 2023 ඔක්තෝබර් 7 ඊශ්‍රායලයට ප්‍රහාර දියත් කිරීමෙන් දිනකට පසුව, හිස්බුල්ලා සහයෝගීතාවයෙන්[20] ගැටුමට සම්බන්ධ වූයේ එය " පලස්තීන ප්‍රතිරෝධය " ලෙසින්[21] උතුරු ඊශ්‍රායලයට සහ ගෝලාන් කඳුකරයට වෙඩි තැබීමෙනි.[22][23][21] එතැන් සිට, හිස්බුල්ලා සහ ඊශ්‍රායලය දේශසීමා හමුදා හුවමාරුවලට සම්බන්ධ වී ඇති අතර එමඟින් ඊශ්‍රායලයේ සහ ලෙබනනයේ සමස්ත ප්‍රජාවම අවතැන් වී ඇති අතර දේශසීමාවේ ගොඩනැගිලි සහ ඉඩම්වලට සැලකිය යුතු හානියක් සිදු විය. 2023 ඔක්තෝබර් 7 සිට 2024 සැප්තැම්බර් 20 දක්වා දේශසීමා ප්‍රහාර 10,200ක් සිදු වූ අතර, ඊශ්‍රායලය ඉන් 8,300ක් දියත් කළේ ය.[24] ඊශ්‍රායලයේ 96,000කට අධික ජනතාවක්[25] සහ ලෙබනනයේ 500,000ක් පමණ අවතැන් වී ඇත.[26][27] 2024 අගෝස්තු 24 වන විට සිවිල් වැසියන් 133ක් ඇතුළුව ලෙබනනයේ මරණ 564ක් තහවුරු විය.[28] ඊශ්‍රායලය සහ හිස්බුල්ලා සංවිධානය ඔවුන්ගේ ප්‍රහාර පූර්න පරිමානයේ යුද්ධයක් දක්වා වර්ධනය නොවී හානියක් සිදු කරන මට්ටමින් පවත්වාගෙන ගොස් ඇත.[29]
ඊශ්‍රායලය ගාසා තීරයේ සිය මෙහෙයුම් නවත්වන තුරු ඊශ්‍රායලයට ප්‍රහාර එල්ල කරන බව හිස්බුල්ලා සංවිධානය ප්‍රකාශ කර ඇත.[30] ඊශ්‍රායලය හිස්බුල්ලා විසින් එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ 1701 යෝජනාව (UNSCR 1701) ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසත් ලිටානි ගඟට උතුරින් තම හමුදා ඉවත් කර ගන්නා ලෙසත් ඉල්ලා සිටියේ ය.[31][32] UNSCR 1701 යටතේ ඊශ්‍රායලය සහ හිස්බුල්ලා යන දෙකටම කැපී පෙනෙන වගකීම් ඇත.[33][34][35] එක්සත් ජනපද නියෝජිත Amos Hochstein සහ ප්‍රංශය විසින් මෙහෙයවන ලද රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ප්‍රයත්නයන් ගැටුම සමථයකට පත් කිරීමට මෙතෙක් අසාර්ථක වී ඇත.[36][37] 2024 සැප්තැම්බර් 16 අගභාගයේ දී, ඊශ්‍රායලයේ ආරක්ෂක කැබිනට් මණ්ඩලය නව ඊශ්‍රායල-හමාස් යුද අරමුණක් ස්ථාපිත කළේය: ලෙබනනය සමඟ ඇති වූ දේශසීමා ගැටුමෙන් අවතැන් වූ පදිංචිකරුවන් උතුරට ආරක්ෂිතව ආපසු පැමිණීම. මෙම ඉලක්කය දැනට පවතින අරමුණු දෙකට එකතු කරන ලදී: හමාස් විසුරුවා හැරීම සහ ඔක්තෝබර් 7 ප්‍රහාරයේදී ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කිරීම.[38][39]
2024 සැප්තැම්බර් මස 17 සහ 18 යන දිනවල, සම්බන්ධීකරණ ප්‍රහාර මාලාවක් තුළ අතින් ගෙන යා හැකි පේජර් සහ වෝකි ටෝකි දහස් ගණනක් පුපුරා ගියේ ය.[40] පිපිරීම්වලින් 42 දෙනෙක් මිය ගිය අතර සිවිල් වැසියන් ඇතුළු අවම වශයෙන් 3,500 ක් තුවාල ලැබූහ.[41][42][43] රොයිටර් වාර්තා කළේ, නම හෙළි නොකළ හිස්බුල්ලා නිලධාරියෙකුට අනුව, හිස්බුල්ලා සටන්කාමීන් 1,500 ක් තුවාල හේතුවෙන්, බොහෝ දෙනෙකුගේ දෑත් අන්ධ වීමෙන් ඉවත් කර ඇති බව යි.[44] ඊශ්‍රායලය ප්‍රහාරයට සම්බන්ධය ප්‍රතික්ෂේප කළ ද[45] නම් නොකළ ඊශ්‍රායල මූලාශ්‍ර රොයිටර් සහ අනෙකුත් මාධ්‍ය වෙත පැවසුවේ එය ඊශ්‍රායල ඔත්තු සේවය (මොසාඩ්) සහ හමුදාව විසින් මෙහෙයවන ලද්දක් බව යි.[46][47][40] ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, මෙම ප්‍රහාරය ඊශ්‍රායලය විසින් සිදු කළ හැකි යුද ප්‍රකාශයක් ලෙස විස්තර කළ හිස්බුල්ලා සංවිධානය දින කිහිපයකට පසු උතුරු ඊශ්‍රායලයට රොකට් ප්‍රහාරයක් එල්ල කළේ ය.[48][49] 2024 සැප්තැම්බර් මස 20 වන දින, බේරූට් හි ඊශ්‍රායල ප්‍රහාරයකින් ඊබ්‍රාහිම් අකිල් සහ ඒකකයේ අනෙකුත් ජ්‍යෙෂ්ඨ අණ දෙන නිලධාරීන් ද මිය යාමෙන් පසුව ආතතීන් තවදුරටත් ඉහළ ගියේ ය.[50][51] ලෙබනන් පුරවැසියන්ට ඉවත් වන ලෙස උපදෙස් දීමෙන් පසු ඊශ්‍රායලය සැප්තැම්බර් මස 23 වන දින ගුවන් ප්‍රහාර ආරම්භ කළේ ය.[52]
සැප්තැම්බර් මස 25 දින, එක්සත් ජනපදය සහ යුරෝපා සංගමය දින 21ක සටන් විරාමයක් ඉල්ලා ප්‍රකාශයක් නිකුත් කළේ ය.[53] ඔස්ට්‍රේලියාව, කැනඩාව, යුරෝපා සංගමය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, ඉතාලිය, ජපානය, සෞදි අරාබිය, එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය, එක්සත් රාජධානිය සහ කටාර් යන රටවල් ද මෙම ප්‍රකාශයට අත්සන් තබා ඇත.[54] එක්සත් ජනපද නිලධාරීන් පැවසුවේ නෙතන්යාහු මෙයට එකඟ වූ නමුත් ඊළඟ දිනයේ නෙතන්යාහු මෙම සැලැස්මට කිසිදු සම්බන්ධයක් ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර එක්සත් ජනපද නිලධාරීන් "කෝපයට" පත් වූ බව වාර්තා වේ.[55] නෙතන්යාහු පසුව පසුබැස ගියේ තමන් එක්සත් ජනපද යෝජනාවේ අරමුණු බෙදාගත් බව පවසමිනි.[55]
හසන් නසරල්ලා
[සංස්කරණය].jpg)
හසන් නස්රල්ලා අමල් ව්‍යාපාරයේ දේශපාලන නායකයෙකු වූ නමුත් 1982 ඊශ්‍රායල ලෙබනනය ආක්‍රමණය ආරම්භ කිරීමෙන් පසු ඉවත්ව ගියේය. ඔහු හිස්බුල්ලා සංවිධානය පිහිටුවීමෙන් ටික කලකට පසු එක් වූ අතර 1992 හි හිස්බුල්ලාහි මහලේකම් ලෙස තේරී පත් විය.[56][57] ඔහු වහාම දකුණු ලෙබනනයේ ඊශ්‍රායල ආක්‍රමණයට එරෙහිව සටන් කිරීමට හිස්බුල්ලා අවධානය යොමු කළේය. ඔහු 1993 සහ 1996 ඊශ්‍රායල හමුදා මෙහෙයුම් වලට එරෙහිව සටන් කිරීමට හිස්බුල්ලා නායකත්වය දුන් අතර, Qana සමූලඝාතනයෙන් පසුව, ඔහුගේ ජනප්‍රියත්වය ලෙබනනය තුල ඉහල නැගුනි.[57] ඔහුගේ අණ දෙන කාලය හිස්බුල්ලාව ලෝකයේ වඩාත්ම සන්නද්ධ රාජ්‍ය නොවන නළුවා බවට පරිවර්තනය කර ඇත,[58] එහි පැරාමිලිටරි අංශය ශක්තියෙන් ලෙබනන් හමුදාව අභිබවා යි.[59][60] ඔහුගේ කතාවලට නිතර ඊශ්‍රායල විරෝධී සහ බටහිර විරෝධී හැඟීම් ඇතුළත් විය.[23] නස්රල්ලා ඉරානය සමඟ සමීපව කටයුතු කළ අතර ඔහුගේ ධූර කාලය පුරාම හිස්බුල්ලාට වෙනත් වැදගත් ආකාරවලින් බලපෑම් කළේ ය.[61]
1990 ගණන් වල දී, නස්රල්ලා ලෙබනන් ෂියාවරුන් අතර ජනප්‍රිය වූ අතර - සහ අරාබි සහ මුස්ලිම් ලෝකයේ යම් ප්‍රමාණයකට[57] - ඔහු ඊශ්‍රායල සහ ඇමරිකානු රජයන් විසින් බෙහෙවින් අප්‍රිය කරන ලදී. [57] කෙසේ වෙතත්, 2006 ලෙබනන යුද්ධය දක්වා ඊශ්‍රායල දේශසීමා මුර සංචාර ඒකකයක් සැඟවී සිටීමේ හිස්බුල්ලාගේ ක්‍රියාකලාපය දේශීය හා කලාපීය විවේචනයට ලක් විය.[62] සිරියානු සිවිල් යුද්ධය අතරතුර, හිස්බුල්ලා සටන් කළේ බෂාර් අල්-අසාද්ගේ පැත්තෙන් ය. හිස්බුල්ලා සංවිධානය අසාද්ට බලයේ රැඳී සිටීමට උදව් කළ අතර, අරාබි ලෝකයේ අසාද් පරයා බවට පත්වීම හේතුවෙන් හිස්බුල්ලාගේ ජනප්‍රියත්වය තියුනු ලෙස පහත වැටුණි.[63] 2023 ඔක්තෝම්බර් මාසයේ දී ඊශ්‍රායල-හිස්බුල්ලා සතුරුකම් ආරම්භ වීමෙන් පසුව හිස්බුල්ලාගේ ජනප්‍රියත්වය නැවතත් ඉහළ ගියේ ය.[63] ඔහුගේ නායකත්වය යටතේ හිස්බුල්ලා 2005 ලෙබනන් අගමැති රෆික් හරිරි [64] ඝාතනයට සහ 2020 බීරූට් වරාය පිපිරීමට සම්බන්ධ බවට චෝදනා එල්ල විය.[64][65] ඔහු ඊශ්‍රායලයට සහ එක්සත් ජනපදයට විරුද්ධ වීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කළ ඉරානයේ සහාය ලබන මිලීෂියා ජාලයක් වන " ප්‍රතිරෝධයේ අක්ෂය " අඛණ්ඩව ප්‍රවර්ධනය කර ඇත.[22]
1992 ඔක්තෝම්බර් මාසයේ දී ඊශ්‍රායලය නසරල්ලා ඝාතනය කිරීමට උත්සාහ කළේ ය.[57] 2004 මැයි මාසයේ දී ලෙබනන් නිලධාරීන් පැවසුවේ නසරල්ලා ඝාතනය කිරීමට ඊශ්‍රායල කුමන්ත්‍රණයක් ව්‍යර්ථ කළ බව යි.[66][57] 2006 යුද්ධයේ දී, ඊශ්‍රායලය නසරාල්ලා නවාතැන් ගෙන ඇති ගොඩනැගිලිවලට බොහෝ බෝම්බ හෙළී ය.[57]
එක්සත් ජනපද නිලධාරියෙක් ABC පුවත් සේවයට පැවසුවේ වැඩ වර්ජනය අතරතුර කෙටි සංචාරයක් සඳහා නස්රල්ලා සහ සහචරයින් කිහිප දෙනෙකු බේරූට්හි සිටි බව යි.[67] නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, ඊශ්‍රායල නායකයින් හසන් නස්රල්ලාගේ ස්ථානය මාස ගණනාවක් තිස්සේ නිරීක්ෂණය කර ඇති අතර, ඔහු වෙනත් ස්ථානයකට යාමට පෙර සීමිත කාල රාමුවක් ඇති බව විශ්වාස කරමින්, ඝාතනයට සතියකට පෙර ඔහු ඉලක්ක කිරීමට තීරණය කර ඇත.[68]
පහර දෙන්න
[සංස්කරණය]2024 සැප්තැම්බර් මස 27 වන දින, ඊශ්‍රායල ගුවන් හමුදාව (IAF) බේරුට්හි Dahieh උපනගරයේ Haret Hreik අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටි හිස්බුල්ලාහි මධ්‍යම මූලස්ථානයට ගුවන් ප්‍රහාරයක් එල්ල කළේ ය.[69] හිස්බුල්ලා නායක හසන් නස්රල්ලා ගුවන් ප්‍රහාරයේ අපේක්ෂිත ඉලක්කය බව මාධ්‍ය වාර්තා තහවුරු කළේය. F-16I Sufa ජෙට් ප්‍රහාරක යානා යොදා ගනිමින් 119 වන "Bat" බලඝණය විසින් හෝ 69 වැනි බලඝනය විසින් F-15I Ra'am[70] භාවිතා කරමින් ටොන් කිහිපයක් යුධෝපකරණ හෙළන ලදී.[61] IDF විසින් එක්සත් ජනපදයේ නිෂ්පාදිත 5,000-pound (2,300 kg) ඇතුළුව ටොන් කිහිපයක් යුධෝපකරණ භාවිතා කරන ලදී. 2021 දී නිර්මාණය කරන ලද බංකර් බස්ටර් බෝම්බ.[71] බෝම්බවල බර හෝ වර්ගය සඳහන් නොකළද, මෙහෙයුම අතරතුර මිනිත්තු 80 කට වඩා බෝම්බ 80 කට වැඩි ප්‍රමාණයක් හෙළූ බව නිලධාරීන් දෙදෙනෙක් පැවසූහ.[68]
ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය අමතා, හිස්බුල්ලා සංවිධානයට එරෙහි ඊශ්‍රායල ව්‍යාපාරය දිගටම කරගෙන යන බවට ප්‍රතිඥා දීමෙන් ටික වේලාවකට පසුව මෙම ප්‍රහාරය සිදු විය.[69] අග්‍රාමාත්‍ය කාර්යාලය විසින් නෙතන්යාහු ගුවන් ප්‍රහාරය අනුමත කරන ආකාරය දැක්වෙන ඡායාරූපයක් බෙදාගෙන ඇති අතර එය එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලයේ කතා කිරීමට පිටත්ව යාමට පෙර ගත් බව පෙනේ. වාර්තා වන පරිදි නෙතන්යාහු ඔහුගේ හමුදා ලේකම් සහ මාණ්ඩලික ප්‍රධානියා සමඟ ඔහුගේ නිව්යෝර්ක් හෝටලයේ සිටින බව වාර්තා වේ.[72]
වර්ජනයෙන් සිදුවූ ජීවිත හානි පිළිබඳ ක්ෂණික තොරතුරු ලැබී නොමැත. IDF ප්‍රකාශක රියර් අද්මිරාල් ඩැනියෙල් හගාරි ප්‍රකාශ කළේ ඉලක්කය වූයේ නේවාසික ගොඩනැගිලිවලට යටින් පිහිටි හිස්බුල්ලා ප්‍රධාන මූලස්ථානය බවයි. හෙස්බුල්ලාගේ අල්-මනාර් රූපවාහිනිය වාර්තා කළේ පිපිරීම හේතුවෙන් ගොඩනැගිලි හතරක් සුන්බුන් බවට පත් වූ බවත්, එය කොතරම් ප්‍රබලද යත්, 30 කිලෝමීටර (19 mi) දක්වා කම්පන දැනුණු බවයි. බේරූට් වලට උතුරින්. විලාප නඟන සයිරන් හඬින් ගිලන්රථ එම ස්ථානයට යන අයුරු දැකගත හැකි විය.[69] රජයට අයත් ජාතික පුවත් ඒජන්සියට අනුව, වැටලීම් Bourj el-Barajneh හි මායිමේ සිට Haret Hreik දක්වා විහිදුනු ගිනි තීරයකි.[73] පිපිරීමෙන් ටික වේලාවකට පසු ලබාගත් දර්ශන විශාල ආවාටයක් අනාවරණය විය.[74]
පසු විපාක
[සංස්කරණය]නසරල්ලාගේ මරණය තහවුරු කිරීම
[සංස්කරණය]2024 සැප්තැම්බර් මස 28 වන දින, නස්රල්ලාගේ මරණය IDF විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර,[75][76] පසුව එය හිස්බුල්ලාගේ ප්‍රකාශයකින් තහවුරු විය.[10][77] ප්‍රහාරය වාර්තා වී දිනකට පසුව තහවුරු විය. නස්රල්ලාගේ තත්ත්වය මුලින් අවිනිශ්චිතව පැවතුනි.[78]
වෙනත් තුවාල
[සංස්කරණය]ඊශ්‍රායලය විසින් පහර දුන් ප්රදේශය ඉතා ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශයක් ලෙස හැඳින්වේ. බලපෑමට ලක් වූ ප්රදේශය භූගත හිස්බුල්ලා පහසුකම් මත ඉදිකරන ලද සිවිල් මහල් නිවාස වලින් සමන්විත විය; ව්‍යුහයන් කිහිපයක් සම්පූර්ණයෙන්ම සුන්බුන් බවට පත් වූ අතර වැඩවර්ජනයෙන් පසු පුලුල් විනාශයක් දැකගත හැකි විය.[79] ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක නිලධාරීන්ගේ මූලික ඇස්තමේන්තුවලට අනුව නසරාල්ලාගේ දියණිය ද ඇතුළුව පුද්ගලයන් 300 ක් පමණ මිය ගිය බව ය.[80] ලෙබනන් සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ වාර්තා සැප්තැම්බර් මස 28 වන විට අවම වශයෙන් මරණ 33 සහ තුවාල 195 ක් වාර්තා කර ඇත, නමුත් බොහෝ සුන්බුන් තවමත් සෝදිසි කර නොමැති අතර දුසිම් ගනනක් අතුරුදහන් වී ඇති බැවින් සංඛ්‍යාව ඉහළ යනු ඇතැයි විශ්වාස යි.[81]
හිස්බුල්ලාගේ දක්ෂිණ පෙරමුණේ අණදෙන නිලධාරී අලි කරකිගේ මරණය ද හිස්බුල්ලා විසින් අනෙකුත් ජ්‍යෙෂ්ඨ අණ දෙන නිලධාරීන් සමඟ තහවුරු කළේ ය.[82][83] ඉස්ලාමීය විප්ලවවාදී ආරක්ෂක බළකායේ (IRGC) නියෝජ්‍ය අණදෙන නිලධාරී සහ ලෙබනනයේ කුඩ්ස් බලකායේ අණදෙන නිලධාරි අබ්බාස් නිල්ෆෝරූෂාන් ද මිය ගියේ ය.[11]
අනුප්රාප්තිය
[සංස්කරණය]විවිධ වාර්තාවලට අනුව හිස්බුල්ලාහි දෙවන අණදෙන නිලධාරියා වන හෂෙම් සෆිදීන්, නස්රල්ලාගෙන් පසු හිස්බුල්ලාහි මහලේකම් ලෙස පත් වනු ඇතැයි උපකල්පනය කෙරේ. සෆිදීන් නස්රල්ලාගේ ඥාති සහෝදරයෙක් වන අතර ඔහු මෙන්ම පූජකයෙකි. ඔහු බේරූට් ප්‍රහාරයෙන් දිවි ගලවා ගත් බව ද වාර්තා වේ.[84]
ප්‍රතික්‍රියා
[සංස්කරණය]ගෘහස්ථ
[සංස්කරණය]හිස්බුල්ලා
[සංස්කරණය]ඊශ්‍රායලයට එරෙහි සටන දිගටම කරගෙන යන බව හිස්බුල්ලා සංවිධානය පණිවිඩයක් නිකුත් කරමින් ප්‍රකාශ කළේ ය. නස්රල්ලාගේ මරණය ප්‍රකාශ කිරීමෙන් පසු හිස්බුල්ලා සංවිධානයට අනුබද්ධ අල්-මනාර් රූපවාහිනිය කුර්ආන් වාක්‍ය විකාශය කළේ ය.[85]
ලෙබනනය
[සංස්කරණය]අගමැති නජීබ් මිකාටි මෙම ප්‍රහාරය හෙළා දකිමින් ලෙබනන් සිවිල් වැසියන්ට "ආක්‍රමනකාරීත්වය හමුවේ එක්සත්ව නැගී සිටින ලෙස" ඉල්ලා සිටියේ ය.[86]
බීරූට්හි, ෂියා සහ ක්‍රිස්තියානි අසල්වැසි ප්‍රදේශ අතර ගැටුම් වැළැක්වීම සඳහා ලෙබනන් හමුදා ටැංකි බර්ජ් අල් ගසල් පාලම අසල යොදවා ඇත.[87] හිස්බුල්ලාගේ දේශපාලන ප්‍රතිවාදීන්ගේ බලපෑම පවතින නගරයේ නැඟෙනහිර ප්‍රදේශයේ, සමහර නිවැසියන් නසරල්ලාගේ මරණයට ප්‍රතිචාර දක්වා ඇත්තේ පුදුමය සහ ප්‍රීතිය මුසුවකි.[87]
ජාත්යන්තර
[සංස්කරණය]මැද පෙරදිග
[සංස්කරණය]
Iran: According to The New York Times, Iran's Supreme Leader, Ayatollah Ali Khamenei, convened an emergency meeting of the Supreme National Security Council at his residence.[88] Officials told Reuters that Khamenei had been moved to a secure location in Iran under increased security measures.[89] In response to the IDF's announcement of Nasrallah's assassination, Khamenei issued a statement urging Muslims to support Hezbollah and the people of Lebanon, calling them "to stand by the people of Lebanon and the proud Hezbollah with whatever means they have and assist them in confronting the ... wicked regime (of Israel)." Iranian state media reported that he also asserted, "the fate of this region will be determined by the forces of resistance, with Hezbollah at the forefront."[90] President Masoud Pezeshkian said that the attack would only "strengthen the resistance" and that the international community would not forget the "terrorist attack".[91] Some in Iran gathered in central locations to perform Shia mourning rituals, waving Hezbollah flags and chanting ballads.[87]
Israel: IDF Chief of Staff Herzi Halevi stated that "This is not the end of our toolbox," adding that "those who threaten the citizens of the State of Israel – we will know how to reach them – in the North, in the South, and even in more distant places."[85] Prime Minister Benjamin Netanyahu returned early from a trip to the United States the day after the attack,[92] which he had reportedly approved while in New York, where he addressed the United Nations.[72]
Palestine: The president of the Palestinian Authority Mahmoud Abbas offered his condolences after the attack, the PLO Executive Committee also released a statement offering condolences for the "martyrdom of Sayyed Hassan Nasrallah and the civilian victims killed by the Israeli occupation's onslaught".[93]
Iraq: Prime Minister Mohammed Shia' Al Sudani and cleric Muqtada al-Sadr declared a three-day of mourning across the country.[94]
Syria: In the city of Idlib, locals celebrated Nasrallah's death by distributing sweets, viewing him as a butcher responsible for the suffering and deaths of Syrians during the Syrian civil war.[22]
වෙනත්
[සංස්කරණය]
France: The Ministry for Europe and Foreign Affairs stated that they are contacting the Lebanese authority to avoid further instability after the attack.[95]
Germany: Foreign Minister Annalena Baerbock stated that the attack is 'highly dangerous" and "threatens destabilisation for the whole of Lebanon", she further stated that it's "in no way in Israel's security interest".[96]
Russia: The Foreign Ministry condemned Israel's assassination, warning it could escalate violence in Lebanon and the Middle East, and called for an immediate halt to hostilities.[97]
United States: Defense secretary Lloyd Austin told Yoav Gallant that he is determined to prevent Iran from expanding the conflict and stated "I expressed my full support for Israel's right to defend itself and its people against Iranian backed terrorist groups."[84] House speaker Mike Johnson, House majority leader Steve Scalise, and House Republican Conference chairwoman Elise Stefanik issued a joint statement stating, "Hassan Nasrallah's reign of bloodshed, oppression, and terror has been brought to an end." and "The world is better without him."[84] President Joe Biden stated that "Nasrallah's death from an Israeli airstrike is a measure of justice for his many victims, including thousands of Americans, Israelis, and Lebanese civilians. The United States fully supports Israel's right to defend itself against Hezbollah, Hamas, Houthis, and any other Iranian-supported terrorist groups." He said he directed the defense secretary to bolster US military forces in the Middle East to deter aggression and reduce the risk of a broader regional war, while aiming to de-escalate conflicts in Gaza and Lebanon through diplomacy.[98][99]
සටන්කාමී කණ්ඩායම්
[සංස්කරණය]හමාස් සහ යේමන හවුති ව්‍යාපාරය නස්රල්ලාට ශෝක වෙමින් ප්‍රකාශ නිකුත් කළේ ය.[87][100][101] යේමනයේ සිට මධ්‍යම ඊශ්‍රායලය දෙසට දියත් කරන ලද මතුපිට සිට මතුපිටට බැලස්ටික් මිසයිලයක් ඇරෝ ආරක්ෂක පද්ධතිය විසින් බිම හෙළනු ලැබීය.[102]
දේශපාලන පක්ෂ
[සංස්කරණය]අමල් ව්‍යාපාරය පැවසුවේ නසරල්ලාගේ මරණය ප්‍රතිරෝධය දුර්වල නොකරන බවයි. එය නසරල්ලාව " ප්‍රාණ පරිත්‍යාගිකයෙක් " ලෙස හැඳින්වූ අතර ඊශ්‍රායලයට එරෙහිව "උරෙන් උරෙන්, හදවතින් හදවතින් සහ හස්තයෙන් ආයුධයෙන්" රැඳී සිටීමට ප්‍රතිඥා දුන්නේ ය.[103]
විශ්ලේෂණය
[සංස්කරණය]The Economist සඳහන් කළේ "නස්රල්ලා මහතාගේ මරණය ලෙබනනය සහ කලාපය වසරකට පෙර සිතාගත නොහැකි වූ ආකාරයෙන් නැවත හැඩගැසෙනු ඇති" බවයි. පුවත්පතට අනුව, "යමෙකු පාලනය භාර ගන්නේ නම්, හිස්බුල්ලාගේ දශක හතරක ඉතිහාසයේ වඩාත්ම අස්ථිර අවස්ථාවට මුහුණ දෙනු ඇත. ඊශ්‍රායලය සිය මුළු හමුදා නායකත්වයම පාහේ අතුගා දමා, සියවස් ගණනක අත්දැකීම් මාස දෙකකින් මකා දැමුවා පමණක් නොවේ. දේශපාලනයේ දැඩි ආධිපත්‍යය සඳහා හිස්බුල්ලාට එරෙහිව ඒ වන විටත් අමනාප වීමට පැමිණ සිටි ලෙබනන් මහජනතාව ඉදිරියේ කණ්ඩායම නින්දාවට පත්ව සිටීම ද වේ."[22]
මේකත් බලන්න
[සංස්කරණය]- හිස්බුල්ලා සංවිධානයේ හිටපු මහ ලේකම් අබ්බාස් අල්-මුසාවි ඝාතනය
මූලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- ^ "Hezbollah Confirms Leader Nasrallah's Death". Barron's (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). AFP. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ a b c "Hezbollah confirms its leader Hassan Nasrallah was killed in an Israeli airstrike". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name ":12" defined multiple times with different content - ^ "Did Israel succeed in eliminating its number one enemy? – analysis". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 27 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ Bergman, Ronen (28 September 2024). "Israel Tracked Nasrallah for Months Before Assassination, Officials Say". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "Israeli airstrikes rock Beirut, target Hezbollah command". Reuters. 27 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ a b "Israel says it struck Hezbollah's headquarters as huge explosions rocked Beirut". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 27 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name "AP-News-2024a22" defined multiple times with different content - ^ Ben-Yishai, Ron (27 September 2024). "Nasrallah's fate may remain unknown for days after powerful bombings". Ynetnews (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ IDF Spokesperson's Unit (September 28, 2024). "Press Briefing by IDF Spokesperson RAdm. Daniel Hagari - September 28, 2024". www.idf.il/en/. September 28, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය September 28, 2024.
- ^ Pasko, Simcha (September 28, 2024). "IDF Confirms Death of Hezbollah Chief Nasrallah in Beirut Strike". The Media Line. September 28, 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය September 28, 2024.
- ^ a b Lubell, Maayan; Gebeily, Maya (28 September 2024). "Israel kills Hezbollah leader Nasrallah in airstrike". Reuters. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name "reutersconfirm" defined multiple times with different content - ^ a b "IRGC deputy commander killed in Israeli strikes on Beirut – Iranian media". The Jerusalem Post | JPost.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name ":3" defined multiple times with different content - ^ "Lebanese Prime Minister says Israel's attack on southern Beirut proves it 'does not care' about international calls for a cease-fire". NBC News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ Powell, Lex Harvey, Sophie Tanno, Aditi Sangal, Tara John, Tori B. (27 September 2024). "Israel carries out deadly strikes on Lebanon's capital". CNN (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ "Israel-Lebanon latest: Explosions in Beirut after Netanyahu vows to keep fighting Hezbollah". BBC News (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ Byman, Daniel (24 September 2024). "The Beeper Balance Sheet". Foreign Policy (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ "Arab states watch Hezbollah deterrence weakened, Israeli deterrence restored – analysis". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 20 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ "Cold military logic takes over in Israel-Hezbollah conflict". www.bbc.com (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ "Israeli strikes kill 492 in Lebanon's deadliest day of conflict since 2006". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 23 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ Zitun, Yoav; Eichner, Itamar; Ari, Lior Ben (27 September 2024). "IDF strikes Hezbollah central command in Beirut; Nasrallah reportedly targeted". Ynetnews (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ "Hezbollah fires on Israel after several members killed in shelling". Al Jazeera (ඉංග්‍රීසි බසින්). Al-Jazeera.
- ^ a b "Hezbollah bombards Israeli positions in disputed area along border with Syria's Golan Heights". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 8 October 2023. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ a b c d "Hassan Nasrallah's death will reshape Lebanon and the Middle East". The Economist. ISSN 0013-0613. සම්ප්‍රවේශය 2024-09-28. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name ":8" defined multiple times with different content - ^ a b "Hassan Nasrallah, leader of Hizbullah". The Economist. ISSN 0013-0613. සම්ප්‍රවේශය 2024-09-28. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name ":9" defined multiple times with different content - ^ "Mapping 10,000 cross-border attacks between Israel and Lebanon". Al Jazeera. 26 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 September 2024.
- ^ "Israeli strikes in Lebanon kill three including Hezbollah commander, sources say". Reuters. 16 April 2024. සම්ප්‍රවේශය 24 April 2024.
- ^ Yerushalmy, Jonathan; Chao-Fong, Léonie; Yang, Maya; Bayer, Lili; Belam, Martin; Davies, Caroline; Livingstone, Helen; Chao-Fong, Jonathan Yerushalmy (now) with Léonie; Livingstone (earlier), Helen (26 September 2024). "US and France working on Hezbollah-Israel ceasefire plan – as it happened". the Guardian (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0261-3077. සම්ප්‍රවේශය 26 September 2024.
- ^ "'We're already at war', Lebanese minister says – as he warns of 'catastrophic' number of casualties from Israeli airstrikes". Sky News (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 26 September 2024.
- ^ "Lebanon: Flash Update #25 – Escalation of hostilities in South Lebanon, as of 23 August 2024 – Lebanon". United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (ඉංග්‍රීසි බසින්). 27 August 2024. 23 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 August 2024.
- ^ Keller-Lynn, Carrie (27 July 2024). "Deadly Rocket Strike on Soccer Field Raises Risk of Escalation with Hezbollah". The Wall Street Journal. 28 July 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 27 July 2024.
- ^ "Mapping 11 months of Israel-Lebanon cross-border attacks". Al Jazeera. 11 September 2024. 19 September 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 18 September 2024.
- ^ "'Flagrant violation': Danny Danon demands UNSC condemn Hezbollah, enforce resolution 1701". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 26 August 2024. 24 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 September 2024.
- ^ "Netanyahu on Hezbollah: We're not waiting for threats, we're pre-empting them". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 23 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 25 September 2024.
- ^ "UN report says IDF tank fire killed 'clearly identifiable' reporter". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 13 March 2024. 16 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 September 2024.
- ^ "'Flagrant violation': Danny Danon demands UNSC condemn Hezbollah, enforce resolution 1701". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 26 August 2024. 23 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 September 2024.
- ^ "Implementation of Security Council resolution 1701 (2006) during the period from 21 February to 20 June 2023" (PDF). UN Security Council Resolutions. 13 July 2023.
- ^ "Lebanon FM fears intensification of Israeli Hezbollah offensive". www.bbc.com (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). 26 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ "Bowen: Tactical triumph for Israel, but Hezbollah won't be deterred". www.bbc.com (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). 23 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ "Israel sets new war goal of returning residents to the north". www.bbc.com (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). 20 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 September 2024.
- ^ "The return of evacuated residents to northern Israel is now a war goal, PMO says". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 17 September 2024. 20 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 September 2024.
- ^ a b Kent, Lauren (17 September 2024). "Israel behind deadly pager explosions that targeted Hezbollah and injured thousands in Lebanon". CNN (ඉංග්‍රීසි බසින්). 19 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 September 2024.
- ^ Christou, William (20 September 2024). "'We are isolated, tired, scared': pager attack leaves Lebanon in shock". The Guardian (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0261-3077. 23 September 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 September 2024.
- ^ Hijazi, S. (20 September 2024). "Nasrallah: We suffered a 'hard blow'... but Israel failed". L'Orient-Le Jour (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 20 September 2024.
- ^ Brennan, David; El-Bawab, Nadine (18 September 2024). "20 more dead, 450 injured as new round of explosions rocks Lebanon: Health officials". ABC News. 20 September 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 20 September 2024.
- ^ Bassam, Lailla; Mackenzie, James (25 September 2024). "Hezbollah's tunnels and flexible command weather Israel's deadly blows". Reuters.
- ^ "Israel-Lebanon latest: Israel had 'no connection' with deadly exploding pager attack, president claims". The Independent. 22 September 2024. 22 September 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 September 2024.
- ^ Skopeliti, Clea (18 September 2024). "First Thing: Israel planted explosives in thousands of Hezbollah pagers – reports". The Guardian (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0261-3077. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
Israel placed explosives inside thousands of pagers imported by Hezbollah months before Tuesday's extraordinary attacks, according to sources cited by Reuters and US media.
- ^ Frenkel, Sheera; Bergman, Ronen; Saad, Hwaida (18 September 2024). "How Israel Built a Modern-Day Trojan Horse: Exploding Pagers". The New York Times. 20 September 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 19 September 2024.
Even before Mr. Nasrallah decided to expand pager usage, Israel had put into motion a plan to establish a shell company that would pose as an international pager producer. By all appearances, B.A.C. Consulting was a Hungary-based company that was under contract to produce the devices on behalf of a Taiwanese company, Gold Apollo. In fact, it was part of an Israeli front, according to three intelligence officers briefed on the operation. They said at least two other shell companies were created as well to mask the real identities of the people creating the pagers: Israeli intelligence officers.
- ^ "Dozens of Hezbollah members wounded in Lebanon when pagers exploded, sources and witnesses say". Reuters. 17 September 2024. 18 September 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 September 2024.
- ^ "Hezbollah Chief Nasrallah: Israel Crossed All Red Lines, This Is a Declaration of War". Haaretz. 19 September 2024. 21 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 23 September 2024.
- ^ Westfall, Sammy; George, Susannah (20 September 2024). "Who was Ibrahim Aqil, the Hezbollah leader killed in Israeli strike?". Washington Post (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0190-8286. 20 September 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ Jalabi, Raya; Shotter, James (21 September 2024). "Israel kills elite Hizbollah commanders in Beirut strike". Financial Times. 21 September 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ Kingsley, Patrick; Boxerman, Aaron (23 September 2024). "Israel and Hezbollah Trade Heavy Fire; Over 180 Killed in Lebanon, Officials Say". The New York Times. 23 September 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 23 September 2024.
- ^ "Netanyahu dismisses Hezbollah cease-fire push, confounding White House". Washington Post.
- ^ "Joint Statement by the United States, Australia, Canada, European Union, France, Germany, Italy, Japan, Saudi Arabia, United Arab Emirates, the United Kingdom, Qatar". The White House. 26 September 2024.
- ^ a b "Israel conducts massive strike in Beirut targeting Hezbollah leader Hassan Nasrallah".
- ^ "Who is Hassan Nasrallah? The leader of Hezbollah and his impact on Lebanon and Israel". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 27 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ a b c d e f g Daher 2019.
- ^ Robinson, Lou (24 August 2024). "Hezbollah: What weapons does it have? A visual guide". CNN. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2024.
- ^ Barnard, Anne (20 May 2013). "Hezbollah's Role in Syria War Shakes the Lebanese". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය 20 June 2013.
Hezbollah, stronger than the Lebanese Army, has the power to drag the country into war without a government decision, as in 2006, when it set off the war by capturing two Israeli soldiers
- ^ Morris, Loveday (12 June 2013). "For Lebanon's Sunnis, growing rage at Hezbollah over role in Syria". The Washington Post. 5 November 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 20 June 2013.
... Hezbollah, which has a fighting force generally considered more powerful than the Lebanese army.
- ^ a b "Did Israel succeed in eliminating its number one enemy? – analysis". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 27 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name "The-Jerusalem-Post-2024b" defined multiple times with different content - ^ . Princeton Oxford. 2018. p. 69.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help)CS1 maint: location missing publisher (link) - ^ a b "Hezbollah leader Hassan Nasrallah transformed the militant group into a potent regional force". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 28 September 2024.
- ^ a b . London. 2014. p. 79.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help)CS1 maint: location missing publisher (link) - ^ "Lebanon's powerhouse Hezbollah hit by backlash after blast". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 30 August 2020. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "Nasr Allah murder plot: five charged". Al Jazeera (ඉංග්‍රීසි බසින්).
- ^ Eichner, Itamar; Yehoshua, Yossi (27 September 2024). "'Nasrallah was present at command center,' Israeli officials say". Ynetnews (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ a b Bergman, Ronen; Kingsley, Patrick (28 September 2024). "Israel Tracked Nasrallah for Months Before Assassination, Officials Say". The New York Times. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name ":5" defined multiple times with different content - ^ a b c "Israel says it struck Hezbollah's headquarters as huge explosions rocked Beirut". AP News (ඉංග්‍රීසි බසින්). 27 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name "AP-News-2024a" defined multiple times with different content - ^ Fabian, Emanuel (28 September 2024). "Senior IAF officials say strike that killed Nasrallah pulled off flawlessly". The Times of Israel. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "Israel attacks Beirut with heavy air strikes as 'entire block levelled'". Al Jazeera (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ a b "PM's office says Netanyahu approved Beirut airstrike from his hotel room". Times of Israel. 27 September 2024. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name ":6" defined multiple times with different content - ^ "The enemy raid on the suburb was a belt of fire that extended from the outskirts of Burj al-Barajneh camp and reaching Haret Hreik. (In Arabic)". National News Agency. 27 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ John, Lex Harvey, Sophie Tanno, Aditi Sangal, Tara (27 September 2024). "Huge explosions rock Beirut as Netanyahu says Israel has 'every right' to fight Hezbollah". CNN (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ IDF Spokesperson's Unit (September 28, 2024). "Press Briefing by IDF Spokesperson RAdm. Daniel Hagari - September 28, 2024". www.idf.il/en/. September 28, 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය September 28, 2024.
- ^ Pasko, Simcha (September 28, 2024). "IDF Confirms Death of Hezbollah Chief Nasrallah in Beirut Strike". The Media Line. September 28, 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය September 28, 2024.
- ^ "حزب الله ينعى أمينه العام حسن نصر الله" [Hezbollah mourns its secretary-general Hassan Nasrallah]. Al Jazeera (අරාබි බසින්). 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ Ben-Yishai, Ron (27 September 2024). "Nasrallah's fate may remain unknown for days after powerful bombings". Ynetnews (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ Hamdi Alkhshali and Vasco Cotovio. "Several buildings flattened after Israeli strikes, Lebanese state news agency reports". CNN. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ "Israel Targets Hezbollah Chief Nasrallah in Massive Beirut Strike; Israeli Officials Estimate 300 Killed". Haaretz. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ Tamara Qiblawi. "Death toll climbs to 6 in Israeli strikes in Beirut today". CNN. සම්ප්‍රවේශය 27 September 2024.
- ^ "Israel tracked Nasrallah for months before the assassination, officials say". The New York Times. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "BREAKING: Hezbollah confirms Nasrallah is killed after Israeli strike". Middle East Monitor. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ a b c Yang, Maya; Lowe, Yohannes; Mackay, Hamish; Fulton, Adam; Lowe, Maya Yang (now) ; Yohannes; Fulton (earlier), Adam (28 September 2024). "Hezbollah leader Hassan Nasrallah killed by Israel in major escalation of conflict – Middle East live". the Guardian (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0261-3077. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
{{cite news}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid<ref>tag; name ":7" defined multiple times with different content - ^ a b "Hezbollah leader Hassan Nasrallah confirmed killed in Beirut attack". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name ":2" defined multiple times with different content - ^ "Lebanon PM condemns Israeli attack that killed Nasrallah, civilians". Al Jazeera. 28 September 2024.
- ^ a b c d "Live Updates: Hezbollah Confirms Leader's Death in Israeli Airstrike". The New York Times. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid
<ref>tag; name ":4" defined multiple times with different content - ^ "Live Updates: Israel Targets Hezbollah Leader in Strike on Residential Buildings Near Beirut". The New York Times. 27 September 2024.
- ^ "Iran's Supreme Leader moved to secure location under heightened security, sources say". Reuters. 28 September 2024.
- ^ "Iran's supreme leader calls on Muslims to assist Lebanon in confronting Israel". The Jerusalem Post (ඉංග්‍රීසි බසින්). 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "Iranian president says Nasrallah killing to 'strengthen resistance'". Al Jazeera. 28 September 2024.
- ^ "PM returns early from trip to US after Nasrallah killing". Times of Israel. 28 September 2024.
- ^ "Mahmoud Abbas offers condolences to Lebanon after Nasrallah's killing". Al Jazeera. 28 September 2024.
- ^ "Iraq declares three days of mourning after Nasrallah killing". Al Jazeera. 28 September 2024.
- ^ "France says working to prevent 'destabilisation' following Nasrallah's killing". Al Jazeera. 28 September 2024.
- ^ "Lebanon destabilisation 'not in Israel's security interest': Germany". Al Jazeera. 28 September 2024.
- ^ Marsi, Urooba Jamal,Federica. "Israel hits Beirut again after Hezbollah confirms Nasrallah's killing". Al Jazeera (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ^ "Biden: Nasrallah's death was 'measure of justice' for his many victims". The Jerusalem Post | JPost.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ House, The White (28 September 2024). "Statement from President Joe Biden on the Death of Hassan Nasrallah". The White House (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "Yemen's Houthis mourn slain Hezbollah chief, say resistance will not be broken". Reuters. 28 September 2024. සම්ප්‍රවේශය 28 September 2024.
- ^ "Hamas mourns Hezbollah leader's killing". Al Jazeera. 28 September 2024.
- ^ Fabian, Emanuel (28 September 2024). "IDF says missile fired from Yemen shot down outside of country's borders". Times of Israel.
- ^ "Amal Movement says Nasrallah's killing will only increase resistance". Al Jazeera. 28 September 2024.