Jump to content

නයිජර් හි ජනවිකාසය

විකිපීඩියා වෙතින්
2020 දී නයිජර් ජනගහන වයස් පිරමීඩය
සාම්ප්‍රදායික මුහුණේ පච්ච කොටාගත් වොඩාබේ කාන්තාවන්

2021 වන විට, නයිජර් ජනගහනය 25,252,722 විය.[1][2] නයිජර් හි ජනගහනය 1960 දී මිලියන 3.4 ක් වූ එහි ජනගහනයෙන් ශීඝ්‍රයෙන් වැඩි වී ඇති අතර වර්තමාන වර්ධන වේගය 3.3% (මවකට දරුවන් 7.1) වේ.[3][4]

මෙම වර්ධන වේගය ලෝකයේ ඉහළම අගයක් වන අතර එය රජයේ සහ ජාත්‍යන්තර නියෝජිතායතනවල කනස්සල්ලට හේතුවකි.[5] ජනගහනය ප්‍රධාන වශයෙන් තරුණ වන අතර, වයස අවුරුදු 15ට අඩු 49.2% සහ අවුරුදු 65ට වැඩි 2.7%, සහ ප්‍රධාන වශයෙන් ග්‍රාමීය වශයෙන් 21%ක් නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වෙති.[3]

2005 අධ්‍යයනයකින් ප්‍රකාශ කළේ නයිජර් හි 800,000කට අධික (ජනගහනයෙන් 8%කට ආසන්න) වහල්භාවයේ සිටින බවයි.[6][7][8]

නාගරික ජනාවාස

[සංස්කරණය]
නයිජර් නගර
ස්ථා නගරය ජනගහනය කලාපය
2001 සංගණනය[9] 2012 සංගණනය[9]
1. නියාමි 690,286 978,029 නියාමි
2. මරඩි 148,017 267,249 මරඩි කලාපය
3. සින්ඩර් 170,575 235,605 සින්ඩර් කලාපය
4. ටහුවා 73,002 117,826 ටහුවා කලාපය
5. අගාඩෙස් 77,060 110,497 අගාඩෙස් කලාපය
6. ආර්ලිට් 68,835 78,651 අගාඩෙස් කලාපය
7. බර්නි එන්'කොන්නි 44,663 63,169 ටහුවා කලාපය
8. ඩොසෝ 43,561 58,671 ඩොසෝ කලාපය
9. ගයා 28,385 45,465 ඩොසෝ කලාපය
10. ටෙසාඕවා 31,667 43,409 මරඩි කලාපය

ජනවාර්ගික කණ්ඩායම්

[සංස්කරණය]
නයිජර්හි ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් (2001 සංගණනය)[10]
ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් ප්‍රතිශතය
හවුසා
  
55.4%
සර්මා සහ සොන්ග්හේ
  
21%
ටුවාරෙග්
  
9.3%
ෆුලා
  
8.5%
කනුරි
  
4.7%
ටුබු
  
0.4%
අරාබි
  
0.4%
ගුර්මා
  
0.4%
වෙනත්
  
0.1%

බොහෝ බටහිර අප්‍රිකානු රටවල මෙන්, නයිජර්හි විවිධ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් ඇත. 2001 දී නයිජර්හි ජනවාර්ගික සංයුතිය පහත පරිදි විය: හවුසා (55.4%), සර්මා සහ සොන්ග්හේ (21%), ටුවාරෙග් (9.3%), ෆුලා (8.5%), කනුරි මංගා (4.7%), ටුබු (0.4%), අරාබි (0.4%), ගෝර්මන්චේ (0.4%), වෙනත් (0.1%).[3] සර්මා සහ සොන්ගායි ඩොසෝ, තිලබේරි සහ නියාමි ප්‍රදේශ වල ආධිපත්‍යය දරයි, හවුසා සින්ඩර්, මරඩි සහ ටහුවා ප්‍රදේශ වලද, කනුරි මංගා ඩිෆා කලාපයේද, ටුවාරෙග්ස් උතුරු නයිජර් හි අගාඩෙස් ප්‍රදේශයේද ආධිපත්‍යය දරයි.

යටත් විජිත යුගයෙන් උරුම වූ ප්‍රංශ භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාවයි. එය පාසැලේ දෙවන භාෂාවක් ලෙස උගන්වනු ලබන අතර පරිපාලන භාෂාව ලෙස සේවය කරයි. නයිජර් 1970 සිට Internationale de la Francophonie සංවිධානයේ සාමාජිකයෙකි.

නයිජර්ට අරාබි, බුදුමා, ෆුල්ෆුල්ඩේ, ගෝර්මන්චේමා, හවුසා, කනුරි, සර්මා සහ සොන්ගායි, ටමාෂෙක්, තසාවාක් සහ ටෙබු යන පිළිගත් ජාතික භාෂා දහයක් ඇත. ඒ සෑම එකක්ම ප්‍රථම භාෂාවක් ලෙස කතා කරන්නේ මූලික වශයෙන් එය ආශ්‍රිත ජනවාර්ගික කණ්ඩායම විසිනි.[11][12] වැඩිපුරම කතා කරන භාෂා දෙක වන හවුසා සහ සර්මා-සොංහයි පළමු හෝ දෙවන භාෂා ලෙස රට පුරා බහුලව කතා කරයි.

නයිජර්හි ආගම්
ආගම් ප්‍රතිශතය[13]
ඉස්ලාම්
  
99.3%
ක්‍රිස්තියානි
  
0.3%
සෘද්ධිවාදය
  
0.2%
ආගමක් නොමැති
  
0.1%

නයිජර් යනු ලෞකික රටක් වන අතර රාජ්‍යය සහ ආගම වෙන් කිරීම 2010 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 3 සහ 175 වගන්ති මගින් සහතික කර ඇත, අනාගත සංශෝධන හෝ සංශෝධන නයිජර් ජනරජයේ ලෞකික ස්වභාවය වෙනස් නොකළ හැකි බව නියම කරයි. එම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 30 වැනි වගන්තියෙන් ආගමික නිදහස ආරක්‍ෂා කෙරේ. 10 වන ශතවර්ෂයේ සිට කලාපයේ පැතිරී ඇති ඉස්ලාම්, නයිජර් ජනයාගේ සංස්කෘතිය සහ වැඩි වැඩියෙන් හැඩගස්වා ඇත. 2012 සංගණනයට අනුව ජනගහනයෙන් 99.3% ක් විසින් අනුගමනය කරනු ලබන ප්‍රමුඛතම ආගම ඉස්ලාම් වේ.[13]

නයිජර්හි අනෙකුත් ප්‍රධාන ආගම් දෙක වන්නේ ජනගහනයෙන් 0.3%ක් විසින් ක්‍රියාත්මක කරන ක්‍රිස්තියානි ධර්මය සහ ජනගහනයෙන් 0.2%ක් විසින් ක්‍රියාත්මක කරන සෘද්ධිවාදය (සාම්ප්‍රදායික දේශීය ආගමික විශ්වාසයන්) වේ.[13] ප්‍රංශ යටත් විජිත සමයේ මිෂනාරිවරුන් විසින් රට තුළ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය මීට පෙර ස්ථාපිත කරන ලදී. යුරෝපයේ සහ බටහිර අප්‍රිකාවේ අනෙකුත් නාගරික ක්‍රිස්තියානි විදේශගත ප්‍රජාවන් ද පැමිණ සිටිති. නයිජර්හි මෑත වසරවලදී ආගමික හිංසනය ඇවිළී ඇත; ක්‍රිස්තියානි පුණ්‍යායතනයක් වන Open Doors දැන් නයිජර් ඔවුන්ගේ ලෝක නිරීක්ෂණ ලැයිස්තුවේ කිතුනුවකු වීමට 37 වැනි දුෂ්කරම රට ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි, 'මෙම [...] ජාතියේ කිතුනුවන් මත පීඩනය වැඩි වන ආකාරය පිළිබිඹු කරයි.'[14] මුස්ලිම්වරුන් සහ මුස්ලිම්වරුන් අතර සබඳතා. නයිජර්හි ක්‍රිස්තියානි සහ මුස්ලිම් කණ්ඩායම්වල අදාළ නියෝජිතයින්ට අනුව කිතුනුවන් සාමාන්‍යයෙන් සුහදව කටයුතු කර ඇත.[15]

සිකුරාදා යාඥාවෙන් පසු කියෝටා මහා පල්ලියෙන් පිටවන වන්දනාකරුවන්

සෘද්ධිවාදී වෘත්තිකයින්ගේ සංඛ්‍යාව විවාදාත්මක කරුණකි. 19 වැනි සියවසේ අග භාගය තරම් මෑතක දී, ජාතියේ දකුණු මධ්‍යයේ වැඩි ප්‍රදේශයක් ඉස්ලාම් දහම වෙත ළඟා නොවූ අතර සමහර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශ පරිවර්තනය කිරීම අර්ධ වශයෙන් පමණක් සිදු විය. කුඩා ප්‍රජාවන් කිහිපයකට ප්‍රතිවිරුද්ධව, සමමුහුර්ත මුස්ලිම් ප්‍රජාවන් (සමහර හවුසා ප්‍රදේශවල මෙන්ම සමහර ටූබු සහ වොඩාබේ එඬේරුන් අතර) සජීවී මත පදනම් වූ උත්සව සහ සම්ප්‍රදායන් (බෝරි ආගම වැනි) ක්‍රියාත්මක කරන ප්‍රදේශ තවමත් පවතී. ඉස්ලාමීය ආගම. මේවාට දකුණු නිරිත දෙසින් පිහිටි ඩොගොන්ඩෝචි හි හවුසා කතා කරන මෞරි (හෝ අස්නා, "මිථ්‍යාදෘෂ්ටික" සඳහා හවුසා වචනය) ප්‍රජාව සහ සින්ඩර් අසල කනුරි කතා කරන මංගා ඇතුළත් වේ, ඔවුන් දෙදෙනාම පූර්ව-ඉස්ලාමීය හවුසා මගුසාවා ආගමේ වෙනස්කම් භාවිතා කරති. නිරිත දෙසින් කුඩා බූඩෝමා සහ සොන්ග්හේ ඇනිමිස්ට් ප්‍රජාවන් ද ඇත.[16] පසුගිය දශකය තුළ, මුස්ලිම් නයිජීරියානු ප්‍රජාවන් අතර සමමුහුර්ත භාවිතයන් අඩු වශයෙන් දක්නට ලැබේ.[15]

ඉස්ලාම්

[සංස්කරණය]

නයිජර්හි බහුතරයක් මුස්ලිම්වරුන් සුන්නි, 7% ෂියා, 5% අහමදියා සහ 20% නිකායට අයත් නොවේ.[17][18] බටහිරින් සොන්ග්හායි අධිරාජ්‍යයේ ව්‍යාප්තිය සහ මාග්‍රෙබ් සහ ඊජිප්තුවේ සිට ගමන් කරන ට්‍රාන්ස්-සහාරා වෙළඳාමේ බලපෑම යන දෙකින්ම ඉස්ලාමය 15 වන සියවසේ ආරම්භ වූ වර්තමාන නයිජර් ප්‍රදේශයට ව්‍යාප්ත විය. උතුරේ සිට ටුවාරෙග් ව්‍යාප්තිය, 17 වන ශතවර්ෂයේ කැනෙම්-බෝර්නු අධිරාජ්‍යයෙන් ඈත පෙරදිග ක්ෂේම භූමිය අල්ලාගැනීමෙන් අවසන් වූ අතර, එය සුවිශේෂී ලෙස බර්බර් භාවිතයන් ව්‍යාප්ත විය.[තහවුරු කර නොමැත]

ෆිලින්ගුවේ හි කුඩා මුස්ලිම් පල්ලිය

සර්මා සහ හවුසා යන ප්‍රදේශ දෙකටම 18 වැනි සහ 19 වැනි සියවසේ ෆුලා නායකත්වය දුන් සුෆි සහෝදරත්වයන්, විශේෂයෙන්ම සොකෝටෝ කැලිෆේට් (අද නයිජීරියාවේ) විසින් බෙහෙවින් බලපෑවේය. නයිජර් හි නූතන මුස්ලිම් භාවිතය බොහෝ විට ටිජානියා සුෆි සහෝදරත්වයන් සමඟ බැඳී ඇත, නමුත් බටහිරින් හමාලිස්වාදය සහ නයසිස්ට් සුෆි නියෝගවලට සම්බන්ධ කුඩා සුලුතර කණ්ඩායම් සහ ඊසානදිග ඈතින් සනුසියා ඇත.[16]

සුන්නි ඉස්ලාමය තුළ සලාෆි ව්‍යාපාරයේ අනුගාමිකයින්ගේ කුඩා මධ්‍යස්ථානයක් පසුගිය වසර තිහ තුළ අගනුවර සහ මරඩිහි පෙනී සිටියේය.[19] නයිජීරියාවේ ජෝස් හි සමාන කණ්ඩායම්වලට සම්බන්ධ වූ මෙම කුඩා කණ්ඩායම්, 1990 ගණන්වල ආගමික කෝලාහල මාලාවක් අතරතුර මහජන ප්‍රසිද්ධියට පත් විය.[20][21]

එසේ තිබියදීත්, නයිජර් නීතියෙන් ආරක්ෂා වූ ලෞකික රාජ්‍යයක් ලෙස සම්ප්‍රදායක් පවත්වාගෙන යයි.[22] අන්තර් ආගමික සබඳතා ඉතා යහපත් ලෙස සලකනු ලබන අතර, රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවල සම්ප්‍රදායිකව ක්‍රියාත්මක වන ඉස්ලාම් ආකාර වෙනත් ඇදහිලි ඉවසීම සහ පුද්ගලික නිදහස සීමා නොකිරීම මගින් කැපී පෙනේ.[23] දේශීයව නිෂ්පාදනය කරන බියර් නයිජර් (Bière Niger) වැනි මධ්‍යසාර, රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවල විවෘතව විකුණනු ලැබේ.

අධ්‍යාපනය

[සංස්කරණය]
නයිජර් හි ප්‍රාථමික පන්ති කාමරයක්

නයිජර් හි සාක්ෂරතා අනුපාතය ලෝකයේ අඩුම රටවල් අතර වේ; 2005 දී එය 28.7% (පිරිමි 42.9% සහ ගැහැණු 15.1%) පමණක් ලෙස ගණන් බලා ඇත.[24] නයිජර් හි ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය වසර හයක් සඳහා අනිවාර්ය වේ.[25] ප්‍රාථමික පාසල්වලට ඇතුළත් වීමේ සහ පැමිණීමේ අනුපාත අඩුයි, විශේෂයෙන්ම ගැහැණු ළමයින් සඳහා.[25] 1997 දී දළ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය සියයට 29.3 ක් වූ අතර 1996 දී ශුද්ධ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය සියයට 24.5 ක් විය.[25]

ප්‍රාථමික පාසල් අවසන් කරන ළමුන්ගෙන් සියයට 60ක් පමණ පිරිමි ළමුන් වන අතර ගැහැනු ළමයින් බහුතරයක් වසර කිහිපයකට වඩා පාසල් යන්නේ කලාතුරකිනි.[25] ළමයින්ට බොහෝ විට පාසලට යාමට වඩා වැඩ කිරීමට බල කෙරෙයි, විශේෂයෙන් පැළ සිටුවීමේ හෝ අස්වැන්න නෙළන කාලය තුළ.[25] රටේ උතුරේ සංචාරක දරුවන්ට බොහෝ විට පාසල්වලට ප්‍රවේශය නොමැත.[25]

සෞඛ්‍ය

[සංස්කරණය]

සාමාන්‍යයෙන් දුර්වල සෞඛ්‍ය තත්ත්වයන් සහ රටේ බොහෝ දරුවන්ට ප්‍රමාණවත් පෝෂණය නොමැතිකම හේතුවෙන් නයිජර් හි ළමා මරණ අනුපාතය (වයස අවුරුදු 1 සහ 4 අතර ළමුන් අතර මරණ) ඉහළ (1,000 කට 248) වේ. Save the Children සංවිධානයට අනුව, ලොව වැඩිම ළදරු මරණ අනුපාතිකය ඇත්තේ නයිජර් වලය.[26]

මරඩි යොමු රෝහල

නයිජර් ලෝකයේ ඉහළම සාඵල්‍යතා අනුපාතය ද ඇත (2017 ඇස්තමේන්තු අනුව එක් කාන්තාවකට උපත් 6.49);[27] මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නයිජීරියානු ජනගහනයෙන් අඩකට ආසන්න (49.7%) 2020 දී වයස අවුරුදු 15 ට අඩු විය.[28] මරණ 820/සජීවී උපත් 100,000 ලෙස නයිජර් ලෝකයේ 11 වැනි ඉහළම මාතෘ මරණ අනුපාතය ඇත.[29] 2006 දී පුද්ගලයන් 100,000 කට වෛද්‍යවරුන් 3 ක් සහ හෙදියන් 22 ක් සිටියහ.[30]

ගෝලීය ප්‍රමිතීන්ට අනුව පිරිසිදු පානීය ජලය හිඟ වන අතර නාගරික සහ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශ අතර සැලකිය යුතු වෙනස්කම් ඇත. නයිජර් යනු එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ පහළින්ම පිහිටා ඇත. ජනගහනයෙන් දළ වශයෙන් 92% ක් ජීවත් වන්නේ බටහිර මායිම් දිගේ තිලබේරි කලාපයේ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල වන අතර, විශේෂයෙන් උණුසුම් සමයේදී, උෂ්ණත්වය නිතිපතා සෙල්සියස් අංශක 40 ඉක්මවන විට, පිරිසිදු ජලය සඳහා නිදන්ගත හිඟයක් පවතී.[31][32][33]

රටේ අගනුවර වන නියාමිට වයඹ දෙසින් සහ බුර්කිනා ෆාසෝ දේශසීමාවට ආසන්නව පිහිටි ටෙරා හි වැසියන් 30,000 න් 40% කට පමණක් වැඩ කරන පොදු ජල යටිතල පහසුකම් සඳහා ප්‍රවේශය ඇත.[31][34][35] නයිජර් හි ජල අධිකාරිය වන Société de Patrimoine des Eaux du Niger (SPEN), ටෙරා සහ අවට ප්‍රදේශවලට පානීය ජලය සැපයීම සඳහා 2018 හි සිදුරු දහයක් විවෘත කර ජල පිරිපහදු මධ්‍යස්ථානයක් ඉදිකරන ලදී. වසරකට පමණ පසු ජල සැපයුම අවසන් වූ අතර ජල පිරිපහදු මධ්‍යස්ථානය වසා දැමීමට සිදු විය.[31][36]

නෙදර්ලන්ත රජයේ පරිත්‍යාග අරමුදලක ආධාරයෙන්, යුරෝපීය ආයෝජන බැංකුව නයිජර්හි ජල ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් සෙවීමට නයිජර් ජල අධිකාරිය සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කරයි. ලෝක බැංකුව නයිජර් උප සහරා අප්‍රිකාවේ බිඳෙනසුලු කලාප 18න් එකක් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත. EU බැංකුවට මෙවැනි කලාපවල ආයෝජනය කිරීමේ ඉතිහාසයක් ඇත.[37]

යුරෝපීය ආයෝජන බැංකුව සහ නයිජර් ජල අධිකාරිය ටෙරා හි ජල හිඟය සමඟ කටයුතු කිරීම සඳහා විකල්ප දෙකක් දෙස බලයි. පළමු තේරීම වන්නේ නගරයෙන් පිටත පිහිටි ජල ටැංකිය අලුත්වැඩියා කිරීමයි. තවත් තේරීමක් වන්නේ නැඟෙනහිර දෙසින් කිලෝමීටර 100 කට වඩා දුරින් පිහිටා ඇති නයිජර් ගඟේ ජලය පිරිපහදු කිරීම සහ ප්රවාහනය කිරීමයි. ටෙරා සහ නයිජර් ගඟ අතර ගම්මානවලට ද අපද්‍රව්‍ය සඳහා ප්‍රවේශය ඇත. යුරෝපීය ආයෝජන බැංකුව ද වියදම් ඉතිරි කර ගැනීමේ මාර්ගයක් ලෙස පුනර්ජනනීය බලශක්තිය දෙස බලනු ඇත.[37]

යොමු කිරීම්

[සංස්කරණය]
  1. ^ "World Population Prospects 2022". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. සම්ප්‍රවේශය July 17, 2022.
  2. ^ "World Population Prospects 2022: Demographic indicators by region, subregion and country, annually for 1950-2100" (XSLX). population.un.org ("Total Population, as of 1 July (thousands)"). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. සම්ප්‍රවේශය July 17, 2022.
  3. ^ a b c (ප්‍රංශ බසින්) Annuaires Statistiques du Niger 2007–2011. Structure de la population සංරක්ෂණය කළ පිටපත 26 ජූලි 2014 at the Wayback Machine (Niger's National Statistics Institute Report)
  4. ^ "Niger Population". Worldometers. 14 August 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 14 August 2019.
  5. ^ Niger: Population explosion threatens development gains සංරක්ෂණය කළ පිටපත 25 ජූලි 2014 at the Wayback Machine. IRIN, 11 December 2007.
  6. ^ "The Shackles of Slavery in Niger සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 පෙබරවාරි 2009 at the Wayback Machine". ABC News. 3 June 2005.
  7. ^ "Born to be a slave in Niger සංරක්ෂණය කළ පිටපත 6 අගෝස්තු 2017 at the Wayback Machine". BBC News. 11 February 2005.
  8. ^ "BBC World Service | Slavery Today". BBC. 13 November 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 May 2010.
  9. ^ a b "Niger: Regions, Cities & Urban Centers - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information". citypopulation.de. 21 March 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 7 April 2020.
  10. ^ "DEMOGRAPHIE". www.stat-niger.org. 22 September 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 7 April 2020.
  11. ^ Ethologue. Niger languages සංරක්ෂණය කළ පිටපත 27 ජූලි 2018 at the Wayback Machine
  12. ^ Présidence de la République du Niger. Le Niger සංරක්ෂණය කළ පිටපත 27 ජූලි 2018 at the Wayback Machine
  13. ^ a b c Institut national de la statistique (November 2015). "Recensement général de la population et de l'habitat 2012" (PDF). 13 July 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 12 July 2018.
  14. ^ "Niger is number 33 on the World Watch List". www.opendoorsuk.org (ඉංග්‍රීසි බසින්). 6 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-06-06.
  15. ^ a b "2021 Report on International Religious Freedom: Niger". United States Department of State (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). June 22, 2022. 21 September 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-09-18.
  16. ^ a b Decalo, James. Historical Dictionary of Niger. Scarecrow Press, Metuchen, New Jersey – London, 1979. ISBN 0-8108-1229-0. pp. 156–7, 193–4.
  17. ^ "The World's Muslims: Unity and Diversity" (PDF). Pew Forum on Religious & Public life. 9 August 2012. 24 October 2012 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2 June 2014.
  18. ^ International Religious Freedom Report 2007: Niger සංරක්ෂණය කළ පිටපත 16 දෙසැම්බර් 2019 at the Wayback Machine. United States Bureau of Democracy, Human Rights and Labor (14 September 2007). This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
  19. ^ Decalo (1997) p. 261–2, 158, 230.
  20. ^ Ben Amara, Ramzi. "The Development of the Izala Movement in Nigeria: Its Split, Relationship to Sufis and Perception of Sharia Implementation" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 28 දෙසැම්බර් 2016 at the Wayback Machine. Research Summary (n.d.)
  21. ^ Summary for Shedrack Best's Nigeria, The Islamist Challenge, the Nigerian 'Shiite' Movement, 1999 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 13 ජනවාරි 2009 at the Wayback Machine; conflict-prevention.net.
  22. ^ International Religious Freedom Report 2001: Niger සංරක්ෂණය කළ පිටපත 4 අගෝස්තු 2020 at the Wayback Machine. United States Bureau of Democracy, Human Rights and Labor, 26 October 2001.
  23. ^ t'Sas, Vincent. "Islam is thriving in impoverished Niger" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 28 දෙසැම්බර් 2016 at the Wayback Machine, Reuters, 6 December 1997.
  24. ^ "The World Factbook". Cia.gov. 30 March 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 25 April 2014.
  25. ^ a b c d e f "Niger" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 5 දෙසැම්බර් 2008 at the Wayback Machine. 2001 Findings on the Worst Forms of Child Labor. Bureau of International Labor Affairs, U.S. Department of Labor (2002). This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
  26. ^ Green, Jeff (10 May 2006). "U.S. has second worst newborn death rate in modern world, report says". CNN. 9 February 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 May 2010.
  27. ^ "The World Factbook". Cia.gov. 28 October 2009 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 28 October 2018.
  28. ^ "Niger 2020". populationpyramid.net. 19 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 August 2021.
  29. ^ "The World Factbook". Cia.gov. 26 April 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 25 April 2014.
  30. ^ "Niger". 23 November 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 20 May 2012.
  31. ^ a b c "Fresh water in Niger undercuts violence, as well as offering better living conditions". European Investment Bank (ඉංග්‍රීසි බසින්). 30 July 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2021-05-26.
  32. ^ "Water, Sanitation and Hygiene". www.unicef.org (ඉංග්‍රීසි බසින්). 31 May 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2021-05-26.
  33. ^ "Delivering water and sanitation services in Niger: challenges and results". blogs.worldbank.org (ඉංග්‍රීසි බසින්). 8 September 2016. 31 May 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2021-05-26.
  34. ^ "Niger - OECD". www.oecd.org. 2 June 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2021-05-26.
  35. ^ "Development Projects : Niger Basin Water Resources Development and Sustainable Ecosystems Management Project - P093806". World Bank (ඉංග්‍රීසි බසින්). 31 May 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2021-05-26.
  36. ^ "Niger: EIB finances drinking water supply project (EUR 21m)". European Investment Bank (ඉංග්‍රීසි බසින්). 31 May 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2021-05-26.
  37. ^ a b "Fresh water in Niger undercuts violence, as well as offering better living conditions". European Investment Bank (ඉංග්‍රීසි බසින්). 1 July 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2021-05-18.
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=නයිජර්_හි_ජනවිකාසය&oldid=679057" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි