උඩුනුවර ලංකාතිලක විහාරය
| ලංකාතිලක විහාරය | |
|---|---|
 | |
| විස්තර | |
| පිහිටුවීම | |
| නිර්මාතෘ | හතරවන බුවනෙකබාහු රජ ]] founded = |
| පිහිටුම් තොරතුරු | |
| රට | ශ්‍රී ලංකාව |
| ඛණ්ඩාංක | 7°14′1.98″N 80°33′53.03″E / 7.2338833°N 80.5647306°Eඛණ්ඩාංක: 7°14′1.98″N 80°33′53.03″E / 7.2338833°N 80.5647306°E |
| පිහිටීම | මහනුවර |
 ද්වාරය:බුද්ධාගම | |
ලංකාතිලක විහාරය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ මහනුවර පරිපාලන දිස්ත්‍රික්කයට අයත් උඩුනුවර ග්‍රාමයේ පිහිටි පුරාණ බෞද්ධ සිද්ධස්ථානයක් වේ. එය පිළිමතලාව හන්දියේ සිට දවුලගල මාර්ගයේ කිලෝමීටර 4ක් පමණ දුරින් පිහිටයි. ලංකාතිලක විහාරය ගම්පොල යුගයේ ඉදි කෙරූ විශිෂ්ඨතම වාස්තු ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරන නිර්මාණයක් ලෙස සැළකේ.
ඉතිහාසය
[සංස්කරණය]ලංකාතිලක විහාරයේ ඉතිහාසය ක්‍රි.ව. 14වන සියවස පමණ දක්වා දිවයයි. පැරණි මූලාශ්‍රයන්ට අනූව මෙම විහාරය හතරවන බුවනෙකබාහු රජ (ක්‍රි.ව. 1341-1351) සමයේ ඉදිකොට ලද්දක් බැව් විශ්වාස කෙරේ.[1] රජු විසින් මෙම විහාරයේ ඉදිකිරීම් සිය ප්‍රධාන අමාත්‍ය සේනාධිලංකාර වෙත පැවරූ බවත්, ඔහු දකුණු ඉන්දියානු වාස්තුවේදී ස්ථපතිරායර්ගේ සහය ඇතිව විහාරය ගොඩනැංවූ බවත් සඳහන් වේ.[තහවුරු කර නොමැත] පුරාවිද්‍යාඥ සෙනරත් පරණවිතාන මහතාට අනූව, ස්ථපතිරායර් විසින් ලංකාතිලක විහාරය ඉදිකිරීමේදී, පොළොන්නරු යුගයේ සිංහල, ද්‍රවිඩ සහ ඉන්දුචීන වාස්තු නිර්මාණ රටා උපයෝගී කොට ගෙන ඇත.[තහවුරු කර නොමැත]
විහාරය
[සංස්කරණය].JPG)
ස්වභාවික පිහිටි ගල් පර්වතයක් මත විහාර ගොඩනැගිලි ඉදිකොට තිබේ. ඉන් පිළිමගෙය ඊටම ආවේණික වූ සාම්ප්‍රදායික සිංහල මූර්ති හා වාස්තු ලක්ෂණයන්ගෙන් සමන්විත වේ. එහි ඇතුල් බිත්ති මහනුවර යුගයේ සිතුවම් වලින් සමන්විතය. වර්ථමානයේ මහල් තුනක් පමණක් දැකගත හැකි පිළිම ගෙය, එකල මහල් හතරකින් සමන්විතව තිබූ බව විහාරයෙන් හමුවූ ලංකාතිලක තඹ තහඩුවට අදාල තොරතුරු වලින් හෙළිදරව් වේ.
මීට අමතරව රජවරු විසින් විහාරයට සිදුකරන ලද ප්‍රධානයන් ගැන කියැවෙන, සිංහල සහ දෙමළ යන භාෂා ද්විත්වයෙන්ම කරවන ලද ශිලා ලේඛන විහාර පරිශ්‍රය තුලදී දැකගත හැකිවේ.[2]
දේවාල
[සංස්කරණය]ලංකාතිලක විහාරයේ පිළිමගෙය දේවාල පහකින් සමන්විත වන අතර, විෂ්ණු, ගණදෙවි, සුමන සමන්, විභීෂණ සහ කුමාර බණ්ඩාර යන දෙවිවරු එහි වන්දනාමාන වේ.[3] මින් කුමාර බණ්ඩාර දෙවි ලංකාතිලක විහාරය ආරක්ෂා කරනු ලබන දේවතාවා ලෙස විශ්වාස කෙරේ.
මේවාද බලන්න
[සංස්කරණය]- ශ්‍රී ලංකාවේ මහනුවර දිස්ත්‍රික්කයේ පුරාවිද්‍යා ආරක්‍ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව
- ලංකාතිලක විහාරය, පොළොන්නරුව
- ගඩලාදෙණිය විහාරය
මූලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- ^ "ලංකාතිලක විහාරය (කැන්ඩි)". ලංකාප්‍රදීප. 27 ජනවාරි 2021.
- ^ පරණවිතාන, එස්. (1960). "ලංකාතිලක ඉන්ස්ක්‍රිප්ෂන්ස්". යුනිවසිටි ඔෆ් සිලෝන් රිවීව්. Vol. XVIII, Nos. 1 & 2.: 1–45.
{{cite journal}}:|volume=has extra text (help) - ^ ජයසූරිය, ඊ. (2016). අ ගයිඩ් ටු කල්චරල් ට්‍රයංගල් ශ්‍රී ලංකා. මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල. p. 121-123. ISBN 978-955-613-312-7.