තෝමස් නිව්කොමන්
තෝමස් නිව්කොමන් | |
---|---|
උපත | 1664[1] ඩාර්ට්මූත්, ඩෙවොන්, එංගලන්තය |
මියගිය දිනය | 5 August 1729 (aged 64–65)[2] |
ප්රසිද්ධව ඇත්තේ | පළමු වාෂ්ප එන්ජිම සොයා ගැනීම |
Scientific career | |
ආභාෂය ලැබුවේ | ජේම්ස් වොට් |
තෝමස් නිව්කොමන්, 1664 පෙබරවාරි මාසයේදී උපත ලබා 1729 අගෝස්තු 5 වන දින අභාවප්රාප්ත විය,[1] ඔහු එංගලන්තයෙන් පැමිණි අයෙකි. ඔහු නව නිපැයුම්කරුවෙකු ලෙස ප්රසිද්ධියට පත් වූ අතර, 1712 දී වායුගෝලීය එන්ජිම නිර්මාණය කිරීමේ ගෞරවය හිමි විය. ඉංජිනේරු විද්යාව ගැන සොයා බැලීමට පෙර, නිව්කොමන් යකඩ භාණ්ඩ නිෂ්පාදනය හඹා ගිය අතර, බැප්ටිස්ට් ගිහි දේශකයෙකු ලෙසද සේවය කළේය.
එංගලන්තයේ ඩෙවොන් ප්රාන්තයේ ඩාර්ට්මවුත් හි වෙළඳ පවුලක උපත ලද තෝමස් නිව්කොමන් 1664 පෙබරවාරි 28[3] වැනි දින ලොවට පිවිසියේය.ඔහුගේ බව්තීස්මය සිදු වූයේ ශාන්ත සේවියර් දේවස්ථානයේදීය. මෙම යුගයේදී ගල් අඟුරු සහ ටින් ආකරවල ගංවතුර සැලකිය යුතු අභියෝගයක් විය. මෙම පතල්වලින් ජල අපවහන වැඩි දියුණු කිරීමේ උත්සාහයන් සඳහා නිව්කොමන් සම්බන්ධ විය. ඔහුගේ යකඩ වෙළෙඳ ව්යවසාය අවධානය යොමු කළේ පතල් අංශයට ගැලපෙන මෙවලම් සැකසීම, නිෂ්පාදනය කිරීම සහ බෙදා හැරීම කෙරෙහි ය.
තෝමස් නිව්කොමන් ප්රාදේශීය බැප්ටිස්ට් පල්ලියේ ගිහි දේශකයෙක් සහ ඉගැන්වීමේ වැඩිමහල්ලෙක් විය. 1710 න් පසු ඔහු ප්රාදේශීය බැප්ටිස්ට් කණ්ඩායමක දේවගැතිවරයා බවට පත්විය. ඔහුගේ පියා සුප්රසිද්ධ පියුරිටන් ජෝන් ෆ්ලේවෙල්ව ඩාර්ට්මූත් වෙත ගෙන ආ පිරිසෙන් කෙනෙකි. පසුව ලන්ඩනයේ නිව්කොමන්ගේ ව්යාපාරික සබඳතාවන්ගෙන් කෙනෙකු වූ එඩ්වඩ් වොලින්, සවුත්වර්ක් හි හෝර්ස්ලිඩවුන් හි සුප්රසිද්ධ වෛද්ය ජෝන් ගිල් සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වූ තවත් බැප්ටිස්ට් ඇමතිවරයෙක් විය. බ්රෝම්ස්ග්රෝව්හි බැප්ටිස්ට් දේවස්ථානය සමඟ නිව්කොමන්ගේ සම්බන්ධය ඔහුගේ වාෂ්ප එන්ජිම ව්යාප්ත වීමට ද්රව්යමය වශයෙන් උපකාරී විය, ඉංජිනේරුවන් වන ජොනතන් හෝන්බ්ලෝවර් ජ්යෙෂ්ඨ සහ ඔහුගේ පුත්රයා එකම පල්ලියේ සම්බන්ධ වී සිටි බැවිනි.
වායුගෝලීය එන්ජිම සංවර්ධනය කිරීම
[සංස්කරණය]නිව්කොමන්ගේ විශිෂ්ට ජයග්රහණය වූයේ 1712 දී පමණ වර්ධනය වූ ඔහුගේ වාෂ්ප එන්ජිමයි . තෝමස් සේවරි සහ ඩෙනිස් පැපින්ගේ අදහස් ඒකාබද්ධ කරමින් ඔහු ටින් පතලකින් ජලය පිටතට ගෙන ඒම සඳහා වාෂ්ප එන්ජිමක් නිර්මාණය කළේය. [4] දකුණු ඩෙවොන් හි වෙළෙන්දන් වූ ඔහුගේ මුතුන් මිත්තන් සේවේරි සමඟ නිව්කොමන් ඒ වන විටත් දැන හඳුනාගෙන සිටින්නට ඇත. සවේරිට අසනීප සහ තුවාල වූ නාවිකයින් සඳහා කොමසාරිස්වරුන් සමඟ තනතුරක් ද තිබූ අතර එය ඔහුව ඩාර්ට්මූත් වෙත ගෙන ගියේය. Savery විසින් "ගිනි එන්ජිමක්" නිර්මාණය කර ඇත, එය තාප සිෆෝන් වර්ගයකි, එහි වාෂ්ප හිස් භාජනයකට ඇතුල් කර පසුව ඝනීභවනය කරන ලදී. මෙලෙස නිර්මාණය වූ රික්තය පතල පතුලේ ඇති සම්පතෙන් ජලය උරා ගැනීම සඳහා යොදා ගන්නා ලදී. "ගිනි එන්ජිම" එතරම් ඵලදායී නොවූ අතර අඩි තිහක පමණ සීමිත ගැඹුරකින් ඔබ්බට වැඩ කිරීමට නොහැකි විය.
නිව්කොමන් විසින් ලබා ගන්නා යාත්රාව (වාෂ්ප ඝනීභවනය වූ ස්ථානය) වෙනුවට පැපින්ගේ සැලසුම මත පිස්ටනයක් අඩංගු සිලින්ඩරයක් ආදේශ කළේය. වතුරේ රික්තක ඇඳීම වෙනුවට එය පිස්ටනය පහළට ඇද දැමීය. මෙය බාල්ක එන්ජිමක් ක්රියා කිරීමට භාවිතා කරන ලද අතර එහි මධ්යම ෆුල්ක්රම් මත විශාල ලී කදම්භයක් පැද්දේ. කදම්භයේ අනෙක් පැත්තේ පතලේ පාදයේ පොම්පයකට සම්බන්ධ වූ දාමයක් විය. වාෂ්ප සිලින්ඩරය නැවත හුමාලයෙන් පුරවා, එය මීළඟ බල පහර සඳහා සූදානම් කරද්දී, පොම්ප සිලින්ඩරය තුළට ජලය ඇද යන්ත්රෝපකරණවල බරින් මතුපිටට නළයකට මුදා හරින ලදී. නිව්කොමන් සහ ඔහුගේ සහකරු ජෝන් කැලි බටහිර මිඩ්ලන්ඩ්ස් හි ඩඩ්ලි අසල කොන්ග්රී කෝල්වර්ක්ස් හි මෙම වර්ගයේ පළමු සාර්ථක එන්ජිම ගොඩනඟා ඇත. මෙම එන්ජිමේ ක්රියාකාරී අනුරුවක් අසල ඇති Black Country Living කෞතුකාගාරයේ දැකිය හැකිය.
පසුකාලීන ජීවිතය සහ මරණය
[සංස්කරණය]සංසන්දනාත්මකව නිව්කොමන්ගේ පසුකාලීන ජීවිතය ගැන දන්නේ අල්ප වශයෙනි. 1715 න් පසු එන්ජින් කටයුතු සිදු කරන ලද්දේ සංස්ථාපිත නොවන සමාගමක් වන ' ගින්නෙන් ජලය ඉහළ නැංවීමේ නව නිපැයුම් හිමිකරුවන් ' මගිනි. එහි ලේකම් සහ භාණ්ඩාගාරික වූයේ ලන්ඩනයේ ඇපොතෙකරීස් සංගමයේ ලිපිකරු ජෝන් මෙරෙස් ය. එම සමිතිය නාවික හමුදාවට ඖෂධ සැපයීමේ ඒකාධිකාරයක් ඇති සමාගමක් පිහිටුවා ගත් අතර, සවේරි සමඟ සමීප සබඳතාවක් ඇති අතර, ඔහුගේ කැමැත්ත ඔහු දුටුවේය. හිමිකරුවන්ගේ කමිටුවට ස්වීඩන් සම්භවයක් ඇති බැප්ටිස්ට්වරයෙකු වන එඩ්වඩ් වොලින් ද ඇතුළත් විය. සහ සවුත්වර්ක් හි මේස් පොන්ඩ් හි පල්ලියක දේවගැතිවරයා. නිව්කොමන් 1729 දී වොලින්ගේ නිවසේ මිය ගිය අතර, ලන්ඩන් නගරයට මායිම් වූ බන්හිල් ෆීල්ඩ්ස් සුසාන භූමියේ තැන්පත් කරන ලදී. ඔහුගේ සොහොන පිහිටි නිශ්චිත ස්ථානය නොදනී.
1733 වන විට Savery ගේ පේටන්ට් බලපත්රය යටතේ ක්රියාත්මක වන නිව්කොමන් එන්ජින් 125ක් පමණ (1733 වන තෙක් කල් ඉකුත් නොවන පරිදි ව්යවස්ථාවෙන් දීර්ඝ කර ඇත), Newcomen සහ තවත් අය විසින් බ්රිතාන්යයේ සහ යුරෝපීය මහාද්වීපයේ වැදගත් පතල් දිස්ත්රික්ක බොහොමයක ස්ථාපනය කර ඇත: ගල් අඟුරු Black Country, Warwickshire සහ Newcastle on Tyne අසල පතල්; කෝන්වෝල්හි ටින් සහ තඹ පතල්වල; සහ අනෙකුත් ස්ථාන අතර Flintshire සහ Derbyshire හි ඊයම් පතල් වල.
නිව්කොමෙන්ට පස්සේ
[සංස්කරණය]නිව්කොමන් එන්ජිම වසර 75ක් පමණ ද්රව්යමය වෙනසක් නොමැතිව එහි ස්ථානය හිමි කර ගත් අතර එය ක්රමයෙන් එක්සත් රාජධානියේ සහ යුරෝපයේ ප්රධාන භූමි ප්රදේශවලට ව්යාප්ත විය. මුලදී පිත්තල සිලින්ඩර භාවිතා කළ නමුත් මේවා මිල අධික වූ අතර ප්රමාණයෙන් සීමා විය. 1720 ගණන්වල කෝල්බෲක්ඩේල් සමාගම විසින් පුරෝගාමී වූ නව යකඩ වාත්තු ශිල්පීය ක්රම 1760 ගණන් වන විට අඩි 6 (මීටර් 1.8) පමණ විෂ්කම්භයකින් යුත් විශාල සිලින්ඩර භාවිතා කිරීමට ඉඩ ලබා දුන්නේය. පළපුරුද්ද වඩා හොඳ ඉදිකිරීම් සහ පිරිසැලසුමෙහි සුළු පිරිපහදු කිරීම්වලට හේතු විය. 1770 ගණන්වල මුල් භාගයේදී මෙම වර්ගයේ විශාල එන්ජින් බොහොමයක් තැනූ John Smeaton විසින් එහි යාන්ත්රික විස්තර බොහෝ දුරට වැඩිදියුණු කරන ලදී. ඔහුගේ වැඩිදියුණු කිරීම් වේගයෙන් සම්මත විය. 1775 වන විට නිව්කොමන් එන්ජින් 600ක් පමණ නිපදවා තිබුණද, මේවායින් බොහොමයක් ඊට පෙර දිරාපත් වී, අත්හැර දමා හෝ ප්රතිස්ථාපනය කර ඇත.
18 වැනි සියවසේ මුල් භාගයේ ඉංජිනේරු සහ ද්රව්ය ශිල්පීය ක්රමවලට සහය විය හැකි තරම් සංකීර්ණ වූව ද, නිව්කොමන් එන්ජිම කිසිසේත්ම කාර්යක්ෂම යන්ත්රයක් නොවීය. වාෂ්ප ඝනීභවනය කිරීමේදී බොහෝ තාපය අහිමි විය, මෙය සිලින්ඩරය සිසිල් කරයි. විකිණිය නොහැකි කුඩා ගල් අඟුරු (ස්ලැක්) ඇති කොලියරියක මෙය අනවශ්ය ලෙස වැදගත් නොවූ නමුත් කෝන්වෝල්හි මෙන් ගල් අඟුරු පහසුවෙන් ලබා ගත නොහැකි ස්ථානවල පතල් කැණීමේ පිරිවැය සැලකිය යුතු ලෙස වැඩි කළේය. 1775 න් පසු නිව්කොමන්ගේ එන්ජිම ක්රමයෙන් ගල් අඟුරු මිල අධික ප්රදේශවල (විශේෂයෙන් කෝන්වෝල්හි ) ජේම්ස් වොට් විසින් සොයා ගන්නා ලද වැඩි දියුණු කරන ලද සැලසුමක් මගින් ප්රතිස්ථාපනය කරන ලද අතර එහි වාෂ්ප වෙනම කන්ඩෙන්සර් එකක ඝනීභවනය කරන ලදී. වොට් වාෂ්ප එන්ජිම, විල්කින්සන්ගේ කම්මැලි යන්ත්රය ඇතුළුව වඩා හොඳ ඉංජිනේරු ශිල්පීය ක්රමවල සහාය ඇතිව, වඩා ඉන්ධන කාර්යක්ෂම වූ අතර, වොට් සහ ඔහුගේ සහකරු මැතිව් බෝල්ටන් හට ඉතිරි කරන ලද ඉන්ධන මත පදනම්ව සැලකිය යුතු කර්තව්යයක් ලබා ගැනීමට හැකි විය.
වොට් පසුව ද්විත්ව ක්රියාකාරී එන්ජිම ඇතුළුව අනෙකුත් වැඩිදියුණු කිරීම් සිදු කරන ලද අතර එහිදී ඉහළ සහ පහළ පහර දෙකම බල පහරවල් විය. මේවා විශේෂයෙන් රෙදි මෝල් පැදවීම සඳහා සුදුසු වූ අතර බොහෝ වොට් එන්ජින් මෙම කර්මාන්තවල භාවිතා කරන ලදී. නිව්කොමන් එන්ජින් මගින් යන්ත්ර සූත්ර පැදවීමේ ප්රථම උත්සාහය මිශ්ර සාර්ථකත්වයක් අත්කර ගත් අතර, තනි බල පහරින් චංචල චලිතයක් ඇති කළ නමුත් පියාසර රෝද භාවිතා කිරීම සහ වඩා හොඳ ඉංජිනේරු විද්යාව මෙම ගැටළු බොහෝ දුරට ජය ගත්තේය. 1800 වන විට, වොට් නොවන භ්රමණ එන්ජින් සිය ගණනක් ඉදිකර ඇත, විශේෂයෙන් අක්රමවත් චලිතය ගැටළුවක් නොවූ කොලියරි සහ යකඩ වැඩවල පමණක් නොව රෙදිපිළි මෝල් වලද. [5]
වොට්ගේ වැඩිදියුණු කිරීම් තිබියදීත්, පොදු එන්ජින් (ඒවා එවකට හැඳින්වූ පරිදි) සැලකිය යුතු කාලයක් භාවිතයේ පැවති අතර, වොට්ගේ පේටන්ට් බලපත්ර කාලය තුළ (1800 දක්වා) වොට් වලට වඩා බොහෝ නිව්කොමන් එන්ජින් ඉදිකරන ලද්දේ ඒවා ලාභදායී සහ අඩු බැවිනි. සංකීර්ණ. 18 වන ශතවර්ෂයේ ඉදිකරන ලද එන්ජින් 2,200 කට අධික සංඛ්යාවකින් වොට් එන්ජින් 450 ක් පමණ විය. වොට්ගේ සැලසුමේ මූලද්රව්ය, විශේෂයෙන් වෙනම කන්ඩෙන්සර්, බොහෝ "මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ" එන්ජින් තුළ අන්තර්ගත විය. 1800න් පසුවත් නිව්කොමන් වර්ගයේ එන්ජින් නිපදවීම අඛණ්ඩව සිදු වූ අතර මේවාට කන්ඩෙන්සර් එකතු කිරීම පුරුද්දක් ලෙස සිදු විය. ඒවා සාමාන්යයෙන් පවතින නිව්කොමන් එන්ජින් (ඊනියා "අච්චාරු-පොට්" කන්ඩෙන්සර්) වලටද සාමාන්යයෙන් රෙට්රෝ සවි කර ඇත.
ඉතිරිව ඇති නිව්කොමන් එන්ජින්
[සංස්කරණය]එංගලන්තයේ ලන්ඩනයේ විද්යා කෞතුකාගාරයේ සහ අනෙකුත් ස්ථානවල මිචිගන් එක්සත් ජනපදයේ ඩියර්බෝර්න් හි ෆෝඩ් කෞතුකාගාරයේ නිව්කොමන් එන්ජින් සඳහා උදාහරණ ඇත. [6]
1964 දී ලන්ඩනයේ Newcomen Society විසින් Warwickshire හි Hawkesbury Junction හි නිව්කොමන් එන්ජිමක් Dartmouth වෙත මාරු කිරීමට කටයුතු කරන ලදී, එහිදී එය වාෂ්ප බොයිලේරු වෙනුවට හයිඩ්රොලික් සැකැස්මක් භාවිතා කරමින් ක්රියා කරන අයුරු දැකගත හැකිය. [7] Newcomen Society හි ආචාර්ය සිරිල් Boucher ට අනුව, [8] මෙම Newcomen Memorial Engine 1725 දී පමණ ආරම්භ වූ අතර නව කපාට ආම්පන්න සහ අනෙකුත් කොටස් පසුව එකතු කරන ලදී.
සමහර විට වානිජමය වශයෙන් භාවිතා කළ අවසන් නිව්කොමන් එන්ජිම - සහ එහි මුල් ස්ථානයේ තවමත් ඉතිරිව ඇති අවසන් එන්ජිම - දකුණු යෝක්ෂයර් හි Barnsley අසල Elsecar Heritage Center හි ඇත. එය 2012 සහ 2015 අතර ක්රියාකාරී තත්ත්වයට ප්රතිෂ්ඨාපනය කරන ලද අතර, නවීකරණය කරන ලද එන්ජිම 2016 මැයි මාසයේදී වෙසෙක්ස් හි අර්ල් එඩ්වඩ් කුමරු විසින් එළිදක්වන ලදී [9] වැඩ කරන බව පෙන්විය හැකි තවත් නිව්කොමන් එන්ජිමක් වන්නේ බටහිර මිඩ්ලන්ඩ්ස් හි ඩඩ්ලි හි බ්ලැක් කන්ට්රි කෞතුකාගාරයේ ඇති නවීන අනුරූ එන්ජිමයි. Dartmouth හි Newcomen Memorial Engine චලනය වන බවක් දැකිය හැකි නමුත් එය ක්රියා කරන්නේ හයිඩ්රොලික්ස් මගිනි.
පිළිගැනීම
[සංස්කරණය]2012 පෙබරවාරි 23 දින රාජකීය තැපෑල විසින් එහි "බ්රිටන්ස් ඔෆ් ඩිස්ටින්ෂන්" මාලාවේ කොටසක් ලෙස නිව්කොමන්ගේ වායුගෝලීය වාෂ්ප එන්ජිම සහිත මුද්දරයක් නිකුත් කරන ලදී.
මූලාශ්ර
[සංස්කරණය]- ^ a b Rolt & Allen (1977), p. 33.
- ^ "Thomas Newcomen (1663 - 1729)". BBC History. සම්ප්රවේශය 29 April 2018.
- ^ "Newcomen, Thomas" (in en). Dictionary of National Biography. London: Smith, Elder & Co. 1885–1900.
- ^ . New York. 2012. p. 42 https://books.google.com/books?id=n97K02J6eQgC&q=newcomen+in+1712.
{{cite book}}
: Missing or empty|title=
(help)CS1 maint: location missing publisher (link) - ^ Rolt (1963).
- ^ Russell, Ben. "In pursuit of power". Science Museum. සම්ප්රවේශය 19 March 2015.
- ^ (Eric Preston,Thomas Newcomen of Dartmouth, Dartmouth History Research Group 2012, ISBN 1-899011-27-7)
- ^ Transactions of the Newcomen Society 35, October 1962
- ^ Bansley Museums Annual Review 2015-2016, page 10; url=http://www.elsecar-heritage.com/content/downloads/Barnsley-Arts-and-Museums-Annual-Review-15-16-41719234.pdf සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 සැප්තැම්බර් 2020 at the Wayback Machine