කොන්ස්ටන්ටින් සියොල්කොවුස්කි
 | මෙම ලිපිය පරිවර්තනය කළ යුතුය කරුණාකර මෙම ලිපිය සිංහල භාෂාවට පරිවර්තනය කිරීමෙන් දායකවන්න. |
 | මෙම ලිපිය කිසිදු මූලාශ්රයක් උපුටා දක්වන්නේ නැත.මූලාශ්ර සෙවීම: "කොන්ස්ටන්ටින් සියොල්කොවුස්කි" – news '• පුවත්පත් • පොත් • scholar • JSTOR |
 | මෙම ලිපිය ලියා ඇත්තේ පුද්ගලික අදහසක්, පුද්ගලික රචනාවක්, හෝ වාදාත්මක රචනාවක් ලෙස වෙයි. |
කොන්ස්ටන්ටින් සියොල්කොවුස්කි | |
|---|---|
 Tsiolkovsky in 1924 | |
| දේශීය නම | Константин Циолковский |
| උපත | 17 September [O.S. 5 September] 1857 Izhevskoye, Ryazan Governorate, Russian Empire |
| මියගිය දිනය | 19 September 1935 (වයස 78) Kaluga, Soviet Union |
| ප්‍රසිද්ධව ඇත්තේ | Tsiolkovsky's rocket equation |
| Scientific career | |
| ක්ෂේත්‍රය | Astronautic theory |
| අත්සන | |
 | |
කොන්ස්ටන්ටින් එඩ්වාඩොවිච් සියොල්කොව්ස්කි (රුසියානු: Константин Эдуардович Циолковский, IPA: [kənstɐnʲˈtʲin ɪdʊˈardəvʲɪtɕ tsɨɐlˈkofskʲɪj](
listen); 17 September [O.S. 5 September] 1857 – 19 September 1935) යනු රුසියානු විද්‍යාඥයකු, ගණිතඥයකු සහ අභ්‍යාසවේදියෙකි. ඔහු වායුගෝලයට පසු වන අභ්‍යාවකාශ ගවේෂණය පිළිබඳ මූලික සංකල්පයන් මෙන්ම යානා හා රොකට් තාක්ෂණ පිළිබඳ සෞක්‍යමය මතයන් ඉදිරිපත් කළේය. 1857දී රුසියාවේ ඉෂෙව්ස්ක් ගම්මානයේ උපත ලැබූ ට්සියොල්කොව්ස්කි, නව නිපැයුම් සහ විද්‍යාත්මක නවීකරණයන් සඳහා කැප වූ ශාස්ත්‍රවේදියෙකි. ඔහු විසින් "බහු අදියර රොකට් පද්ධතිය" "ට්සියොල්කොව්ස්කි රොකට් සමීකරණය" ලෙස හැඳින්වෙන ප්‍රකාශය සකස් කරනු ලැබුවේ විශේෂයෙන්ම ග්‍රහනියතයක් වර්ධනය කිරීමට අවශ්‍ය අතින් අධිවේගී රොකට් ප්‍රවාහනයේ මූලධර්ම පැහැදිලි කිරීමට ය.
විද්‍යාත්මක ජයග්‍රහණ
ට්සියොල්කොව්ස්කි රොකට් සමීකරණය
ට්සියොල්කොව්ස්කි රොකට් සමීකරණය (Tsiolkovsky Rocket Equation) යනු රොකට් රථයක් තාක්ෂණිකව ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය තේරුම් ගැනීමට සහ එහි වේගය ගණනය කිරීමට බෙහෙවින් වැදගත් සූත්‍රයකි. රොසියානු විද්‍යාඥ කොන්ස්ටැන්ටින් ට්සියොල්කොව්ස්කි විසින් 1903 දී ඉදිරිපත් කරන ලද මෙම සූත්‍රය, අභ්‍යාවකාශයට මිනිසා යැවීමේ මූලික සංකල්පයක් විදිහට සැලකේ. මෙම සූත්‍රය පහත පරිදි සකස් කර ඇත:
Δv=veln(mf/m0)
- Δv යනු රොකට් එකට අවශ්‍ය සමස්ත වේගය, හෝ වෙනස්කළ හැකි වේගය.
- ve යනු රොකට් එකෙන් පිටවන ගෑස් වල අධිවේගය.
- m0 යනු ආරම්භක තරම (මුලික බර).
- mf යනු අවසාන තරම (ඉන්ධන දැවී සම්පුර්ණ වූ පසු).
සමීකරණයේ වැදගත්කම
ට්සියොල්කොව්ස්කි රොකට් සමීකරණය, රොකට් මගින් ලබා ගත හැකි වේගය අඛණ්ඩව ඉහළ නැංවීමේ හැකියාව පැහැදිලි කරයි. එමඟින්, බහු අදියර රොකට් පද්ධතියේ වැදගත්කම පැහැදිලි වන අතර, අභ්‍යාවකාශයේ ගමන් කිරීම සඳහා කාර්යක්ෂම ඉන්ධන භාවිතය අත්‍යවශ්‍ය බවත් මේ සමීකරණයෙන් පැහැදිළි වේ.
මෙම සූත්‍රය මඟින් රොකට් එකේ ඉන්ධන සහ බර අතර අනුපාතය පැහැදිලි කරමින් අභ්‍යාවකාශ ගවේෂණයේ නව යුගයක් පසුබිමක් කළේය.
බහු අදියර රොකට් පද්ධතිය (multi-stage rocket)
බහු අදියර රොකට් පද්ධතිය (multi-stage rocket) යනු අභ්‍යාවකාශයට යාම සඳහා රොකට් එකක් තුළ විවිධ අදියර (stages) ලෙස විවිධ කලාපයන් එකතු කිරීමේ තාක්ෂණයයි. මෙහිදී, රොකට් එකෙහි ප්‍රධාන කොටස් කිහිපයකට බෙදී ඇති අතර, සෑම අදියරක දීත් එම කොටස නිර්දේශිත ඉලක්කයට ළඟා වීමේ පසු කුණු කොටස් ඉවත දැමෙන අතර ඉතිරි කොටස ඊළඟ අදියර ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සහාය ලබා දේ.
බහු අදියර රොකට් එකේ ක්‍රියාකාරීත්වය:
- පළමු අදියර: පළමු අදියර ගොඩනගා ඇත්තේ රොකට් එක මතු වීමට සහ ආරම්භක වේගය ලබා ගැනීමටයි. මෙම අදියරේ ඉන්ධන තවදුරටත් නිමාවට ළඟා වන විට එම අදියර කොටස රොකට් එකෙන් වෙන් කර ඉවත දැමේ.
- දෙවැනි අදියර හා ඉදිරියෙන්: පළමු අදියරෙන් පසු, තවත් අදියරක් ක්‍රියාත්මක වන අතර, මේ විට පසු වීම සහ අධිවේගයට පත්වීමේ ක්‍රියාවලියක් සිදුවේ. මෙම ක්‍රමවේදය අවසානව තනි උපාංගයකින් (payload) අභ්‍යාවකාශයට පියනැගීමට ඉඩ සැලසේ.
- ප්‍රතිලාභ: බහු අදියර රොකට් පද්ධතිය මගින් අධිවේගය පවත්වා ගනිමින් ඉන්ධන කාර්යක්ෂමතාව වැඩිවීමේ හැකියාව ඇති අතර, අධික ව්‍යාප්තියකින් ඇති බර අඩු කරමින් වැඩි ප්‍රමාණයක payload එකක් අභ්‍යාවකාශයට රැගෙන යා හැකිය.
මෙම බහු අදියර ක්‍රමය, කොන්ස්ටැන්ටින් ට්සියොල්කොව්ස්කි විසින් ඉදිරිපත් කළ මූලික සංකල්පයකි, සහ අදාල ක්‍රමය මගින් අභ්‍යාවකාශ ගවේෂණය සඳහා මග අවකාශය සකස් කළේය.
ප්‍රධාන දායකත්වයන්
කොන්ස්ටැන්ටින් ට්සියොල්කොව්ස්කි (Константин Циолковский, 1857–1935) යනු අභ්‍යාවකාශ විද්‍යාවේ සහ රොකට් විද්‍යාවේ පියසුරු ලෙස සැලකෙන, රුසියානු විද්‍යාඥයකු සහ ඉංජිනේරුකරුයි. ඔහු අභ්‍යාවකාශ ගවේෂණය හා රොකට් තාක්ෂණය පිළිබඳ මූලික මතයන් සකස් කළේය.
- රොකට් සමීකරණය: ට්සියොල්කොව්ස්කි විසින් සකස් කළ "ට්සියොල්කොව්ස්කි රොකට් සමීකරණය" රොකට් රථ සූත්‍රය ලෙස හැඳින්වෙයි. මෙය රොකට් මගින් අභ්‍යාවකාශයේ ගමන් කිරීමේ මූලධර්මවල් පැහැදිලි කරයි.
- අභ්‍යාවකාශ ගමන් සංකල්පය: මනුෂ්‍ය අභ්‍යාවකාශ ගමනේ හැකියාව පිළිබඳ දෘෂ්ටියක් ඔහු ඉදිරිපත් කළේය. තවද, අභ්‍යාවකාශයට ළඟා වීම සඳහා බහු අදියර රොකට් පද්ධති භාවිතය ද ඔහු පළමු වරට පෙන්වා දුන්නා.
- ජීවිතය සහ අධ්‍යාපනය: රුසියාවේ කුඩා ගම්මානක උපත ලැබූ ඔහු, මුලිකවම ස්වයං අධ්‍යාපනය ලැබූවෙකි. ගුවන් ගමන් සහ අභ්‍යාවකාශය පිළිබඳ ඔහුගේ උනන්දුව කුඩා කාලයක සිටම පැවතීණි.
- නොවදන කළ කෘති: ඔහු විසින් එතෙක් නොදන්නා ද්‍රව ඉන්ධන භාවිතය සහ අභ්‍යාවකාශය තුළ පදිංචියක් පිළිබඳ සංකල්ප ඉදිරිපත් කළේය.
- අභිමානය: ට්සියොල්කොව්ස්කිගේ අනාගත දෘෂ්ටිය රොකට් තාක්ෂණයේ සහ අභ්‍යාවකාශ විද්‍යා පර්යේෂණයේ සම්භාව්‍ය පරම්පරාවට මඟ පෙන්වා ඇති අතර, ඔහු "අභ්‍යාවකාශ විද්‍යාවේ පියසුරු" ලෙස ගරුකල යුතුය.
ට්සියොල්කොව්ස්කිගේ අභ්‍යාවකාශ ගැන කල්පනාව සහ ප්‍රායෝගික අදහස් යථාර්ථයක් කර ගැනීමට දහස් ගණනක් විද්‍යාඥයන්ට ප්‍රේරණය විය.
 | මෙම ලිපිය කිසිම අන්තර්ගතයට අදාළ ප්රවර්ගයකට එකතු කොට නොමැත. අදාළ විෂයය පිලිබඳව ඔබ දැනුවත් නම්, ප්රවර්ගකරණයට දායකවීමට කාරුණික වන්න. එමගින් මෙය , අංකුර ලිපි ප්රවර්ගවලට අමතරව වෙනත් සමජාතීය පිටු සමඟ ලැයිස්තුගත වනු ඇත. |
 | මෙම ලිපිය තවමත් අංකුර ලිපියකි. විකිපීඩියාවට උදවුවක් ලෙසින් ඔබ හට එය විහිදුවාලිය හැක. |