සමාජ ජාල වෙබ් අඩවි පෞද්ගලිකත්ව ගැටලු

විකිපීඩියා වෙතින්

ඉතිහාසය[සංස්කරණය]

පසු ගිය වකවානුවේ සිදු වු සමාජ ජාලවල වර්ධනයට පෙර තිබු සමාජ ජාල තාක්ෂණික ආකෘති වුයේ අන්තර්ජාලයේ බහුක්‍රිඩක ක්‍රීඩා,බ්ලොග් අඩවි,පුවත් සමාගම්,ඉලෙක්ට්‍රොනික තැපැල් ලැයිස්තු සහ පෙම් හමුවීම් සේවා ඇතුළු දේ වේ.මේ සියළු දේ නවීන අඩවි වලට ප්‍රධාන රුකුලක් නිර්මාණය කල අතර මෙම පැරණි අනුවාද වලට පවා ආරම්භයේ දී පෞව්ද්ගලිකත්වය ගැටළුවක් විය.1996 යේ ,නිව් යෝර්ක් නගරයේ තරුණ කාන්තාවක් අන්තර්ජාලයෙන් හඳුනා ගත්තකු සමග තම පළමු පෙම් හමුවෙහි යෙදී සිටි අතර,ඇයගේ පෙම්වතා අන්තර්ජාලයෙන් ඔවුන් සාකච්චා කල ලිංගික මන:කලපිතයන් අත්හදා බැලීමට උත්සහ කිරීමෙන් පසුව ඇය ලිංගික අතවර සඳහා නඩු දැමීය. මෙය අන්තර්ජාල පෞව්ද්ගලිකවය සම්බන්ධයෙන් තවදුරටත් පැමිණිය හැකි ගැටළු සඳහා එක මුලික උදාහරණයක් පමණක් වේ. [1]

ගැටළු[සංස්කරණය]

Cyberstalking සහ ස්ථානය අනාවරණය[සංස්කරණය]

මුහුනුපොත වැනි අඩවි වල නිර්මාණයත් සමග,බොහෝ දෙනා තම පෞව්ද්ගලික තොරතුරු අන්තර්ජාලය හරහා හෙළිදරව් කරති.තම පෞව්ද්ගලික සැකසුම් වෙනස් කළහැකි බව සහ එසේ වෙනස් නොකළ හොත් ,ඔවුන්ගේ තොරතුරු මහජනයාට විවුර්ත බව බොහෝ පරිශීලකයින් නොදනිති. මුහුනුපොත සහ ට්විටර් වැනි අඩවි වල ජනප්‍රියභාවය වර්ධනය වුයේ ස්ථාන පිළිබඳව තත්ත්ව යාවත්කාලීන කිරීම වැනි පෞව්ද්ගලික තොරතුරැ ප්‍රචාරය කිරීම මගිනි.සමහර යොදා ගැනීම් සයිබර්කතා වලින් සීමා වේ. මෙමගින් අන්තර්ජාල පෞවුද්ගලිකත්වයේ භූමිකාව ,ආරක්ෂාවෙහි අතිච්චාදනය ලෙස ප්‍රතිනිර්වචනය කරනු ලැබේ.

ඇතැම් මෘදුකාංග පැහැදිලි ලෙසම මධ්‍යගත වී ඇත්තේ "cybertalking" මතයි."Creepy" නමැති මෘදුකාංගයෙන්,පුද්ගලයෙකු ට්විටර් හෝ ෆ්ලිකර් වෙත උඩුගත කරනු ලබන චයාරූප භාවිතා කරමින් පුද්ගලයා සිටින ස්ථානය සිතියමක් මත ලුහුබැඳිය හැක. පුද්ගලයෙකු ඡයාරූප සමාජ ජාල අඩවි වෙත උඩුගත කරන විට ,අනෙක් පුද්ගලයින් හට ඉතා මෑත ඔහු සිටි ස්ථාන ලුහුබැඳිය හැකි වේ.අක්ෂාංශ හා දේශාංශ ඛණ්ඩාංක සම්බන්ධ කර එම තොරතුරු ස්වයංක්‍රීයව මෘදුකාංගය වෙත යැවීමේ හැකියාව ඇතැම් ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථන වෙත තිබේ. මෙම මෘදුකාංගය භාවිතා කරන කවරෙකුට හෝ විශේසහිත පුද්ගලයෙකු සඳහා සෙවුම් කර ඔහුගේ ආසන්තම ස්ථානය සොයා ගත හැක. මෙමගින්, විශාල පරිවාර ජන කණ්ඩායමක් සමග තම තොරතුරු බෙදා ගන්නා බොහෝ පරිශීලකයින් වෙත එල්ල විය හැකි තර්ජන විදහාපායි.[2]

මුහුනුපොත් "ස්ථාන(places)" යනු පරිශීලක ස්ථාන තොරතුරු ජාල සමජය තුල ප්‍රසිද්ධියට පත් කරන සේවාවකි.සිල්ලර වෙලන්දසැල්, පහසු වෙළඳසැල් සහ අවන්හල් ඇතුළු විවිධ ස්ථාන සෝදිසි කිරීමට පරිශීලකනයින්ට ඉඩ ලැබී තිබේ.තවදුරටත්,තම පෞවුද්ගලික තොරතුරු අන්තර්ජාලය වෙත අනාවරණය කරමින් ස්වකීය "ස්ථානය" නිර්මාණය කරගැනීමේ හැකියාව පරිශීලකයින්ට ලැබී ඇත.මෙම සහන ලුහුබැදීමේ ආකෘතිය ස්වයංක්‍රීය වන අතර, අතින් ක්‍රියා විරහිත කල යුතු වේ.පරිශීලකයාගේ පෞවුද්ගලිකත්වය සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා විවිධ සැකසුම් ක්‍රියා විරහිත කිරීමට සහ හැසිරවීමට සිදු වේ. epic.org ට අනුව මුහුනුපොත් පරිශීලකයින් සඳහා නිර්දේශ ව දේ වන්නේ (1) බාධා කරන්න "මා සිටින ස්ථාන දැකීමට මිතුරන්ට ඇති හැකියාව" (2) රිසිකරණය කරන්න "මා සිටින ස්ථාන," (3) බාධා කරන්න "දැන් මෙහි සිටින පිරිස," සහ (4) ඊලගට "මා නැරඹු ස්ථාන.".[5] තවදුරටත්,අන්තර්ජාල සමුහයේ වෙළඳ ප්‍රචාරණය ඉලක්ක කිරීමට භාවිතා කල ,මුහුනුපොතෙහි "අසාධාරණය සහ රැවටීම" යන වෙළඳ ප්‍රතිපත්ති සම්බන්ධව, සාමුහික වෙළඳ කොමිසම වෙත පැමිණිලි දෙකක් ලැබිණි. "ස්ථාන" පරිශීලක පිහිවීම් තොරතුරු ලුහුබැඳ මුලිකවම වෙළඳ ප්‍රචාරක අරමුණු සඳහා යොදා ගැනිණි.තෙවන පාර්ශවයේ ප්‍රචාරකයන්ට දැන්වීම් එක් එක් පුද්ගලයාගේ රුචිකත්වයට ගැලැපෙන අයුරින් රිසිකරණය කර ප්‍රචාරය කිරීමට ලුහුබඳිනු ලැබූ එක් එක් පිහිටීම් ඉඩ සලසා දෙනු ලැබේ. දැනට, සාමුහික වෙළඳ කොමිසම,ඉලෙක්ට්‍රොනික පෞද්ගලීක තොරතුරු මධස්ථානය සමග එක්ව සමාජ ජාල අඩවි වල පිහිටීම් දත්ත ලුහුබැඳීම පිලිබඳ ගැටළු අනාවරනය කරමින් පවතී. [3]

සමාජ ගිණුම් සහ තෙවන පාර්ශව අනාවරණය[සංස්කරණය]

පෞද්ගලිකත්ව පනත 1974 ප්‍රකාශ කර සිටින්නේ:

"ඕනෑම ආකාරයක, සන්නිවේදන වාර්තා අඩංගු පද්ධතියක්,යම් හේතුවක් සඳහා ඉල්ලීම් කරන ලද ලිඛිත ලියවිල්ලකට හෝ වර්තා අදාල තනි පුද්ගලයා විසින් පෙර ලිඛිත සම්මුතියකට හැර, කිසිඳු නියෝජිතායතනයක් මගින් කුමන පුද්ගලයෙකුට හෝ තවත් නියෝජිතායතනයකට අනාවරණය නොකළ යුතුයි [12 වන ව්යතිරේකයන් යටත්].

මෙම අන්තර්ගතයේ සඳහන් වන අනාවරණය, ලිඛිත,වාචික ,ඉලෙක්ට්‍රොනික හෝ යාන්ත්‍රික ,ඕනෑම ආකාරයක සන්නිවේදනයක් සඳහා අදාළ වේ.මෙමගින් කියා පාන්නේ,පුද්ගලයෙකුගේ තොරතුරු ,එම පුද්ගලයා විසින් එම තොරතුරු නිදහස් කිරීම සඳහා දෙන ලද සම්මුතියකින් තොරව , ලබා දීම හෝ අනාවරණය කිරීම නියෝජිතායතන වලට තහනම් බවයි. කෙසේ වුවත් ,සිදුවූ අනාවරණය යුතු අනාවරණයක්ද,සාමාන්‍ය අනවරනයක්ද යන්න ඔප්පු කිරීම තනි පුද්ගලයාට අයත් කටයුත්තක් වේ.[6] මේ හේතුවෙන්,මුහුනුපොත වැනි සමාජ ජාල අඩවි ,තෙවන පාර්ශව මෘදුකාංගයක් පරිශීලක තොරතුරු ඉල්ලීම් කලවිට අනුමැතිය අපේක්ෂා කරයි.

1974 පෞද්ගලිකත්ව පනත ,තෙවන පාර්ශව අනාවරණය තුලින් පෞද්ගලිකත්ව ආක්‍රමණ සීමා කිරීමට බොහෝ දේ සිදු කලත්,එම අනාවරණය අවසරලත් ලෙස සැලකිය හැකි ව්‍යතිරේක දොළොසක ලැයිස්තුවක් ඉදිරිපත් කරයි:

1. "ඔවුන්ගේ රාජකාරියෙහි කාර්ය සාධනය " වැනි තොරතුරු අවශ්‍ය ,නියෝජිතායතන වල සාමාජිකයින් සඳහා
2.තොරතුරු පිලිබඳ නිදහස පනත එවැනි තොරතුරු ඉල්ලුම් කලේ නම්
3. අනාවරනය කල තොරතුරු "එය එකතු කල අරමුණ සමග අනුකුල " නම්
4. විශේෂ ජන ලේඛනයක් සම්පූර්ණ කිරීමට ජන ලේඛන කාර්යාලයට එවැනි තොරතුරු අවශ්‍ය නම්
5. එකතු කල තොරතුරු සේවනය කරනු ලබන්නේ "සංඛ්‍යාන පර්යේෂණයක " ආකෘතියක් ලෙස පමණක් බව සහ "තනි තනි ව හදුනාගත " නොහැකි බව තෙවන පාර්ශ්වය මගින් පැහැදිලිව ම තනි පුද්ගලයා වෙත දන්වනු ලබන්නේ නම්
6. එය ඓතිහාසිකව ජාතික ලේඛනාරක්ෂකයට සහ වාර්තා පරිපලනයට අදාලව එකතු කල හැකි නම්
7. එවැනි තොරතුරු නීතිය බලාත්මක කිරීමේ ආයතනයක් මගින් ඉල්ලුම් කලේ නම්
8. එවැනි තොරතුරු "පුද්ගලයෙකුගේ සෞඛ්යය හෝ ආරක්ෂාව" සඳහා ප්‍රයෝජනවත් ලෙස සලකනු ලැබේ නම්
9. එවැනි තොරතුරු කොංග්‍රස් මන්දිරය මගින් හෝ එහි උප එක කමිටුවකින් ඉල්ලුම් කලේ නම්
10. එවනි තොරතුරු සාමාන්‍ය වගවීම් කාර්යාලයෙහි ප්‍රධානියා විසින්හෝ "ඔහුගේ එක් බලයලත් නියෝජිතයෙකු" විසින් ඉල්ලුම් කරනු ලැබුවේ නම්
11. එවැනි තොරතුරු උසාවි නියෝගයක් ඔස්සේ ඉල්ලුම් කරනු ලැබුවේ නම්
12.එවැනි තොරතුරු ණය එකතු පනත ඔස්සේ ඉල්ලුම් කරනු ලැබුවේ නම්.[4]

සමාජ පැතිකඩ, නිශ්චිත වයස් කාණ්ඩ , ස්ත්රී පුරුෂ කණ්ඩායම්, සහ ජන කොටස්වලට පවා විශේෂිත දේ පැවරීමට,වළඳ දැන්වීම් හරහා ෙපරහන් කිරීමට ෆේස්බුක් සහ වෙනත් සමාජ ජාල මාධ්ය වෙබ් අඩවි සඳහා ඉඩ සලසයි..[5]

Spokeo වැනි දත්ත ඒකරාශි අඩවි සමාජ වෙබ් අඩවි, හරහා සමාජ දත්ත ඒකරාශී කිරීම මෙන්ම මහජන වාර්තා සමග එය ඒකාබද්ධ කිරීමේ ශක්යතා ඉස්මතු කර ඇත.2011 අධ්‍යනයක් සමාජ ජාල විවිධ සංඛ්යාවක් ඇති පරිශීලකයන් විශාල සංඛ්යාවක් පුරා අනපේක්ෂිත තොරතුරු කාන්දු කරන ලද ප්‍රමාණය කොපමණද මැනීම මඟින් මෙම ගැටලු ඉස්මතු කර ඇත.එය ඔබ දන්නා ආරක්ෂණයට එරෙහිව යොදා ගත හැකි බවට තොරතුරු හඳුනාගෙන මැන්නේ ය.

අධ්‍යන ද [6][7] බොහෝ සමාජ ජාල නොසිතාම,පෞද්ගලික තොරතුරු සමඟ 3 වන පාර්ශ්ව වෙළඳ දැන්වීම් සහ සොයා ගැනීෙම් අඩවි සැපයන බව පෙන්වා ඇත.එය නොදැනුවත්ව එය පෞද්ගලික තොරතුරු පිලිබඳ ප්රශ්න නගා යොමුවන් හෝ කුකීස් හරහා 3 වන පාර්ශ්ව දැන්වීම් අඩවි වලට යවයි. 

ආක්රමණික පෞද්ගලිකත්වය ගිවිසුම්[සංස්කරණය]

සමාජ ජාල වල තවත් පෞද්ගලිකත්වය ගැලළුවක් වන්නේ පෞද්ගලික ගිවිසුම්ය.පුද්ගලිකත්ව ගිවිසුම ප්‍රකාශ කරන්නේ,පරිශීලකයන් උඩුගත කරන සියලු අන්තර්ගතයන් සමාජ ජාල වලට හිමි බවයි.පරිශීලක ඔහුගේ හෝ ඇයගේ ගිණුම අවසන් කිරීමට තීරණය කල ද මෙම පින්තූර, වීඩියෝ දර්ශන, සමාජ ජාල දත්ත සමුහයේ ගබඩ වී ඇති බව මෙහි ඇතුලත් වේ..[8]

නව යොවුන් වියට පෙර සහ මුල් නව යොවුන් වියේ[සංස්කරණය]

පෞද්ගලික තොරතුරු හුවමාරු හැසිරීමේ, වඩාත් පීඩාවට පත් වින්දිතයන් වන්නේ නව යොවුන් වියට පෙර සහ මුල් නව යොවුන් වියේ පසුවනන් වේ.බොහෝ වෙබ් අඩවි වල වයස් සීමාවකින් තබා ඇති නමුත් ඔවුන් කෙසේ ඵලදායී ද නැත් ද යන්න විවාදාත්මක ය.සොයා ගැනීම් සොයාගෙන ඇත්තේ,අන්තර්ජාල පෞද්ගලිකත්වය සම්බන්ධයෙන් මෙන්ම දෙමාපියන් , ගුරුවරුන්, සහ සම වයසේ මිතුරන් ගේ අවධානය, අන්තර්ජාල පෞද්ගලිකත්වය දෙසට අන්තර්ජාල පරිශීලක හැසිරීම කෙරෙහි බලපෑමට සැලකිය යුතු කාර්ය භාරයක් ඉටු කරන බවයි. [11] [12] අමතරව,වෙනත් අධ්යයනයන් ද සොයා ගෙන ඇත්තේ,යෞවනයන්ගෙන් උත්සන්න වන පෞද්ගලිකත්වය කෙරෙහි අවධානය, ඔවුන් පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ශක හැසිරීම් උපයෝගී කරගැනීමට ද වැඩි සම්භාවිතාවක් ඇති කිරීමට හේතු වනු ඇති බවයි.[13] සමාජය තුළට වර්ධනය වන මෙම තාක්ෂණික සංස්කෘතිය තුළ ඉහළ යා යුත්තේ නව යොවුන් හා දෙමව්පියන්ගේ දැනුවත් කිරීම පමණක් නොව,සමස්තයක් ලෙස සමාජය ම පුද්ගලිකත්ව වැදගත්කම පිලිබඳ දැනුවත් විය යුතුය.[citation needed]

නීතිය ක්රියාත්මක වේ ද සෙවීමේ ජාල[සංස්කරණය]

ඇමරිකානු FBI, ෆේස්බුක්, ට්විටර්, MySpace , LinkedIn මත වෙස්වලාගත් නියෝජිතයන් යොදා ඇත.පුද්ගලිකත්ව නිකුත් කිරීමට නීති රීති සහ මාර්ගෝපදේශන, අධිකරණ දෙපාර්තමේන්තුවට අභ්යන්තර වන අතර විස්තර ජනතාවට නිදහස් නොවේ.නියෝජිතයෙකුට,යාළුවෙක්, දිගු අහිමි ව සිටි නෑයෙක් , පවා කලත්රක් සහ දරුවෙක් ලෙස සිටිය හැක.මෙය පෞද්ගලිකත්ව සම්බන්ධයෙන් සැබෑ ප්රශ්න මතු කරයි.ෆේස්බුක්, ට්විටර් , සහ වෙනත් සමාජ ජාල වෙබ් අඩවි භාවිතා කරන අයට වුවද,යම් මට්ටමක පෞද්ගලිකත්ව දැනුම සෑම විටම සම්මුතිකාමී කරනු ඇත,නමුත් මිතුරු ඉල්ලීම් එකම අරමුන සෙවීම වන ෆෙඩරල් නියෝජිතකුගෙන් මිතුරා ආරාධනයක් විය හැකි බව කිසිම කිසිවෙකුත් සැක නොකරනු ඇත.තවද, එක් වර්ෂය දක්වා ලොගින් වු,ෆේස්බුක්, ට්විටර් , සහ MySpace පෞද්ගලික තොරතුරු හා අතීත තනතුරු,මකා දමන ලද පැතිකඩයන් පවා වරෙන්තුවක් සමග ඉතා පෞද්ගලික තොරතුරු ද භාර කල හැක. එක් උදාහරණයක්, මැක්සි සෝපෝ සම්බන්ධයෙන් වන අපරාධ රැසක් ෆේස්බුක් භාවිතයෙන් විමර්නයි.ඔහු බැංකු වංචාවක් සම්බන්ධයෙන් චෝදනා , සහ මෙක්සිකෝව පලා කිරීමෙන් ෆේස්බුක් පළකිරීම ආරම්භ වන තෙක් සොයාගත නොහැකි විය.ඔහුගේ පැතිකඩ පෞද්ගලික වුවද,ඔහුගේ මිතුරන් ලැයිස්තුව නොවේ,මෙම දෛශික මගින් , ඔවුන් අවසානයේ ඔහු අල්ලා ගත්හ. [9]

මෑත වර්ෂ වලදී,සමහර ප්රාන්ත හා ප්රාදේශීය නීතිය ක්රියාත්මක කරන ආයතන ද සම්පත් ලෙස සමාජ මාධ්ය වෙබ් අඩවි මත රැඳීමට පටන් ගෙන ඇත.තොරතුරු වාර්තා ලබා ගැනීම පරිශීලකයින් සමග ප්‍රසිද්ධියේ  බෙදා නොගත්තත් ,ෆේස්බුක් හා MySpace වැනි මහජන පිටු නීති බලාත්මක කිරීමට වැදගත් විය හැකි පෞද්ගලික තොරතුරු වලට ප්රවේශය ලබා දීමට සිතාසි අවශ්‍ය වේ. [15] පොලිස් දෙපාර්තමේන්තු වාර්තා කරන්නේ, පරීක්ෂණ සහායට, සැකකරුවන් නිරීක්ෂණයට , සහ කල්ලියක් ක්රියාකාරකම් නිරීක්ෂණයට සමාජ මාධ්ය වෙබ් අඩවි භාවිතා කරන බවයි.. [10][11]

'ප්රහාරය පාලනය '[සංස්කරණය]

එංගලන්තයේ, Lord Justice Leveson ,බ්රිතාන්ය මාධ්ය ආචාර පිලිබඳ Leveson වාර්තාවේ කතෘ,අන්තර්ජාලය මත පෞද්ගලිකත්ව ආරක්ෂාව මත පියවර ගැනීමට අවශ්යතාව අවධානයක් යොමු කර තිබේ,ඔහු විස්තර කරන්නේ, ඕපාදූප සඳහා ගෝලීය මෙගාෆෝන බවට පත්ව තිබීමට:"ට්විටර් විසින් නඩු විභාගය අනතුරක් පමණක් නොව, නිමක් නැති දඬුවම් , හා පුනරුත්ථාපන කිසිදු බලාපොරොත්තුවක් ගුගල් විසින් නොමැත" යන්නයි. [12]

සමාජ ජාල[සංස්කරණය]

ෆේස්බුක්[සංස්කරණය]

කාලයත් සමඟ සාමාන්යයෙන් මෙම අඩවියේ ඇති එහි පෞද්ගලිකත්ව සැකසීම් වෙනස් මෙන්ම ෆේස්බුක් යෙදුම් තුළ පෞද්ගලිකත්වය සැලකිල්ල හේතුවෙන් ෆේස්බුක් පෞද්ගලිකත්වය සැලකිල්ල වර්ග සඳහා අධීක්ෂණය කර ඇත. ෆේස්බුක් පළමුව 2004 දී ආරම්භ කරන විට එය විශ්ව විද්යාල කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලද අතර ගිණුමක් විවෘත කළ හැක්කේ .edu ලිපිනය සමඟ පමණක් විය. තවද, ඔබේ ම විශ්ව විද්යාල ජාලය තුළ අයට පමණක් ඔබේ පිටුව දකින්නට හැකි විය. සමහර මූලික පරිශීලකයන් මෙම හේතු නිසා පෞද්ගලික තොරතුරු බෙදා හදා ගැනීමට වඩා කැමැත්තෙන් සිටින බව ඔවුහු තර්ක කරති. කල් යත්ම , ෆේස්බුක් විශ්ව විද්යාල වලින් පිටත සිටින අයට ඉඩ ලබා දී වඩාත් මහජන බවට පත් විය. තවද, නිශ්චිත ජාලය නොමැති අය ,එක්වී ජාල වල ඇති තමන්ගේ ම නොවන පිටු බැලීමට හිකි විය. 2006 දී ෆේස්බුක්, මෑත මිතුරා ක්රියාකාරකම් ඉස්මතු කරන ලක්ෂණය, පුවත් සංග්රහය හඳුන්වා දෙන ලදී. 2009 වන විට, ෆේස්බුක් "ප්රකෘති ලෙස තව තවත් තොරතුරු මහජන” කළේය. උදාහරණයක් ලෙස, 2009 වසරේ දෙසැම්බර් මස , " ෆේස්බුක් විශාල ලෙස එහි රහස්යතා ප්රතිපත්ති වෙනස් කරමින්, මීට පෙර ඔවුන් මෙම ලැයිස්තු පෞද්ගලික වීමට අවශ්ය බව පැවසු පරිශීලකයන්ගේ පවා,පරිශීලකයන්ට එක් එක් අයගේ මිතුරන් ලැයිස්තු බලන්න කර ගැනීමට ඉඩ සැලැස්වීය.” එසේම, " භාවිතා කරන්නන් දැනුම නොමැතිව පෙර සැකසුම මඟින් ම, ඡායාරූප බොහෝ විට ප්රසිද්ධියේ ලබාගත ලෙස නව සැකසුම් සකස් කළහ."  [13]

ෆේස්බුක් මෑතකදී එහි පැතිකඩ ආකෘතිය යාවත්කාලීන කලේ,පැතිකඩ පෞද්ගලික ලෙස සකසා තිබේ විට පවා, අන් අයගේ "මිතුරන්" නො සිටින ජනතාව වෙනත් පරිශීලකයන් ගැන පෞද්ගලික තොරතුරු පිරික්සීමට සඳහා ඉඩ සලසමිනි. කෙසේ වෙතත්, 2011 ජනවාරි මස 18 වන විට ෆේස්බුක් ගෙදර ලිපිනයන් සහ දුරකථන අංක තෙවන පක්ෂ සාමාජිකයන් සඳහා ප්රවේශය ලබා දීමට එහි තීරණය වෙනස් කල නමුත්, එක් ගම හා රැකියා වැනි , පරිශීලකය ෆේස්බුක් තුලට තොරතුරු ඇතුල් කර ඇති නම්, තවමත් තෙවන පක්ෂ සාමාජිකයන්ට අවිනිශ්චිත පෞද්ගලික තොරතුරු වෙත ප්රවේශ වීමට හැක. EPIC විධායක අධ්යක්ෂ මාක් Rotenberg " ෆේස්බුක් , රාජ්ය හා පෞද්ගලික තොරතුරු අතර රේඛාව බොඳ කිරීමට උත්සාහ කරන බවයි. හා අවසර ඉල්ලීම, තොරතුරු අවශ්ය වන්නේ ඇයි ද හෝ එය භාවිතා කරන ආකාරය පරිශීලකට පැහැදිලි කරන්නේනැත. " [14]

බිඳ වැටීම් දැනුවත්කරු, පසුගියදා වසා ඇති ෆේස්බුක් " cyberstalking " යෙදුම් සඳහා උදාහරණ වේ. සැබැවින්ම යම් පුද්ගලයෙක් ෆේස්බුක් හරහා සිය සහකරු හෝ සහකාරිය සමග බැඳීම් කඩා දමන විට,යෙදුම ක්ෂණිකව ඔවුන්ගේ මිතුරාගේ ආදර කටයුතු පිළිබඳ ව දැනුවත් විය කිරීමට ඉඩ සලසමින්,පරිශීලකයින් වෙත දැනුම් දෙනු ලැබේ. මෙම සංකල්පය වෙබ් අඩවිය පළමු පැය 36 තුළ 700,000 චාරිකා ආකර්ෂණය සමඟ , ඉතා ජනප්රිය විය; ජනතාව යෙදුම 40,000 වරක් බාගත කළහ. දින කිහිපයකට පසුව , මේ යෙදුම් බාගත කිරීම් මිලියන 3.6 කට වඩා වැඩි සහ ෆේස්බුක් මනාප 9,000 තිබිණි. [15]

ෆේස්බුක් පළමු හඳුන්වා වසර හතරකට පසු , ෆේස්බුක් තොරතුරු ස්ථිරවම මකා සඳහා විකල්පයක් නිර්මාණය කිරීමට තීරණය කරන විට එය 2008 පමණක් විය. කාලයේ මේ මොහොත තෙක් තිබුනේ, තවමත් ෆේස්බුක් සර්වර් තුළ පරිශීලක තොරතුරු ඉතිරි වන ෆේස්බුක් විසන්ධි සඳහා විකල්පයක් පමණි. පරිශීලකයන්ගේ පැමිණිලි දහස් ගණනකට පසු , ෆේස්බුක් උදවු වගන්තිය හා බැඳී පිහිටා ඇති මෙවලමක් නිර්මාණය කල නමුත් , පසුව ඉවත් කරන ලදී. පරිශීලක ෆේස්බුක් ස්ථිරවම ඉවත් කිරීමට සඳහා මෙවලමක් සොයා ගැනීම සඳහා , ඔහු හෝ ඇය අතින් ෆේස්බුක් උදව් කොටස තුලින් ෆේස්බුක් මැකීමට ඉල්ලීම සෙවුම් පෙට්ටියෙහි ඇතුලු කර සෙවීම යුතුය. ඉන් පසුව පමනක් ඔහුගේ හෝ ඇයගේ තොරතුරු මකා දැමීම පරිශිලක වෙත ප්‍රේරකයකයට සම්බන්ධයක් සපයනු ලැබේ. [16]

මෙම නව පුද්ගලිකත්ව සැකසුම්, " ෆේස්බුක් පෞද්ගලික ලාභ ප්රයෝජන සඳහා, වසර ගණනාවක් ආකර්ෂණය කරගත් දත්ත හෙලිදරව් බවට ආකර්ෂණය පරිශීලකයන් මිලියන සිය ගණනක් දත්ත හෙළිදරව් කිරීමට පෙළඹවීමට උත්සහ කරයි. “ලෙස පැවසු අයට ක්‍රෝධය ඇති කරයි. කෙසේ වෙතත්, පුවත් සංග්රහය වැනි අනෙකුත් ලක්ෂණ මූලික පසුබැස්මකට මුහුණ දුන් නමුත් පසුව ෆේස්බුක් අත්දැකීමේ මූලික හා ඉතා අගය කරනවා කොටසක් බවට පත් විය. පරිශීලක පැමිණිලි වලට ප්රතිචාර ලෙස, ෆේස්බුක් තව තවත් පුද්ගලිකත්ව සිටුවම් එකතු වී "50 සැකසුම් සහ පෞද්ගලිකත්ව විකල්ප 170 කට වඩා. " විය. කෙසේ වෙතත්, බොහෝ පරිශීලකයන් නව පුද්ගලිකත්ව සිටුවම් ද අවුල් සහගත වනා අතර ෆේස්බුක් හි, පොදු තොරතුරු ප්රමාණය වැඩි කිරීම ඉලක්ක වූ බවට පැමිණිලි කර ඇත. ෆේස්බුක් කළමනාකරණය ප්රතිචාර දැක්වුයේ, “සෑම විටකම නිවැරදි පාලනය ලබා දීම තුල හුවමාරු කරගැනීමක් සහ සරළ උපාංග ලබා දීම පුළුල් හා මොට”බවයි. [19] එයින් පෙන්නේන්නේ පරිශීලකයන් සමහර විට පුද්ගලිකත්ව සිටුවම් කිරීමට එතරම් අවධානයක් යොමු නොවන අතර, විවාදාත්මකව තම තොරතුරු , එය පුද්ගලික බවට පත් කිරීමට හැකි වුවත් ප්රසිද්ධ කිරීමට ඉඩ සලසන බවයි. අධ්යයන පරිශීලකයන් ඇත්තටම "ඔවුන් තෙවන පාර්ශව යෙදුම් වලට දෙන අවසර ." පිලිබඳ පුංචි අවධානයක් යොමු කරන බව පෙන්වා දී ඇත [17]

බොහෝ පරිශීලකයින් ඔවුන් පුද්ගලිකත්ව සැකසීම් වෙනස් කළ හැකි අතර ඔවුන් වෙනස් නොකළහොත් , ඔවුන්ගේ තොරතුරු මහජනතාව සඳහා විවෘත වන බව දන්නේ නැත. ෆේස්බුක් පුද්ගලිකත්ව සිටුවම් වලට ඉහළ දකුණු කෙළවරේ ගිණුම යටතේ මෙනුව පතන හරහා ප්රවේශ විය හැකිය. එහි පරිශීලකයන්ට ඔවුන්ගේ පැතිකඩ බැලීම හැකි අතර ඔවුන්ගේ පැතිකඩ මත ප්රදර්ශනය කළ හැකි තොරතුරු වෙනස් කළ හැක. [10] බොහෝ අවස්ථා වලදී පැතිකඩයන් විවෘත "මගේ සියලු ජාලය හා මිතුරන්” හෝ "මගේ සියලු යාළුවෝ” වේ. එසේම, උපන් දිනය , ආගමික අදහස් , හා සබඳතා තත්ත්වය එවැනි ලෙස පරිශීලක පැතිකඩ මත පෙන්වන තොරතුරු පුද්ගලිකත්ව සැකසුම් හරහා ඉවත් කළ හැකිය. [24] පරිශීලක 13 යටතේ වයස අවුරුදු නම් ඔවුන්ට ෆේස්බුක් හෝ MySpace ගිණුමක් කිරීමට නොහැකිය, කෙසේ වෙතත්, මෙය නියාමනය නොවේ.  [8]

සකර්බර්ග් , ෆේස්බුක් ප්රධාන විධායක නිලධාරී , කළමනාකරණ කණ්ඩායම සහ අන් අය සාමාන්යයෙන් පරිශීලක කනස්සල්ලට යම් ආකාරයකින් ප්රතිචාර දැක්වුවද, ඔවුන් අඩු පෞද්ගලිකත්වය දෙසට නැඹුරුව ගැන unapologetic වී ඇත. ඔවුන් දිගින් දිගටම " දත්මැදීමේ සහ අපගේ පද්ධතිය වත්මන් සමාජ සම්මතයන් මොනවාද පිළිබිඹු කිරීමට දේ යාවත්කාලීන කළ යුතු බව ප්රකාශ කර ඇත. ඔවුන් ප්රකාශ කර ඇත්තේ දිගින් දිගටම කල යුත්තේ, “නව්‍යකරණය සහ අපගේ පද්ධතිය වත්මන් සමාජ සම්මතයන් මොනවාද පිළිබිඹු කිරීමට යාවත්කාලීන කිරීම කළ යුතු ය” ඔවුන්ගේ ප්රකාශ යෝජනා කරන්නේ අන්තර්ජාලය වඩාත් විවෘත, පොදු අවකාශය බවට පත් වෙමින් තිබෙන බව, සහ ෆේස්බුක් පුද්ගලිකත්ව සිටුවම් වෙනස් මෙය පිළිබිඹු කරනා බවයි. කෙසේ වෙතත්, සකර්බර්ග් , පුවත් සංග්රහය ආරම්භක නිකුතුවේ දී,” නව ලක්ෂන කුමක් ද යන්න පැහැදිලි කිරීමෙන් නරක රැකියාවක් කල බව සහ ඔබට ඔවුන්ව පාලනය ලබා දීමෙන් ඊටත් වඩා නරක රැකියාවක් කළා” යන්න පිළිගත්තේය. [13]

ෆේස්බුක් පුද්ගලිකත්ව සිටුවම් වලට ඥාණයක් ඇති අතර කාලය මත දිගටම වෙනස් වේ. සකර්බර්ග් විශ්වාස කරන්නේ,“පෞද්ගලිකත්වයේ වයස අවසන් වන අතර ඔහු පළමු සමාජ ජාල වෙබ් අඩවියේ සම කතෘත්වයේ සිට සම්මතයන් සැලකිය යුතු ලෙස පරිනාමය වී ඇත" යි. [25] මීට අමතරව, ෆේස්බුක් ගිනි යටතේ ඇත්තේ,අන්තර්ජාල භාවිතය පිළිබඳ වාර්තාවක් තබා ගැනීම සඳහා පරිශීලකයන් සමාජ මාධ්ය වෙබ් අඩවිය වෙත ලොගින් වී තිබේද නැති ද යන්නටයි. පරිශීලකයෙක් පිටුවේ ' අනුග්රහ ' ක්ෂේත්රය යටතේ පුද්ගලිකකරණය වූ දැන්වීම් දැනිය හැක." ඔබ , ' මනාප' බොත්තමක් වැනි ෆේස්බුක් ප්ලග් - දී ඇති අඩවියක් සංචාරය කරන සෑම අවස්ථාවකදීම, සමාගම විසින් දිනය, කාලය, URL, සහ ඔබේ IP ලිපිනය වැනි දත්ත ප්රවිෂ්ට කර ගැනීම සඳහා, කුකී භාවිතා කරයි." [26] ෆේස්බුක් මෙම දත්ත වෙබ් අඩවියේ එකීය අත්දැකීම් වැඩි දියුණු කිරීමට උදව් කිරීමට සහ ' ද්වේෂ සහගත ' ක්රියාකාරකම් වලට එරෙහිව ආරක්ෂා කිරීම සඳහා භාවිතා කරයි කියා සිටියි. ෆේස්බුක් භාවිතා කරන තවත් පෞද්ගලිකත්ව ප්රශ්නයකි නව මුහුණු පිළිගැනීමක් මෘදුකාංගය. මෙම ලක්ෂණය භාවිතා කරන්නේ තම මුහුණේ ලක්ෂණ මත පදනම් වූ සැකිල්ල සංවර්ධනය විසින් tagged බව ඡායාරූප හඳුනා ගැනීමට මෘදුකාංගයකි.

Rotenberg ප්රකාශය සමානව ෆේස්බුක් භාවිතා කරන්නන් , තම තොරතුරු මහජනයට ගොස් ඇති ආකාරය හෝ ඇයි ද යන්න පැහැදිලි නොවේ, පසුගියදා ෆෙඩරල් වෙළඳ කොමිසමේ හා වාණිජ දෙපාර්තමේන්තුව සම්බන්ධ බවට පත් වී ඇත. ෆෙඩරල් වෙළඳ කොමිසමේ පසුගියදා නිකුත් කර තිබෙන වාර්තාව කියාපාන්නේ, අන්තර්ජාල සමාගම් හා වෙනත් කර්මාන්ත ඉක්මනින් අන්තර්ජාල භාවිතා කරන්නන් සඳහා ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව වැඩි කිරීම අවශ්ය වනු ඇත.අන්තර්ජාල පරිශීලකයන් බොහෝ විට නොදැනුවත්වම තම තොරතුරු ප්රසිද්ධ කිරීම නිසා, වෙළඳ කොමිසමේ, සරල හා මහජනයාට තේරුම් ගැනීමට පහසු පෞද්ගලිකත්ව සටහන් කිරීමට අන්තර්ජාල සමාගම් ඉල්ලා සිටියි , ඒ නිසා ඉවත් වීමට මනාපය වැඩි වේ. සමහර විට මෙම නව ප්රතිපත්තිය ද ෆේස්බුක් ලෝකයේ ක්රියාත්මක කළ යුතු ය. වාණිජ දෙපාර්තමේන්තුව කියන්නේ ඇමරිකානුවන්, " පුළුල් හිඩැස් අඩංගු පෞද්ගලිකත්වය නීති විසින් අමානුෂික සේවය කර ඇති " බවයි. .[18] මන්ද, මේ පුළුල් පරතර , අනන්යතා සොරකම් හා වෙනත් අය විසින් ඔවුන්ගේ සබැඳි ක්රියාකාරකම් ලුහුබැඳීම සඳහා වැඩි අවදානමක් ඇමරිකානුවන්ට ඇත.

අන්තර්ජාල පෞද්ගලිකත්වය සහ ෆේස්බුක් දැන්වීම්[සංස්කරණය]

විශේෂයෙන්ම "හැගවීම් ප්රහාරය " ,අන් අයගේ මුරපද සොරකම් කිරීමේ වඩාත්ම ජනප්රිය ක්රමයක් වන අතර ෆේස්බුක් නීති විරෝධී කටයුතු ඉතා වල් වේ. ඔවුන් ඔවුන්ගේ පිවිසුම් තොරතුරු ඉල්ලා ෆේස්බුක් භාවිතා කරන්නන් පිටුවක් මතට මත ගොඩබැසීමට ඉඩ ලබා දේ. හා ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික තොරතුරු ඒ ආකාරයෙන් සොරකම් කර ඇත. 2010 අප්රේල් 22 වැනිදා ප්රකාශයට පත් කරන ලද PC වර්ල්ඩ් ව්යාපාරික මධ්යස්ථානය සිට ප්රවෘත්ති වලට අනුව, Kirllos නම් හැකර් අහෝසි නීති විරෝධී ලෙස ෆේස්බුක් හැඳුනුම් පත් මිලියන 1.5 ක් සොරකම් කර ෆේස්බුක් දැන්වීම් භාවිතා කරමින් අනාගත ගනුදෙනුකරුවන් ආකර්ෂණය කර ගැනීම සඳහා අවශ්ය කරන සමහර ව්යාපාර සමාගම් වලට විකුණා ඇති බව අපට දැනගත හැක. ඔවුන්ගේ නීතිවිරෝධී ප්රවේශය ඔවුන් භාවිතා කරන්නන්ගේ මිතුරන්ට දැන්වීම් යැවීමට හැකර් ගෙන් මිල දී ගෙන තිබූ ගිණුම් භාවිතා බව ය. මිතුරන් වෙළඳ දැන්වීම් දකින විට, ඔවුන් පිළිබඳ මතය " ඔවුන් එය මෙම සබැඳිය වෙත යන්න ඔවුන්ට පවසා ඇති මිතුරා විශ්වාස කරන නිසා මිනිසුන් එය අනුගමනය කරනු ඇති" නිසා තාක්ෂණික අධ්යාපන අධ්යක්ෂ රැන්ඩි ඒබ්රහම් පවසයි. [19] ඔවුන්ගේ මිතුරන්ගේ දැන්වීම් විශ්වාස හෝ අනුගමනය කළ ෆේස්බුක් ජනගහනයෙන් 2,2232 % කි.[20] ප්රතිශතය කුඩා වුවත් , ෆේස්බුක් සමස්ත පරිශීලකයන් ප්‍රමාණය ලොව පුරා මිලියන 400 කට වඩා වැඩි වේ. ෆේස්බුක් මත ඇති දැන්වීම් වල බලපෑම අති විශාල සහ පැහැදිලිය. හුදෙක් ෆේස්බුක් දැන්වීම් පල කරන ඇලන්ගේ යන බ්ලොගයට අනුව, ඔහු දින 4 , $ 300 වැඩියෙන් උපයා ගති. එනම් ඔහු එය තුලට දමන සෑම $ 1 සඳහා $ 3 උපයා ගත හැකි බවයි.[21] ෆේස්බුක් භාවිතා කරන්නන්ගේ පිවිසුම් තොරතුරු සොරකම් කිරීමට හැකර්ට අති විශාල ලාභයක් ලැබේ. සහ භාවිත කරන්නන්ගේ මිතුරන්ට ෆේස්බුක් දැන්වීම් යවන්නට අනවසරයෙන් ගිණුම් මිලදී ගැනීමට අවශ්ය කරන ව්යාපාරික පුද්ගලයින් වේ.

Spokeo[සංස්කරණය]

Spokeo දත්ත ඒකරාශි හරහා සම්පාදන ප්රතිඵල සමග " මිනිසුන් සම්බන්ධ " සෙවීම් ඇන්ජින් වේ.මෙම වෙබ් අඩවියේ වයස, සම්බන්ධතා තත්ත්වය , ඇස්තමේන්තුගත පෞද්ගලික ධනය, පවුලේ සාමාජිකයන් හා තනි තනි මිනිසුන් නිවසේ ලිපිනය ලෙස වැනි තොරතුරු මෙම ගොනුවේ අඩංගුය.මෙම තොරතුරු අන්තර්ජාලය මත මේ වන විටත් ඇති දේ මගින් සම්පාදනය කර හෝ වෙනත් මහජන වාර්තා  කරයි, නමුත් වෙබ් අඩවිය නිරවද්යතාව සහතික විය නොහැක.

Spokeo සංවිධානය සාධාරණ ණය වාර්තා පනත උල්ලංඝනය කලා කියා සිටින ජනතාව සමඟ විභව පන්ති ක්රියා නඩු වලට මුහුණ පා සිටී. 2010 සැප්තැම්බර් මස දී, ජෙනිෆර් පර්සෙල් ඇගේ මෙම FCRA පෞද්ගලික තොරතුරු Spokeo සංවිධානය මඟින් උල්ලංඝනය වූ බව වාර්තා සඳහන් කරයි.ඇගේ නඩුව විභාග වෙමින් පවතී. 2010 දී ,තෝමස් රොබින්ස් ප්රකාශ කලේ වෙබ් අඩවිය මත පළවූ ඔහුගේ පෞද්ගලික තොරතුරු නිරවද්ය නොවන බව වන අතර ඔහුට එය සංස්කරණය කිරීමට නොහැකි විය.වෙබ් අඩවියෙන් ඍජුව ඔහුට සැබෑ හානියක් සිදුවී ඇති බව රොබින්ස් කියා නැති නිසා නඩුව ඉවත් විය.[22] 2011 පෙබරවාරි මස 15 වැනි දින ,මෙම අවස්ථාවේ රොබින්ස්, Spokeo මගින් ඔහුට " සමීපස්ථ හා ඉදිරියට සිදු වන" හානියක් සිදුවී ඇති බව පවසමින් තවත් නඩුවක් පැවරීය. [23]

Twitter[සංස්කරණය]

2011 ජනවාරි මාසයේ දී, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ රජය Twitter සමාජ ජාල වෙබ් අඩවියට විකිලීක්ස් නඩු සම්බන්ධ යම් යම් ග්රාහකයන් අවට අදාළ තොරතුරු හෙළි කිරීමට බල කිරීම සඳහා උසාවි නියෝගයක් ලබා ගත්හ. එය පරිශීලකයාගේ පලමු සංශෝධන හිමිකම් සමඟ කටයුතු කිරීමක් නිසා මෙම නඩුවේ ප්රතිඵලය ප්රශ්ණාර්ථයකි. Twitter උසාවි නියෝගය ආපසු හැරවීමට තැත් කල අතර උසාවි නියෝගයකින් අන්තර්ජාල පරිශීලකයින්ගේ ව්යවස්ථාමය අයිතීන්  සම්මුතිකාමී කිරීමට පෙර ඔවුන්ට දැනුම් දීමක් සහ අවස්ථාවක් ලබා දිය යුතුය යන අදහස ඉස්මතු කළහ.[24]

Twitter හි රහස්යතා ප්රතිපත්තිය ප්‍රකාශ කලේ,ඔවුන්ගේ විවිධ වෙබ් අඩවි , මෘදුකාංග, කෙටි පණිවුඩ , සේවා, ඒපීඅයි , සහ වෙනත් තෙවන පාර්ශව හරහා තොරතුරු එකතු කල බවයි. පරිශීලකයන් Twitter සේවය භාවිතා කරන විට ඔවුන් තොරතුරු රැස් කිරීම, ස්ථාන මාරු කිරීම, ගබඩා කිරීම, හැසිරවීම , අනාවරණය අතර, ඒවායේ වෙනත් භාවිත සඳහා එකඟ විය යුතුය. Twitter ගිණුමක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා, එක අයෙක් පරිශීලක නාමය, මුරපදය, හා ඊ-මේල් ලිපිනය ලබා දිය යුතුය. එක් පැතිකඩකට එකතු කරන වෙනත් ඕනෑම තොරතුරු සම්පූර්ණයෙන්ම ස්වේච්ඡා වේ.[25] Twitter’s servers automatically record data such as your IP ලිපිනය, බ්රවුසර වර්ගය, සඳහන් වසම ,සංචාරය කල පිටු, ඔබගේ ජංගම වාහක උපාංගය සහ යෙදුම් හැඳුනුම්පත් , සහ සෙවුම් පද වැනි දත්ත Twitter සර්වර ස්වයංක්රීයව වාර්තා තබා ගනී.පූර්ණ පරිශීලක නාමය හෝ IP ලිපිනය වැනි ඕනෑම සාමාන්ය ගිණුමක් හඳුනා ගැනීම් ඒකක  මාස 18 කට පසු හෝ ඉවත් මකා දමනු ඇත.[26]

Twitter ජනතාවට තම අනුගාමිකයන් සමඟ තොරතුරු හුවමාරු කර ගැනීමට ඉඩ ලබා දෙයි.පෙරනිමි පෞද්ගලිකත්වය සැකසුම මාරු නොකළ ඕනෑම පණිවිඩක් මහජන වන මෙන්ම , එය ට්විටර් ගිණුම සමඟින් ඕනෑම කෙනෙකුට දැකිය හැක.ඉතා ම මෑත, twitter පණිවිඩ 20 මහජන කාල සටහනක පල කර ඇත.[27] ඔවුන්ගේ ඔවුන්ගේ පුද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ට්විටර් උපරිම උත්සාහ දැරූ නමුත්,පෞද්ගලික තොරතුරු බෙදා හදා ගැනීම තවමත් අනතුරුදායක විය හැක.Twitter මඟින් twitter පණිවිඩ කාන්දු වු අවස්ථා ඇත. කාන්දු වු tweets පෞද්ගලික ගිණුමෙන් ප්රකාශයට පත් කර ඇති නමුත් ප්රසිද්ධ වී ඇත. මෙය සිදු වන්නේ,කෙනෙකුගේ මිතුරෙක් twitter ගිණුමක් මඟින් ප්‍රති twitter පණිවිඩය යවන විට හෝ පිටපත් කර ඇලවීමේදී එම පුද්ගලයාගේ tweet පණිවිඩ එසේ ප්‍රසිද්ධ වේ. මෙමඟින් පෞද්ගලික තොරතුරු ප්රසිද්ධ කිරීමට හැකි අතර, සමහරවිට භයානක විය හැකි ය.[28]

පරිශීලකයන් නොදැනුවත් කමින් tweets හරහා තම තොරතුරු අනාවරණය කිරීම Twitter හි පෞද්ගලිකත්වය සම්බන්ධ තවත් ප්රශ්නයකි.සමහර පරිශීලකයින් පවා ස්ක්රියදැයි නොදන්නා ස්ථාන සේවා Twitter සමඟ අනුයුක්තව ඇත. Many users tweet about ගෙදර සිටීම හා ඔවුන්ගේ ස්ථානය ඔවුන්ගේ Twitter ගිණුම් වලට ඇමිණීම , ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික නිවසේ ලිපිනය හෙළිදරව් කිරීම වැනි දැ Twitter මඟින් සිදු කරයි. ඕනෑම වෙබ් අඩවියකින් හෝ ඕනෑම යෙදුමකින් සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රවේශ විය හැකි ලෙස,මෙම තොරතුරු අක්ෂාංශ සහ දේශාංශ ලෙස නියෝජනය වේ, [29] මෙම තොරතුරු ලබාගෙන සැම අයෙකුටම දැකිය හැකි ලෙස අන්තර්ජාලයේ පලකල වෙබ් අඩවියකට WeKnowYourHouse උදාහරණයකි. ඔවුන් ට්විටර් පරිශීලක නම් සහ පෞද්ගලික ලිපිනයන් ලබා දෙති. මෙම වෙබ් අඩවියේ හිමිකරු පවසන්නේ  ඔහු එය නිර්මාණය කලේ හරි පූර්වෝපායන්ගෙන් තොර පෞද්ගලික තොරතුරු සොයා හෙළි කිරීම කොතරම් පහසු දැයි පෙන්වීම සඳහා අනතුරු ඇඟවීමක් ලෙස බවයි.[29] ජනතාව නිවාඩුවකට යාම පිළිබඳව ද සටහන් කරනු ලබන අතර යන වේලාව සහ යන ස්ථාන ගොස් සිටින කාලය පිලිබඳ tweet පණිවිඩ නිකුත් කරති. මෙය කඩාපැනීම් සහ සොරකම් ගණනාවකට ඉඩ සලසයි..[30] ට්විටර් පරිශීලකයන්ට ඔවුන්ගේ පෞද්ගලිකත්ව සැකසීම් අක්රිය කිරීමෙන් ඔවුන්  ස්ථාන සේවා මඟහරවා ගත හැකියි.

ගුරුවරුන් සහ MySpace[සංස්කරණය]

MySpace හි ගුරුවරුන් පෞද්ගලිකත්ව ලොව පුරා රටවල් වල ආන්දෝලනයක් ඇති කර ඇත. ඔවුන්ට MySpace ගිණුමක් ඇත්තේ නම්, එය මකා දැමිය යුතු බවට ඔහියෝ පුවත් සංගමය විසින් පෙර දැනුම් දීම් කරනු ලැබ ඇත.[31]  " ගුරුවරුනි, ඔබ අන්තර්ජාලයේ පළ කරන දේවල් ගැන බලාගන්න."  Eschool පුවත්, අනතුරු අඟවයි [32] ONA ද මෙම අඩවි වලට එකතු නොවන ලෙස ගුරුවරුන්ට උපදෙස් දෙමින් සංදේශයක් පල කළහ.ගුරු බලපත්රය අහෝසිකිරීම  , පන්ති තහනම් , සහ ලිඛිත තරවටු වැනි ප්රතිවිපාක වලට මුහුණ දීමට ගුරුවරුන්ට සිදු විය හැක.

The Chronicle of Higher Education wrote අප්රේල් 27, 2007, "MySpace ඡායා රූපයක පිරිවැය පාසලේ ශික්ෂණ සහතිකයක් " ලෙස ප්‍රකාශ කරමින් Stacy Snyder පිළිබඳව ලිපියක් ලියූහ.[33] MySpace හි පල වූ බව කියන වෘත්තීය පෙනුමක් නැති,මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ තොප්පියක් සහ " මත් වු මුහුදු කොල්ලකරුවන්" යනුවෙන් ශීර්ෂ පාඨයක් සමඟ පලවූ ඇයගේ බීමත් ඡායාරූපයක් නිසා ඉගැන්වීම් උපාධිය අහිමි වු පෙනිසිල්වියාවේ Millersville සරසවියෙ හි සිසුවියකි.ආදේශකයක් ලෙස , ඇය ඉංග්රීසි උපාධිය ලබා දෙන ලදී.

වෙනත් අඩවි[සංස්කරණය]

 Sgrouples සහDiaspora වැනි අඩවි විවිධ ආකාරයේ පෞද්ගලිකත්ව ආරක්ෂා ඔවුන්ගේ ජාල වලට ඉදිරිපත් කිරීමට උත්සාහ දරා ඇත්තේ, Safe Shepherd වැනි සමාගම් අන්තර්ජාලයෙන් පෞද්ගලික තොරතුරු ඉවත් කිරීමට මෘදුකාංග නිර්මාණය කරන විටයි. [34]

අන්තර්ජාල පෞද්ගලිකත්වය සහ Blizzard Entertainment[සංස්කරණය]

2010,ජූලි 6 , Blizzard Entertainment එය පරිශීලක ගිණුම් වලට බැදී ඇති පරිශීලකයින්ගේ සැබෑ නම් ප්රදර්ශනය කරන බවට නිවේදනයක් එහි ක්‍රීඩා සංසදයේ නිකුත් කළහ.2010,ජූලි 9 ,ප්රධාන විධායක නිලධාරී සහ සහ-නිර්මාතෘ Mike Morhaime නිවේදනය කලේ සැබෑ නම් Blizzard සංසංදයේ ප්‍රදර්ශනයට බලකිරීමේ තීරණයේ ආපසු හැරීමයි.ආපසු හැරීම ග්රාහකයන්ගේ ප්‍රතිපෝෂණ වලට ප්රතිචාර ලෙස කරන ලදී.[35]

Snapchat[සංස්කරණය]

එය කුමක්ද:

Snapchat, 2011 සැප්තැම්බර් Stanford උපාධිදාරී Evan Spiegel සහ Bobby Murphy විසින් නිර්මාණය කල ජංගම දුරකථන යෙදුමකි.[36] Snapchat හි ප්රධාන ලක්ෂණය වන්නේ,snap ලෙස යොමුකළ ඡායාරූප හෝ වීඩියෝ යැවීමට තත්පර දහයකට පෙර අභිමතයක් කිරීමට පරිශීලකයින්ට ඉඩ සලසයි. [37] snap ලැබෙන පුද්ගලයන් චයාරූප හෝ වීඩියෝ තිර සටහන් ලබා ගැනීමට උත්සාහ කලේ නම් ,නියම පරිශීලකය වෙත එය තිරසටහන් කල බව සහ කා විසින්ද යනුවෙන් දැන්වීමක යවනු ලැබේ.Snapchat තුල ද “stories” නම් ,පරිශීලකයන්ට ඔවුන්ගේ ඡායාරූප "story" වෙත යැවීමට හැකි ලක්ෂණය ඇති අතර මිතුරන්ට එම කතා අතුරුදන් වන තුරු පැය විසි හතරක් තිස්සේ ඔවුන්ට ඕනෑ තරමක් නැරඹිය හැකිය.පරිශීලකයනට ඔවුන්ගේ snapchat කතා මිතුරන් ලැයිස්තුවේ ඔවුන්ගේ සියලු මිතුරන්ට බැලිය හැකි, විශේෂිත මිතුරන්ට පමණක්,හෝ snapchat ගිණුම් ඇති සියලු දෙනාට බැලිය හැකි සේ ප්‍රසිද්ධ ලෙස ද සැදීමේ හැකියාව පවතී..[38] කථා විශේෂාංගයට අමතරව,Snapchat හරහා පණිවිඩ ද යැවිය හැක.. පරිශීලකයා දැනුම් දීමක් මතුවන තුරු අතින් එම පණිවිඩය මත පවත්වමින් සුරැකුම් නොකළහොත් ඔවුන් විවෘත කිරීමෙන් පසුව පණිවුඩ අතුරුදහන් වේ.ඔවුන්ගේ පණිවිඩය දායකයන් විසින් සුරක්ෂිත කර ඇති බවට පරිශීලකයන් වෙත කිසිදු නිවේදනයක් නොයවනු ඇත, කෙසේ වෙතත්, එම පණිවිඩය තිර පිටපත් කලේ නම් නිවේදනයක් යවනු ලැබේ.[39]

Snapchat සහ වෙළඳ කොමිසම:

2014 දී, ෆෙඩරල් වෙළඳ කොමිසම "FTC" විසින් Snapchat වලට එරෙහිව චෝදනා කළේ එහි පෞද්ගලිකත්වය සහ ආරක්ෂක විධිවිධාන පරිශීලකයන් රැවටීම සඳහා ය. Snapchat ප්රධාන අභියාචනය, තත්පර එකේ සිට දහය තෙක් කල රාමුවක් තුල, ප්‍රතිග්‍රාහකයා විසින් තෝරාගත් පරිශීලකයන්ගේ ඡායාරූප සම්පූර්ණයෙන්ම අතුරුදහන් කිරීමට  එහි ඇති අලෙවි හැකියාවයි. කෙසේ වෙතත්, වෙළඳ කොමිසම මෙය ව්යාජ බව කියමින් නඩු දමා, Snapchat කූට පාරිභෝගික තොරතුරු වැළැක්වීම සඳහා ක්රියාත්මක රෙගුලාසි උල්ලංඝනය  කරන බව ප්‍රකාශ කළහ. මෙම නඩුවේ එක් අවධානයක් වන්නේ,යථාර්ථය තවදුරටත් බොහෝ පරිශීලකයින් සංජානනය වඩා"snap" හි ආයුකාලයේ යථාර්ථය තවදුරටත් බොහෝ පරිශීලකයින්ගේ සංජානනය වඩා දිගු බවයි; යෙදුමේ රහස්යතා ප්රතිපත්තිය ප්‍රකාශ කලේ යවන ලද සියළු snaps, Snapchat ම තාවකාලිකව ගබඩා කල බවයි, නමුත් snaps සදහටම මකාදමන සහ තවමත් නැවත ලබා ගැනීමට හැකියාව තිබෙන කාලය අතරතුරු පරිශීලකයන් හට කාලය ලබා දීමට නොසලකා හැරි බවයි.  එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස, පරිශීලකයින් විසින් එවන "snaps" සුරැකීමට සහ පරිශීලකයා දැනුවත් නොකර තිර පිටපත් ලබාගැනීමට යෙදුම් බොහෝ තෙවන පාර්ශවීය වැඩසටහන් මඟින් පාරිභෝගිකයින් සඳහා පහසුවෙන් නිර්මාණය කෙරිණි. [40] වෙළඳ කොමිසමේ ද Snapchat එහි පරිශීලකයන්ගෙන්, ඔවුන්ගේ කැමැත්තෙන් තොරව ස්ථානය හා සබඳතා වැනි තොරතුරු ගත් බව ප්‍රකාශ කරයි. ඔවුන්ගේ රහස්යතා ප්රතිපත්තිය ලියා නො තිබිය දී ම,Snapchat එහි ස්ථානය පිළිබඳ තොරතුරු ජංගම උපාංග වල සිට විශ්ලේෂණ සොයා ගැනීෙම් සේවා සපයන්නන් වෙත සම්ප්රේෂණය කළහ. [41] නමුත්, "Snapchat හි රහස්යතා ප්රතිපත්තිය කියා සිටියේ යෙදුම එකතු කලේ ඔබගේ ඊ-තැපැල් ලිපිනය , දුරකථන අංකය, සහ ඔබ සමඟ සම්බන්ධ කිරීම සඳහා මිතුරන් සොයා ගැනීමට ෆේස්බුක් හැදුනුම්පත් පමණක් බවයි, ඔබ , IOS පරිශීලකයෙක් හා මිතුරන් සොයා ගැනීමට ඔබේ දුරකථන අංකය ඇතුලත් කලේ නම්, Snapchat ,දැන්වීමක් හෝ කැමැත්තෙන් තොරව ඔබගේ ජංගම උපාංගයේ ලිපින පොතේ සියලු සබඳතා නම් සහ දුරකථන අංක එකතු කල බවයි." [42] Gibsonsec ආරක්ෂක කණ්ඩායමක් පැන නැගිය හැකි ඔවුන්ගේ ආරක්ෂක  ගැටළු පිලිබඳ Snapchat වෙත අනතුරු ඇඟවූ බව අනාවරණය කෙරුණි, කෙසේ වෙතත් පද්ධතිය තවත් ශක්තිමත් කිරීමට කිසිදු ක්රියා පියවරක් නොගන්නා ලදී. 2014 මුල දී,යෙදුම් වල පවතින පෞද්ගලිකත්වය මතභේදයට එක් වෙමින්, මිලියන 4.6 පරිශීලක දුරකතන අංක සහ අදාල පරිශීලක නාම ප්රසිද්ධියේ කාන්දු කරන ලදී. [43] අවසානයේ, වෙළඳ කොමිසමේ ප්රකාශ කරන්නේ, ලියාපදිංචි කිරීමේ ක්රියාවලිය තුළ දුරකතන අංකය සත්යාපනය නොඉල්ලීම නිසා Snapchat, එහි " මිතුරන් සෙවීම " ලක්ෂණය ආරක්ෂා කිරීමට අසමත් වූ බවයි.පරිශීලකයන්ට ඔවුන් තෝරා ගත් ඕනෑම කෙනෙකු අනුකරණය කිරීමට හැකියාව ලබා දී, පරිශීලකයන්ට ඔවුන්ගේ හැර වෙනත් ගිණුම් ගණනාවක ලියාපදිංචි විය හැකිය. [44] ඔවුන්ගේ නොමනා හැසිරීම සහ "ඡායාරූප සමග සන්නිවේදනය කිරීමට කඩිනම් හා විනෝද මාර්ගය" වීම සඳහා අරමුණ වෙනස් කිරීම නිසා පරිශීලයන් දනුවත් කිරීමට සමාව ප්රසිද්ධ සමාව අයදීමේ ප්රකාශයක් නිකුත් කිරීමට Snapchat වෙත සිදු විය. [45]

ශාස්ත්රීය කටයුතු[සංස්කරණය]

තාක්ෂණය අපගේ වත්මන් සමාජය තුළ නැගී එන බැවින් අන්තර්ජාල පරිශීලක පෞද්ගලිකත්වය හා පෞද්ගලික - තොරතුරු හුවමාරු හැසිරීම පිලිබඳ තීරනාත්මක ප්රශ්නය තරයේ පර්යේෂණයට ලක් විය.[citation needed] අන්තර්ජාල පුද්ගලිකත්වය උල්ලංඝනය කිරීම් පිළිබඳ ගෝලීය තර්ජනය ගැන දැනුවත් කිරීම හා අන්තර්ජාල පෞද්ගලිකත්ව රෙගුලාසි ව්යාප්ත කිරීම කඩිනම් කළ යුතුය, විශේෂයෙන් ම සමාජ ජාල වෙබ් අඩවි මතයි. දැනට, අධ්යයන පෙන්වා දී ඇත්තේ,අන්තර්ජාල පෞද්ගලිකත්වය සැලකීමේදී, ඔවුන්ගේ ආකල්ප කියා පාන ප්‍රධානතම අංගය පෞද්ගලිකත්වය බව විශ්වාස කිරීමට ජනතාවට අයිතියක් ඇති බවයි.[46]

ෆේස්බුක් මිතුරන් අධ්යයනය[සංස්කරණය]

ඇලන් මිස්ලෝවේ සහ ඔහුගේ සමකාලීනයන් විසින් Northeastern විශ්ව විද්‍යාලයේ,ඔවුන්ගේ මිතුරු ලැයිස්තුව දෙස බලා ෆේස්බුක් පරිශීලක පෞද්ගලික ගුණාංග උත්සාහ කර සොයා ගත් ඇල්ගොරිතමයන් නිර්මිත, මෘදුකාංග පද්ධති සඳහා මැක්ස් ප්ලාන්ක් ආයතනයේ අධ්යයනයක් සිදු කරන ලදී.ඔවුන් අවධානය යොමු කල තොරතුරු වන්නේ, උසස් පාසල හා විශ්ව විද්යාලය, ප්‍රධාන උපන් නගරය, උපාධිය ලබා ගත වසර සහ ශිෂ්‍යයකු ජීවත් වීමට ඉඩ ඇති තාවකාලික නිවහන් වැනි දෑ ය.මෙම අධ්යයනය හෙළි කලේ ඔවුන්ගේ මිතුරන්ගේ ලැයිස්තුව ප්‍රසිද්ධ බවට වෙනස් කිරීමට කල්පනා කලේ ජනතාවගෙන් 5% පමණක් බවයි. For අනෙකුත් පරිශීලකයන් , 58% ක් උගත් විශ්ව විද්යාල ප්රදර්ශනය කළහ,  42% රැකියාව හෙළි කළහ, 35% කැමැත්ත අනාවරණය කළහ සහ 19% ප්රේක්ෂකයන්ට ඔවුන් සිටින ස්ථානය පිලිබඳ පොදු ප්රවේශ ලබා දුන්හ. ෆේස්බුක් මිතුරන් හා ඔවුන් ඉගෙනුම ලැබූ විශ්ව විද්යාල සහසම්බන්ධය නිසා, ඔවුන්ගේ ෆේස්බුක් මිතුරන් ලයිස්තුව මත පදනම් වී පරිශීලක සිටින්නේ කොහේද යන්න සොයා ගැනීම පහසු විය. මෙම කරුණ ඔවුන්ගේ ප්රේක්ෂක යන් ඉලක්ක කරන දැන්වීම්කරුවන් වෙත ඉතා ප්රයෝජනවත් වී ඇති නමුත් ෆේස්බුක් ගිණුම් සමග සියලු අයගේ පුද්ගලිකත්වය සඳහා ද විශාල අවදානමකි.[47]

ෆේස්බුක් සමබන්ධ ගැටලු කිහිපයක් ඇතිවන්නේ පෞද්ගලිකත්වය සැලකිල්ල හේතුවෙනි.  ෆේස්බුක් සහ අන්තර්ජාල පෞද්ගලිකත්වය නම් ලිපියක්: ආකල්ප, හැසිරීම් , සහ අනපේක්ෂිත ප්රතිවිපාක , ෆේස්බුක් පරිශීලකයන්ගේ පෞද්ගලිකත්ව ගැටලු පිලිබඳ දැනුවත්භාවය විමර්ශනය කරයි. මෙම අධ්‍යනය පෙන්වා දෙන්නේ ෆේස්බුක් භාවිතා කිරීමේ සන්තෝෂය,පෞද්ගලිකත්වය සඳහා ඇති ප්‍රත්‍යක්ෂ තර්ජන බරපතල කිරීමට නැඹුරු වේ. පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා වඩාත් පොදු මූලෝපායක් වන්නේ  – පැතිකඩ දෘශ්‍යතාවය අඩු කිරීම මගින් මිතුරන් ප්රවේශය සීමා කිරීම වන අතර – තව ද එය ඉතා දුර්වල යාන්ත්රණයකි;එය පුද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා කිරීමේ විධිමත් ප්රවේශයකට වඩා,වඩාත් ඉක්මන් විසඳුමක් වේ.  [48] මෙම අධ්‍යනය යෝජනා කරන්නේ,ෆේස්බුක් පෞද්ගලිකත්වය ගැන තවත් දුරටත් අධ්යාපන, ෆේස්බුක් පරිශීලක ජනගහනයේ බහුතරය සඳහා ප්රයෝජනවත් විය හැකි බවයි.

අධ්යයනය ඉදිරිපත් කරන ඉදිරිදර්ශනය වන්නේ,බොහෝ පරිශීලයින් තේරුම් නොගන්නා කරුණක් වන්නේ,ඔවුන්ගේ දත්ත ප්රවේශය සීමා කිරීම , ඔවුන් සපයන දත්ත ප්රමාණය,ගුණාත්මක බව හා අඛන්ඩබව බව මගින් ඇති කරන අවදානම කෙරෙහි ප්රමාණවත් තරම් ප්රතිඵලයක් දක්වන්නේ නැති බවයි.අපගේ අධ්යයනය වාර්තා කරන්නේ ෆේස්බුක් පරිශීලකයින් හුරුව සහ පුද්ගලිකත්ව සැකසුම් භාවිතය,ඔවුන් අනෙක් පුගලයන් මඟින් අසා ඇති සහ කොහෙත්ම නොදන්නා පුද්ගලයන් තවමත් "මිතුරන්" ලෙස පිළිගනිති සහ , එම නිසා , බොහෝ දෙනාට සම්පූර්ණ නම් , උපන්දින , ගම්බිම් , හා බොහෝ පින්තූර වැනි උඩුගත කල තොරතුරු වලට විවුර්ත ලෙස ප්‍රවේශ විය හැකි ඉතා විශාල "මිතුරු" කණ්ඩායම් ඇත[48] මෙම අධ්යයනය යෝජනා කරන්නේ, පුද්ගලිකත්ව සිටුවම් විෂය තුල සමාජ ජාල පෞද්ගලිකත්වය හුදෙක් නොපවතිනා නමුත් පෞද්ගලිකත්ව පාලනය බොහෝ දුරට පරිශීලකගේ  වගකීමක් බවයි.විස්තර විචාරකයින් සටහන් කරන්නේ,අන්තර්ජාල සමාජ ජාල පෞද්ගලිකත්වය පිළිබඳ න්යාය කෙරෙහි මූලික අභියෝගයක් ලෙස එහි පාලනය මතුකරන බවයි. ඩිගිටල් තාක්ෂණයේ නොමැති  "මානව මතකයේ සාපේක්ෂ අනිත්‍යතාව" නිසා මත භේද පැන නැගුනු අතර අතහැර දැමීමට හෝ දත්ත කැණීමට හැක.[49] සියලු පෞද්ගලිකත්ව උත්සුකයන් හා  ගැටළු පිලිබඳ නොදන්නා පරිශීලකයින් සඳහා,ෆේස්බුක් මත ඇතැම් වර්ගවල තොරතුරු අනාවරණය නොකිරීමේ ආරක්ෂාව පිළිබඳ වැඩිදුර අධ්යාපනය ඉතා ඉහලින් රෙකමදාරු කරනු ලැබේ.

ආශ්රිත[සංස්කරණය]

  1. Tracy Mitrano. (2006, November, December).
  2. Retrieved from: http://abcnews.go.com/Technology/smartphone-apps-tracking-keeping-tabs-past-lovers-people/story?id=13022144
  3. EPIC – In re Facebook. (n.d.
  4. "Overview of the Privacy Act of 1974". justice.gov.
  5. Harris, Wil.
  6. Balachander Krishnamurthy, Konstantin Naryshkin, Craig Wills, "Privacy leakage vs.
  7. Balachander Krishnamurthy and Craig Wills, "On the Leakage of Personally Identifiable Information Via Online Social Networks," Proceedings of ACM SIGCOMM Workshop on Online Social Networks, August 2009.
  8. 8.0 8.1 Facebook’s Privacy Policy. (2010).
  9. Richard Lardner. (2010, March 16).
  10. Taghi, Hasti. (2011, February 10).
  11. Halverstadt, Lisa. (2009, March 12).
  12. Pearlman, Jonathan. "Lord Justice Leveson calls for new laws to curb 'mob rule' on the internet". telegraph.co.uk. Daily Telegraph.
  13. 13.0 13.1 http://cb.hbsp.harvard.edu/cb/web/he/product_view.seam?
  14. Electronic Privacy Information Center, Initials. (2011, January 18).
  15. Retrieved from http://www.foxnews.com/scitech/2011/02/24/facebook-quashes-hot-new-stalker-app/
  16. Herrman, John (2012-01-01). "Removing Yourself From the Internet". Popular Mechanics. 189 (1): 77. {{cite journal}}: |access-date= requires |url= (help)
  17. "Study Says Facebook Privacy Concerns Are on the Rise - Is It Accurate?". Mashable. 4 May 2012.
  18. American Civil Liberties Union. (2010, December 16).
  19. Mcmillan, Robert (22 Apr 2010). "1.5 Million Stolen Facebook IDs up for Sale". PC World Business Center.
  20. Damon, Cody (9 Mar 2011). "Do Facebook Friends Influence Advertising?". Socialmediatoday.
  21. "Profiting with Facebook Ads." සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2016-03-30 at the Wayback Machine affiliate confession.
  22. Baynes, T. (2011, February 24).
  23. Davis, W. (2011, February 17).
  24. (1/8/11) Government Requests For Twitter Users’ Personal Information Raises Serious Constitutional Concerns.
  25. "Twitter Privacy policy" Twitter, effective June 23, 2011, Retrieved 02/13/2012.
  26. "Twitter Privacy Policy" Twitter, effective June 23, 2011, retrieved February 13, 2012. retrieved from www.twitter.com/privacy
  27. Mao, H., Shuai, X., & Kapadia, Apu. (2011).
  28. Meeder, B., Tam, J., Kelley, P.,G., & Cranor, L., F. (2010).
  29. 29.0 29.1 Mark Prigg. (2012).
  30. Mao, H., Shuai, X., & Kapadia, Apu. (2011).
  31. "Learning Curve". Blogs.sun.com. January 19, 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2011-11-25. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  32. Related Top News – Teachers warned about MySpace profiles සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2007-12-24 at the Wayback Machine වේබැක් මැශින් මගින් Archived මාර්තු 8, 2012
  33. Read, Brock (2007-04-27). "Wired Campus: A MySpace Photo Costs a Student a Teaching Certificate –". Chronicle.com. සම්ප්‍රවේශය 2011-11-25.
  34. Matt Miller (8 November 2012). "Privacy Isn't Dead With Millennials, It's Thriving". Forbes.
  35. World of Warcraft forum post, Blizzard announces reversal of its decision to force real names to appear on its forums
  36. Young, Danielle.
  37. Buchanan, Matt.
  38. Young, Danielle.
  39. Hasty, Jen.
  40. “Snapchat Settles FTC Charges That Promises of Disappearing Messages Were False.”
  41. Young, Danielle.
  42. Burnham, Kristin. "5 Ways Snapchat Violated Your Privacy, Security - InformationWeek."
  43. Osborne, Charlie.
  44. “Snapchat Settles FTC Charges That Promises of Disappearing Messages Were False.”
  45. Paul, Ian.
  46. Yao,M.Z., &Zhang, J. (2008).
  47. Erik Hayden. (2010, March 11).
  48. 48.0 48.1 Debatin, B., Horn, A., Hughes, B., & Lovejoy, J. (2009).
  49. Newell, B. (2011).