යුටෝපියාව
යුටෝපියාව හෝ යුතෝපියාව (utopia හෝ eutopia) (/juːˈtoʊpiə/ yoo-TOH-pee-ə) යන්නෙන් සාමාන්‍යයෙන් විස්තර කෙරෙන්නේ එහි සාමාජිකයින් සඳහා ඉතා අවශ්‍ය හෝ ආසන්න වශයෙන් පරිපූර්ණ ගුණාංග වලින් සමන්විත පරිකල්පනීය ප්‍රජාවක් හෝ සමාජයකි.[1] එය ශ්‍රීමත් තෝමස් මෝර් විසින් නව ලෝකයේ (ප්‍රධාන වශයෙන් බටහිර ලෝකයේ) ප්‍රබන්ධ දූපත් සමාජයක් විස්තර කරන ඔහුගේ 1516 දී පළ වූ Utopia පොත සඳහා නිර්මාණය කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, එමගින් චේතනාන්විත ප්‍රජාවක් (සිතාමතාම කණ්ඩායම් හැඟීමෙන් කටයුතු කරන සමූහයක්) ද දැක්විය හැකිය. සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේදී, යුටෝපියා යන වචනය හෝ එහි විශේෂණ ස්වරූපය "කළ නොහැකි", "ලඟා කරගත නොහැකි" හෝ "මිරිඟුවක්" යනාදී අදහස් ලබාදීම සඳහා ව්‍යංගාර්ථ පදයක් ලෙස භාවිතා විය හැක.
උපකල්පිත යුතෝපියාවන් සමානාත්මතාවය මත පදනම්ව ආර්ථිකය, පරිපාලනය සහ යුක්තිය ආදී වෙනත් දේ වෙනුවෙන් අවධානය යොමු කරයි.[2] ලයිමන් ටවර් සාජන්ට් තර්ක කරන්නේ සමාජය සමජාතීය නොවන අතර ගැටුම් ඇති වන ආශාවන් ඇති බැවින් යුතෝපියාවේ ස්වභාවය සහජයෙන්ම පරස්පර විරෝධී වන අතර එබැවින් එකවර තෘප්තිමත් විය නොහැකි බවයි. උපුටා දැක්වීමට:
සමාජවාදී, ධනවාදී, රාජාණ්ඩු, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී, අරාජකවාදී, පාරිසරික, ස්ත්‍රීවාදී, පීතෘමූලික, සමානාත්මතා, ධුරාවලියේ, ජාතිවාදී, වාමාංශික, දක්ෂිණාංශික, ප්‍රතිසංස්කරණවාදී, නිදහස් ආදරය, න්‍යෂ්ටික පවුල, විස්තෘත පවුල, සමලිංගික, සමලිංගික සහ තවත් බොහෝ මනෝරාජික ඇත. [ස්වභාවිකවාදය, නිරුවත් ක්‍රිස්තියානුවන්, ...] මනෝරාජිකවාදය, මානව තත්වය වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය බව සමහරු තර්ක කරති. නමුත් වැරදි ලෙස භාවිතා කළහොත් එය භයානක වේ. යුතෝපියාවට මෙහි ආවේනික පරස්පර ස්වභාවයක් ඇත.
— ලයිමන් ටවර් සාජන්ට්, මනෝරාජිකවාදය: ඉතා කෙටි හැඳින්වීමක් (2010)[3]
යුතෝපියාවක ප්‍රතිවිරුද්ධ දෙය වන්නේ ඩිස්ටෝපියාව හෝ කැකෝටෝපියාවයි (19 වැනි ශතවර්ෂය දක්වා වැඩි වශයෙන් සාකච්ඡා නොකළ සංකල්ප සහ ඩිස්ටෝපියාව වඩාත් ජනප්‍රිය සාහිත්‍ය කාණ්ඩය බවට පත්ව ඇත).
මූලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- ^ Giroux, Henry A. (2003). "Utopian thinking under the sign of neoliberalism: Towards a critical pedagogy of educated hope" (PDF). Democracy & Nature. 9 (1). Routledge: 91–105. doi:10.1080/1085566032000074968. 2019-12-05 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2022-07-21.
- ^ Giroux, H. (2003). "Utopian thinking under the sign of neoliberalism: Towards a critical pedagogy of educated hope". Democracy & Nature. 9 (1): 91–105. doi:10.1080/1085566032000074968.
- ^ Sargent, Lyman Tower (2010). Utopianism: A very short introduction. Oxford, UK: Oxford University Press. p. 21. doi:10.1093/actrade/9780199573400.003.0002. ISBN 978-0-19-957340-0.