Fixed-wing ගුවන් යානය (Fixed-wing aircraft)
ස්ථාවර පියාපත් (fixed-wing) ගුවන් යානය වාතයට වඩා බර යානාවක්(heavier-than-air craft) වන අතර එහි එසවීම සිදුකෙරෙනුයේ යානාවට සාපේක්ෂව තටු වල චලනය උපයෝගී කරගැනීමෙන් නොව,වාතය තුලින් ඉදිරියට යෑම උපයෝගී කරගැනීමෙනි.මෙම වදන භාවිතා වන්නේ ගුවන් යානාවට සාපේක්ෂව තටු චලනය වීම මගින් එසවීම සිදුකරන්නා වූ rotary-wing aircraft හා ornithopters වලින් මෙය වෙන්කොට දැක්වීම සඳහා ය.
වඩා බහුල ලෙස " aeroplane "(අයර්ලන්තයේ හා පොදුරාජ්ය මණ්ඩලීය රටවල් වල, කැනඩාව හැර ) හෝ " airplane” (එක්සත් ජනපදයේ හා කැනඩාවේ )යන යෙදුම් ,ඕනෑම අවර පෙති වලින් හෝ ජෙට් එන්ජින් මගින් ක්රියාකරන fixed wing ගුවන්යානයක් හැඳින්වීමට යොදාගැනේ. මෙම වචනය ග්රීක භාෂාවේ αέρας (aéras-) ("වාතය") සහ -plane යන වචන වලින් සාදන ලද්දකි. " aeroplane" මෙම යෙදුම් දෙක අතුරින් වඩා පැරණි වන අතර එය 19 වන සියවස දක්වා විහිදේ. මිනිසුන් සේවයේ යෙදුන හෝ නොයෙදුන ද; ප්රමාණයෙන් විශාල හෝ කුඩා වුවද; සෑම fixed wing ගුවන්යානයක්ම පාහේ ආදර්ශනය කරනු ලබන්නේ සමහර විට ඊට වඩා විශාල හෝ කුඩා වූ fixed wing ගුවන් යානාවක අනුරුවක් භාවිතා කරමිනි. මෙවැනි බොහෝ ගුවන් යානා දුරස්ථ පාලකයක් හෝ රොබෝවෙක් මගින් පාලනය කල හැක.
තාක්ෂණය
[සංස්කරණය]ගුවන් යානා වල පියාපත් සැලසුම් කිරීම සහ විශ්ලේෂණය කිරීම තරල යාන්ත්ර විද්යාවේ ශාඛාවක් වන වායුගතික විද්යාවේ ප්රධාන යෙදුම් වලින් එකකි. ප්රතිපත්තිමය වශයෙන්, චලනය වන ඕනෑම වස්තුවක් වටා ඇති වාත ප්රවාහයේ ගුණාංග, දියර ගතිකතාවයේ නේවියර්-ස්ටොක්ස් සමීකරණ විසඳීමෙන් සොයා ගත හැකිය. කෙසේ වෙතත්, සරල ජ්යාමිතික හැරුණු විට මෙම සමීකරණ විසඳීමට ඉතා අසීරු වන අතර සරල සමීකරණ භාවිතා කෙරේ. පියාපත් සෝපානයක් නිපදවීමට නම් එය සුදුසු ප්රහාරක කෝණයකට යොමු කළ යුතුය. මෙය සිදු වූ විට, පියාපත් පියාසර කරන විට වාතය ගලායාම පහළට හරවයි. පියාපත් එහි දිශාව වෙනස් කිරීම සඳහා වාතයට බලයක් යෙදෙන බැවින් වාතය ද පියාපත් මත සමාන හා ප්රතිවිරුද්ධ බලයක් යෙදිය යුතු අතර එමඟින් පියාපත් මතුපිට විවිධ වායු පීඩන ඇති වේ.
හරස්කඩ හැඩය
[සංස්කරණය]එයාර්ෆෝයිල් (ඇමරිකානු ඉංග්රීසි) හෝ එයාරොෆොයිල් (බ්රිතාන්ය ඉංග්රීසි) යනු පියාපත්, තලය (ප්රචාලකය, රෝටර් හෝ ටර්බයිනයක) හෝ රුවල් හැඩයේ හැඩයයි (හරස්කඩෙහි පෙනෙන පරිදි). අසමමිතික හරස්කඩක් සහිත පියාපත් උප ශබ්දයක් තුළ පියාසර කිරීම සාමාන්ය දෙයකි. සමමිතික හරස්කඩක් සහිත පියාපත් වලට වාතය පහළට හැරවීම සඳහා ධනාත්මක ප්රහාරක කෝණයක් භාවිතා කිරීමෙන් එසවීමක් උත්පාදනය කළ හැකිය. සමමිතික එයාර්ෆොයිල් වල එකම පියාපත් ප්රදේශයේ කැම්බර්ඩ් එයාර්ෆෝයිල් වලට වඩා වැඩි ස්ථායි වේගයක් ඇති නමුත් ගුවන් යානා කෙළින්ම හෝ පෙරළී තිබියදී ප්රායෝගික ක්රියාකාරීත්වයක් ලබා දෙන හෙයින් එය ගුවන් යානා වල භාවිතා කෙරේ. තවත් උදාහරණයක් නම් රුවල් බෝට්ටු වලින් වන අතර එහිදී රුවල් යනු සිහින් පටලයක් වන අතර එහි එක් පැත්තක් සහ අනෙක් පැත්ත අතර දිග-දිග වෙනසක් නොමැත. ශබ්දයේ වේගය ආසන්නව පියාසර කිරීමේ වේගය (ට්රාන්සොනික් ෆ්ලයිට්) සඳහා, ශබ්දයේ වේගය ආසන්නයේ වාත ධාරාව හා සම්බන්ධ ඩ්රැග් වල දැඩි වැඩිවීම අවම කිරීම සඳහා සංකීර්ණ අසමමිතික හැඩතල සහිත එයාර්ෆොයිල් භාවිතා කෙරේ. සුපර්ක්රිටිකල් එයාර් ෆොයිල් ලෙස හැඳින්වෙන එවැනි ගුවන් පථ ඉහළින් පැතලි වන අතර පතුලේ වක්ර වී ඇත.