පරමාණුක ක්‍රමාංකය
 |
මෙම ලිපිය තවමත් අංකුර ලිපියකි. විකිපීඩියාවට උදවුවක් ලෙසින් ඔබ හට එය විහිදුවාලිය හැක. |
ප්‍රෝටෝන අංකය ලෙසින් ද හැඳින්වෙන පරමාණුක ක්‍රමාංකය (සංකේතය Z) අර්ථ දැක්වෙන්නේ පරමාණුක න්‍යෂ්ටියක පවතින ප්‍රෝටෝන ගණන ලෙසයි. මූලද්‍රව්‍ය එකිනෙකින් වෙන් කොට හඳුනා ගැනෙන්නේ පරමාණුක ක්‍රමාංකයෙනි. අයනික නොවන අවස්ථාවේ පවතින තනි පරමාණුවක් වටා ඇති ඉලෙක්ට්‍රෝන ගණන පරමාණුක ක්‍රමාංකයට සමාන වෙයි.
එකම පරමාණුක ක්‍රමාංකයක් පැවැතුණ ද, වෙනස් ස්කන්ධ ක්‍රමාංක පවතින පරමාණුක න්‍යෂ්ටි සමස්ථානික ලෙස හැඳින්වේ. ස්වාභාවික අවස්ථාවේ පවතින බොහෝ මූලද්‍රව්‍ය සමස්ථානික මිශ්‍රණයක් ලෙස පවතින අතර මිශ්‍රණයෙහි ඇති ස්කන්ධ ක්‍රමාංකයන්ගේ සාමාන්‍යය පරමාණුක ස්කන්ධ ඒකක වලින් ගත් විට සාපේක්ෂ පරමාණුක ස්කන්ධය ලෙස හැඳින්වේ. රසායනික මූලද්‍රව්‍යයක පරමාණුක ක්‍රමාංකය හෝ ප්‍රෝටෝන අංකය (සංකේතය Z) යනු එම මූලද්‍රව්‍යයේ සෑම පරමාණුවකම න්‍යෂ්ටියේ ඇති ප්‍රෝටෝන සංඛ්‍යාවයි. පරමාණුක ක්‍රමාංකය රසායනික මූලද්‍රව්‍යයක් අද්විතීය ලෙස හඳුනා ගනී. එය න්‍යෂ්ටියේ ආරෝපණ අංකයට සමාන වේ. ආරෝපිත නොවන පරමාණුවක පරමාණුක ක්‍රමාංකය ද ඉලෙක්ට්‍රෝන සංඛ්‍යාවට සමාන වේ. Z පරමාණුක ක්‍රමාංකය හා නියුට්‍රෝන සංඛ්‍යාවේ එකතුව පරමාණුවක ස්කන්ධ අංකය ලබා දෙයි. ප්‍රෝටෝන හා නියුට්‍රෝන ආසන්න වශයෙන් එකම ස්කන්ධයක් ඇති හෙයින් (සහ ඉලෙක්ට්‍රෝනවල ස්කන්ධය බොහෝ අරමුණු සඳහා නොසැලකිලිමත් වේ) සහ නියුක්ලියෝන බන්ධනයේ ස්කන්ධ දෝෂය නියුක්ලියෝන ස්කන්ධයට සාපේක්ෂව සෑම විටම කුඩා වන බැවින්, ඕනෑම පරමාණුවක පරමාණුක ස්කන්ධය, ඒකීය පරමාණුවකින් ප්‍රකාශ වන විට ස්කන්ධ ඒකක (“සාපේක්ෂ සමස්ථානික ස්කන්ධය” ලෙස හැඳින්වෙන ප්‍රමාණයක් සෑදීම), මුළු සංඛ්‍යාවෙන් 1% ක් තුළ වේ. එකම පරමාණුක ක්‍රමාංක සහිත පරමාණු නමුත් වෙනස් නියුට්‍රෝන සංඛ්‍යා, එබැවින් විවිධ ස්කන්ධ සංඛ්‍යා සමස්ථානික ලෙස හැඳින්වේ. ස්වාභාවිකව ඇති වන මූලද්‍රව්‍යවලින් හතරෙන් තුනකට වඩා ටිකක් වැඩි ප්‍රමාණයක් සමස්ථානිකවල මිශ්‍රණයක් ලෙස පවතී (මොනොසයිටොපික් මූලද්‍රව්‍ය බලන්න), සහ පෘථිවියේ අර්ථ දක්වා ඇති පරිසරයක මූලද්‍රව්‍යයක් සඳහා (සාපේක්ෂ පරමාණුක ස්කන්ධය ලෙස හැඳින්වෙන) සමස්ථානික මිශ්‍රණයක සාමාන්‍ය සමස්ථානික ස්කන්ධය තීරණය වේ. මූලද්‍රව්‍යයේ සම්මත පරමාණුක බර. Ically තිහාසික වශයෙන්, 19 වන සියවසේ රසායන ists යින් විසින් මැනිය හැකි ප්‍රමාණ (මූලද්‍රව්‍යවල පරමාණුක බර (හයිඩ්‍රජන් හා සසඳන විට) විය. සාම්ප්‍රදායික සංකේතය Z පැමිණෙන්නේ Zahl යන ජර්මානු වචනයෙන් වන අතර එය රසායන විද්‍යාව හා භෞතික විද්‍යාව පිළිබඳ නූතන සංස්ලේෂණයට පෙර හුදෙක් ආවර්තිතා වගුවේ මූලද්‍රව්‍යයක සංඛ්‍යාත්මක ස්ථානයක් නිරූපණය කර ඇති අතර එහි අනුපිළිවෙල දළ වශයෙන්, නමුත් සම්පුර්ණයෙන්ම අනුපිළිවෙලට අනුකූල නොවේ. පරමාණුක බර අනුව මූලද්‍රව්‍ය. මෙම ඉසෙඩ් අංකය න්‍යෂ්ටික ආරෝපණය සහ පරමාණුවල භෞතික ලක්ෂණයක් බවට වූ යෝජනාව හා සාක්ෂි සහිතව 1915 න් පසුව පමණක් ඇටම්සාල් (සහ එහි ඉංග්‍රීසි සමාන පරමාණුක ක්‍රමාංකය) යන වචනය පොදු භාවිතයට පැමිණියේය.