ජාත්‍යන්තර නාමකරණය
COSPAR ID (P247) (see uses)
COSPAR ID ලෙසද හැඳින්වෙන ජාත්‍යන්තර නාමකරණය යනු අභ්‍යවකාශයේ ඇති කෘත්‍රිම වස්තූන් සඳහා පවරා ඇති ජාත්‍යන්තර හඳුනාගැනීමකි. [1]
උදාහරණයක් ලෙස, හබල් අභ්‍යවකාශ දුරේක්ෂය ( 1990-037B ) අභ්‍යවකාශයට රැගෙන ගිය STS-31 මෙහෙයුමේ <i>ඩිස්කවරි</i> අභ්‍යවකාශ ෂටලය 1990-037A ලෙස නම් කර ඇත. මෙම දියත් කිරීම 1990 දී ලෝකයෙන්ම 37 වැනි සාර්ථක දියත් කිරීම විය.
මෙම නාමකරණ පද්ධතිය සාමාන්‍යයෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ COSPAR පද්ධතිය ලෙසයි. එය ජාත්‍යන්තර විද්‍යා කවුන්සිලයේ අභ්‍යවකාශ පර්යේෂණ කමිටුව (ඉංග්‍රීසි: Committee on Space Research) (COSPAR) වෙනුවෙන් නම් කර ඇත. [2]
COSPAR විසින් හාවඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ නිර්මාණය කරන ලද පළමු නාමකරණ ක්‍රමය යටපත් කරන ලදී. එම ක්‍රමය කෘතිම චන්ද්‍රිකා නම් කිරීමට ග්‍රීක හෝඩියේ අකුරු භාවිතා කළේය. මෙය ස්වභාවික චන්ද්‍රිකා සඳහා විද්‍යාත්මක නම් කිරීමේ සම්මුතිය මත පදනම් විය. උදාහරණයක් ලෙස, ස්පුට්නික් 1 1957 ඇල්ෆා 2 ලෙස නම් කරන ලදී. කක්ෂයේ දී වඩා දීප්තිමත් වූ දියත් කිරීමේ වාහනය 1957 ඇල්ෆා 1 ලෙස නම් කරන ලදී. එකම දියත් කිරීමේ දී දීප්තිමත් වස්තූන්ට අඩු පූර්ණ සංඛ්‍යා ලබා දී ඇති අතර ඇල්ෆා ලබා දී ඇත්තේ එය වසරේ පළමු දියත් කිරීම වූ බැවිනි. [3] හාවඩ් නම් කිරීමේ ක්‍රමය 1962 අවසානය දක්වා දියත් කරන ලද චන්ද්‍රිකා සඳහා අඛණ්ඩව භාවිතා කරන ලද අතර එය නවීන පද්ධතිය සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය විය. නව ආකෘතියේ නාමකරණය ලැබුණු පළමු චන්ද්‍රිකාව වූයේ Luna E-6 No.2, 1963-001B ය, නමුත් NSSDC වෙබ් අඩවිය ඇතුළු සමහර මූලාශ්‍ර, තවදුරටත් කක්ෂයේ නොමැති වුවද පැරණි චන්ද්‍රිකා සඳහාද නව නාමකරණ ක්‍රමය යටතේ නම් කර ඇත.
- NSSDCA ID (P8913) (see uses)
එක්සත් ජනපදයේ අභ්‍යවකාශ විධානය මඟින් අභ්‍යවකාශයේ දී සොයා ගන්නා ලද චන්ද්‍රිකා නාමාවලි අංක සමඟින් වස්තු සඳහා නාම පවරනු ලැබේ. [1] එක්සත් ජාතීන්ගේ බාහිර අභ්‍යවකාශ කටයුතු සඳහා වන කාර්යාලය (UNOOSA) සහ NASA හි කොටසක් වන ජාතික අභ්‍යවකාශ විද්‍යා දත්ත මධ්‍යස්ථානය (NSSDC), සැලසුම්කරුවන් හා සම්බන්ධ දියත් කිරීම් සහ භාණ්ඩ පිළිබඳ අමතර තොරතුරු සපයන නාමාවලි දෙකක් පවත්වාගෙන යයි. UNOOSA COSPAR ID භාවිතා කරන අතර, බොහෝ NSSDC ප්‍රධාන නාමාවලියේ (NMC) ඇතුළත් කිරීම් දියත් කිරීමට පෙර සාදනු ලැබේ, එබැවින් ඒවා සෑම විටම COSPAR ID එකකට බැඳී නොමැත. පහත උදාහරණ වේ:
| චන්ද්‍රිකාව | මූලික ප්‍රවේශය (NSSDCA_ID) | පසු දියත් කිරීමේ ප්‍රවේශය (COSPAR_ID) | සටහන |
|---|---|---|---|
| BepiColombo | BEPICLMBO | 2018-080A | මූලික ප්‍රවේශය 2021 අගභාගයේදී මකා දමන ලදී |
| LightSail-2 | - | 2019036AC | ඉරක් නොපවතී |
| Sojourner | MEURPR (රෝවර්) | 1996-068A (අභ්‍යවකාශ යානා) | අගහරු පාත්ෆයින්ඩර් රෝවරය |
| Lucy | ලුසී | 2021-093A | ආරම්භක ප්‍රවේශය දියත් කිරීමෙන් පසුව ලබා ගත නොහැක |
| අභ්‍යවකාශ ෂටලය | ෂටලය | ලද නොහැක | 1981 සිට 2011 දක්වා මෙහෙයුම් 135 ක් පියාසර කර ඇත. සෑම මෙහෙයුමකටම COSPAR හැඳුනුම්පතක් ඇත නමුත් NSSDC ඇතුල්වීමක් නොමැත. |
| ජේම්ස් වෙබ් අභ්‍යවකාශ දුරේක්ෂය | JWST | 2021-130A | ආරම්භක ප්‍රවේශය දියත් කිරීමෙන් පසුව ලබා ගත නොහැක |
පෘථිවි කක්ෂයක් සම්පූර්ණ නොකරන අභ්‍යවකාශ යානා, උදාහරණයක් ලෙස කක්ෂය සාක්ෂාත් කර ගැනීමට අපොහොසත් වන දියත් කිරීම් සඳහා හැඳුනුම්පත් ලබා නොදේ. [1]
ජාත්‍යන්තර අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයේ පළමු මොඩියුලය 1998 දී දියත් කළ නිසා අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයෙන් දියත් කරන ලද චන්ද්‍රිකා සඳහා "1998-067" වලින් ආරම්භ වන COSPAR හැඳුනුම්පතක් ලබා දී ඇත. උදාහරණයක් ලෙස, ජපානයේ Tanegashima අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයෙන් 2015 අගෝස්තු 19 වන දින H-II හුවමාරු වාහනයකින් දියත් කරන ලද GOMX-3 චන්ද්‍රිකාව COSPAR ID 1998-067HA ලෙස නම් කර ඇත, මන්ද එය මුලින්ම ජාත්‍යන්තර අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයට පැමිණ පසුව දියත් කරන ලදී.
සටහන්[සංස්කරණය]
අමතර[සංස්කරණය]
යොමු කිරීම්[සංස්කරණය]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 "Frequently Asked Questions". Space-Track.org. සම්ප්‍රවේශය July 14, 2019.
Q: What criteria are used to determine whether an orbiting object should receive a catalogue number and International Designation? A: We must be able to determine who it belongs to, what launch it correlates to, and the object must be able to be maintained (tracked well).
"Frequently Asked Questions". Space-Track.org. Retrieved July 14, 2019.Q: What criteria are used to determine whether an orbiting object should receive a catalogue number and International Designation? A: We must be able to determine who it belongs to, what launch it correlates to, and the object must be able to be maintained (tracked well).
- ↑ McDowell, Jonathan. "Designations". JSR Launch Vehicle Database. සම්ප්‍රවේශය 3 October 2019.
- ↑ "Alpha Is Science's Tag For First of Satellites". The New York Times. November 25, 1957. p. 12.
බාහිර සබැඳි[සංස්කරණය]
- USSTRATCOM අභ්‍යවකාශ පථය
- CelesTrak (Space-Track.org නාමාවලියෙහි අර්ධ පිටපතක්)
- කුඩා චන්ද්‍රිකා සුන්බුන් නාමාවලිය නඩත්තු ගැටළු