රැළිත්ත (විදිලි)
විදුරොන් ලකුවෙහි[?] ලා රැළිත්ත[1](වෙසෙසින් රැළිති වෝල්තතාව) යනු දෙපැති දහර[2]ප්‍රභවයකින් ලබාගත් බල සපයුවක් තුළැ එ.ද. වෝල්තතාවේ අවසෙස් ආවර්තිතා වෙනැසියාවකි. මේ රැළිත්ත, සැරිලීමෙන් පසු දෙපැති රැළිහැඩයේ අඩාල මැඩුම නිසා වෙයි. රැළිති වෝල්තතාව හටගනුයේ සරිලුවක ප්‍රතිදානය සෙයින් හෝ එ.ද. බලය දැනැවුමෙන් හා මාරු කිරීමෙනි.
රැළිත්ත (වෙසෙසින් රැළිති දහර හෝ කැලැඹි දහර) යන්නෙන් පොහොනා-ආදාන සරිලු[3]වැනි නො-ඉදි අටව්හි ගැසි දහර පිරිබිදීම ද හැඟැවියැ හැකි.
මේ කල්-විචල්‍ය සංසිද්ධීන් මෙන් මැ, පෙරහන් හා අනෙකුදු සන් පෙරැසුම් දැලටිහි[4]ඇතැම් පන්තිවලැ පැනැ නඟිනා නිතැරියා වසම් රැළිත්තක් වෙයි. මෙ විටෙහි දී ආවර්තිතා වෙනෙසියාව යනු වැඩිවන නිතැරියාවට එරෙහි වැ දැලටියේ ඇතුළත් කිරීම් අලාභයේ වෙනෙසියාවකි. වෙනෙසියාව දැඩි ලෙස ඉදි වැ ආවර්තිතා නොවියැ හැකි. මේ අරුතින් ද, රැළිත්ත සැමැනියෙන් ආනුෂංගික බලපෑමක් සේ සැලැකේ, එහි පැවැත්ම රැළිති ගණන හා අනෙකුදු සැලැසුම් (design) පරාමිතීන් හා අතර සම්මුතියකි.
රැළිත්ත අපතේ ගිය බලයක් වන අතර එ.ද. සැරියකැ[5]නොනිසි බලපෑම් රැසක් ඇති කරයි: එය සංරචක රත් කරන අතර, අවසද හා විකර කිරීම් හා ඇති කැරුමට හා දිතිත් සැරි නොනිසි සේ ක්‍රියා කැරුමට හේතු වියැ හැකි. රැළිත්ත විදුරොන් පෙරහනක් මගින් අඩු කළ හැකි අතර වෝල්තතා හසුරුවනයක් මගින් ඉවත් කළ හැකි.
වෝල්තතා රැළිත්ත
[සංස්කරණය]පෙරීම
[සංස්කරණය]
බල සැපයුවල පෙරීම
[සංස්කරණය]පොහොනාව එදිරි වැ චෝක් ආදාන පෙරහන්
[සංස්කරණය]බැර රොදයේ කාර්යයක් ලෙස
[සංස්කරණය]නෑවැල් (series) ඇහිරීමේ කාර්යයක් ලෙස
[සංස්කරණය]වෝල්තතා නියාමනය
[සංස්කරණය]රැළිති වල බලපෑම්
[සංස්කරණය]රැළිති දහර
[සංස්කරණය]නිතැරියා-වසම් රැළිත්ත
[සංස්කරණය]මේකත් බලන්නැ
[සංස්කරණය]- සරිලුව (රෙක්ටිෆයරය), රැළිති වල ප්‍රධාන මූලාශ්‍රයක් වන නො-ඉදි අටව්වකි. (a non-linear device)
- එ.ද. (DC) බල දැනැවුම් උවාරණය වන Dynamo, එහි ප්‍රතිදානයෙහි විසල් රැළිති සංරචකයක් අඩංගු වේ.
- හැඬැවීම (සන), නිතැරියා වසම් රැළිත්තෙහි සහදා (natural) ප්‍රතිචාර කාල වසම ප්‍රතිසමය(?)
සටහන්
[සංස්කරණය]- ^ කුඩා රළ : රළ + ඉත්ත > රළිත්ත > රැළිත්ත - Ripple; [Ripple - a small wave or series of waves on the surface of water, especially as caused by a slight breeze or an object dropping into it]
- ^ 1. දෙපැති දහර (දෙ.ද) - Alternating current (A.C.) ; 2. එපැති දහර (එ.ද.) - Direct current (D.C.) ; 3. සරිලුව - Rectifier ; 4. වෙනැසියාව - Variation 5. පොහොනා-ආදාන සරිලු - Capacitor-Input Rectifiers
- ^ 1. පොහොනා-ආදාන සරිලු - Capacitor-Input Rectifiers ; 2. නො-ඉදි අටව් - non-linear devices
- ^ සන් පෙරැසුම් දැලටි - Signal Processing Networks, පෙරස - process (noun)
- ^ 1. සැරිය - Circuit ; 2. අදි+තිත > අදිතිත > (පෙර සර ලොපයෙන්) දිතිත - Digit , දිතිත් - Digital (අප වැඩට ගන්නා නම්වර සැටිය - ඊලියන් ද සිල්වා) ; 3. අවසද - Noise
යොමු කිරීම්
[සංස්කරණය]
- රයිඩර්, JD, ඉලෙක්ට්‍රොනික මූලික කරුණු සහ යෙදුම්, පිට්මන් ප්‍රකාශනය, 1970.
- Millman-Halkias, Integrated Electronics, McGraw-Hill Kogakusha, 1972.
- Matthaei, Young, Jones, Microwave Filters, Impedance-Matching Networks, and Coupling Structures McGraw-Hill 1964.