භද්රා කපිලාණි මහ රහත් තෙරණිය
| Bhadda Kapilani | |
|---|---|
| ආගම | Buddhism |
| ආගමික වෘත්තිය | |
| ගුරුවරයා | Gautama Buddha |
භද්දා කපිලානි යනු බෞද්ධ භික්ෂුණියක් වූ අතර ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ අග්‍ර ශ්‍රාවකයෙකි. භික්ෂුණියන් අතර, පාලි ත්‍රිපිටකයේ ජාතකයේ විස්තර කර ඇති පරිදි සත්වයන්ගේ පෙර පුනර්භවයන් සහ ඔවුන්ගේ පෙර කර්ම විශ්ලේෂණය කිරීමේදී ඇය ප්‍රමුඛයා ලෙස සැලකේ. ඇය මහා කාශ්‍යප රහතන් වහන්සේගේ ගිහිකල බිරිදය.
පිප්ඵලී කස්සප( මහා කාශ්‍යප) තමා විවාහ නොවී තාපසයකු වන බව දැඩිව සිතුවේය . තම දෙමාපියන්ගේ අඛණ්ඩ ඉල්ලීම මත අවසානයේ ඔවුන් සතුටු කිරීම සඳහා ඔහු විවාහ වීමට එකඟ වූයේ ඔහුගේ ප්‍රමිතියට අනුකූල ගැහැණු ළමයෙකු සොයා ගත හැකි බවට කොන්දේසියක් මත ය. ඔහුගේ දෙමාපියන් බ්‍රාහ්මණයන් අට දෙනෙකු කුලියට ගෙන එවැනි ගැහැණු ළමයෙකු සොයා ගියහ. දී සාගල ඔවුන් දහසය හැවිරිදි වූ අතර කස්සප වඩා වසර හතරක් බාල කරන භද්දා කපිලානි බ්රාහ්මණයෙකුගේ ධනවත් දියණිය, සොයාගෙන ඇත. ඇගේ දෙමාපියන් විවාහ යෝජනාවට එකඟ වූ නමුත් ඇය ද තාපස කාන්තාවක් ලෙස ධාර්මික ජීවිතයක් ගත කිරීමට කැමති වූ බැවින් භද්දා කපිලානි ද විවාහ වීමට අකමැති විය.
බ්‍රාහ්මණයන් සාර්ථක නොවනු ඇතැයි විශ්වාස කළ පිප්පලි, බ්‍රාහ්මණයන්ගේ ජයග්‍රහණය ගැන නොසතුටට පත් වී, භද්ද කපිලානියට ලිපියක් යවා, “භද්ද, කරුණාකර සමාන තරාතිරමක කෙනෙකු සමඟ විවාහ වී ඔහු සමඟ සතුටින් ගෘහ ජීවිතයක් ගත කරන්න. මා සම්බන්ධයෙන්, මම තාපසයෙක් වන්නෙමි. කරුණාකර පසුතැවිලි නොවන්න." භද්දා කපිලානි ස්වාධීනව ඔහුට සමාන ලිපියක් එවූ නමුත්, විවාහය කඩාකප්පල් කිරීමට එවැනි උත්සාහයක් සිදුවනු ඇතැයි සැක කළ දෙමාපියන් දෙපළම, ලිපි දෙකම බාධා කර පිළිගැනීමේ ලිපි මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමට කටයුතු කළහ. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස භද්දා කපිලානි ගෙන ගිය මගධ හා තරුණ යුවළ විවාහ වුණා. ඔවුන්ගේ තාපස අභිලාෂයන් අනුව, ඔවුන් බ්‍රහ්මචාරී ජීවිතයකට එකඟ වූහ. ඊට අනුකූලව, ඔවුන් නින්දට යාමට පෙර ඔවුන් අතර මල් මාලයක් තැබුවේ කාමුක ආශාවන්ට යටත් නොවීමට තීරණය කරමිනි.
මෙම තරුණ ධනවත් යුවළ වසර ගණනාවක් සුවපහසු හා සතුටින් ජීවත් වූහ. පිප්පලිගේ මව්පියන් ජීවත්ව සිටින තුරු වත්තේ ගොවිතැන් බලාගැනීමටවත් ඔවුන්ට සිදු නොවීය. නමුත් ඔහුගේ දෙමාපියන් මිය ගිය විට විශාල දේපලක් ඔවුන්ට භාර විය. දිනක් පිප්පාලි කුඹුර පිරික්සමින් සිටින විට, ඔහු මින් පෙර නොදුටු දේ කම්පන සහගත පැහැදිලි ලෙස දුටුවේය. පස් කපන විට බොහෝ කුරුල්ලන් එකතු වී විලිවලින් පණුවන් තෝරා ගන්නා බව ඔහු නිරීක්ෂණය කළේය. ගොවියෙකුට පොදු වූ මෙම දසුන ඔහුව තිගැස්සී ගියේය. තම කෙත්වල අස්වැන්නෙන් උපදවන තම ධනය වෙනත් ජීවීන්ගේ දුක් වේදනා සමඟ නිර්මාණය වූ බව ඔහු තේරුම් ගත්තේය. ඔහු තම කම්කරුවෙකුගෙන් ඇසුවේය: "එවැනි ක්‍රියාවක ප්‍රතිවිපාක විඳීමට සිදු වන්නේ කාටද?" එයට කම්කරුවා පිළිතුරු දුන්නේ, "ඔබම, යනුවෙනි. කර්ම විපාක පිළිබඳ තීක්ෂ්ණ බුද්ධියෙන් කනස්සල්ලට පත් ඔහු නිවසට ගොස් මෙනෙහි කළේය: “ඒ ඝාතනයේ වරදේ බර මට උසුලාගෙන යාමට සිදුවුවහොත්, එම ධනයෙන් මට ඇති ප්‍රයෝජනය කුමක්ද? මම ඒ සියල්ල භද්‍රාට දී තාපස ජීවිතයට ගියොත් හොඳයි."
කෙසේ වෙතත්, ඒ සමඟම භද්ද්‍රාට ද එවැනිම අත්දැකීමක් විය. තල වියළීම සඳහා එළිමහනේ තැබූ විට විවිධ පක්ෂීන් එම බීජවලට ආකර්ෂණය වූ කෘමීන් අනුභව කරන බව ඇය දුටුවාය. මෙතරම් ප්‍රාණීන්ගේ ප්‍රචණ්ඩකාරී මරණයට සදාචාරාත්මකව වගකිව යුත්තේ කවුරුන්ද යන්න ඇය තම සේවකයන්ගෙන් විමසූ විට, එය ඇගේ බව ඇයට පැවසුවා. භද්ද මෙසේ සිතුවේය: “එපමණකින්වත් මම වරදක් කළහොත්, දහසක් ජීවිතවල පවා නැවත ඉපදීමේ සාගරයෙන් මගේ හිස ඔසවන්නට මට නොහැකි වනු ඇත. පිප්ඵලී ආපසු පැමිණි විගස මම ඔහුට සියල්ල භාර දී තාපස ජීවිතය ගත කිරීමට පිටත් වෙමි."
දෙදෙනාම එකඟ වූ විට, භද්ද සහ පිප්පලී කඩමණ්ඩියෙන් සුදුමැලි කහ රෙදි සහ මැටි බඳුන් මිල දී ගෙන, පසුව එකිනෙකාගේ හිස මුඩු කළහ. ඔවුන් තම සේවකයන් නිදහස් කර ඔවුන්ගේ ගමන දිගටම කරගෙන ගියහ. ඇවිදිමින් සිටියදී පිප්පලි ඉදිරියට ගිය අතර භද්ද ඔහු පසුපස ගියේය. ඔවුන් එකිනෙකා සමඟ බැඳී සිටින බව මිනිසුන් විශ්වාස කරනු ඇතැයි කනස්සල්ලට පත් වූ ඔවුහු මාර්ග දෙකක ගමන් කලහ.
ඒවන විට භික්ෂුණී ශාසනය පිහිටුවා නොතිබූ බැවින් ඇය තාපස ආරාමයක තපස් රැකීම කලේය පසුව ඇය භික්ෂුණියක් ලෙස පැවිදි බව ලබා ගන්නා තෙක් වසර පහක් එහි වාසය කළාය. වැඩි කල් නොගොස් ඇයට රහත් බව ලබා ගැනීමට හැකි විය.
අරහත් භික්ෂුණියක් ලෙස, භද්දා තම කාලයෙන් වැඩි කාලයක් ගත කළේ බාල භික්ෂුණී අධ්‍යාපනය සහ ඔවුන්ට පැවිදි විනය ( විනය ) ඉගැන්වීම සඳහා ය. බුදුරදුන් විසින් භද්දට ප්‍රශංසා කළේ අතීත ජීවිත සිහිපත් කළ හැකි භික්ෂුණීන් අතර අග්‍රස්ථානය වන බවයි.