කෙබ්බි ප්රාන්තය (නයිජීරියාව)
කෙබ්බි ප්රාන්තය යනු වයඹදිග නයිජීරියාවේ ප්‍රාන්තයකි. ප්‍රාන්තයේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන බර්නින් කෙබී නගරය සඳහා නම් කරන ලද කෙබී ප්රාන්තය 1991 අගෝස්තු 27 වන දින සොකෝටෝ ප්‍රාන්තයෙන් පිහිටුවන ලදී.[1] නයිජීරියාවේ ප්‍රාන්ත 36 න්, කෙබ්බි ප්‍රදේශයෙන් දසවන විශාලතම සහ 18 වන වැඩිම ජනගහනය සහිත වන අතර, 2016 වන විට ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය මිලියන 4.4 ක් පමණ වේ.[2] රාජ්‍යය සමානාත්මතාවයේ දේශය ලෙස හැඳින්වේ.[3]
භූගෝලීය වශයෙන්, ප්රාන්තය නිවර්තන බටහිර සුඩානියානු සැවානා පරිසර කලාපය තුළ පවතී. කෙබ්බි ප්‍රාන්තයේ වැදගත් භූගෝලීය ලක්ෂණ අතර සොකෝටෝ ගඟ, කෙබ්බි හරහා නයිජර් ගඟට ගලා බසින අතර, කයින්ජි විල වෙත ළඟා වීමට පෙර දකුණට ගමන් කරයි, එයින් අඩක් කෙබ්බි හි ඇත. රාජ්‍යයේ ස්වභාවය අතර හිපපොටේමස්, බටහිර අප්‍රිකානු මැනේටි සහ තාවකාලික අප්‍රිකානු පඳුරු අලි ගහනය සමඟ දැවැන්ත අර්ගුංගු ධීවර උත්සවයේදී ප්‍රදර්ශනය කරන ලද මත්ස්‍ය විශේෂ ගණනාවක් ද වේ.[4]
ජනවාර්ගික වශයෙන්, කෙබ්බි ප්‍රාන්තයේ විවිධ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් වාසය කරන අතර, ෆුලානි, හවුසා සහ සර්මා ජනයා ප්රාන්තය පුරා ජීවත් වන අතර අචිපා (අචිපාවා), බොකෝ-බාලා, ඩෙන්ඩි, ඩුකාවා, කම්බරි, කමුකු, ලේලා, පුකු සහ ෂැංගා ප්‍රාන්තයේ විවිධ බටහිර සහ දකුණු මායිම් දිගේ ජනතාව ජීවත් වෙති. ආගමික වශයෙන්, ප්‍රාන්තයේ ජනගහනයෙන් බහුතරය (~ 84%) මුස්ලිම්වරුන් වන අතර ඉතිරි අය ක්‍රිස්තියානි ධර්මය සහ බෝරි වැනි සම්ප්‍රදායික ආගම් අනුගාමිකයින් වේ.[5]
පූර්ව යටත් විජිත යුගයේ දී, වර්තමානයේ කෙබ්බි ප්රාන්තය වන ප්‍රදේශය ප්‍රධාන වශයෙන් පාලනය කරනු ලැබුවේ කෙබ්බි රාජධානිය, හවුසා බක්වායි ප්රාන්තය, 1800 ගණන්වල මුල් භාගය වන තෙක්, ෆුලනි ජිහාඩ් ප්‍රදේශයේ කොටසක් අල්ලාගෙන එය ග්වාන්ඩු එමිරේටයට ඇතුළත් කිරීමට උත්සාහ කළේය. ඊළඟ ශතවර්ෂයේ දී, කෙබී පාලකයන් 1900 සහ 1910 ගණන්වල සොකෝටෝ සමඟ සටන් වැදුණු අතර, බ්‍රිතාන්‍යයන් උතුරු නයිජීරියාවේ ආරක්ෂක අංශයේ කොටසක් ලෙස ප්‍රදේශයේ පාලනය අල්ලා ගන්නා තෙක්, පසුව එය බ්‍රිතාන්‍ය නයිජීරියාවට ඒකාබද්ධ වූ අතර, නයිජීරියාව ලෙස ස්වාධීන වීමට පෙර 1960 දීය.[6] මුලින්, නූතන කෙබ්බි ප්රාන්තය 1967 දක්වා නිදහසින් පසු උතුරු ප්‍රදේශයේ කොටසක් වූ අතර, එම ප්‍රදේශය දෙකඩ වී එම ප්‍රදේශය වයඹ ප්‍රාන්තයේ කොටසක් බවට පත් විය. උතුරු-නැගෙනහිර ප්රාන්තය දෙකඩ වීමෙන් පසුව, 1976 දී තවත් ප්‍රාන්ත දහයක් සමඟින් සොකෝටෝ ප්රාන්තය පිහිටුවන ලදී. වසර 20කට පසුව, සොකෝටෝ ප්‍රාන්තයේ බටහිර සහ දකුණේ LGAs කණ්ඩායමක් නව කෙබී ප්රාන්තය පිහිටුවීම සඳහා කැඩී ගියේය.[තහවුරු කර නොමැත][ උපුටා ගැනීමක් අවශ්‍යයි ]
ආර්ථික වශයෙන්, කෙබී ප්රාන්තය බොහෝ දුරට පදනම් වී ඇත්තේ මසුන් ඇල්ලීම සහ කෘෂිකර්මාන්තය, ප්‍රධාන වශයෙන් බඩ ඉරිඟු, රටකජු, මෙනේරි, ළූණු සහ සහල් බෝග මත ය.[7] අනෙකුත් ප්‍රධාන කර්මාන්ත වන්නේ විශේෂයෙන්ම බර්නින් කෙබී නගරයේ වෙළඳාම සහ ඔටුවන්, ගවයන්, එළුවන් සහ බැටළුවන්ගේ පශු සම්පත් පාලනයයි . කෙබ්බි ප්රාන්තය රටේ අඩුම මානව සංවර්ධන දර්ශකය සහ හයවන අඩුම GDP ඇත.[8]
පළාත් පාලන ප්‍රදේශ
[සංස්කරණය]කෙබ්බි ප්රාන්තය පළාත් පාලන ප්‍රදේශ 21කින් (LGAs), එමිරේට් සභා හතරකින් (ග්වාන්ඩු, අර්ගුංගු, යාරි සහ සූරු) සහ දිස්ත්‍රික්ක 35කින් සමන්විත වේ. LGAs පහත පරිදි වේ:[තහවුරු කර නොමැත]
යොමු කිරීම්
[සංස්කරණය]- ^ "This is how the 36 states were created". Pulse.ng. 24 October 2017. සම්ප්‍රවේශය 22 December 2021.
- ^ "Population 2006-2016". National Bureau of Statistics. සම්ප්‍රවේශය 21 December 2021.
- ^ "Kebbi State". Nigerian Investment Promotion Commission (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 2019-01-07. සම්ප්‍රවේශය 2022-02-27.
- ^ Ojo, Demola. "Family of Elephants Make Kebbi Their Home". ThisDay. සම්ප්‍රවේශය 25 December 2021.
- ^ Okpanachi, Eyene (2011). "Between Conflict and Compromise: Lessons on Sharia and Pluralism from Nigeria Kaduna and Kebbi States". Emory International Review. 25 (2): 900.
- ^ . p. 231 https://books.google.com/books?id=3B-WGiysQGMC&pg=PA231.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help) - ^ "U.S. Ambassador Joins Kebbi Governor to Launch New Partnership with WACOT Rice to Improve Food Security". USAID. 20 May 2021. සම්ප්‍රවේශය 25 December 2021.
- ^ "Human Development Indices". Global Data Lab. සම්ප්‍රවේශය 15 December 2021.