රුවන්ඩාවේ පරිපාලන අංශ
බටහිර යටත් විජිතකරණයට පෙර, රුවන්ඩා රාජ්‍ය පද්ධතියට දේශපාලන බහුත්වවාදයේ සහ බලය බෙදා ගැනීමේ අර්ධ ක්‍රමයක් තිබුණි.[1] දැඩි ධුරාවලියක් පැවතියද, පූර්ව යටත් විජිත ක්‍රමය "මධ්‍යගත බලය සහ විමධ්‍යගත ස්වයං පාලන ඒකක" ස්ථාපිත ඒකාබද්ධ පද්ධතියක් සාක්ෂාත් කර ගන්නා ලදී. රාජාණ්ඩුව යටතේ තේරී පත් වූ ප්‍රධානියා දිස්ත්‍රික්ක කිහිපයකට බෙදී තිබූ පළාතක් පාලනය කළේය. ප්‍රධානියා විසින් පත් කරන ලද තවත් නිලධාරීන් දෙදෙනෙක් දිස්ත්‍රික්ක පාලනය කළහ. එක් නිලධාරියෙකුට ඉඩම කෙරෙහි බලය පවරා ඇති අතර අනෙක් නිලධාරියා ගවයන් අධීක්ෂණය කළේය. රජු (මාවාමි) පළාත්, දිස්ත්‍රික්ක, කඳුකර සහ අසල්වැසි පද්ධතියක් හරහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය.[2] 2003 වන විට, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් රුවන්ඩාව පළාත් (ඉන්ටාරා), දිස්ත්‍රික්ක (යුටුරෙරෙ), නගර, මහ නගර සභා, නගර, අංශ (ඉමිරේන්ජ්), සෛල (උතුගාරි) සහ ගම් (ඉමිදුගුඩු) ලෙස බෙදා ඇත; විශාල බෙදීම් සහ ඒවායේ දේශසීමා පාර්ලිමේන්තුව විසින් ස්ථාපිත කර ඇත.[3] 2006 ජනවාරි මාසයේදී රුවන්ඩාව ප්‍රතිසංවිධානය කරන ලද අතර එමඟින් පළාත් දොළහක් ඒකාබද්ධ කර පහක් නිර්මාණය කරන ලද අතර දිස්ත්‍රික්ක 106 ක් තිහකට ඒකාබද්ධ කරන ලදී.[4] 2006 දී අඳින ලද වර්තමාන දේශසීමා බලය විමධ්‍යගත කිරීම සහ පැරණි ක්‍රමය සහ ජන සංහාරය සමඟ ඇති සම්බන්ධකම් ඉවත් කිරීම අරමුණු කර ගෙන ඇත. විශාලතම නගර හා සම්බන්ධ පළාත් දොළහක පෙර ව්‍යුහය ප්‍රධාන වශයෙන් භූගෝල විද්‍යාව මත පදනම් වූ පළාත් පහකින් ප්‍රතිස්ථාපනය විය.[5] එනම්;
ජාතික ප්‍රතිපත්ති දිස්ත්‍රික් මට්ටමින් ක්‍රියාවට නැංවීම සහතික කිරීම සඳහා පළාත් පහ ජාතික රජය සහ ඒවායේ දිස්ත්‍රික්ක අතර අතරමැදියන් ලෙස ක්‍රියා කරයි. පළාත් පාලන අමාත්‍යාංශය විසින් සකස් කරන ලද රුවන්ඩා විමධ්‍යගත කිරීමේ උපාය මාර්ගික රාමුව "පළාතේ පාලන ගැටළු සම්බන්ධීකරණය කිරීම මෙන්ම අධීක්ෂණය සහ ඇගයීම" සඳහා වගකීම් පළාත් වෙත පවරයි.[6] සෑම පළාතකම ආණ්ඩුකාරවරයෙකු විසින් ප්‍රධානත්වය දරනු ලබන අතර, ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කරනු ලබන අතර සෙනෙට් සභාව විසින් අනුමත කරනු ලැබේ.[7] රාජ්‍ය සේවා සැපයීම සහ ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධීකරණය කිරීම දිස්ත්‍රික්කවල වගකීම වේ. ඒවා දිස්ත්‍රික්ක විසින් නියම කර ඇති පරිදි පොදු සේවාවන් සැපයීමේ වගකීම දරන අංශවලට බෙදා ඇත.[8] දිස්ත්‍රික්ක සහ අංශ සෘජුවම තේරී පත් වූ සභා ඇති අතර එම සභාව විසින් තෝරාගත් විධායක කමිටුවක් විසින් මෙහෙයවනු ලැබේ.[9] සෛල සහ ගම් යනු කුඩාම දේශපාලන ඒකක වන අතර, මිනිසුන් සහ අංශ අතර සම්බන්ධයක් සපයයි.[8] සියලුම වැඩිහිටි නේවාසික පුරවැසියන් ඔවුන්ගේ ප්‍රාදේශීය සෛල කවුන්සිලයේ සාමාජිකයින් වන අතර, එයින් විධායක කමිටුවක් තෝරා පත් කර ගනු ලැබේ.[9] කිගාලි නගරය පළාත් මට්ටමේ අධිකාරියක් වන අතර එය නගරය තුළ නාගරික සැලසුම් සම්බන්ධීකරණය කරයි.[6]
යොමු කිරීම්
[සංස්කරණය]- ^ OAU 2000, පිටු අංකය: 14.
- ^ Melvern 2004, පිටු අංකය: 5.
- ^ CJCR 2003, article 3.
- ^ Gwillim Law (2010-04-27). "Rwanda Districts". www.statoids.com. 21 August 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2022-10-10.
- ^ BBC News (I) 2006.
- ^ a b MINALOC 2007, පිටු අංකය: 8.
- ^ Southern Province.
- ^ a b MINALOC 2007, පිටු අංකය: 9.
- ^ a b MINALOC 2004.