ඒ. ඩබ්ලිව්. එච්. අබේසුන්දර

විකිපීඩියා වෙතින්
AWH අබේසුන්දර

ඒ. ඩබ්ලිව්. එච්. අබේසුන්දර, (Queen's Counsel)[1] (1906 මැයි 4 - 1988 ජනවාරි 31) ශ්‍රී ලංකාවේ නීතිඥයෙක්, ස්වාධීන ක්‍රියාකාරිකයෙක්, ශ්‍රී ලංකාවේ හිටපු වැඩබලන නීතිපති සහ ශ්‍රී ලංකාවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරයා විය.

මූලයන් සහ පරම්පරාව[සංස්කරණය]

ඒ. ඩබ්ලිව්. එච්. අබේසුන්දර 1906 මැයි 4 වන දින දකුණු ශ්‍රී ලංකාවේ හික්කඩුව නගරයේ හත් දෙනෙකුගෙන් යුත් පවුලක බාලයා ලෙස උපත ලැබීය. ඔහුගේ පියා හිමිකාර වැවිලිකරුවෙකි.

ඔහු තම පියාගේ පාර්ශ්වයෙන් ලන්දේසි යුගයේ (1669 දී පමණ) යාත්‍රාමුල්ලේ මුහන්දිරම් වෙත තම පෙළපත සොයා ගත් අතර ඔහු ගොඩනැගිලි කොන්ත්‍රාත්කරුවෙකු වූ අතර ඔහුගේ ඇතුන් බොහෝ යොදවා ගාල්ලේ ලන්දේසි බලකොටුව ඉදිකිරීම සඳහා ලන්දේසීන් විසින් මුහන්දිරම් යන නාමය පිරිනමන ලදී. ඔහුගේ මවගේ පැත්තෙන් ඔහු හිටපු ශ්‍රී ලංකා අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ ගේ පරපුර එනම්, සීතාවක කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2023-04-19 at the Wayback Machine රජුගේ (1580-1593) හමුදාපති වූ ජෙනරාල් වික්‍රමසිංහ (පසුකාලීනව රජු විසින් වස පානය කරන ලද වික්‍රමසිංහ මහා සෙනෙවි) ගෙන් සෘජුව පැවත එන්නෙකි. ඔහුගේ මූලයන් ද සොයා ගනී. [2]

අධ්‍යාපනය සහ දේශපාලනය[සංස්කරණය]

අබේසුන්දර මහතා අධ්‍යාපනය ලැබුවේ කොළඹ ශාන්ත ජෝශප් විද්‍යාලයෙන් වන අතර එහිදී ඔහු අධ්‍යාපනයේ දස්කම් දැක්වීය. කනිෂ්ඨ කේම්බ්‍රිජ් විභාගයෙන් මෙන්ම ජ්‍යෙෂ්ඨ කේම්බ්‍රිජ් විභාගයෙන් ඉංග්‍රීසි, ලතින් සහ ග්‍රීක යන භාෂාවලින් සමස්ත බ්‍රිතාන්‍ය පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයේම පළමු ස්ථානයට පැමිණීමේ සුවිශේෂී විශේෂත්වය ඔහු සතු වූ අතර විශ්ව විද්‍යාලයට ශිෂ්‍යත්වයක් ද දිනා ගත්තේය.

වැඩි කල් යන්නට මත්තෙන්, ඔහු ලංකා නීති විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යයෙකුව සිටියදී, පසුව ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රථම අග්‍රාමාත්‍යවරයා වූ ඩී.එස්. සේනානායකගේ දේශපාලන සහායක සහ පෞද්ගලික ලේකම් බවට පත්විය. නීති විද්‍යාලයේදී ඔහු වසර තුනේදීම අවසන් විභාගයෙන් පළමු තැනට පැමිණ ලංකා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අධිනීතිඥවරයකු ලෙස විශිෂ්ට ලෙස සමත් විය.

මේ අතර ඔහු පසුව ශ්‍රී ලංකාවේ 4 වැනි අග්‍රාමාත්‍යවරයා වූ දිවංගත එස්.ඩබ්ලිව්.ආර්.ඩී . ඔහු බ්‍රිතාන්‍ය පාලනයෙන් නිදහස ලබා ගැනීම සඳහා සටන් කළ ඉන්දීය ජාතික කොංග්‍රසය ආදර්ශයට ගත් ලංකා ජාතික කොංග්‍රසයේ ලේකම්වරයා ද විය. දැඩි බෞද්ධයකු ලෙස බෞද්ධ කටයුතුවල ඉතා ක්‍රියාශීලී වූ ඔහු සමස්ත ලංකා බෞද්ධ මහා සම්මේලනයේ උප සභාපතිවරයා ද විය. ඩඩ්ලි සේනානායක (ශ්‍රී ලංකාවේ 2 වැනි අග්‍රාමාත්‍යවරයා බවට පත් වූ) ඔහුගේ පළමු දේශපාලන රැස්වීමේදීම මහජනතාවට හඳුන්වා දුන් පුද්ගලයා ඔහුය. රාජ්‍ය සේවයට එක්වන තුරුම ඔහු සිය සමීප මිතුරන් වන අගමැති එස්.ඩබ්ලිව්.ආර්.ඩී. බණ්ඩාරනායක සහ ජනාධිපති ජූනියස් රිචඩ් ජයවර්ධන සමඟ නිදහසට පෙර දේශපාලනයේ ක්‍රියාකාරී භූමිකාවක් ඉටු කළේය. [3] [4]

නීති වෘත්තිය[සංස්කරණය]

1940 දශකයේ අගභාගයේදී සහකාර නීති කෙටුම්පත් සම්පාදකයෙකු ලෙස රාජ්‍ය සේවයට බැඳුණු අබේසුන්දර 1950 දශකයේ මැද භාගයේදී නීති කෙටුම්පත් සම්පාදකයෙකු ලෙස උසස් විය. එම ධූරය දරමින් සිටියදී සේද ප්‍රදානය කිරීමේ සුවිශේෂි විශිෂ්ඨත්වය ඔහුට හිමි වූ අතර රැජිනගේ නීතීඥවරයෙකු පත් කරන ලද්දේ එම ධූර දරන්නෙකු රැජිනගේ නීතීඥවරයෙකු ලෙස පත් වූ ප්‍රථම සහ අවසාන අවස්ථාවද විය. 1954 දී ඇබර්ඩීන් - ලක්ෂපාන බල ව්‍යාපෘතිය සඳහා ශ්‍රී ලංකාවට ප්‍රථම ලෝක බැංකු ණය ලබා දීම සඳහා සාකච්ඡා කරන විට ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි ලෝක බැංකු කණ්ඩායම අවධාරණය කළේ එවකට නීති කෙටුම්පත් සම්පාදක ලෙස කටයුතු කළ අබේසුන්දර මහතා වත්මන් නීතිපතිවරයා වෙනුවට සාකච්ඡා සදහා වොෂින්ටනයට යවන ලෙසයි. 1958 වාර්ගික කෝලාහල අතරතුර, ඔහු ලංකාවේ ආණ්ඩුකාර ජෙනරාල් ශ්‍රීමත් ඔලිවර් ගුණතිලකගේ නීති උපදේශක ලෙස පත් කරන ලද අතර රැජිනගේ මන්දිරයට අනුයුක්ත කරන ලදී. ආණ්ඩුකාරවරයාට සහාය වීම සඳහා ඔහුගේ කාර්යයන් පහසු කිරීම සඳහා ඔහු සාම විනිසුරුවරයෙකු බවට පත් කරනු ලැබුවේ ද මේ අතරතුර ය.

ඔහු සමගාමීව නීති කෙටුම්පත් සම්පාදක තනතුරට අමතරව අල්ලස් කොමසාරිස් තනතුර ද දැරූ අතර ශ්‍රී ලංකාවේ නීතිපතිවරයා ලෙස ද කටයුතු කළේය. එක් පුද්ගලයෙකු එකවර කාර්යාල තුනම දැරූ අසමසම වාර්තාවකි. එස්.ඩබ්ලිව්.ආර්.ඩී.බණ්ඩාරනායක අගමැතිතුමා ඝාතනය කළ ඝාතකයන්ට සහ සම කුමන්ත්‍රණකරුවන්ට අධිචෝදනා ගොනු කිරීම මෙන්ම ප්‍රථම වරට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට සිංහල භාවිතය හඳුන්වාදීම සම්බන්ධයෙන්ද ඔහු නීතිපතිවරයා ලෙස කටයුතු කළ කාලය තුළ වගකිව යුතු විය. 1962 දී ජ්‍යෙෂ්ඨ හමුදා සාමාජිකයන් විසින් රජයට එරෙහිව හමුදා කුමන්ත්‍රණයක් දියත් කිරීමට උත්සාහ කිරීම පිළිබඳ විමර්ශනයට නීතිපතිවරයා වශයෙන් ද ඔහු සම්බන්ධ විය.

පසුව ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරයෙකු ලෙස උසස් කරන ලදී. අභියාචනා පිළිබඳ රහස්‍ය කවුන්සිලය විසින් ඔහුගේ එකදු විනිශ්චයක් වත් අවලංගු නොකිරීමේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරයකු වූ අතර ඔහුට සුවිශේෂී විශේෂත්වයක් තිබුණි. ඔහු ජ්‍යෙෂ්ඨ පුයිස්නේ විනිසුරුවරයෙකු ලෙස විශ්‍රාම ගියේය. [1] [5]

විශ්‍රාම දිවියෙන් පසු[සංස්කරණය]

ඔහු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් විශ්‍රාම ගැනීමෙන් පසුව, ලන්ඩනයේ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ලේකම් කාර්යාලය විසින් ඔහුව සැම්බියාවේ ලුසාකා හි පිහිටි සමස්ත නැගෙනහිර සහ දකුණු අප්‍රිකානු කලාපය සඳහා ව්‍යවස්ථාදායක කෙටුම්පත් ආයතනයේ ප්‍රධානියා ලෙස පත් කරන ලදී. ලන්ඩනයේ කලකට පසු ලංකාවට පැමිණි පසු, ශ්‍රී ලංකා පරිපාලන සේවයේ වෙනස්කම් යෝජනා කිරීමේ කමිටුවේ සභාපති ලෙස ඔහු පත් කරන ලදී. ඔහු සිය දිගු හා කීර්තිමත් වෘත්තීය ජීවිතය තුළ බොහෝ කමිටුවල සහ බොහෝ සංවිධානවල නිල වශයෙන් මෙන්ම පුද්ගලිකව ද සේවය කළේය.

මරණ[සංස්කරණය]

වයස අවුරුදු 81 දී කෙටි රෝගාබාධයකින් පසුව 1988 දී මිය ගියේය [6]

යොමු කිරීම්[සංස්කරණය]

  1. 1.0 1.1 Supreme Court of Sri Lanka
  2. The Story of a Sinhala Family – The Goonewardene Family of Galle
  3. . Nugegoda, Sri Lanka. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  4. Exploring Confrontation: Sri Lanka politics, Culture and History by Dr. Michael Roberts (Rhodes Scholar and Historian) Published 1994 Taylor & Francis also Routledge; 1 edition (1 June 1995) ISBN 978-3-7186-5506-9 ISBN 978-3-7186-5506-9
  5. Ceylon Government Civil List 1960–1968 Published by the Government of Ceylon (Sri Lanka)
  6. Media – Ceylon Daily News. Sri Lanka Broadcasting Corp. Rupavahini (National TV) 30th/31 January 1988