ජෝර්දානස්
 | මෙම ලිපිය හො එහි ඇතැම් කොටස් වෙනත් බසක ලිපියක කටු පරිවර්තනයකි. මෙය පරිගණකයක් මගින් ජනනය කල පරිවර්තනයක් හෝ භාෂා දෙකෙහි ප්රවීනත්වය අඩු තැනැත්තෙකු හෝ තැනැත්නන් විසින් සිදුකරන ලද ඒවා විය හැක. |
ජෝර්දානස් (fl. 1280-c. 1330), ජෝර්දාන් ඔෆ් සෙවෙරාක් (ලතින්: අයර්ඩනස් ද සෙවරකෝ; ඔක්ටාන්: ජෝර්දාන් ඩි සැවෙරාක්; ප්‍රංශ: ජෝර්ඩේන් ඩි සැවෙරාක්; ඉතාලි: ජෝර්දානෝ ඩි සැවෙරාක්) හෝ කැටලෝනියාවේ ජෝර්දාන් (ලතින්: ජෝර්දානස් කැටලානස්) යනු ඉන්දියාවේ ප්‍රථම රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවිය වූ ක්විලන්හි රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ප්‍රථම රදගුරු ය.
සංචාරක[සංස්කරණය]
ජෝර්දානස් උපත ලැබුවේ ටූලූස්ට ඊසාන දෙසින් පිහිටි සැවරාක්-ලෙ-චැටියෝ හි ය. සමහර විට ජෙරොම් ද කැටලෝනියාගේ ගෝලයෙකු වූ හයිරොනිමස් කැටලානි ලෙසද හැඳින්වෙන අතර, 1302 දී ජෝර්දානස් තෝලන්ටිනෝහි ශාන්ත තෝමස් සමඟ නෙග්‍රොපොන්ට් හරහා නැගෙනහිර දෙසට වන්නට ඇත; නමුත් තෝමස් සහ ඔහුගේ සගයන් සමඟ බටහිර ඉන්දියාවේදී අපි ඔහුව නිසැකවම සොයාගත්තේ 1321 දී පමණි. අවාසනාවන්ත ලෙස ඔවුන්ව රඳවා ගනු ලැබුවේ බොම්බායට නුදුරින් පිහිටි සැල්සෙට් දූපතේ තානේ හිදී ය. තවද මෙහි දී ජෝර්දානස්ගේ සගයන් 1321 අප්රේල් 8 සහ 11 දින වලදී මරා දමන ලදී.
පැන ගිය ජෝර්දානස් ගුජරාටයේ බාරුච් හි, නේර්බුඩා මෝය අසල සහ සූරත් අසල සුවාලි හි යම් කාලයක් වැඩ කළේය; උතුරු පර්සියාවේ සිටින ඔහුගේ සෙසු ඩොමිනිකානුවන්ට ඔහු ලිපි දෙකක් ලිවීය-පළමුවැන්න ගුජරාටයේ ගොගො (1321 ඔක්තෝබර් 12), දෙවැන්න තානේ (24 ජනවාරි 1323/4) මෙම නව මෙහෙයුමේ ප්‍රගතිය විස්තර කරයි. මෙම ලිපි වලින් අපි ඉගෙන ගන්නේ රෝම අවධානය බොම්බේ ප්‍රදේශය පමණක් නොව ඉන්දියානු අර්ධද්වීපයේ දකුණු දෙසින්, විශේෂයෙන් පසුව ට්‍රැවන්කෝර් හි කොළොම්බම්, ක්විලෝන් හෝ කොලම් වෙත යොමු කර ඇති බවයි. ජෝර්දානස්ගේ වචන වලින් ඇඟවෙන්නේ ඔහු 1321 ඔක්තෝම්බර් මාසයට පෙර එහි මෙහෙවරක් ආරම්භ කර ඇති බවයි.
ඉතියෝපියාව (එනම් අබිසීනියාව සහ නුබියා) බටහිර යුරෝපීයයන්ට ප්‍රවේශ විය හැකි බව කතෝලික වෙළෙන්දන්ගෙන් ජෝර්දානස් ඉගෙන ගෙන ඇත. වෙනත් මූලාශ්‍ර වලින් අප දන්නා පරිදි මේ කාලයේදීම මුල්ම ලතින් මිෂනාරිවරුන් එතැනට ඇතුළු වූහ. අවසාන වශයෙන්, ජෝර්දානස්ගේ ලිපි, මැරිනෝ සනුටෝගේ (1306-1321) සමකාලීන රහස් වැනි, ඉන්දියානු මුහුදේ ක්‍රිස්තියානි බලඇණියක් පිහිටුවන ලෙස පාප් වහන්සේගෙන් ඉල්ලා සිටී.
1324 සිට 1328 දක්වා (කලින් නොවේ නම්) ජෝර්දානස්, සමහර විට කොලම් වෙත ගොස් ඔහුගේ අනාගත වැඩ සඳහා හොඳම මධ්‍යස්ථානය ලෙස එය තෝරා ගත්තේය; 1328 දී පමණ ඔහු පර්සියාව පසු කරමින් යුරෝපය නැවත බැලූ බවත් සමහර විට මහා ක්‍රිමියානු වරාය වූ සොයිඩායියා හෝ සුඩාක් වෙත අත තැබූ බවත් පෙනේ. ඔහු 1328 දී බිෂොප්වරයෙකු ලෙස පත් කරන ලද අතර, 23 වන ජෝන් පාප් වහන්සේ විසින් ඔහුගේ ගොනා වූ වෙනෙරබිලි ෆ්‍රෙට්රි ජෝර්දානෝ හි 1329 අගෝස්තු 21 වන දින කොලොම්බම් හෝ කොලම් (ක්විලොන්) දැක බලා ගැනීම සඳහා නම් කරන ලදී. නූතන ඉන්දියාව, පකිස්ථානය, ඇෆ්ගනිස්ථානය, බංග්ලාදේශය, බුරුමය සහ ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳ අධිකරණ බලය. එය නිර්මාණය කරන ලද්දේ අගෝස්තු 9 වන දින රොමානස් පොන්ටිෆික්ස්ගේ නියෝගයෙනි. සමර්කන්ඩ්හි නව රදගුරු මැන්කොසෝලාහි තෝමස් සමඟ ජෝර්දානස්ට පර්සියමේ සුල්තානියාවේ අගරදගුරු ජෝන් ද කොරා වෙත ගෙනයාම සඳහා පල්ලිය භාර දෙන ලදී. ජෝන් පාප් වහන්සේ විසින් කේප් කොමෝරින් නගරයට නැගෙනහිර සහ බටහිර වශයෙන් දකුණු ඉන්දියාවේ කිතුනුවන්ටත් ඔහු ප්‍රශංසා කළේය.
මිරාබිලියා[සංස්කරණය]
රදගුරු ලෙස මලබාර් සංචාරයට පෙර හෝ පසුව බටහිර සංචාරයකදී ජෝර්දානය සමහර විට ඔහුගේ මිරාබිලියා ලියූ අතර එය නිවැරදි කළ හැක්කේ 1329-1338 දක්වා වූ අභ්‍යන්තර සාක්ෂිවලින් පමණි; මෙම කෘතියේදී ඔහු මධ්‍ය කාලීන යුගයේ යුරෝපීයයන් විසින් ලබා දුන් ඉන්දියානු කලාප, නිෂ්පාදන, දේශගුණය, සිරිත් විරිත්, සත්‍ව හා වෘක්ෂලතා පිළිබඳ හොඳම වාර්‍තය ලබා දුන්නේය - මාර්කෝ පෝලෝට වඩා උසස් ය. ඉන්දියානු මේජර්ගේ ත්‍රිත්ව කොටසේදී, වෙරළ තීරය මලබාර් සිට කොචින් චීනය දක්වා විහිදේ; ඉන්දියාව මයිනර් සින්ඩ් (හෝ සමහර විට බලුකිස්තානය) සිට මලබාර් දක්වා විහිදේ; ඉතියෝපියාව සහ ප්‍රෙස්ටර් ජෝන් ද ඇතුළත්ව ඉන්දියාව ටර්ටියා (ඔහුගේ මනසේ අප්‍රිකානු සංකල්ප වලින් ආධිපත්‍යය දරන) බලුකිස්තානයට බටහිර දෙසින් විශාල නිර්වචනය නොකළ වෙරළබඩ ප්‍රදේශයක් ඇතුළත් වේ. [උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි] ජෝර්දානයේ මිරබිලියා හි පළමු කොටසේ ජෝන් ගැන ජෝන් ප්‍රෙස්ටර්ගේ පැහැදිලි අප්‍රිකානු අනන්‍යතාවය සහ සමහර විට එම නමින් කළු මුහුදේ පළමු දැනුම් දීම ඇතුළත් ද? එහි ඉන්දියාවේ මේජර්වරයාගේ පදිංචිය සහ විශේෂයෙන් තීරු ලිපි රචකයා ගැන මෙන්ම ආර්මේනියාව, වයඹ දිග පර්සියාව, වැන් විල කලාපය සහ කල්දියා යන සංචාරයන් ගැන ද එහි සඳහන් වේ; එය පර්සි මූලධර්ම සහ සුසාන චාරිත්‍ර, හින්දු ගව නමස්කාරය, පිළිම චාරිත්‍ර සහ සූත්‍ර මෙන්ම ඉන්දියානු පලතුරු, පක්ෂීන්, සතුන් සහ කෘමීන් පිළිබඳ විශිෂ්ට තොරතුරු සපයයි. 1330 අප්රේල් 8 න් පසු, බිෂොප් I වන ජෝර්දාන් ගැන අපි එතරම් දැන සිටියේ නැත.