ඉන්දීය ආණ්ඩුව
- S¡J¡Aනිල වශයෙන් එක්සත් ආණ්ඩුව ලෙසද සාමාන්‍යයෙන් ඉන්දීය මධ්‍යම ආණ්ඩුව ලෙසද හැඳින්වෙන ඉන්දීය ආණ්ඩුව යනු භාරත් ජනරජය පාලනය කරන්නාවූ අධිකාරියයි. මෙය ඉන්දීය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ පිහිටුවා ඇත.
ඒකාබද්ධ වශයෙන් ඉන්දියානු ජනරජය ලෙසින් හැඳින්වෙන, ප්‍රාන්ත 29 ක් සහ සංගම් බලප්‍රදේශ හතක් අඩංගු සංගමයක, පාලන අධිකාරිය වෙයි. ඉන්දියාවේ අගනුවර වන නව දිල්ලියෙහි, එය පදනම්ව ඇත.
ඉන්දියානු පුරවැසියන් වෙත බල පවත්වන මූලික සිවිල් සහ අපරාධ නීති පනවා ඇත්තේ, සිවිල් පටිපාටි සංග්‍රහය, ඉන්දියානු දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය සහ, අපරාධ නඩු විධාන සංග්‍රහය වැනි ප්රධාන පාර්ලිමේන්තු නීති සම්පාදන තුලින්ය. ෆෙඩරල් සහ තනි තනි ප්‍රාන්ත රජයයන් වෙත බල පවත්වන අධිකරණ ක්‍රමය, පදනම්ව ඇත්තේ, ඉංග්‍රීසි වෝහාර සහ ව්‍යවස්ථායීය නීතිය මතය. රජයේ ආසනය පිහිටා ඇත්තේ නව දිල්ලියෙහි බැවින්, මධ්‍යම රජයට ගෞරවාර්ථ පදය ලෙසින් "නව දිල්ලිය " යන්න පොදුවේ ව්‍යවහාර කෙරෙයි.
මුලික ව්යුහය
[සංස්කරණය]ඉන්දියානු රජය වෙස්ට්මිනිස්ටර් ක්‍රමය ට අනුව හැඩගැසී ඇත .රජය ප්රධාන වශයෙන් විධායකය , ව්යවස්ථාදායකය සහ අධිකරණයෙන් සමන්විත වන අතර, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් බලතල පිළිවෙළින් අගමැතිට හා පාර්ලිමේන්තුවටත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය වෙතත් පවරා ඇත .ඉන්දියාවේ ජනාධිපතිවරයා ඉන්දීය සන්නද්ධ හමුදාවන්හි රාජ්ය නායකයා සහ සේනාධිනායකයා වන අතර.තේරී පත් වූ අගමැතිවරයා විධායකයේ ප්‍රධානියා ලෙස ක්‍රියා කරන අතර. මධ්‍යම රජය පවත්වාගෙන යාමේ වගකීම දරයි. පාර්ලිමේන්තුව ද්විමණ්ඩල ස්වභාවයක් ගන්නා අතර, ලෝක් සභාව පහළ මන්ත්‍රණ සභාව වන අතර රාජ්ය සභාව ඉහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලය වේ .
ව්යවස්ථාදායකය
[සංස්කරණය]ඉන්දියාවේ ව්‍යවස්ථාදායකයේ බලතල ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන්නේ පාර්ලිමේන්තුව , රාජ්ය සභාව සහ ලෝක් සභාවෙන් සමන්විත ද්වි-මණ්ඩල ව්‍යවස්ථාදායකයකි.පාර්ලිමේන්තුවේ සභා දෙකෙන්, රාජ්ය සභාව (හෝ 'ප්‍රාන්ත කවුන්සිලය') ඉහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලය ලෙස සලකනු ලබන අතර, ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කරන ලද සහ ප්‍රාන්ත සහ භෞමික ව්‍යවස්ථාදායකයන් විසින් තේරී පත් වූ සාමාජිකයින්ගෙන් සමන්විත වේ.
විධායකය
[සංස්කරණය]රජයේ විධායකය යනු රාජ්ය නිලධාරි තන්ත්‍රයේ දෛනික පරිපාලනය සඳහා තනි බලතල සහ වගකීම දරයි.
ජනාධිපති
[සංස්කරණය]ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 53(1) වගන්තියට අනුව විධායක බලය ප්රධාන වශයෙන් ඉන්දීය ජනාධිපතිවරයා වෙත පැවරී ඇත. ජනාධිපතිවරයාට සියලු ව්‍යවස්ථාමය බලතල ඇති අතර ඉහත 53(1) ව්‍යවස්ථාව අනුව ඒවා සෘජුව හෝ යටත් නිලධාරීන් හරහා ක්‍රියාත්මක කරයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 74 ව්‍යවස්ථාවේ විස්තර කර ඇති පරිදි අමාත්‍ය මණ්ඩලයට නායකත්වය දෙන අග්‍රාමාත්‍යවරයා විසින් ලබා දෙන උපදෙස් අනුව ජනාධිපතිවරයා ක්‍රියා කළ යුතුය .
ජනාධිපතිවරයාගේ 'ප්‍රසාදය' තුළ ඇමති මණ්ඩලය බලයේ පවතී. කෙසේ වෙතත්, ප්‍රායෝගිකව, අමාත්‍ය මණ්ඩලය ලෝක් සභාවේ සහාය රඳවා ගත යුතුය. ජනාධිපතිවරයෙකු විසින් ඔහුගේ හෝ ඇයගේ මුලපිරීම මත අමාත්‍ය මණ්ඩලය විසුරුවා හැරියහොත් එය ව්‍යවස්ථාමය අර්බුදයකට තුඩු දිය හැකිය. මේ අනුව, ප්‍රායෝගිකව, ලෝක් සභාවේ බහුතර සහාය ඇති තාක් කල් අමාත්‍ය මණ්ඩලය විසුරුවා හැරිය නොහැක .
ඉන්දියාවේ ඉහළ නිලධාරීන් රැසක් පත්කිරීමේ වගකීම ජනාධිපතිවරයා සතුයි. මෙම ඉහළ නිලධාරීන්ට ප්‍රාන්ත 28 හි ආණ්ඩුකාරවරුන් ඇතුළත් වේ ; අගවිනිසුරුවරයා ; _ අනෙකුත් විනිසුරුවරුන්ගේ උපදෙස් මත ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ සහ මහාධිකරණවල අනෙකුත් විනිසුරුවරුන්; නීතිපතිවරයා ; _ පාලක සහ විගණකාධිපති ; ප්රධාන මැතිවරණ කොමසාරිස් සහ අනෙකුත් මැතිවරණ කොමසාරිස්වරුන් ; යුනියන් රාජ්ය සේවා කොමිෂන් සභාවේ සභාපති සහ සාමාජිකයින් ; 'A' කාණ්ඩයේ සමස්ත ඉන්දීය සේවා ( IAS , IFoS සහ IPS ) සහ මධ්‍යම සිවිල් සේවා නිලධාරීන් ; සහ අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ නිර්දේශ මත වෙනත් රටවල තානාපතිවරුන් සහ මහ කොමසාරිස්වරුන් ඇතුලත් වේ.
රාජ්ය නායකයා ලෙස ජනාධිපතිවරයාට වෙනත් රටවල තානාපතිවරුන්ගේ අක්තපත්‍ර ද ලැබෙන අතර, අගමැතිවරයා , රජයේ ප්‍රධානියා ලෙස , ඓතිහාසික සම්ප්‍රදායට අනුකූලව පොදු රාජ්ය මණ්ඩලයේ අනෙකුත් සාමාජිකයන්ගෙන් හා මහ කොමසාරිස්වරුන්ගේ අක්තපත්‍ර ලබා ගනී .
ජනාධිපතිවරයා ඉන්දීය සන්නද්ධ හමුදාවන්හි ප්රධාන අණදෙන නිලධාරියා වේ.