මීනාක්ෂී
| මීනාක්ෂී | |
|---|---|
 මීනාක්ෂී දේවියගේ සිතුවම, ඔටුන්න හිමි, අත් දෙකකින් සහ ඇගේ දකුණු අතේ කොළ පැහැති ගිරවෙක් සිටින ලෙස නිරූපනය කර ඇත. ආ. 1820 | |
| වෙනත් නම් | අංගයකණ්ණි, තඩාදකයි |
| අනුබැඳිය | ආදි පරාශක්ති, පාර්වතී |
| සත්ත්වයින් | ගිරවා |
| වල්ලභයා | සුන්දරේශ්වර |
මීනාක්ෂී (සංස්කෘත: मीनाक्षी), අංගයකණ්ණි, මීනාට්චි සහ තඩාදකයි යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ මදුරා පුරයට අධිපති පාර්වතී දේවියගේ අවතාරයකි. ඇය ශිවගේ ස්වරූපයක් වන සුන්දරේශ්වර්ගේ දිව්‍යමය භාර්යාවයි.[1][2] දේවත්වයට පත් වූ පාණ්ඩ්‍ය කුමාරිකාවක් ලෙසින්ද සාහිත්‍ය තුළ සඳහන් වේ.[3] මෙම දෙවඟන ආදි ශංකර විසින් ශ්‍රී විද්‍යා ලෙසද වර්ණනා කරනු ලැබේ.[4]
තමිල්නාඩුවේ මදුරෙයිහි මීනාක්ෂි කෝවිල ලෙස හැඳින්වෙන ඇයට කැප වූ ප්‍රධාන දේවස්ථානය තුළ ඇයව ප්‍රධාන වශයෙන් නමස්කාර කරනු ලැබේ. මීනාක්ෂි, කාමාක්ෂි සහ විසාලක්ෂි පාර්වතී දේවියගේ ශක්ති ආකාර 3 ලෙස සලකනු ලබන අතර බොහෝ ඉන්දියානුවන් ඉන්දියාවේ පිහිටීම නොසලකා මෙම දේවස්ථාන තුන වෙත පැමිණේ.[5]
නිරුක්තිය[සංස්කරණය]
මීනාක්ෂි යනු සංස්කෘත යෙදුමකි, එහි තේරුම 'මස්ත්‍ය ඇස් ඇති යන්නයි.[6] මීන 'මාළු' සහ අක්ෂි 'ඇස' යන වචන වලින් ව්‍යුත්පන්න වී ඇත. පෙර ඇයව තඩාදකයි ලෙස හැදින්වුණු අතර පසුව මීනාක්ෂි යන සංස්කෘත නාමයෙන් හැඳින්විය.[7] ඇය මුලින් ධීවර ජනතාවගේ කුල දෙවඟන විය, ඇයගේ ඇස් මාලුවෙක් මෙන් විශාල සහ දීප්තිමත් විය. තවත් අර්ථකථනයක් නම්, මාළු කිසි විටෙකත් ඔවුන්ගේ ඇස් වසා නොගනියි යන විශ්වාසය යි: දේවියද ඒ හා සමානව කිසි විටෙකත් තම බැතිමතුන් දෙස බලා සිටීම නතර නොකරයි.
පාඨයන්[සංස්කරණය]
ප්‍රසිද්ධ නීලකන්ත දික්ෂිතර් ඇතුළු බොහෝ සාන්තුවරයන් සහ විද්වතුන් විසින් මුල් නූතන යුගයේ දේවිය පිළිබඳ විශිෂ්ට ගීතිකා කිහිපයක් රචනා කරන ලදී. ආදි සංකරාචාර්ය (ක්‍රි.ව. 8 වැනි සියවස) විසින් රචනා කරන ලද මීනාක්ෂි පංචරත්නම් (මීනක්ෂිගේ ආභරණ පහ) ස්තෝත්‍රය ඒ අතරින් විශේෂිත වේ. මීනාක්ෂි දේවිය පිළිබඳව ලලිතා සහස්‍රනාම තුළ ඍජුවම සඳහන් නොවුනද වක්‍රව සඳහන් කරයි.
ආශ්‍රේයයන්[සංස්කරණය]
- ↑ Rajarajan සංරක්ෂණය කළ පිටපත 30 මාර්තු 2019 at the Wayback Machine, R.K.K. 2005. Minaksi or Sundaresvara: Who is the first principle? South Indian History Congress Annual Proceedings XXV, Madurai Kamaraj University, Madurai, pp. 551-553.
- ↑ "Meenakshi Pancharatnam Lyrics – Meenatchi Pancha Ratnam". Hindu Devotional Blog. 22 January 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2018-01-21.
- ↑ Fiedler, Amanda (2006). Where does Meenakshi take her turmeric bath?: a multiply-constructed religious history and deity in Tamilnadu (ඉංග්‍රීසි බසින්). University of Wisconsin--Madison. p. 1.
- ↑ Journal of Kerala Studies (ඉංග්‍රීසි බසින්). Vol. 36. University of Kerala. 2009. p. 97.
- ↑ Nelson, Louis P. (2006). American Sanctuary: Understanding Sacred Spaces (ඉංග්‍රීසි බසින්). Indiana University Press. p. 121. ISBN 9780253218223.
- ↑ William P. Harman (1992). The Sacred Marriage of a Hindu Goddess. Motilal Banarsidass. p. 24. ISBN 978-81-208-0810-2. 12 October 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 5 June 2018.
- ↑ Fisher, Michael H. (2018-10-18). An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century (ඉංග්‍රීසි බසින්). Cambridge University Press. p. 74. ISBN 9781107111622.