ප්‍රවර්ගය:2018 දෙසැම්බර් සිට ගැනෙන පිටපත සංස්කරණය ඇවැසි විකිපීඩියා ලිපි

Panaliya Gotabhaya Gallen Rajamaha Viharaya (පනලිය ගෝඨාභය ගල්ලෙන් රජමහා විහාරය)

මිනිත්තු 6

මෙම ස්ථානය ශ්‍රේණිගත කරන්න : 1 තරු 2 තරු 3 තරු 4 තරු 5 තරු ශ්‍රේණිගත කළ පළමු පුද්ගලයා වන්න

පනලිය ගෝඨාභය ගල්ලෙන් රජමහා විහාරය

පනලිය ගෝඨාභය ගල්ලෙන් රජමහා විහාරය

ඡායාරූපය: සේනානායක බණ්ඩාර

පනලිය ගෝඨාභය ගල්ලෙන් රජමහා විහාරය යනු පොල්ගහවෙල සිට රඹුක්කන දෙසට කිලෝමීටර 5ක් පමණ දුරින් අඩි 400ක් පමණ උස ගල්තලාවක පිහිටි පුරාණ ලෙන් විහාරයකි.

මෙම විහාරය සන්තකයේ පවතින පුරාණ ග්‍රන්ථයකට අනුව ක්‍රි.පූ 2 වැනි සියවසේ රුහුණු රාජධානිය පාලනය කළ ගෝඨාභය රජු විසින් මෙම විහාර සංකීර්ණය ඉදිකරන ලද්දකි. වාචික ඉතිහාසයට අනුව, පළමුවන සිතවක රාජසිංහ (1581 - 1592) රාජ්‍ය සමයේදී ඔහුගේ බෞද්ධ විරෝධී ස්ථාවරය සහ භික්ෂූන් සිය ගණනක් ඝාතනය කිරීම හේතුවෙන් පූජකයන් මෙම විහාරස්ථානය පාළුවට ගියහ. මහනුවර පළමුවන විමලධර්මසූරිය (1592 – 1604) රජුගේ යුගයේදී පෘතුගීසීන් මහනුවරට පහර දීමට යන අතරමගදී විහාරස්ථානය තිබූ ස්ථානයේ කඳවුරු බැඳ විහාරස්ථානයේ තිබූ බුද්ධ ප්‍රතිමා සියල්ල විනාශ කළ බව පැවසේ. මීගස්තැන්නේ අදිකාරම් මහතා විසින් මෙම විහාරස්ථානය ප්‍රතිසංස්කරණය කර තිබ්බටුවාවේ සිද්ධාර්ථ බුද්ධරක්ඛිත හිමියන් වෙත පවරා දී ඇත.

ලෙන් විහාරය (ප්‍රතිමා ගෘහය), 9-10 සියවස්වලට අයත් කුළුණු ලිපියක් සහ සිරි පතුල් ගල මෙම විහාරස්ථානයේ පුරාවිද්‍යාත්මකව වැදගත් භාණ්ඩ වේ.

දේවමාළිගාවේ ප්‍රතිමා ගෘහය විශාල ලෙනක බිංදු තලයක් සහිත වන අතර එය ඇතුළත හා පිටත කුටියකින් සමන්විත වේ. පිටත කුටිය පසුව එකතු කරන ලදී. ඇතුල් කුටිය මීටර් 17.28ක් දිගයි. රූප ගෘහයට ඇතුල් වීම දොරවල් දෙකකින්. වම් පැත්තේ ඇත්තේ මීටර් 1.8 ක් උස සෙන්ටිමීටර 80 ක් පළල ලී දොර රාමුවකි. සූර්යවංක මෝස්තරයේ රාමුවේ තිරස් තීරුව ගල් වලින් සාදා ඇත. මුර දේවතාවුන් දෙදෙනෙක් දොර දෙපස සිටිති. මෙම පිළිම 1900 ගණන්වල මුල් භාගයේදී මූර්තිමත් කර ඇති බව පෙනේ. අනෙක් පිවිසුම මීටර් 2.08 ක් උස මීටර් 1.12 ක් පළල ලී දොර රාමුවකි. මෙහිදී ද චන්ද්‍රවංක නිර්මාණයේ කෙසේ වෙතත් රාමුවේ තිරස් තීරුව ගලින් නිමවා ඇත.

ප්‍රධාන සැතපෙන බුද්ධ ප්‍රතිමාව රූප ගෘහය පිරී යයි. පිළිමයේ පෞරාණිකත්වයට බලපාන පරිදි ප්‍රතිමාවේ හිස සහ සිරුර ප්‍රතිනිර්මාණය කර ඇත. වම් පසින් විෂ්ණු ප්‍රතිමාවක් ද දකුණු බිත්තියේ හිටි බුද්ධ ප්‍රතිමාවක් ද පිහිටා ඇත. මෙම බුද්ධ ප්‍රතිමාව ද පසුකාලීන ප්‍රතිසංස්කරණ සමඟ එහි පෞරාණික බව නැති වී ඇත. රූප මන්දිරයේ සිතුවම් බොහොමයක් මෑතක දී සිදු කර ඇති අතර කලාත්මක වැදගත්කමක් නොමැති බව පෙනේ. දකුණු බිත්තියේ සිතුවම් පමණක් තවමත් යම් ප්‍රභවයක් පෙන්නුම් කරන අතර 1800 ගණන්වල අග හෝ 1900 ගණන්වල මුල් භාගයේදී සිදු කර ඇති අතර යම් ඓතිහාසික වටිනාකමක් ඇත.