බහුරූපීතාව
බහුරූපීතාව යනු සමහර මූලද්‍රව්‍ය ව්‍යුහ 2ක් හෝ වැඩි ගණනක් ලෙස ස්වභාවයේ පැවතීමේ සංසිද්‍ධියයි. මෙම විවිධ ආකාරවල පරමාණු සැකැස්ම එකිනෙකට වෙනස් වනඅතර ඒ සඳහා බන්ධන ස්වභාවය බලපායි.මෙම වෙනස් ආකාර ඒවා තැනී ඇති මූලද්රව්යයේ බහුරූපී ආකාර සේ සැලකේ. බහුරූපීතාවය සඳහා උදාහරණයක් ලෙස කාබන්හි බහුරූපී ආකාර දෙකක් වන දියමන්ති හා මිනිරන් සැලකිය හැක. දියමන්තිවලදී කාබන් පරමාණු එකිනෙක වසුත්කලීය බැදී ත්‍රීමාණ දැලිසක් සාදන අතර මිනිරන්වලදී කාබන් පරමාණු ෂඩාස්‍රාකාරව තලීයම සකස් වී තිබේ.
බහුරූපීතාව සඳහා යොදාගන්නා ඉංග්‍රීසි වචනය “Allotropy” ග්‍රීක භාෂාවෙන් බිඳී ආ වචනයක් වන අතර එය “allos” හා “tropos” යන වචන යුගලෙහි එකතුවෙන් සෑදී ඇත. “allos” යන්නෙන් “අනෙක” යන්න හැ‍ඟෙන අතර “tropos” යන්නෙන් “ක්‍රමය” යන්න අදහස් වේ.
බහුරූපීතාව අදාල වන්නේ එකම මූලද්රව්යයේ එකම භෞතික ස්වභාවයේ පවතින වෙනස් ආකාර සඳහා පමණි. එබැවින් එකම මූලද්රව්යයේ ඝන , ද්‍රව හා වායු කලාප එකිනෙකෙහි බහුරූපී ආකාර ලෙස නොසැල‍ෙක්. සමහර මූලද්‍රව්‍යවල බහුරූපී ආකාර ඉහත අවසාන 3 හිම පැවතිය හැක. උදා - ඔක්සිජන් මූලද්රව්යයේ O2 ඩයිඔක්සිජන් හා O3 ට්‍රයිඔක්සිජන් / ඕසෝන් යන බහුරූපී ආකාර යුගල ඝන ද්‍රව හෝ වායු වන අවස්ථා 3න් ඕනෑම එකක පැවතිය හැක. අනෙකුත් මූලද්‍රව්‍යවල බහුරූපී ආකාර එක් කලාපයකට පමණක් සීමා වේ. උදාහරණයක් ලෙස ගතහොත් පොස්පරස්හි ඝන කලාපයේ බොහෝ බහුරූපී ආකාර පවතින නමුත් ද්‍රව තත්වයට පත් කළ විට ඒ සියල්ලෙන්ම එකම P4 ව්‍යුහ දරණ ද්‍රව පොස්පරස් ලැබේ.
ආශ්‍රිත
[සංස්කරණය]සටහන්
[සංස්කරණය]මූලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- Chisholm, Hugh, ed (1911). "Allotropy". එන්සයික්ලොපීඩියා බ්‍රිටැනිකා (11th ed.). Cambridge University Press.
භාහිර සබැඳි
[සංස්කරණය]
- Nigel Bunce and Jim Hunt. "The Science Corner: Allotropes". Archived from the original on January 31, 2008. සම්ප්‍රවේශය January 6, 2017.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - Allotropes – Chemistry Encyclopedia
| අධිකාරී පාලනය: ජාතික |
|---|
