ජී. එස්. බී. රාණි
G. S. B. Rani ජී. ඇස්. බී. රාණි | |
|---|---|
| උපත | ග්නායි සීනාර් බංසාජය 20 අගෝස්තු 1930 ගුරුවත්ත, බදුල්ල, ශ්‍රී ලංකාව |
| මියගිය දිනය | 7 September 2004 (වයස 74) |
| වෙනත් නම් | රාණි පෙරේරා |
| අධ්‍යාපනය | ක්ලිෆ්ටන් බාලිකා විද්‍යාලය |
| රැකියාව | ගීත ගායිකාවක්, නිළියක්, දේශපාලනඥයෙක් |
| කලත්‍රයා(යන්) | ඇන්ටන් පෙරේරා (වි. 1953) |
| දරුවන් | 3 |
| දෙමව්පියන් |
|
| සම්මාන | රණ තිසර |
| සංගීත වෘත්තිය | |
| ප්‍රභේද | |
| වාද්‍ය භාණ්ඩ | ගායනය |
| සක්‍රීය වර්ෂ | 1944–2004 |
| ලේබල | Columbia Records, His Master's Voice |
| සම්බන්ධිත රඟපෑම් | මොහිදීන් බේග්, ධර්මදාස වල්පොල, එච්.ආර්. ජෝතිපාල |
කලා සූරි [1] ග්නායි සීනාර් බංසාජය, (උපත 1934 ඔක්තෝම්බර් 18, විපත 2004 සැප්තැම්බර් 7 ජී. ඇස්. බී. රාණි ලෙස මිය ගියේය), GSB රාණි ලෙසින් ප්‍රචලිත, ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවේ, රංග ශාලාවේ මෙන්ම සිනමාවේ ද ශ්‍රී ලාංකික නිළියකි . ගායිකාවක්, දේශපාලඥයෙක් සහ මාධ්‍යවේදිනියක්. [2] දශක පහකට වැඩි කාලයක් පුරා දිවෙන වෘත්තීය ජීවිතයක් සමඟ ඇය මුල් ශ්‍රී ලාංකේය සිනමා කර්මාන්තයේ ජනප්‍රියම පසුබිම් ගායිකාවක් විය. [3]
පෞද්ගලික ජීවිතය[සංස්කරණය]
සීනාර් 1930 අගෝස්තු 20 වන දින බදුල්ල ගුරුවත්ත ගම්මානයේ මැලේ පවුලක එකම දියණිය ලෙස උපත ලැබීය. [3] ඇයගේ පියා නුසම්මින් බංසාජය පොලිස් සැරයන්වරයෙකු වූ අතර පසුව උප පොලිස් පරීක්ෂකවරයා බවට පත් විය. ඇගේ මව චින්තා නෝනාය. [4] ඇය කොළඹ ක්ලිෆ්ටන් බාලිකා විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය සම්පූර්ණ කළාය. [5]
ඇය රණවක ආරච්චිගේ ඇන්ටන් පෙරේරා සමඟ විවාහ වූ අතර 1953 පෙබරවාරි 17 වන දින විවාහ උත්සවය පැවැත්විණි. ඇන්ටන් ශ්‍රී ලංකා වානේ සංස්ථාවේ සේවකයෙකි. [4] මෙම යුවළට දරුවන් තිදෙනෙක් සිටියහ - රංජිත්, චන්දන සහ උදේනි. ඇය මැලේ ජාතිකයෙකු වූවත් සැමියා සිංහල කතෝලිකයෙකු වූවත් පවුලම බුදුදහම වැළඳ ගත්තා. [5]
2004 සැප්තැම්බර් 7 වන දින සවස 3.30 ට පමණ කෙටි අසනීපයකින් පසුව ඇය මිය ගියාය. [6] [4]
දේශපාලනය[සංස්කරණය]
ඇගේ මස්සිනා වූ ආර්.එස්.පෙරේරා දේශපාලනඥයෙකි. ඇය ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ (ශ්‍රීලනිප) ආධාරකාරියක වූ අතර පක්ෂයේ කාන්තා අංශයේ සමස්ත ලංකා සංවිධායකවරියක වූවාය. [4] ඇය 1967 මහ නගර සභා මැතිවරණයට මිලාගිරියෙන් තරග කර ඡන්ද 448 කින් පරාජයට පත් වූවාය. [5] කෙසේ වෙතත්, ඇය වසර 45ක් දේශපාලනයේ නිරත වූ අතර එහිදී ඇයට රේඩියෝ සිලෝන් වෘත්තීය ජීවිතයද අහිමි විය. මහ මැතිවරණයේදී ඇය ශ්‍රීලනිපයේ ජාතික ලැයිස්තුවට ඇතුළත් වූ අතර එම අවස්ථාව යාන්තමින් මඟ හැරුණාය. [3]
2004 සැප්තැම්බර් 4 වැනිදා ගාල්ල සමනල පාලමේ පැවැති ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ 53 වැනි සංවත්සරයට ඇය සහභාගි වූවාය. මෙය ඇයගේ මරණයට පෙර මාධ්‍යයට පෙනී සිටි අවසන් අවස්ථාවයි. [5]
ඩිස්කෝග්‍රැෆි[සංස්කරණය]
1944 දී, රාණි වයස අවුරුදු 14 දී පොරෝලිස් ප්‍රනාන්දු සමාගමේ විගණනයක් සඳහා ඇගේ ඥාති සොහොයුරා වන අහමඩ් සමඟ කොලොම්බියා රෙකෝඩ්ස් චිත්‍රාගාරයට ගියාය. [4] යූ ඩී පෙරේරා සහ මොහොමඩ් ගවුස් මුණගැසුණු ඇය කොලොම්බියා ලේබලය යටතේ ගීත පටිගත කිරීමට අවස්ථාව ලබා ගත්තාය: සමගි බාලේ පාමේ සහ මොහිදීන් බේග් සමඟ යුගලයක් වූ සිරි සර භවනේ. [5] කෙසේ වෙතත්, ඇගේ පියා සංගීත ක්ෂේත්‍රයට ඇගේම නම භාවිතා කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර එතැන් සිට ඇය ඇගේ නම GSB රාණි ලෙස කෙටි කළාය. ඇය ඊළඟ වසරවලදී සෑම සිංහල චිත්‍රපටයක් සඳහාම පාහේ ගායනා කළ අතර මොහිදීන් බේග්, ධර්මදාස වල්පොල, එච්.ආර්. ජෝතිපාල, සිසිර සේනාරත්න, එන්. කරුණාරත්න සහ ඩබ්ලිව්. ප්‍රේමතිලක සමඟ යුගල ගීත ගායනා කළාය. [3] පරමා රමණි අපේ ආලේ සහ සැංගී සැංගී ඈත සූරයා දිලෙන්න ඇගේ වඩාත් ජනප්‍රිය ජනප්‍රිය සමහරක් වේ. [6] සිංහල ගීතවලට අමතරව හින්දි සහ උර්දු ගීතවලටද ඇය දක්ෂ වූවාය.
1946 දී අශෝකමාලා චිත්‍රපටිය සඳහා පසුබිම් ගායනය පටිගත කිරීමට ඇයට ආරාධනා කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, එම කාලය තුළ ඇයගේ පියා සහ මව අහිමි විය. ඒ නිසා ඇයට පටිගත කිරීම සඳහා ඉන්දියාව ගෙන යාමට නොහැකි වූ අතර ඉන්දීය පසුබිම් ගායිකා භාග්‍යරතී ගීත ගායනා කළාය. මවගේ අභාවයෙන් පසු රාණිව පීඑල්ඒ සෝමපාල යටතේ විභාගයක් සඳහා රේඩියෝ සිලෝන් වෙත ගෙන්වා ගන්නා ලදී. [4]
මේ අතර, ඇය ඉන්දියානු නිර්මාපකයෙකු වන ශ්‍රීක්‍රිෂ්ණ නාරායන් රතන්ජන්කර් යටතේ රේඩියෝ සිලෝන්හි 'ඒ ශ්‍රේණියේ' කලාකාරිනියක වූවාය. ඇය 1970 සිට 1977 දක්වා රේඩියෝ සිලෝන් හි සංගීත වැඩසටහන් නිෂ්පාදකවරියක් ලෙස සේවය කළ අතර "ජන ප්‍රසංගනී", "ගීතා තරංගනී" සහ "ප්‍රබුද්ධ ගී" වැනි ජනප්‍රිය සංගීත වැඩසටහන් මෙහෙයවීය. [5] ඇයගේ සත් වසරක කාලය තුළ නන්දා මාලිනී, එච් ආර් ජෝතිපාල, එඩ්වඩ් ජයකොඩි, වික්ටර් රත්නායක, ටී එම් ජයරත්න, ප්‍රියා සූරියසේන, මාලනී බුලත්සිංහල සහ අබේවර්ධන බාලසූරිය ඇතුළු ජනප්‍රිය ගායක ගායිකාවන් රැසක් සිංහල සංගීත ක්ෂේත්‍රයට හඳුන්වා දුන් ඇය නව සිංහල මුල් ගීත 7000කට අධික ප්‍රමාණයක් සාර්ථකව පටිගත කළාය. රේඩියෝ සිලෝන් හි පැවති ධර්ම චින්තයක් වැඩසටහනක් සඳහා තරුණ බෞද්ධ පූජකවරයකු සහභාගී වීමට ද ඇය සමත් වූවාය. එම වැඩසටහන ගුවන් විදුලියේ ප්‍රථම බෞද්ධ දේශනාව බවට පත් විය. මෙම තරුණ පැවිද්දා පසුව උපසම්පදාවෙහි පැවිදි වූ අතර පසුව පානදුරේ අරිය ධම්ම හිමි නමින් හඳුන්වනු ලැබීය. [3]
1955 දී සිරිසේන විමලවීර අධ්‍යක්ෂණය කළ අශෝකා චිත්‍රපටයේ පසුබිම් ගායනයෙන් සිංහල සිනමාවට පිවිසීමේ අවස්ථාව ඇයට හිමි විය. චිත්‍රපටයේ රාණි, මොහිදීන් බේග් සමඟින් පෙම් පහන් නිවි පම් මල පරවී ගීතය ගායනා කළ අතර එය ඉතා ජනප්‍රිය විය. ඉන්පසුව ඇය සුරංගනී චිත්‍රපටයට ධර්මදාස වල්පොල සමඟ ගීත ගායනා කළාය. [4]
1977 දී එක්සත් ජාතික පක්ෂය (එජාප) සමඟ ඇති වූ දේශපාලන ගැටුම් හේතුවෙන් ඇය වසර 15 කට ශ්‍රී ලංකා ගුවන්විදුලි සංස්ථාව විසින් ගායිකාවක් ලෙස කොන් කරන ලදී. 1994 දී චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග ජනාධිපතිනිය විසින් රාණි ස්වාධීන රූපවාහිනී සේවයේ අධ්‍යක්ෂවරිය ලෙස පත් කරන ලදී. ඇය 2001 දක්වා එම තනතුරේ සේවය කළාය. 2004 පෙබරවාරි මාසයේදී BMICH හි පැවති පරම රමණී ප්‍රසංගය සමඟින් රාණි ගායන දිවියේ 60 වසර සැමරුවාය. එම වසරේම මාර්තු මාසයේදී හෙළ සරණ පුණ්‍යායතනය විසින් සංවිධානය කරන ලද "ස්වර්ණ ගී ප්‍රසංගයට" සහභාගී වීමට ඇය ලන්ඩනයට ගියාය. [3]
ඇයගේ ලන්ඩන් සංචාරය අතරතුර, ඇය දිවංගත මොහිදීන් බේග්ගේ පුත් ඉෂාක් බේග් සමඟ යුගලයක් ගායනා කළාය. එම ගීතයත් සමඟම පියා සහ පුතා පරම්පරා දෙකක ගායක ගායිකාවන් සමඟ ගායනා කළ එකම ශ්‍රී ලාංකේය ගායිකාව බවටද රාණි පත් වූවාය. [3]
රංගන වෘත්තිය[සංස්කරණය]
ඇය ජේ.ඩී.ඒ පෙරේරාගේ වෙස්සන්තර, උපාලි වනසිංහගේ දස්කොන් ඇතුළු ජනප්‍රිය වේදිකා නාට්‍ය කිහිපයකින් රංගනය ආරම්භ කළාය. ඇය වෙස්සන්තර හි "මන්ද්‍රි දේවි" වූ අතර දස්කොන්හි "ප්‍රේමිලා රැජින" වූවාය. [3] [6]
ඇය මුල් සිංහල සිනමාවේ චිත්‍රපට කිහිපයක රඟපා ඇත. ඇයගේ මංගල සිනමා රංගනය 1955 සුරංගනී චිත්‍රපටිය හරහා "නැන්දා" ලෙසින් සිදු විය. ඉන්පසු ඇය දුප්පතාගේ දුක චිත්‍රපටයේ ගාමන්ට් එකක සුපවයිසර්වරියක් ලෙස රඟපෑවාය. [4]
ඇය ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවට සහ සංගීත ක්ෂේත්‍රයට කළ සේවය වෙනුවෙන් 1995 සරසවිය චිත්‍රපට උළෙලේ දී රණ තිසර සම්මානය දිනා ගත්තාය. ඇය විශ්ව ප්‍රසාදිනී, කලාසූරි සම්මානයෙන් ද පිදුම් ලැබුවාය. [5]
චිත්‍රපටකරණය[සංස්කරණය]
| වසර | චිත්‍රපටය | කාර්යභාරය | යොමුව |
|---|---|---|---|
| 1955 | සුරංගනී | නැන්දා, පසුබිම් ගායිකා | |
| 1955 | අශෝක | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1955 | පොඩි පුතා | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1956 | දුප්පතාගේ දුක | ගාමන්ට් සුපරීක්ෂක, පසුබිම් ගායිකා | |
| 1956 | සුරතලී | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1957 | සිරකරුවා | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1958 | එකමත් එක රටක් | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1958 | දෙයියන්ගේ රටේ | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1958 | දස්කම | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1958 | සුනීතා | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1959 | පුරුෂ රත්නය | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1959 | ශ්‍රී 296 | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1959 | ගැහැනු ගැටේ | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1960 | සුභද්‍රා | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1960 | සුන්දර බිරිද | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1960 | නලගන | පසුබිම් ගායිකා | [7] |
| 1960 | වන මල | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1961 | කුරුලු බැද්ද | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1961 | ගං තෙර | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1961 | දරුව කාගෙද? | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1962 | දේව සුන්දරී | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1963 | වෙන ස්වර්ගයක් කුමටද? | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1963 | මංගලිකා | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1964 | චණ්ඩාලි | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1964 | සුජාගේ රහස | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1965 | සැපත සොයා | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1965 | සතුටුයි කඳුලුයි | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1965 | සොඳුරු යුවල | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1966 | මහ රෑ හමු වූ ස්ත්‍රිය | පසුබිම් ගායිකා | [8] |
| 1966 | මහදැන මුත්තා | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1966 | සේයාවක් පසුපස | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1966 | සීගිරි කාශ්‍යප | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1966 | ලයට ලය | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1967 | හතර කේන්දරේ | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1967 | සරු බිම | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1968 | මාතෘ භූමි | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1972 | මිරිගුව | පසුබිම් ගායිකා | |
| 1977 | වනගත කෙල්ල | පසුබිම් ගායිකා |
යොමු කිරීම්[සංස්කරණය]
- ↑ "Deshamanya for 14 Lankans". Sundaytimes. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2013.
- ↑ "G S B Rani Perera". National Film Corporation of Sri Lanka. සම්ප්‍රවේශය 30 January 2020.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 "Appreciation GSB Rani". infolanka. සම්ප්‍රවේශය 30 January 2020.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 "After Jamuna Rani and K. Rani, It is G. S. B. Rani". Sarasaviya. සම්ප්‍රවේශය 30 January 2020.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 "G. S. B. Rani Perera is no more". Daily News. සම්ප්‍රවේශය 30 January 2020.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 "G. S. B. Rani Perera remembrance". Daily Mirror. සම්ප්‍රවේශය 30 January 2020.
- ↑ "All about the film "Nalangana"". sarasaviya. සම්ප්‍රවේශය 2021-01-22.
{{cite web}}:|archive-date=requires|archive-url=(help) - ↑ "All about "Maha Ra Hamuwu Sthriya"". Sarasaviya. සම්ප්‍රවේශය 2021-01-10.
{{cite web}}:|archive-date=requires|archive-url=(help)