Jump to content

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්

සබැඳි සංස්කරණය කරන්න
විකිපීඩියා වෙතින්
ශාන්ත ක්‍රිස්ටෝපර් සහ නෙවිස් සම්මේලනය
Flag of ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්
ජාතික ධජය
රාජ්‍ය ලාංඡනය of ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්
රාජ්‍ය ලාංඡනය
උද්යෝග පාඨය: "තමන්ට වඩා රට"
ජාතික ගීය: "අහෝ සුන්දරත්වයේ දේශය!"
ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි පිහිටීම
අගනුවර
සහ විශාලතම නගරය
බැසෙටෙරේ
17°18′N 62°44′W / 17.300°N 62.733°W / 17.300; -62.733
නිල භාෂා(ව)ඉංග්‍රීසි භාෂාව
ස්ව භාෂාශාන්ත කිට්ස් ක්‍රියෝල්
ජනවාර්ගික කණ්ඩායම්
(2020)[1]
  • 92.5% අප්‍රිකානු-කැරිබියානු
  • 3% බහු වාර්ගික
  • 2.1% යුරෝපීය
  • 1.6% ඉන්දියානු
  • 0.5% වෙනත්
  • 0.3% නිශ්චිතව දක්වා නැත
ආගම
(2020)[2]
  • 94.6% ක්‍රිස්තියානි
  • -81.3% ප්‍රොතෙස්තන්ත
  • -13.3% වෙනත් ක්‍රිස්තියානි
  • 2.6% අනාගමික
  • 1.5% හින්දු
  • 1.3% වෙනත්
ජාති නාම(ය)
  • කිටීටියන්
  • නෙවීසියානු
රජයෆෙඩරල් රාජාණ්ඩුව පාර්ලිමේන්තු ව්‍යවස්ථාමය රාජාණ්ඩුව
• රාජාණ්ඩුව
III වන චාල්ස්
• ආණ්ඩුකාර ජෙනරාල්
මාර්සෙලා ලිබර්ඩ්
• අගමැති
ටෙරන්ස් ඩෲ
ව්‍යවස්ථාදායකයජාතික සභාව
ස්වාධීනත්වය 
එක්සත් රාජධානිය වෙතින්
• සම්බන්ධිත රාජ්‍යය
1967 පෙබරවාරි 27
• නිදහස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද්දේ
1983 සැප්තැම්බර් 19
වර්ග ප්‍රමාණය
• සම්පූර්ණ
261 km2 (101 sq mi) (188 වෙනි)
• ජලය (%)
Negligible
ජනගහණය
• 2021 ඇස්තමේන්තුව
47,606[3][4] (187 වෙනි)
• 2023 ජන සංගණනය
54,338
• ජන ඝණත්වය
164/km2 (424.8/sq mi) (64 වෙනි)
දදේනි (ක්‍රශසා)2023 ඇස්තමේන්තුව
• සම්පූර්ණ
Increase ඇ.ඩො. බිලියන 1.8
• ඒක පුද්ගල
Increase ඇ.ඩො. 29,893[5]
දදේනි (නාමික)2023 ඇස්තමේන්තුව
• සම්පූර්ණ
Increase ඇ.ඩො. බිලියන 1
• ඒක පුද්ගල
Increase ඇ.ඩො. 18,158[5]
මාසද (2022)Increase 0.838[6]
ඉතා ඉහළ · 51 වෙනි
ව්‍යවහාර මුදලනැගෙනහිර කැරිබියානු ඩොලරය (XCD)
වේලා කලාපයUTC-4 (අත්ලාන්තික් සම්මත වේලාව)
රිය ධාවන මං තීරුවවම
ඇමතුම් කේතය+1 869
අන්තර්ජාල TLD.kn
  1. නැත්නම් "ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්".

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් (අසන්නi/ʔˈkɪts...ˈniːvᵻs/), නිල වශයෙන් ශාන්ත ක්‍රිස්ටෝපර් සහ නෙවිස් සම්මේලනය,[7] යනු බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්හි, ලෙස්සර් ඇන්ටිලස් හි ලීවර්ඩ් දූපත් දාමයේ පිහිටා ඇති ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් දූපත් දෙකෙන් සමන්විත දූපත් රටකි. වර්ග කිලෝමීටර 261 (වර්ග සැතපුම් 101) භූමි ප්‍රමාණයකින් සහ දළ වශයෙන් 48,000 ක ජනගහනයක් සහිත එය, බටහිර අර්ධගෝලයේ කුඩාම ස්වෛරී රාජ්‍යය වන අතර, ප්‍රදේශය සහ ජනගහනය යන දෙකෙහිම මෙන්ම ලොව කුඩාම ස්වෛරී සම්මේලනය ද වේ.[1] රට පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රාජධානියක් වන අතර, III වන චාල්ස් රජු සහ රාජ්‍ය නායකයා ලෙස කටයුතු කරයි.[1][8]

අගනුවර වන්නේ ශාන්ත කිට්ස් හි විශාල දූපතේ පිහිටා ඇති බැසෙටෙරේ ය.[1] බස්සෙටෙරේ යනු මගීන් ඇතුළුවීම (කෲස් නැව් හරහා) සහ භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය සඳහා වන ප්‍රධාන වරායයි. කුඩා නෙවිස් දූපත ශාන්ත කිට්ස් හි ගිනිකොන දෙසින්, ද නැරෝස් නම් නොගැඹුරු නාලිකාවක් හරහා කිලෝමීටර 3 (සැතපුම් 2) ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.[1]

ඇන්ගුයිලා හි බ්‍රිතාන්‍ය යැපීම ඓතිහාසිකව මෙම සංගමයේ කොටසක් වූ අතර එය සාමූහිකව ශාන්ත ක්‍රිස්ටෝපර්-නෙවිස්-ඇන්ගුයිලා ලෙස හැඳින්විණි. කෙසේ වෙතත්, ඇන්ගුයිලා 1967 දී සංගමයෙන් වෙන් වීමට තෝරා ගත් අතර එය බ්‍රිතාන්‍ය විදේශීය භූමියක් ලෙස පවතී.[1]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් යුරෝපීයයන් විසින් යටත් විජිතකරණය කරන ලද කැරිබියන් දූපත් වල පළමු දූපත් අතර විය. ශාන්ත කිට්ස් පළමු බ්‍රිතාන්‍ය සහ ප්‍රංශ කැරිබියන් ජනපදවල නිවහන වූ අතර, එබැවින් "බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්වන්ගේ මව් ජනපදය" ලෙසද නම් කර ඇත.[9] එය 1983 දී නිදහස ලබා ගනිමින් ස්වාධීන වූ කැරිබියන් දූපත් වල මෑත කාලීන බ්‍රිතාන්‍ය භූමිය ද වේ.

නිරුක්තිය

[සංස්කරණය]
නෙවිස් කඳු මුදුන ආවරණය කරන වලාකුළු

ශාන්ත කිට්ස්හි පූර්ව-යුරෝපීය වැසියන් වූ කලිනාගෝ, මෙම දූපත ලියමුයිගා ලෙස හැඳින්වූ අතර එය දළ වශයෙන් 'සාරවත් දේශය' ලෙස පරිවර්තනය වේ.[10]

1493 දී දූපත් දුටු පළමු යුරෝපීයයා වූ ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස්, ඔහුගේ අනුශාසක සාන්තුවරයා සහ සංචාරකයින්ගේ ශාන්ත ක්‍රිස්ටෝපර් නමින් විශාල දූපත සැන් ක්‍රිස්ටෝබල් ලෙස නම් කළ බව සැලකේ. නව අධ්‍යයනවලින් පෙනී යන්නේ කොලොම්බස් දූපත සැන්ට් යාගෝ (ශාන්ත ජේම්ස්) ලෙස නම් කළ බවත්, සැන් ක්‍රිස්ටෝබල් යන නම ඇත්ත වශයෙන්ම කොලොම්බස් විසින් වයඹ දෙසින් පිහිටි සාබා ලෙස දැන් හඳුන්වන දූපතට ලබා දුන් බවත්ය. 17 වන සියවස වන විට ශාන්ත කිට්ස් සැන් ක්‍රිස්ටෝබල් ලෙස හොඳින් ලේඛනගත කර ඇත.[11] පළමු ඉංග්‍රීසි යටත් විජිතවාදීන් මෙම නාමයේ ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනය තබා ගත් අතර එය ශාන්ත ක්‍රිස්ටෝපර් දූපත ලෙස නම් කළහ. 17 වන සියවසේදී, ක්‍රිස්ටෝපර් සඳහා පොදු අන්වර්ථ නාමයක් වූයේ කිට්(ටී); එබැවින්, දූපත අවිධිමත් ලෙස ශාන්ත කිට්ස් දූපත ලෙස හැඳින්වීමට පටන් ගත් අතර පසුව එය ශාන්ත කිට්ස් ලෙස කෙටි කරන ලදී.[11]

කොලොම්බස් විසින් නෙවිස්ට සැන් මාර්ටින් (ශාන්ත මාටින්) යන නම ලබා දුන්නේය.[10] නෙවිස් යන වර්තමාන නම ස්පාඤ්ඤ නාමයක් වන නුවෙස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලාස් නීව්ස් වෙතින් ව්‍යුත්පන්න වී ඇති අතර එහි අර්ථය "හිම වල අප ස්වාමිදූ" යන්නයි, එය රෝමයේ එස්ක්විලයින් කන්දේ ගිම්හාන කාලයේ හිම පතනයක 4 වන සියවසේ කතෝලික ආශ්චර්යයට යොමු කිරීමකි.[11] දිවයින සඳහා මෙම නම තෝරා ගත්තේ කවුරුන්ද යන්න නොදනී, නමුත් සාමාන්‍යයෙන් නෙවිස් කඳු මුදුනේ මල් වඩම් ගසන සුදු වලාකුළු යමෙකුට ආශ්චර්යය මතක් කර දුන් බව සැලකේ.[12][11]

අද, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ රාජ්‍යය ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් සහ ශාන්ත ක්‍රිස්ටෝපර් සහ නෙවිස් යන දෙකම ලෙස හැඳින්වේ; පළමුවැන්න බහුලව භාවිතා වන එකකි, නමුත් දෙවැන්න සාමාන්‍යයෙන් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සබඳතා සඳහා භාවිතා වේ. විදේශ ගමන් බලපත්‍රවල පුරවැසියන්ගේ ජාතිකත්වය ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් ලෙස ලැයිස්තුගත කර ඇත.[13]

ඉතිහාසය

[සංස්කරණය]
1629 දී විලන්නුවේවා ඩි වැල්ඩූසා හි 1 වන මාර්ක්විස් වන ෆැඩ්රික් ඩි ටොලිඩෝ විසින් ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයා ශාන්ත කිට්ස් අල්ලා ගැනීම.

පූර්ව යටත් විජිත යුගය

[සංස්කරණය]

වසර 3,000 කට පෙර දූපත් වල පදිංචි වූ පූර්ව-අරාවකන් ජනයා වන මුල් වැසියන්ගේ නම නොදනී.[14] ක්‍රි.පූ. 1000 දී පමණ අරවාක් ජනයා හෝ ටයිනෝ විසින් ඔවුන් අනුගමනය කරන ලදී. ක්‍රි.ව. 800 දී පමණ දූපත් කැරිබ්වරු ආක්‍රමණය කළහ.[15]:10

යුරෝපීය ආගමනය සහ මුල් යටත් විජිත යුගය (1493–1700)

[සංස්කරණය]

ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස් 1493 දී දූපත් දුටු පළමු යුරෝපීයයා විය.[16][17] පළමු පදිංචිකරුවන් වූයේ 1623 දී තෝමස් වෝනර්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන් වන අතර, ඔහු කැරිබ් ප්‍රධානී ඕබුටෝ ටෙග්‍රමන්ටේ සමඟ ගිවිසුමක් ඇති කර ගැනීමෙන් පසු ශාන්ත කිට්ස් හි බටහිර වෙරළ තීරයේ ඕල්ඩ් රෝඩ් ටවුන් හි ජනාවාසයක් ස්ථාපිත කළේය.[15]:15–18[17] පසුව ප්‍රංශ ජාතිකයන් 1625 දී පියරේ බෙලේන් ඩි'එස්නාම්බුක් යටතේ ශාන්ත කිට්ස් හි ද පදිංචි වූහ.[17] එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, දෙපාර්ශ්වයම දිවයින ප්‍රංශ සහ ඉංග්‍රීසි අංශවලට බෙදීමට එකඟ විය. 1628 සිට ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන් ද නෙවිස් හි පදිංචි වීමට පටන් ගත්හ.[17]

දිවයිනේ සම්පත් සූරාකෑමේ අභිප්‍රාය ඇති ප්‍රංශ සහ ඉංග්‍රීසි ජාතිකයින්ට,[18] ජනාවාසවල පැවැත්මේ පළමු වසර තුන තුළ යුද්ධ කළ ස්වදේශික කැරිබ්වරුන්ගෙන් (කලිනාගෝ) ප්‍රතිරෝධයක් එල්ල විය.[19][20] යුරෝපීයයන් මෙම ගැටලුවෙන් මිදීමට තීරණය කළහ. ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් දක්වා දිවෙන යටත් විජිත වංශකතාකරුවන් විසින් දෘෂ්ටිවාදාත්මක ව්‍යාපාරයක් දියත් කරන ලදී, මන්ද ඔවුන් කලිනගෝස්ගේ මනුෂ්‍යත්වය ප්‍රතික්ෂේප කරන සාහිත්‍යය (ජීන්-බැප්ටිස්ට් ඩු ටෙර්ට්‍රේ සහ පෙරේ ලැබට් වැනි කතුවරුන් විසින් දහහත්වන සියවසේ අගභාගය පුරා ගෙන යන ලද සාහිත්‍ය සම්ප්‍රදායකි) නිෂ්පාදනය කළහ.[20] 1626 දී ඇන්ග්ලෝ-ප්‍රංශ පදිංචිකරුවන් එක්ව කලිනගෝව බ්ලඩි පොයින්ට් ලෙස ප්‍රසිද්ධ ස්ථානයක සමූලඝාතනය කිරීමට එක් වූ අතර, එය සියලුම යුරෝපීය පදිංචිකරුවන් පලවා හැරීමට හෝ මරා දැමීමට කැරිබ් සැලැස්මක් පූර්වයෙන් වළක්වා ගැනීම සඳහා යැයි කියනු ලැබේ.[21][22] ඉන්පසුව, ඉංග්‍රීසි සහ ප්‍රංශ ජාතිකයන් ආනයනික අප්‍රිකානු වහලුන් විසින් වැඩ කරන ලද විශාල සීනි වතු ස්ථාපිත කළහ. මෙය වැවිලි-යටත් විජිතවාදීන් පොහොසත් කළ නමුත් කළු වහලුන් ඉක්මනින් යුරෝපීයයන් අභිබවා ගිය බැවින් දූපත් වල ජනවිකාස විශාල ලෙස වෙනස් කළේය.[16][15]:26–31

ස්පාඤ්ඤ හිමිකම් බලාත්මක කිරීම සඳහා යවන ලද 1629 ස්පාඤ්ඤ ගවේෂණයක් ඉංග්‍රීසි සහ ප්‍රංශ යටත් විජිත විනාශ කර පදිංචිකරුවන් ඔවුන්ගේ අදාළ රටවලට පිටුවහල් කරන ලදී. 1630 දී යුධ සමථකරණයේ කොටසක් ලෙස, ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් ඉංග්‍රීසි සහ ප්‍රංශ යටත් විජිත නැවත ස්ථාපිත කිරීමට අවසර දුන්හ.[15]:19–23 ස්පාඤ්ඤය පසුව මුහුදු කොල්ලකරුවන්ට එරෙහි සටනේදී බ්‍රිතාන්‍ය සහයෝගීතාවයට හිලව් වශයෙන් මැඩ්රිඩ් ගිවිසුම (1670) සමඟින් බ්‍රිතාන්‍යය ශාන්ත කිට්ස් වෙත හිමිකම නිල වශයෙන් පිළිගත්තේය.[23]

ස්පාඤ්ඤ බලය පිරිහීමත් සමඟ, ශාන්ත කිට්ස් කැරිබියන් දූපත් වල ඉංග්‍රීසි සහ ප්‍රංශ ව්‍යාප්තිය සඳහා ප්‍රධාන කඳවුරක් බවට පත්විය. ශාන්ත කිට්ස් සිට බ්‍රිතාන්‍යයන් ඇන්ටිගුවා, මොන්ට්සෙරාට්, ඇන්ගුයිලා සහ ටෝටෝලා දූපත් පදිංචි කළ අතර, ප්‍රංශ ජාතිකයන් මාර්ටිනික්, ග්වාඩලූප් දූපත් සමූහය සහ ශාන්ත බර්තලමි පදිංචි කළහ. 17 වන සියවසේ අගභාගයේදී, ප්‍රංශය සහ එංගලන්තය ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් පාලනය සඳහා සටන් කළ අතර, 1667 දී යුද්ධ කළහ,[15]:41–50 1689–90[15]:51–55 සහ 1701–13. 1713 දී යුට්‍රෙක්ට් ගිවිසුම සමඟ ප්‍රංශ ජාතිකයන් දූපත් සඳහා වූ ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් අත්හැර දැමූහ.[15]:55–60[17] යුද්ධයෙන් දැනටමත් බිඳ වැටී තිබූ දූපත් වල ආර්ථිකයට ස්වභාවික විපත් මගින් තවදුරටත් හානි සිදු විය: 1690 දී භූමිකම්පාවක් නෙවිස් අගනුවර වන ජේම්ස්ටවුන් විනාශ කළ අතර, චාල්ස්ටවුන් හි නව අගනුවරක් ඉදිකිරීමට බල කෙරුනි. 1707 දී ඇති වූ සුළි කුණාටුවකින් තවදුරටත් හානි සිදු විය.[24]:105–108

බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත යුගය (1700–1983)

[සංස්කරණය]

18 වන සියවස ආරම්භය වන විට යටත් විජිතය යථා තත්ත්වයට පත් වූ අතර, 1700 ගණන්වල අවසානය වන විට වහල්භාවය මත පදනම් වූ සීනි කර්මාන්තයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ශාන්ත කිට්ස් කැරිබියන් දූපත් වල ඒක පුද්ගල ධනවත්ම බ්‍රිතාන්‍ය කිරීටයේ ජනපදය බවට පත්විය.[25] 18 වන සියවසේදී, කලින් දූපත් දෙකෙන් පොහොසත් වූ නෙවිස්, ආර්ථික වැදගත්කමකින් ශාන්ත කිට්ස් විසින් යටපත් කරන ලදී.[15]:75[24]:126,137 අනාගත එක්සත් ජනපද භාණ්ඩාගාර ලේකම් ඇලෙක්සැන්ඩර් හැමිල්ටන්, 1755 හෝ 1757 දී නෙවිස් හි උපත ලැබීය.[26]

1782 සාර්ථක ප්‍රංශ ආක්‍රමණයේ කේන්ද්‍රස්ථානය වූ බ්‍රිම්ස්ටන් කන්දේ බලකොටුව

බ්‍රිතාන්‍යය එහි ඇමරිකානු යටත් විජිත සමඟ යුද්ධයක පැටලී සිටින විට, ප්‍රංශ ජාතිකයන් 1782 දී ශාන්ත කිට්ස් නැවත අල්ලා ගැනීමට අවස්ථාව භාවිතා කිරීමට තීරණය කළහ; කෙසේ වෙතත්, වර්සයිල්ස් ගිවිසුමේ (1783) දී ශාන්ත කිට්ස් ආපසු ලබා දී බ්‍රිතාන්‍ය භූමියක් ලෙස පිළිගැනුණි.[17][16]

1807 දී බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය තුළ අප්‍රිකානු වහල් වෙළඳාම අවසන් කරන ලද අතර, 1834 දී වහල්භාවය සම්පූර්ණයෙන්ම තහනම් කරන ලදී. සෑම වහලෙකුටම වසර හතරක "ආධුනිකත්ව" කාලයක් අනුගමනය කරන ලද අතර, එහිදී ඔවුන් වැටුප් සඳහා ඔවුන්ගේ හිටපු අයිතිකරුවන් සඳහා වැඩ කළහ. නෙවිස් හි වහලුන් 8,815 ක් නිදහස් කරන ලද අතර, ශාන්ත කිට්ස් 19,780 ක් නිදහස් කරන ලදී.[24]:174[15]:110,114–117

1882 දී ඇන්ගුයිලා සමඟ ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් ෆෙඩරල් කරන ලදී. 20 වන සියවසේ මුල් දශක කිහිපය තුළ ආර්ථික දුෂ්කරතා සහ අවස්ථා නොමැතිකම කම්කරු ව්‍යාපාරයක වර්ධනයට හේතු විය; මහා අවපාතය සීනි කම්කරුවන් 1935 දී වැඩ වර්ජනයකට යොමු කළේය.[27] 1940 ගණන්වල රොබට් ලෙවෙලින් බ්‍රැඩ්ෂෝ යටතේ ශාන්ත කිට්ස්-නෙවිස්-ඇන්ගුයිලා කම්කරු පක්ෂය (පසුව ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් කම්කරු පක්ෂය හෝ SKNLP ලෙස නම් කරන ලදී)[28] ආරම්භ විය. බ්‍රැඩ්ෂෝ පසුව 1966 සිට 1978 දක්වා ජනපදයේ ප්‍රධාන අමාත්‍යවරයා සහ පසුව අගමැති බවට පත්විය; ඔහු සීනි මත පදනම් වූ ආර්ථිකය ක්‍රමයෙන් රාජ්‍ය පාලනය යටතට ගෙන ඒමට උත්සාහ කළේය.[15]:151–152 වඩාත් ගතානුගතික-නැඹුරුවන මහජන ක්‍රියාකාරී ව්‍යාපාර පක්ෂය (PAM) 1965 දී ආරම්භ කරන ලදී.[29]

බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් සම්මේලනයේ (1958–62) කොටසක් ලෙස කෙටි කාලයකට පසු, 1967 දී දූපත් පූර්ණ අභ්‍යන්තර ස්වයං පාලනයක් සහිත සම්බන්ධිත රාජ්‍යයක් බවට පත්විය.[17] නෙවිස් සහ ඇන්ගුයිලාහි පදිංචිකරුවන් ශාන්ත කිට්ස් සම්මේලනයේ ආධිපත්‍යය ගැන නොසතුටට පත් වූ අතර, ඇන්ගුයිලා 1967 දී ඒකපාර්ශ්විකව නිදහස ප්‍රකාශ කළහ.[16][17] 1971 දී බ්‍රිතාන්‍යය ඇන්ගුයිලාහි සම්පූර්ණ පාලනය නැවත ආරම්භ කළ නමුත් එය 1980 දී විධිමත් ලෙස වෙන් කරන ලදී.[30][15]:147–149[17] එවිට අවධානය නෙවිස් වෙත යොමු වූ අතර, නෙවිස් ප්‍රතිසංස්කරණ පක්ෂය අනාගත ස්වාධීන රාජ්‍යයක කුඩා දිවයිනේ අවශ්‍යතා ආරක්ෂා කිරීමට උත්සාහ කළේය. නිදහස පිළිබඳ ජනමත විචාරණයක ප්‍රතිඵලයක් ලෙස තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් පක්ෂව ලැබුණහොත්, දිවයිනට තමන්ගේම අගමැති සහ සභාව සමඟ යම් ස්වයං පාලනයක් මෙන්ම ඒකපාර්ශ්විකව වෙන්වීමේ ව්‍යවස්ථානුකූලව ආරක්ෂා කර ඇති අයිතියක් ඇති බවට අවසානයේ එකඟ විය.[31][32]

පශ්චාත් නිදහස් යුගය (1983–වර්තමානය)

[සංස්කරණය]
තිමෝති හැරිස්, අගමැති 2015–2022

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් 1983 සැප්තැම්බර් 19 වන දින පූර්ණ නිදහස ලබා ගත්හ.[17][16] 1980 සිට අගමැති ධුරය දැරූ PAM හි කෙනඩි සිමන්ඩ්ස් නිසි ලෙස රටේ පළමු අගමැති බවට පත්විය. ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් බ්‍රිතාන්‍ය පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය තුළ රැඳී සිටීමට තීරණය කළ අතර, ඒ වන විට එලිසබෙත් රැජින ආණ්ඩුකාර ජෙනරාල්වරයෙකු විසින් දේශීයව නියෝජනය කරන ලද රාජාණ්ඩුව ලෙස රඳවා ගත්තේය.[33] කෙනඩි සිමන්ඩ්ස් 1984, 1989 සහ 1993 මැතිවරණ ජයග්‍රහණය කළ අතර, 1995 දී ඩෙන්සිල් ඩග්ලස් යටතේ SKNLP නැවත බලයට පත් වූ විට ධුරයෙන් පහ කරන ලදී.[16][17]

නෙවිස් හි, සම්මේලනය තුළ ඔවුන් ආන්තිකකරණයට ලක් වී ඇති බව සැලකීම සම්බන්ධයෙන් වර්ධනය වන අතෘප්තිය 1998 දී ශාන්ත කිට්ස් වෙතින් වෙන්වීම සඳහා ජනමත විචාරණයකට තුඩු දුන් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වෙන්වීමට 62% ක ඡන්දයක් ලැබුණද, නීත්‍යානුකූලව ක්‍රියාත්මක කිරීමට අවශ්‍ය තුනෙන් දෙකක බහුතරයට වඩා එය අඩු විය.[34][16][17]

1998 සැප්තැම්බර් අග භාගයේදී, ජෝර්ජ් සුළි කුණාටුව ආසන්න වශයෙන් ඩොලර් 458,000,000 ක අලාභයක් සහ වසර සහ ඉන් ඔබ්බට සීමිත දළ දේශීය නිෂ්පාදිත වර්ධනයක් ඇති කළේය. මේ අතර, වසර ගණනාවක් තිස්සේ පරිහානියට පත් වූ සහ රජයේ සහනාධාර මගින් පමණක් ආධාරක වූ සීනි කර්මාන්තය 2005 දී සම්පූර්ණයෙන්ම වසා දමන ලදී.[17][35]

ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට අනුව, 2012 දී, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් මැලේරියාවෙන් තොර බව ප්‍රකාශ කරන ලදී.

2015 ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් මහ මැතිවරණය තිමෝති හැරිස් සහ ඔහුගේ මෑතකදී පිහිටුවන ලද මහජන කම්කරු පක්ෂය විසින් ජයග්‍රහණය කරන ලද අතර, 'කණ්ඩායම් එකමුතුකම' බැනරය යටතේ PAM සහ නෙවිස් පදනම් කරගත් සැලකිලිමත් පුරවැසි ව්‍යාපාරයේ සහාය ඇතිව.[36]

2020 ජුනි මාසයේදී, අගමැති තිමෝති හැරිස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් වත්මන් රජයේ කණ්ඩායම් එකමුතු සන්ධානය, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් කම්කරු පක්ෂය (SKNLP) පරාජය කරමින් මහ මැතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.[37]

2022 අගෝස්තු මාසයේදී පැවති හදිසි මහ මැතිවරණයකදී, SKNLP නැවතත් ජයග්‍රහණය කළ අතර, ටෙරන්ස් ඩෲ ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි සිව්වන අගමැති බවට පත්විය.[38]

1629 දී විලන්නුවේවා ඩි වැල්ඩූසා හි 1 වන මාර්ක්විස් වන ෆැඩ්රික් ඩි ටොලිඩෝ විසින් ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයා ශාන්ත කිට්ස් අල්ලා ගැනීම.

දේශපාලනය

[සංස්කරණය]
බැසෙටෙරේ හි රජයේ මන්දිරය, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් ආණ්ඩුකාරවරයාගේ නිල නිවසයි.
ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් රජයේ මූලස්ථානය
නෙවිස් දූපත් සභාව

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් යනු ස්වෛරී, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ෆෙඩරල් රාජ්‍යයකි.[39] එය පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රාජධානියකි,[40] ශාන්ත ක්‍රිස්ටෝපර් සහ නෙවිස් රජු වන III වන චාල්ස් එහි රාජ්‍ය නායකයා ලෙස කටයුතු කරන ව්‍යවස්ථාපිත රාජාණ්ඩුවකි.[41] රජු රට තුළ නියෝජනය කරනු ලබන්නේ අගමැතිගේ සහ කැබිනට් මණ්ඩලයේ උපදෙස් මත ක්‍රියා කරන ආණ්ඩුකාර ජෙනරාල්වරයෙකු විසිනි. පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර පක්ෂයේ නායකයා අග්‍රාමාත්‍යවරයා වන අතර කැබිනට් මණ්ඩලය රාජ්‍ය කටයුතු මෙහෙයවයි.[තහවුරු කර නොමැත]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් ජාතික සභාව ලෙස හැඳින්වෙන ඒක මණ්ඩල ව්‍යවස්ථාදායකයක් ඇත. එය සාමාජිකයින් දහහතර දෙනෙකුගෙන් සමන්විත වේ: තේරී පත් වූ නියෝජිතයින් එකොළොස් දෙනෙකු (නෙවිස් දූපතෙන් තිදෙනෙකු) සහ ආණ්ඩුකාර ජෙනරාල් විසින් පත් කරනු ලබන සෙනෙට් සභිකයින් තිදෙනෙකුය.[41] සෙනෙට් සභිකයින්ගෙන් දෙදෙනෙකු අගමැතිගේ උපදෙස් මත පත් කරනු ලබන අතර, එක් අයෙකු විපක්ෂ නායකයාගේ උපදෙස් මත පත් කරනු ලැබේ. අනෙකුත් රටවල මෙන් නොව, සෙනෙට් සභිකයින් වෙනම සෙනෙට් සභාවක් හෝ පාර්ලිමේන්තුවේ ඉහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයක් පිහිටුවන්නේ නැත, නමුත් නියෝජිතයන් සමඟ ජාතික සභාවේ අසුන් ගනී. සියලුම සාමාජිකයින් වසර පහක කාලයක් සේවය කරයි. අගමැති සහ කැබිනට් මණ්ඩලය පාර්ලිමේන්තුවට පිළිතුරු දෙයි. නෙවිස් තමන්ගේම අර්ධ ස්වයං පාලන සභාවක් ද පවත්වාගෙන යයි.[42]

විදේශ සබඳතා

[සංස්කරණය]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්ට ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ආරවුල් නොමැත. ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් යනු කැරිබියානු ප්‍රජාවේ (CARICOM), නැගෙනහිර කැරිබියානු රාජ්‍යයන්ගේ සංවිධානය (OECS) සහ ඇමරිකානු රාජ්‍යයන්ගේ සංවිධානය (OAS) හි පූර්ණ සහ සහභාගී වන සාමාජිකයෙකි.[41]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් 1984 සැප්තැම්බර් 16 වන දින OAS පද්ධතියට ඇතුළත් විය.[43]

මූල්‍ය සබඳතා කෙරෙහි බලපාන ගිවිසුම්

[සංස්කරණය]

ද්විත්ව බදු සහන (CARICOM) ගිවිසුම 1994

[සංස්කරණය]

CARICOM රැස්වීමකදී, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් කෙනඩි සිමන්ස් නියෝජිතයා 1994 ජූලි 6 වන දින ද්විත්ව බදු සහන (CARICOM) ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.[44]

CARICOM රටවල් හතක නියෝජිතයින් බාබඩෝස් හි ශාන්ත මයිකල් හි ෂර්බෝන් සම්මන්ත්‍රණ මධ්‍යස්ථානයේදී සමාන ගිවිසුම් අත්සන් කළහ.[44] බාබඩෝස් හි ගිවිසුම් අත්සන් කළ නියෝජිතයන් සිටි රටවල් වූයේ: ඇන්ටිගුවා සහ බාබුඩා, බෙලීස්, ග්‍රෙනාඩා, ජැමෙයිකාව, ශාන්ත ලුසියා, ශාන්ත වින්සන්ට් සහ ග්‍රෙනඩින්ස් සහ ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ.[44] මෙම ගිවිසුම ආදායම, පදිංචිය, බදු අධිකරණ බලය, ප්‍රාග්ධන ලාභ, ව්‍යාපාර ලාභ, පොලී, ලාභාංශ, රාජකීය මුදල් සහ අනෙකුත් ක්ෂේත්‍ර ආවරණය කළේය.[තහවුරු කර නොමැත]

FATCA

[සංස්කරණය]

2014 ජුනි 30 වන දින, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් විදේශ ගිණුම් බදු අනුකූලතා පනත (FATCA) සම්බන්ධයෙන් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ ආදර්ශ 1 ගිවිසුමක් අත්සන් කළහ.[45]

හමුදා

[සංස්කරණය]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් සතුව පුද්ගලයින් 300 දෙනෙකුගෙන් යුත් ආරක්ෂක බලකායක් ඇත. එය වැඩිපුරම සම්බන්ධ වන්නේ පොලිස් සහ මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරමට බාධා කිරීම්වලටය.[තහවුරු කර නොමැත]

මානව හිමිකම්

[සංස්කරණය]

2022 අගෝස්තු 29 සිට ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි පිරිමි සමලිංගිකත්වය නීත්‍යානුකූලයි.[46] 2011 දී, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් රජය පැවසුවේ, වැඩිහිටියන්ට එකඟ වන සමලිංගිකත්වය සාපරාධීකරණය කිරීම අහෝසි කිරීමට "ජනතාවගෙන් කිසිදු වරමක් නොමැති" බවයි.[47]

පරිපාලන අංශ

[සංස්කරණය]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් සම්මේලනය පැරිෂි දහහතරකට බෙදා ඇත, ඒවායින් නවයක් ශාන්ත කිට්ස් සහ පහක් නෙවිස් මත ය.

පැරිෂ් ප්‍රධාන නගරය ජනගහනය

2011

ප්‍රදේශය

(ව.කි)

ජන ඝනත්වය

වර්ග කිලෝ මීටරයට

දූපත
ක්‍රයිස් චර්ච් නිචෝලා ටවුන් නිචෝලා ටවුන් 1,922 18 107 ශාන්ත කිට්ස්
සෙන් ඈන් සැන්ඩි පොයින්ට් සැන්ඩි පොයින්ට් ටවුන් 2,626 13 202 ශාන්ත කිට්ස්
සෙන් ජෝර්ජ් බැසෙටරේ බැසෙටෙරේ 12,635 29 436 ශාන්ත කිට්ස්
සෙන් ජෝන් කැපිස්ටරේ ඩීපේ බේ නගරය 2,962 25 118 ශාන්ත කිට්ස්
සෙන් මේරි කේයන් කේයොන් 3,435 15 229 ශාන්ත කිට්ස්
සෙන් පෝල් කැපිස්ටරේ ශාන්ත පෝල් කැපිස්ටර් 2,432 14 174 ශාන්ත කිට්ස්
සෙන් පීටර් බැසෙටරේ මන්කි හිල් 4,670 21 222 ශාන්ත කිට්ස්
සෙන් තෝමස් මිඩ්ල් අයිලන්ඩ් මිඩ්ල් අයිලන්ඩ් 2,535 25 101.4 ශාන්ත කිට්ස්
ට්‍රිනිටි පැල්මෙටෝ පොයින්ට් ට්‍රිනිටි 1,701 16 106 ශාන්ත කිට්ස්
සෙන් ජෝර්ජ් ජින්ජර්ලන්ඩ් මාර්කට් ෂොප් 2,496 18 139 නෙවිස්
සෙන් ජේම්ස් වින්ඩ්වර්ඩ් නිව්කාසල් 2,038 32 64 නෙවිස්
සෙන් ජෝන් ෆිග්ට්‍රී ෆිග්ට්‍රී 3,827 22 174 නෙවිස්
සෙන් පෝල් චාල්ස්ටවුන් චාල්ස්ටවුන් 1,847 4 462 නෙවිස්
සෙන් තෝමස් ලෝලන්ඩ් කොට්න් ග්‍රවුන්ඩ් 2,069 18 115 නෙවිස්

භූගෝලය

[සංස්කරණය]
ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් සිතියමක්
ශාන්ත කිට්ස් හි ගිනිකොනදිග අර්ධද්වීපයේ සිට නෙවිස් දූපතේ දර්ශනයක්

අගනුවර වන්නේ බැසෙටෙරේ වන අතර එය විශාල ශාන්ත කිට්ස් දූපතේ පිහිටා ඇත.[48] බැසෙටෙරේ යනු මගීන් ඇතුළුවීම (කෲස් නැව් හරහා) සහ භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය සඳහා ප්‍රධාන වරාය ද වේ. කුඩා නෙවිස් දූපත ශාන්ත කිට්ස් හි ගිනිකොන දෙසින්, ද නැරෝස් නම් නොගැඹුරු නාලිකාවක් හරහා කිලෝමීටර් 3 (සැතපුම් 2) ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.[48] සින්ට් යුස්ටේටියස්, සාබා, ශාන්ත බාර්තලමි, ශාන්ත-මාටින්/සින්ට් මාර්ටන් සහ ඇන්ගුයිලා දූපත් රටේ උතුරු-වයඹ දෙසින් පිහිටා ඇත. නැගෙනහිර සහ ඊසාන දෙසින් ඇන්ටිගුවා සහ බාබුඩා වන අතර ගිනිකොන දෙසින් කුඩා ජනාවාස නොවූ රෙඩොන්ඩා දූපත (ඇන්ටිගුවා සහ බාබුඩාවේ කොටසක්) සහ මොන්ට්සෙරාට් දූපත ඇත.

රට ප්‍රධාන දූපත් දෙකකින් සමන්විත වේ, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්, සැතපුම් 2 (කිලෝමීටර් 3) දුරින් පටු සමුද්‍ර සන්ධියෙන් වෙන් කර ඇත.[49] දෙකම ගිනිකඳු සම්භවයක් ඇති අතර නිවර්තන වැසි වනාන්තරවලින් වැසී ඇති විශාල මධ්‍යම කඳු මුදුන් ඇත.[48] ජනගහනයෙන් බහුතරයක් ජීවත් වන්නේ පැතලි වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල ය.[48] ශාන්ත කිට්ස් හි මධ්‍යයේ කඳු වැටි කිහිපයක් (වයඹ දිග පරාසය, මධ්‍යම පරාසය සහ නිරිතදිග පරාසය) අඩංගු වන අතර, රටේ උසම කඳු මුදුන වන ලියමුයිගා කන්ද 1,156 මීටර් (අඩි 3,793) සොයාගත හැකිය.[49] නැගෙනහිර වෙරළ තීරයේ කැනඩා කඳු සහ කොනරී කඳු සොයාගත හැකිය. ගිනිකොන දෙසින් භූමිය සැලකිය යුතු ලෙස පටු වන අතර, විශාලතම ජල කඳ වන මහා ලුණු පොකුණ අඩංගු බොහෝ පැතලි අර්ධද්වීපයක් සාදයි. ගිනිකොන දෙසින්, පටු දූපතේ, බූබි දූපතේ කුඩා දූපත පිහිටා ඇත. දූපත් දෙකෙහිම කඳු වලින් බැස යන ගංගා රාශියක් ඇති අතර, ඒවා දේශීය ජනගහනයට මිරිදිය සපයයි. ප්‍රධාන දූපත් දෙකෙන් කුඩා වන සහ දළ වශයෙන් රවුම් හැඩයෙන් යුත් නෙවිස්, නෙවිස් පීක් 985 මීටර් (අඩි 3,232) විසින් ආධිපත්‍යය දරයි.[48]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි භූමිෂ්ඨ පරිසර කලාප දෙකක් ඇත: ලීවර්ඩ් දූපත් තෙතමනය සහිත වනාන්තර සහ ලීවර්ඩ් දූපත් වියළි වනාන්තර.[[50] රට 2019 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ සාමාන්‍ය ලකුණු 4.55/10 ක් ලබා ඇති අතර, එය රටවල් 172 න් ගෝලීය වශයෙන් 121 වන ස්ථානයට පත්ව ඇත.[51]

වෘක්ෂලතා සහ සත්ත්ව විශේෂ

[සංස්කරණය]

ජාතික මල ඩෙලෝනික්ස් රෙජියා ය. පොදු ශාක අතර පැල්මෙටෝ, හිබිස්කස්, බෝගන්විලියා සහ සියඹලා ඇතුළත් වේ. පයිනස් විශේෂ දූපත් වල ඝන වනාන්තරවල බහුලව දක්නට ලැබෙන අතර සාමාන්‍යයෙන් විවිධ පර්ණාංග විශේෂ වලින් වැසී ඇත.[52]

ජාතික පක්ෂියා දුඹුරු පෙලිකන් ය.[53] රටෙන් පක්ෂි විශේෂ 176 ක් වාර්තා වී ඇත.[54]

දේශගුණය

[සංස්කරණය]

කොප්පන් දේශගුණික වර්ගීකරණයට අනුව, ශාන්ත කිට්ස් හි නිවර්තන සැවානා දේශගුණයක් (කොප්පන් අව්) ඇති අතර නෙවිස් හි නිවර්තන මෝසම් දේශගුණයක් (කොප්පන් අම්) ඇත.[55] බැසෙටෙරේ හි සාමාන්‍ය මාසික උෂ්ණත්වය 23.9 °C (75.0 °F) සිට 26.6 °C (79.9 °F) දක්වා සුළු වශයෙන් වෙනස් වේ. වාර්ෂික වර්ෂාපතනය ආසන්න වශයෙන් මිලිමීටර 2,400 (අඟල් 90) වේ, නමුත් එය 1901-2015 කාලසීමාව තුළ මිලිමීටර 1,356 (අඟල් 53.4) සිට 3,183 මිලිමීටර (අඟල් 125.3) දක්වා වෙනස් වී ඇත.

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් (1991–2015) සඳහා කාලගුණ දත්ත
මාසය ජන පෙබ මාර් අප්‍රි මැයි ජුනි ජූලි අගෝ සැප් ඔක් නොවැ දෙසැ වසර
දෛනික සාමාන්‍යය °C (°F) 23.9
(75.0) 		23.8
(74.8) 		24.0
(75.2) 		24.7
(76.5) 		25.5
(77.9) 		26.2
(79.2) 		26.3
(79.3) 		26.6
(79.9) 		26.4
(79.5) 		26.0
(78.8) 		25.4
(77.7) 		24.4
(75.9) 		25.3
(77.5)
සාමාන්‍ය වර්ෂාපතනය mm (inches) 150
(5.9) 		102
(4.0) 		99
(3.9) 		153
(6.0) 		219
(8.6) 		181
(7.1) 		214
(8.4) 		232
(9.1) 		222
(8.7) 		289
(11.4) 		286
(11.3) 		225
(8.9) 		2,372
(93.3)
Source: දේශගුණික විපර්යාස දැනුම ද්වාරය[56]

ජාතික උද්‍යාන

[සංස්කරණය]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි ජාතික වනෝද්‍යාන දෙකක් ඇත: බ්‍රිම්ස්ටන් හිල් බලකොටුව ජාතික වනෝද්‍යානය සහ මධ්‍යම වන රක්ෂිත ජාතික වනෝද්‍යානය. බ්‍රිම්ස්ටන් හිල්ස් බලකොටුව 1985 දී නිල වශයෙන් ජාතික වනෝද්‍යානයක් ලෙස නම් කරන ලද අතර එය 1999 දී යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. මධ්‍යම වන රක්ෂිතය 2006 ඔක්තෝබර් 23 වන දින රජය විසින් ජාතික වනෝද්‍යානයක් ලෙස නම් කරන ලද අතර 2007 මාර්තු 29 වන දින නිල වශයෙන් ගැසට් කරන ලදී.

ජන විකාශනය

[සංස්කරණය]

ජනගහනය

[සංස්කරණය]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි ජනගහනය 53,000 ක් පමණ වේ (ජූලි 2019 ඇස්තමේන්තු කර ඇත)[57] සහ වසර ගණනාවක් තිස්සේ සාපේක්ෂව නියතව පවතී.[58] දහනව වන සියවස අවසානයේ පදිංචිකරුවන් 42,600 ක් සිටි අතර, විසිවන සියවසේ මැද භාගය වන විට එම සංඛ්‍යාව සෙමින් 50,000 කට වඩා වැඩි විය.[59] 1960 සහ 1990 අතර, ජනගහනය 50,000 සිට 40,000 දක්වා පහත වැටුණු අතර, නැවත එහි වර්තමාන මට්ටමට ඉහළ ගියේය. ජනගහනයෙන් හතරෙන් තුනක් පමණ ශාන්ත කිට්ස් හි ජීවත් වන අතර, ඉන් 15,500 ක් අගනුවර වන බැසෙටෙරේ හි ජීවත් වෙති. අනෙකුත් විශාල ජනාවාස අතරට කයෝන් (ජනගහනය 3,000) සහ සැන්ඩි පොයින්ට් ටවුන් (3,000) යන දෙකම ශාන්ත කිට්ස් හි සහ ජින්ජර්ලන්ඩ් (2,500) සහ චාල්ස්ටවුන් (1,900) යන දෙකම නෙවිස් හි ඇතුළත් වේ.[තහවුරු කර නොමැත] එය ජනගහනය අනුව රටවල් සහ යැපීම් ලැයිස්තුවේ 209 වන ස්ථානයේ සිටී.[60]

වාර්ගික සහ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම්

[සංස්කරණය]

ජනගහනය මූලික වශයෙන් අප්‍රිකානු-කැරිබියානු (92.5%), සැලකිය යුතු සුළුතර යුරෝපීය (2.1%) සහ ඉන්දියානු (1.5%) සම්භවයක් ඇත (2001 ඇස්තමේන්තු).[57]

සංක්‍රමණය

[සංස්කරණය]

2021 වන විට, එහි වැසියන් 47,606; ඔවුන්ගේ සාමාන්‍ය ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 76.9 කි. සංක්‍රමණය ඓතිහාසිකව ඉතා ඉහළ මට්ටමක පැවති අතර, 2007 වසරේ ඇස්තමේන්තුගත මුළු ජනගහනය 1961 සිට සුළු වශයෙන් වෙනස් වී නොමැත.[61]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් සිට එක්සත් ජනපදයට සංක්‍රමණය:[62]

  • 1986–1990: 3,513
  • 1991–1995: 2,730
  • 1996–2000: 2,101
  • 2001–2005: 1,756
  • 2006–2010: 1,817

භාෂා

[සංස්කරණය]

ඉංග්‍රීසි එකම රාජ්‍ය භාෂාවයි. ශාන්ත කිට්ස් ක්‍රියෝල් ද බහුලව කථා කරයි.[තහවුරු කර නොමැත]

ආගම

[සංස්කරණය]
ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි ආගම (2011)[63][64]
  1. ක්‍රිස්තියානි 87.6 (82.6%)
  2. ආගමක් නැත (අදේවවාදය, අඥෙයවාදය, ආදිය) 8.6 (8.11%)
  3. හින්දු 1.15 (1.08%)
  4. රස්තා 1.2 (1.13%)
  5. මුස්ලිම් 1.89 (1.78%)
  6. වෙනත් 5.6 (5.28%)

බොහෝ වැසියන් (82%) ක්‍රිස්තියානීන් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් බහුතරයක් ඇංග්ලිකන්, මෙතෝදිස්ත සහ අනෙකුත් ප්‍රොතෙස්තන්ත නිකායන්ට අයත් වේ.[57] රෝමානු කතෝලිකයින්ට එඬේර සේවය කරනු ලබන්නේ ශාන්ත ජෝන්-බැසෙටෙරේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියෙන් වන අතර, ඇංග්ලිකානුවන් ඊසානදිග කැරිබියන් සහ අරුබා රදගුරු පදවිය විසිනි.[තහවුරු කර නොමැත]

හින්දු ආගම විශාලතම ක්‍රිස්තියානි නොවන ආගම වන අතර, පසුව ජනගහනයෙන් 1.82%; මොවුන් ප්‍රධාන වශයෙන් ඉන්දු-කිටීටියානුවන් සහ ඉන්දු-නෙවිසියානුවන් වේ.[තහවුරු කර නොමැත]

2011 සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් සියයට 17 ක් ඇන්ග්ලිකන්, සියයට 16 ක් මෙතෝදිස්ත, සියයට 11 ක් පෙන්තකොස්ත, සියයට 7 ක් දෙවියන් වහන්සේගේ පල්ලිය, සියයට 6 ක් රෝමානු කතෝලික, සියයට 5 ක් බැප්ටිස්ට්, මොරවියන්, සෙවන්ත්-ඩේ ඇඩ්වෙන්ටිස්ට් සහ වෙස්ලියන් ශුද්ධකම, සියයට 4 ක් "වෙනත්", සහ සියයට 2 ක් සහෝදරයන්, එවැන්ජලිකල් ක්‍රිස්තියානි සහ හින්දු යන අය වෙති.[65]

සංස්කෘතිය

[සංස්කරණය]

සංගීතය සහ උත්සව

[සංස්කරණය]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්, කානිවල් (දෙසැම්බර් 18 සිට ජනවාරි 3 දක්වා ශාන්ත කිට්ස් හි) ඇතුළු සංගීත උත්සව ගණනාවකට ප්‍රසිද්ධය. ජුනි මාසයේ අවසාන සතියේ ශාන්ත කිට්ස් සංගීත උළෙල පැවැත්වෙන අතර, සතියක් පුරා නෙවිස් හි සංස්කෘතික උත්සවය ජූලි අග සිට අගෝස්තු මුල දක්වා පවතී.[66]

ශාන්ත කිට්ස් දූපතේ අතිරේක උත්සව අතරට පෙබරවාරි මාසයේ මොලිනෝක්ස් හි ඉනර් සිටි ෆෙස්ට්; සාමාන්‍යයෙන් කායොන් ගම්මානයේ විට් සඳුදා වටා හරිත නිම්න උත්සවය; සැන්ඩි පොයින්ට් ගම්මානයේ පාස්කු උත්සවය වටා ඊස්ටරාමා; ජූලි හෝ අගෝස්තු මාසයේදී ටැබර්නැකල් ගම්මානයේ ෆෙස්ට්-ටැබ්; සහ කැපිස්ටර් කලාපයේ ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි නිදහස් දිනය වටා ලා උත්සවය ඩි කැපිස්ටර් (සැප්තැම්බර් 19) ඇතුළත් වේ. මෙම සැමරුම් සාමාන්‍යයෙන් පෙළපාළි, වීදි නැටුම් සහ සල්සා, ජෑස්, සෝකා, කැලිප්සෝ සහ වානේපන් සංගීතය ඇතුළත් වේ.[තහවුරු කර නොමැත]

1985 චිත්‍රපටය Missing in Action 2: The Beginning රූගත කරන ලද්දේ ශාන්ත කිට්ස් හි ය.[67]

මාධ්‍ය

[සංස්කරණය]

මෙය දැනට ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති පුවත්පත් ලැයිස්තුවකි.[68][69] සතිපතා

නිල

පුවත් වෙබ් අඩවි

අක්‍රිය පුවත්පත්

ක්‍රීඩා

[සංස්කරණය]

ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි බහුලව දක්නට ලැබේ. බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ක්‍රිකට් කණ්ඩායම සඳහා ඉහළම ක්‍රීඩකයින් තෝරා ගත හැකිය. අභාවප්‍රාප්ත රුනාකෝ මෝර්ටන් නෙවිස්හි අයෙකි. 2007 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලාන තරඟ පැවැත්වූ කුඩාම රට ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් වන අතර,[70] ඒවා වෝනර් පාර්ක් ක්‍රීඩාංගණයේදී පැවැත්විණි.[71]

රග්බි සහ නෙට්බෝල් ද ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි බහුලව දක්නට ලැබේ.[තහවුරු කර නොමැත]

"ෂුගර් බෝයිස්" ලෙසද හැඳින්වෙන ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් ජාතික පාපන්දු කණ්ඩායම මෑත වසරවලදී යම් ජාත්‍යන්තර සාර්ථකත්වයක් අත්විඳ ඇති අතර, 2006 FIFA ලෝක කුසලානය සඳහා CONCACAF කලාපයේ පැවති අවසන් පූර්ව වටයේ සුදුසුකම් ලැබීමේ වටයට පිවිසියේය. ග්ලෙන්ස් ග්ලාස්ගෝගේ නායකත්වයෙන් යුත් ඔවුන් එක්සත් ජනපද වර්ජින් දූපත් සහ බාබඩෝස් පරාජය කළ අතර පසුව මෙක්සිකෝව, ශාන්ත වින්සන්ට් සහ ග්‍රෙනඩින්ස් සහ ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ පරාජය කළහ. මේජර් ලීග් පාපන්දු සඳහා ක්‍රීඩා කළ රටේ පළමු පාපන්දු ක්‍රීඩකයා වන අටිබා හැරිස් සහ රටේ වඩාත්ම ප්‍රසිද්ධ පාපන්දු ක්‍රීඩකයා ලෙස තර්ක කළ හැකිය. ඔහු SKNFA හි වත්මන් සභාපතිවරයා වේ. රට නියෝජනය නොකළද, මාකස් රෂ්ෆර්ඩ් සම්භවයක් ඇති අයෙකි,[72] කෝල් පාමර් ද එසේමය.[73]

මූලික වටයේදී කුරකාඕ ජාතික පාපන්දු කණ්ඩායම සහ ප්‍රංශ ගයනා ජාතික පාපන්දු කණ්ඩායම දඬුවම් පහරකින් පරාජය කරමින් 2023 CONCACAF රන් කුසලානය සඳහා සුදුසුකම් ලැබීමත් සමඟ ජාතික කණ්ඩායම නූතන යුගයේ විශාලතම සාර්ථකත්වය අත්කර ගත්තේය. එය ජැමෙයිකාව, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සහ ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ සමඟ A කාණ්ඩයට ඇතුළත් වූ නමුත් තරඟ තුනම පරාජයට පත් විය.[74]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් බිලියඩ් සම්මේලනය, SKNBF, දූපත් දෙක පුරා ඉඟි ක්‍රීඩා සඳහා පාලක මණ්ඩලය වේ. SKNBF කැරිබියානු බිලියඩ් සංගමයේ (CBU) සාමාජිකයෙකු වන අතර SKNBF සභාපති ස්ටී විලියම්ස් CBU උප සභාපති තනතුර දරයි.[තහවුරු කර නොමැත]

කිම් කොලින්ස් යනු රටේ ප්‍රමුඛතම ධාවන පථ සහ ක්ෂේත්‍ර ක්‍රීඩකයා වේ. ඔහු ලෝක මලල ක්‍රීඩා ශූරතාවලියේදී සහ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලේදී මීටර් 100 ඉසව්වෙන් රන් පදක්කම් දිනා ඇති අතර, 2000 සිඩ්නි ඔලිම්පික් උළෙලේදී ඔලිම්පික් අවසන් තරඟයකට පැමිණි රටේ පළමු ක්‍රීඩකයා ඔහු විය. ඔහු සහ තවත් ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් තිදෙනෙක් 2008 බීජිං ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලේදී ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් නියෝජනය කළහ. මීටර් සියයෙන් හතරේ සහය දිවීමේ කණ්ඩායම 2011 ලෝක ශූරතාවලියේදී ලෝකඩ පදක්කමක් දිනා ගත්හ.[75] ජේසන් රොජර්ස්, ඇන්ටොයින් ඇඩම්ස් සහ බ්‍රිජේෂ් ලෝරන්ස් කොලින්ස් සමඟ අනෙක් සහය දිවීමේ කකුල් තුන දිව්වා.[තහවුරු කර නොමැත]

ඇමරිකානු ලේඛිකාවක් සහ හිටපු ෆිගර් ස්කේටර් සහ ත්‍රිත්ව මලල ක්‍රීඩක කැත්‍රින් බර්ටයින්ට කාන්තා පාපැදි ක්‍රීඩාවේදී ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් නියෝජනය කරමින් 2008 ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලට පිවිසීමේ උත්සාහයක් ලෙස ද්විත්ව පුරවැසිභාවය ලබා දෙන ලදී. ඇයගේ කතාව ESPN.com හි "So You Wanna Be An Olympician?" යන මාතෘකාව යටතේ එහි E-Ticket විශේෂාංගයේ කොටසක් ලෙස මාර්ගගතව වාර්තා කරන ලදී. අවසානයේ ඇය ඔලිම්පික් සුදුසුකම් සඳහා අවශ්‍ය ලකුණු ලබා ගැනීමට අපොහොසත් විය.[76]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් 2010 UCI මාර්ග ලෝක ශූරතාවලියේදී කාල අත්හදා බැලීමේදී ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් දෙදෙනෙකු පැදවූහ: රෙජිනෝල්ඩ් ඩග්ලස් සහ ජේම්ස් වීක්ස්.[77]

ආර්ථිකය

[සංස්කරණය]
අගනුවර, බැසෙටෙරේ

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් යනු නිවුන් දූපත් සම්මේලනයක් වන අතර එහි ආර්ථිකය එහි ප්‍රමුඛ සංචාරක, කෘෂිකර්මාන්තය සහ සැහැල්ලු නිෂ්පාදන කර්මාන්ත මගින් සංලක්ෂිත වේ.[78] 1940 ගණන්වල සිට සීනි ප්‍රධාන අපනයනය වූ නමුත් ඉහළ යන නිෂ්පාදන පිරිවැය, අඩු ලෝක වෙළඳපල මිල ගණන් සහ ඒ මත යැපීම අඩු කිරීමට රජය ගන්නා උත්සාහයන් කෘෂිකාර්මික අංශයේ විවිධාංගීකරණයට හේතු වී තිබේ. 2005 දී, පාඩු ලැබූ සහ මූල්‍ය හිඟයට සැලකිය යුතු දායකත්වයක් ලබා දුන් රජය සතු සීනි සමාගම වසා දැමීමට රජය තීරණය කළේය.[78][79]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් තම ආර්ථිකය මෙහෙයවීම සඳහා සංචාරක ව්‍යාපාරය මත දැඩි ලෙස රඳා පවතින අතර, 1970 ගණන්වල සිට සැලකිය යුතු ලෙස ප්‍රසාරණය වී ඇති අංශයකි.[78][79] 2009 දී ශාන්ත කිට්ස් වෙත පැමිණීම් 587,479 ක් වූ අතර එය 2007 දී 379,473 ක් වූ අතර එය වසර දෙකක කාලයක් තුළ 40% ට වඩා අඩු වැඩිවීමකි; කෙසේ වෙතත්, මහා අවපාතය අතරතුර සංචාරක අංශය පහත වැටුණු අතර පසුව සෙමින් යථා තත්ත්වයට පත් විය.[78] 21 වන සියවසේදී, රජය කෘෂිකර්මාන්තය, සංචාරක ව්‍යාපාරය, අපනයන-නැඹුරු නිෂ්පාදන සහ අක්වෙරළ බැංකුකරණය හරහා ආර්ථිකය විවිධාංගීකරණය කිරීමට උත්සාහ කර ඇත.[78]

2015 ජූලි මාසයේදී, ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් සහ අයර්ලන්ත ජනරජය "තොරතුරු හුවමාරුව හරහා බදු කටයුතුවල ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම" සඳහා බදු ගිවිසුමක් අත්සන් කළහ. OECD සාමාජික රටවල සහ කැරිබියන් සහ ලෝකයේ අනෙකුත් ප්‍රදේශවල තවත් රටවල් 11 ක නියෝජිතයින්ගෙන් සමන්විත ඵලදායී තොරතුරු හුවමාරුව පිළිබඳ OECD ගෝලීය සංසදයේ ක්‍රියාකාරී කණ්ඩායම විසින් මෙම ගිවිසුම සකස් කරන ලදී.[80]

ප්‍රවාහනය

[සංස්කරණය]
ශාන්ත කිට්ස් හි රොබට් එල්. බ්‍රැඩ්ෂෝ ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ
නෙවිස් හි වැන්ස් ඩබ්ලිව්. අමෝරි ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ දෙකක් ඇත. විශාල එක වන්නේ කැරිබියන්, උතුරු ඇමරිකාව සහ යුරෝපයට පිටත සේවා සපයන ශාන්ත කිට්ස් දූපතේ රොබට් එල්. බ්‍රැඩ්ෂෝ ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළයි. අනෙක් ගුවන් තොටුපළ වන වැන්ස් ඩබ්ලිව්. අමෝරි ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ, නෙවිස් දූපතේ පිහිටා ඇති අතර කැරිබියන් දූපතේ අනෙකුත් ප්‍රදේශවලට ගුවන් ගමන් ඇත.

ශාන්ත කිට්ස් සිනික් දුම්රිය මාර්ගය යනු අඩු ඇන්ටිලස් හි ධාවනය වන අවසන් දුම්රිය මාර්ගයයි.

ආයෝජනයෙන් ආර්ථික පුරවැසිභාවය

[සංස්කරණය]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස්, රජයේ අනුග්‍රහය ලත් ආයෝජන වැඩසටහනක් වන ආයෝජනයෙන් පුරවැසිභාවය මගින් විදේශිකයන්ට ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් පුරවැසිභාවය ලබා ගැනීමට ඉඩ සලසයි.[81][78] 1984 දී පිහිටුවන ලද ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් පුරවැසි වැඩසටහන ලෝකයේ මේ ආකාරයේ පැරණිතම ආර්ථික පුරවැසි වැඩසටහනයි. කෙසේ වෙතත්, මෙම වැඩසටහන ලොව පැරණිතම වැඩසටහන වුවද, එය 2006 දී ගෝලීය පුරවැසි උපදේශන සමාගමක් වන හෙන්ලි සහ හවුල්කරුවන් රටේ සීනි කර්මාන්තයට පරිත්‍යාග ඇතුළත් කිරීම සඳහා වැඩසටහන ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමට සම්බන්ධ වූ විට පමණක් එය උත්කර්ෂයට නැංවීය.[82]

දූෂණය, මුදල් විශුද්ධිකරණය සහ බදු පැහැර හැරීමේ අවදානම් හේතුවෙන් ආයෝජන අනුව පුරවැසිභාවය වැඩසටහන් සමහර පර්යේෂකයන් විසින් විවේචනය කර ඇත.[83] ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි ආයෝජන අනුව පුරවැසිභාවය වැඩසටහනේ නිල වෙබ් අඩවියට අනුව, ඔවුන් පරම්පරා ගණනාවක් පුරා ලබා දිය හැකි ජීවිත කාලය සඳහා පුරවැසිභාවය, පදිංචිය හෝ භාෂා අවශ්‍යතා නොමැති වීම සහ මූල්‍යමය වශයෙන් වාසිදායක රටක පුරවැසිභාවය ඇතුළු බහු ප්‍රතිලාභ ලබා දෙයි.[84] අයදුම්කරුවෙකු පරීක්ෂා කර සාර්ථකව පුරවැසියෙකු වූ පසු, ඔහු හෝ ඇය ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් සඳහා අයදුම් කිරීමට සුදුසුකම් ලබයි.[85]

ආයෝජන වැඩසටහන යටතේ පුරවැසිභාවය සඳහා සුදුසුකම් ලැබීමට, සෑම අපේක්ෂකයෙකුම පසුබිම් සහ නිසි කඩිසර චෙක්පත් කිහිපයක්, සම්මුඛ පරීක්ෂණයක් සහ වෙනත් විවිධ නීතිමය අවශ්‍යතා ඇතුළත් පරීක්ෂණ ක්‍රියාවලියක් සම්පූර්ණ කළ යුතුය. මෙයින් පසු රටට සුදුසුකම් ලබන ආයෝජනයක් සිදු කෙරේ.[86] අයදුම්කරු අනුමත දේපළ වෙළඳාම් සඳහා අවම වශයෙන් අවම ආයෝජනයක් කළ යුතුය; හෝ ෆෙඩරල් ඒකාබද්ධ අරමුදලට තිරසාර දූපත් රාජ්‍ය දායකත්වය (SISC) ලෙස හඳුන්වන පරිත්‍යාගයක්; හෝ අනුමත මහජන ප්‍රතිලාභියෙකුට පරිත්‍යාගයක් කළ යුතුය.[86][84][87]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි ආයෝජන මගින් පුරවැසිභාවය වැඩසටහනේ නිල වෙබ් අඩවියේ පහත ආයෝජන විකල්ප ලැයිස්තුගත කර ඇත:

  • රජයේ ගාස්තු සහ අනෙකුත් ගාස්තු සහ බදු ගෙවීම ඇතුළුව අවම වශයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් 400,000 ක නම් කරන ලද දේපළ වෙළඳාම්වල ආයෝජනයක්.[86][87][88][89]
  • රජයේ සියලුම ගාස්තු ඇතුළුව නමුත් නිසි කඩිසර ගාස්තු හැර, ෆෙඩරල් ඒකාබද්ධ අරමුදලට හෝ අනුමත මහජන ප්‍රතිලාභියෙකුට අවම වශයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් 250,000 ක දායකත්වයක්, දේපළ වෙළඳාම් විකල්පයට සමාන වේ.[86][84]

අධ්‍යාපනය

[සංස්කරණය]

ශාන්ත කිට්ස් සහ නෙවිස් හි මහජන පරිපාලනය යටතේ උසස් සහ ද්විතීයික මට්ටමේ පාසල් අටක් සහ පෞද්ගලික ද්විතීයික පාසල් කිහිපයක් ඇත. වයස අවුරුදු 5 ත් 16 ත් අතර අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය වේ.[90]

යොමු කිරීම්

[සංස්කරණය]
  1. ^ a b c d e f "CIA World Factbook- St Kitts and Nevis". www.cia.gov. 5 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  2. ^ "National Profiles". 18 October 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 October 2022.
  3. ^ "World Population Prospects 2022". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. සම්ප්‍රවේශය July 17, 2022.
  4. ^ "World Population Prospects 2022: Demographic indicators by region, subregion and country, annually for 1950-2100" (XSLX). population.un.org ("Total Population, as of 1 July (thousands)"). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. සම්ප්‍රවේශය July 17, 2022.
  5. ^ a b "World Economic Outlook October 2023 (Saint Kitts and Nevis)". International Monetary Fund. October 2023. 13 December 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 December 2023.
  6. ^ "Human Development Report 2023/24" (PDF) (ඉංග්‍රීසි බසින්). United Nations Development Programme. 13 March 2024. 13 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 13 March 2024.
  7. ^ "1983 Saint Kitts and Nevis Constitution". pdba.georgetown.edu. 20 August 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  8. ^ "Enclopedia Britannica – St Kitts and Nevis". 3 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  9. ^ Adkins, Leonard M. (1999). The Caribbean : a walking and hiking guide (3rd ed.). Edison, NJ: Hunter Pub. p. 178. ISBN 0585042586. OCLC 43474982.
  10. ^ a b Saunders, Nicholas J. (2005). Peoples of the Caribbean: an encyclopedia of archeology and traditional culture. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. pp. 260–261. ISBN 1576077012. OCLC 62090786.
  11. ^ a b c d "CIA World Factbook- St Kitts and Nevis". www.cia.gov. 5 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  12. ^  "Our Lady of the Snow". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 1913. 
  13. ^ https://web.archive.org/web/20220810105128/https://best-citizenships.com/wp-content/uploads/2019/12/skn.jpg https://archive.today/20230729090230/https://best-citizenships.com/wp-content/uploads/2019/12/skn.jpg
  14. ^ See for example Nevis Heritage excavation reports, 2000–2002 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 8 ජූලි 2006 at the Wayback Machine, Department of Archaeology, University of Southampton. Retrieved 8 August 2006.
  15. ^ a b c d e f g h i j k Hubbard, Vincent (2002). A History of St. Kitts. Macmillan Caribbean. ISBN 9780333747605.
  16. ^ a b c d e f g "Commonwealth – History of St Kitts and Nevis". 21 March 2019 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  17. ^ a b c d e f g h i j k l m "Enclopedia Britannica – St Kitts and Nevis". 3 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  18. ^ Taylor, Patrick; et al., eds. (2010). The Encyclopedia of Caribbean Religions, Volume 1 A-L. Urbana, IL, Chicago, IL, and Springfield, IL: University of Illinois Press. p. 886.
  19. ^ Cobley, 1994, p. 28.
  20. ^ a b Cobley, 1994, p. 27.
  21. ^ Jonnard, Claude M. (2010). Islands in the Wind: The Political Economy of the English East Caribbean. Bloomington, IN: iUniverse. p. number not available.
  22. ^ Du Tertre, Jean-Baptiste. Histoire générale des Antilles habitées par les François, 2 vols. Paris: Jolly, 1667, I:5–6.
  23. ^ "Treaty between Great Britain and Spain for the settlement of all disputes in America". The National Archives. gov.uk. 10 July 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  24. ^ a b c Hubbard, Vincent (2002). Swords, Ships & Sugar. Corvallis: Premiere Editions International, Inc. ISBN 9781891519055.
  25. ^ "St Kitts History". Beyondships Cruise Destinations. 8 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 November 2017.
  26. ^ Chernow, Ron (2004). Alexander Hamilton. New York: Penguin Press. p. 17. ISBN 1-59420-009-2. OCLC 53083988.
  27. ^ Paravisini-Gebert, p.104
  28. ^ Appiah, Kwame Anthony; Gates, Henry Louis Jr. (2005). "Bradshaw, Robert Llewellyn". Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience. Oxford University Press. p. 606. ISBN 978-0-19-517055-9.
  29. ^ Nohlen, D (2005) Elections in the Americas: A data handbook, Volume I, pp576-578 ISBN 978-0-19-928357-6
  30. ^ Minahan, James (2013). The Complete Guide to National Symbols and Emblems. Abc-Clio. pp. 656–657. ISBN 9780313344978.
  31. ^ See section 3 and 4 about Nevis Island Legislature and Administration in The Saint Christopher and Nevis Constitution Order 1983. Published online by Georgetown University සංරක්ෂණය කළ පිටපත 20 අගෝස්තු 2017 at the Wayback Machine and also by University of the West Indies සංරක්ෂණය කළ පිටපත 10 දෙසැම්බර් 2008 at the Wayback Machine. Retrieved 8 August 2006.
  32. ^ Nevis (St Kitts and Nevis), 18 August 1977: Separation from St Kitts සංරක්ෂණය කළ පිටපත 10 ජූලි 2019 at the Wayback Machine Direct Democracy (ජර්මන් බසින්)
  33. ^ "The Constitution of Saint Christopher and Nevis". Official Website of St Kitts and Nevis. සම්ප්‍රවේශය 2 February 2025.
  34. ^ "Nevis islanders apparently vote not to break away". Milwaukee Journal Sentinel. Associated Press. 11 August 1998.[permanent dead link]
  35. ^ "Caribbean, Dominican Republic, Haiti - Hurricane Georges Fact Sheet #6 - Antigua and Barbuda". ReliefWeb (ඉංග්‍රීසි බසින්). 30 September 1998. 6 October 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 December 2021.
  36. ^ Team Unity wins St Kitts and Nevis 2015 general election සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 සැප්තැම්බර් 2015 at the Wayback Machine Caribbean Elections, 17 February 2015
  37. ^ Reporter, WIC News (6 June 2020). "Election 2020 - Landslide victory for Team Unity in St Kitts and Nevis". WIC News. 31 March 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 December 2021.
  38. ^ Salmon, Santana (8 August 2022). "St. Kitts Nevis new PM sworn into office". CNW Network.
  39. ^ "Art. 1, Federation of Saint Kitts and Nevis Constitutional Order of 1983". Pdba.georgetown.edu. 20 August 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 July 2014.
  40. ^ "Commonwealth and Overseas". The Royal Family. 18 February 2016. 8 August 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 August 2020.
  41. ^ a b c "CIA World Factbook- St Kitts and Nevis". www.cia.gov. 5 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  42. ^ Leonard, Thomas M. (2013). Encyclopedia of the Developing World (ඉංග්‍රීසි බසින්). Taylor & Francis. pp. 1490–1491.
  43. ^ OAS (1 August 2009). "OAS – Organization of American States: Democracy for peace, security, and development". Oas.org. 21 March 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  44. ^ a b c "Legal Supplement Part B – Vol. 33, No. 273 – 28th December, 1994 : LEGAL NOTICE NO. 232 : REPUBLIC OF TRINIDAD AND TOBAGO THE INCOME TAX ACT, CHAP. 75:01 : ORDER MADE BY THE PRESIDENT UNDER SECTION 93(1) OF THE INCOME TAX ACT : THE DOUBLE TAXATION RELIEF (CARICOM) ORDER, 1994" (PDF). Ird.gov.tt. 7 May 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  45. ^ "Foreign Account Tax Compliance Act (FATCA)". Treasury.gov. 13 January 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  46. ^ Clarke, Sherrylyn (29 August 2022). "Eastern Caribbean court strikes down anti-buggery law". NationNews. 30 August 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 14 September 2022.
  47. ^ "St. Kitts and Nevis has no mandate to repeal homosexuality laws". 16 July 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  48. ^ a b c d e "CIA World Factbook- St Kitts and Nevis". www.cia.gov. 5 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  49. ^ a b "Enclopedia Britannica – St Kitts and Nevis". 3 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  50. ^ Dinerstein, Eric; et al. (2017). "An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm". BioScience. 67 (6): 534–545. doi:10.1093/biosci/bix014. ISSN 0006-3568. PMC 5451287. PMID 28608869.
  51. ^ Grantham, H. S.; et al. (2020). "Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material". Nature Communications. 11 (1): 5978. Bibcode:2020NatCo..11.5978G. doi:10.1038/s41467-020-19493-3. ISSN 2041-1723. PMC 7723057. PMID 33293507.
  52. ^ "Saint Kitts and Nevis Flora and Fauna" (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 2017-12-23. 3 April 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-06-08.
  53. ^ "Homepage". Uscis.gov. 25 January 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  54. ^ Denis Lepage (9 January 2013). "Avibase – Bird Checklists of the World Saint Kitts". Avibase. 6 September 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 November 2017.
  55. ^ "Climate of Saint Kitts and Nevis: Temperature, Climograph, Climate table for Saint Kitts and Nevis – Climate-Data.org". Climate-data.org. Alexander Merkel. 26 June 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 March 2018.
  56. ^ "Country Historical Climate – St. Kitts & Nevis". Climate Change Knowledge Portal. The World Bank Group. 6 November 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 March 2018.
  57. ^ a b c "CIA World Factbook- St Kitts and Nevis". www.cia.gov. 5 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  58. ^ "Enclopedia Britannica – St Kitts and Nevis". 3 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  59. ^ "Data on St. Kitts and Nevis | Reconstructing Global Inequality". clio-infra.eu. 5 February 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2021-01-26.
  60. ^ "Countries in the World by Population (2023)". Worldometer. July 16, 2023. 5 January 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය December 4, 2023.
  61. ^ "Table 5: Estimates of Mid-year Population: 2007–2016" (PDF). United Nations Demographic Yearbook: 2016. United Nations. 2017. p. 2. 7 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 8 January 2018.
  62. ^ "Homepage". Uscis.gov. 25 January 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  63. ^ "Population by Religious Belief, 2011". Department of Statistics, Ministry of Sustainable Development. 10 July 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 18 June 2021.
  64. ^ "CARICOM CAPACITY DEVELOPMENT PROGRAMME (CCDP) : 2000 ROUND OF POPULATION AND HOUSING CENSUS SUB-PROJECT NATIONAL CENSUS REPORT : ST. KITTS AND NEVIS". Caricomstats.org. 5 February 2018 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  65. ^ "Section I. Religious Demography 2020 Report on International Religious Freedom: Saint Kitts and Nevis". 2 September 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 September 2022.
  66. ^ Cameron, pg.502
  67. ^ "Missing in Action 2-The Beginning Review". Movies.tvguide.com. 20 January 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2 November 2011.
  68. ^ "St Kitts and Nevis - Media". BBC World News. 12 August 2019. සම්ප්‍රවේශය 3 July 2020.
  69. ^ "Saint Kitts and Nevis Newspapers and News Media Guide". ABYZ News Links. සම්ප්‍රවේශය 3 July 2020.
  70. ^ "St Kitts ramps up to host ICC Cricket World Cup in 2007". Caribbean.com. 22 November 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 November 2016.
  71. ^ "Cricket World Cup 2007 - St. Kitts and Nevis". www.worldcup.org.uk. 10 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-10.
  72. ^ "Soccer Star Marcus Rashford Puts Smile on Faces of Hungry Children". 5 September 2020. 14 January 2021 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
  73. ^ "Dead Mad | by Cole Palmer". 14 July 2022. 22 November 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 12 November 2023.
  74. ^ Oinam, Jayanta. "Saint Kitts and Nevis: Sugar Boyz make history at CONCACAF Gold Cup". FIFA.com. සම්ප්‍රවේශය 1 January 2024.
  75. ^ "Bronze medalists of Saint Kitts and Nevis team Jason Rogers, Kim Collins, Antoine Adams and Brijesh Lawrence (L to R) react on the podium during the award ceremony for the men's 4x100 metres relay at the". sknvibes. 15 February 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 14 February 2022.
  76. ^ "E-ticket: So You Wanna Be An Olympian, Part 13". ESPN.com. 1 June 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  77. ^ Rob Jones (30 September 2010). "UCI Road World Championships 2010: Elite Men Results - Cyclingnews.com". Cyclingnews.com. 16 March 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 7 April 2016.
  78. ^ a b c d e f "CIA World Factbook- St Kitts and Nevis". www.cia.gov. 5 December 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  79. ^ a b "Enclopedia Britannica – St Kitts and Nevis". 3 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
  80. ^ "St.Kitts-Nevis and the Republic of Ireland sign Tax Agreement". Ntltrust.com. 31 August 2017 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 30 August 2017.
  81. ^ "Citizenship-by-Investment Introduction". 22 June 2013 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 June 2013.
  82. ^ Abrahamian, Atossa Araxia (2015). The Cosmopolites: The Coming of the Global Citizen. Columbia Global Reports. ISBN 978-0-9909763-6-3.
  83. ^ Shachar, Ayelet (2017). Citizenship for Sale? In: The Oxford Handbook of Citizenship. Oxford University Press. pp. 789–816. doi:10.1093/oxfordhb/9780198805854.013.34. S2CID 168914434.
  84. ^ a b c St. Kitts and Nevis Government. (2023, July 27). Sustainable Island State Contribution (SISC). Ciu.Gov.Kn. Retrieved July 28, 2023, from https://ciu.gov.kn/investment-options/sustainable-island-state-contribution-sisc/. https://web.archive.org/web/20230728101553/https://ciu.gov.kn/investment-options/sustainable-island-state-contribution-sisc/
  85. ^ Henley & Partners Holdings Ltd. (2023). St. Kitts and Nevis. Henleyglobal.com. https://web.archive.org/web/20230929173136/https://www.henleyglobal.com/citizenship-investment/st-kitts-nevis "The Certificate of Registration confers citizenship status and once it has been issued, the applicant is entitled to apply for a passport"
  86. ^ a b c d St. Kitts And Nevis Government Press Release. (2023, July 27). St Kitts and Nevis announces further monumental changes to its Citizenship by Investment Programme. St. Kitts And Nevis Government. Retrieved July 28, 2023, from https://ciu.gov.kn/wp-content/uploads/2023/07/SKN-Press-Release-SKN-CBI-July_2023_Final.pdf. https://web.archive.org/web/20230728095706/https://ciu.gov.kn/wp-content/uploads/2023/07/SKN-Press-Release-SKN-CBI-July_2023_Final.pdf
  87. ^ a b St. Kitts and Nevis Government. (2023, July). CBI Options. Retrieved July 29, 2023, from https://ciu.gov.kn/investment-options/ https://web.archive.org/web/20230729072552/https://ciu.gov.kn/investment-options/
  88. ^ Kalin, Christian H. (2015). Global Residence and Citizenship Handbook. Ideos Publications. ISBN 978-0992781859.
  89. ^ "Citizenship Investment in St. Kitts and Nevis - Henley & Partners". Henleyglobal.com. 19 October 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 July 2016.
  90. ^ "Enclopedia Britannica – St Kitts and Nevis". 3 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 July 2019.
උතුරු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ යැපෙන භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=ශාන්ත_කිට්ස්_සහ_නෙවිස්&oldid=735810" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි