මැඩගස්කරයේ නිරුක්තිය
මැලගසි භාෂාවෙන්, මැඩගස්කර දූපත මඩගසිකරය ලෙස හඳුන්වන අතර එහි ජනතාව මැලගසි ලෙස හැඳින්වේ.[1][2] නමේ මූලාරම්භය අවිනිශ්චිතය,[3] සහ යුරෝපීයයන් විසින් මධ්‍යතන යුගයේ ප්‍රචාරණය කරන ලද විදේශීය විය හැකිය.[4] එය එසේ නම්, එම නම දිවයිනේ වැසියන් විසින් සම්මත කරන ලද්දේ කවදාදැයි නොදනී. සමහර ප්‍රජාවන්ට ඔවුන් වාසය කළ භූමියෙන් කොටසකට හෝ මුළුමනින් ම තමන්ගේ නම තිබුණ ද, දිවයින හැඳින්වීමට ප්‍රාදේශීය ජනතාව විසින් මඩගසිකරයට පෙර පැවති තනි මැලගසි භාෂා නාමයක් භාවිත කර නැති බව පෙනේ.[5]
එක් උපකල්පනයක් මැඩගස්කරය මැලේ යන වචනයට සම්බන්ධ කරයි, නූතන ඉන්දුනීසියාවේ මැලගසි ජනයාගේ ඔස්ට්‍රොනියානු සම්භවය ගැන සඳහන් කරයි. 1154 වර්ෂයේ සිට ආලය කරන ලද මුහම්මද් අල්-ඉද්‍රිසිගේ සිතියමක, මෙම දූපත අරාබි භාෂාවෙන් ගෙසිරා මලයි හෝ "මැලේ දූපත" ලෙස නම් කර ඇත. ග්‍රීක ජාතිකයන් විසින් හඳුන්වනු ලැබූ මලයි ගෙසිරා යන නමට මෙම නම ප්‍රතිලෝම කිරීම, දිවයිනේ නූතන නාමයේ පූර්වගාමියා ලෙස සැලකේ.[6] "මැලේ දූපත" යන නම පසුව ලතින් භාෂාවෙන් මලිචු ලෙස පරිවර්තනය කරන ලදී, එය මලයි ඉන්සියුලය හි සංක්ෂිප්ත ආකාරයකි, මධ්‍යකාලීන හියර්ෆෝර්ඩ් මාප්පා මුන්ඩි හි මැඩගස්කරයේ නම ලෙසින්.[7][6]
තවත් උපකල්පනයක් වන්නේ මැඩගස්කරය යනු සෝමාලියාවේ අගනුවර සහ මධ්‍යකාලීන ඉන්දියන් සාගරයේ වැදගත් වරායක් වන මොගඩිෂු හි දූෂිත අක්ෂර පරිවර්තනයක් බවයි. 13 වැනි සියවසේ වැනීසියානු ගවේෂකයෙකු වූ මාර්කෝ පෝලෝ ඔහුගේ මතක සටහන් වල ස්ථාන දෙක ව්‍යාකූල කිරීම නිසා මෙය සිදු වන්නට ඇත. මෙම නම පසුව යුරෝපීයයන් විසින් පුනරුද සිතියම්වල ප්‍රචලිත වන්නට ඇත.[4][5] මාර්කෝ පෝලෝ එය මැඩගස්කරය ලෙස හැඳින්වූයේ මන්දැයි පැහැදිලි කළ හැකි පළමු ලේඛනවලින් එකක් වන්නේ ජෙරොම් මෙගිසර් විසින් 1609 මැඩගස්කරය පිළිබඳ පොතක ය.[8][9] මෙම කෘතියේ ජෙරොම් මෙගිසර් විස්තර කරන්නේ මොගඩිෂු සහ අඩල් රජුන් ටැප්‍රොබේන් සහ සුමාත්‍රා යන ධනවත් දූපත් ආක්‍රමණය කිරීම සඳහා මිනිසුන් විසිපන්දහසක පමණ බලඇණියක් සමඟ මැඩගස්කරයට ගිය සිදුවීමකි. කෙසේ වෙතත්, කුණාටුවක් ඔවුන්ව මාර්ගයෙන් ඉවතට විසි කළ අතර ඔවුන් මැඩගස්කරයේ වෙරළට ගොඩ බැස, දූපත යටත් කර එහි වැසියන් සමඟ ගිවිසුමක් අත්සන් කළහ. ඔවුන් මාස අටක් රැඳී සිටි අතර දිවයිනේ විවිධ ස්ථානවල කුළුණු අටක් ඉදිකර ඇති අතර එහි ඔවුන් "මැගඩොක්සෝ" ලෙස කැටයම් කළ අතර පසුව එය දූෂණයෙන් මැඩගස්කරය බවට පත්විය[10][8][11][9] ජාන් හියුගන් වැන් ලින්ෂෝටන්, පෘතුගීසි කෘතීන් සහ සිතියම් පිටපත් කළ ලන්දේසි සංචාරකයෙක්, "මැඩගස්කරයට එහි නම ලැබී ඇත්තේ 'මැක්ඩිෂු' (මොගඩිෂු) යන නාමයෙන්" යැයි පවසමින් "ෂේක්" එය ආක්‍රමණය කළ බව පවසමින් මෙම සිදුවීම තහවුරු කළේය.[12][8]
මාලගසිකාර, නොහොත් මැඩගස්කරය යන නාමය ද ඓතිහාසික වශයෙන් සහතික කර ඇත. 1699 දී බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍ය පත්‍රිකාවක "මලගස්කරයේ" සිට අවසානයේ නිව් යෝර්ක් නගරය බවට පත්වන තැනට මගීන් අසූත් අනූත් අතර පැමිණීමක් වාර්තා වේ.[13] බ්‍රිතාන්‍ය පුවත්පතේ ද ග්‍රැෆික් හි 1882 සංස්කරණයක් "මැලගස්කරය" දිවයිනේ නම ලෙස සඳහන් කර ඇති අතර, එය නිරුක්ති විද්‍යාත්මකව මැලේ සම්භවයක් ඇති වචනයක් වන අතර එය මලක්කා යන නමට සම්බන්ධ විය හැකිය.[14] 1891 දී, සැන්සිබාරි සංචාරකයෙකු වන සාලේ බින් ඔස්මාන්, එමින් පාෂා සහන ගවේෂණයේ කොටසක් ලෙස ඔහුගේ ගමන් විස්තර කරන විට දිවයින "මලගස්කරය" ලෙස හඳුන්වයි.[15] 1905 දී චාල්ස් බාසෙට් සිය ආචාර්ය උපාධි නිබන්ධනයෙහි ලියා ඇත්තේ මලගසිකර යනු දිවයින එහි ස්වදේශිකයන් විසින් හඳුන්වනු ලබන ආකාරය බවයි, ඔවුන් අවධාරණය කළේ ඔවුන් මැඩගසි මිස මැලගසි නොවන බවයි.[16]
යොමු කිරීම්[සංස්කරණය]
- ↑ National Geographic. "Style Manual". 25 May 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 31 August 2012.
- ↑ Raveloson, Andriamiranto (25 March 2020). "Malagasy? Or is it Madagascan? Our research provides the answer". theconversation.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). 13 June 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 August 2020.
- ↑ Voarintsoa, Ny Riavo G.; Raveloson, Andriamiranto; Barimalala, Rondrotiana; Razafindratsima, Onja H. (July 2019). "'Malagasy' or 'Madagascan'? Which English term best reflects the people, the culture, and other things from Madagascar?". Scientific African (ඉංග්‍රීසි බසින්). 4: e00091. Bibcode:2019SciAf...400091V. doi:10.1016/j.sciaf.2019.e00091. S2CID 187807236.
- ↑ 4.0 4.1 Cousins (1895), pp. 11–12
- ↑ 5.0 5.1 Room (2006), p. 230
- ↑ 6.0 6.1 Clockers, Alain (2014-12-30). "Histoire des noms anciens de Madagascar : réévaluations et nouvelles hypothèses". Études Océan Indien (ප්‍රංශ බසින්) (51–52). doi:10.4000/oceanindien.1704. ISSN 0246-0092.
- ↑ Grandidier, Alfred (1885). Histoire de la géographie de Madagascar (ප්‍රංශ බසින්). Imprimerie nationale.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 The Antananarvio Annual and Madagascar Magazine (ඉංග්‍රීසි බසින්). London Missionary Society Press. 1893. 2023-06-04 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-06-04.
- ↑ 9.0 9.1 Sibree, James (1896). Madagascar Before the Conquest: The Island, the Country, and the People, with Chapters on Travel and Topography, Folk-lore, Strange Customs and Superstitions, the Animal Life of the Island, and Mission Work and Progress Among the Inhabitants (ඉංග්‍රීසි බසින්). Macmillan. 2023-06-04 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-06-04.
- ↑ Kent, Raymond K. (1967). Early Kingdoms in Madagascar and the Birth of the Sakalava Empire, 1500-1700. University of Wisconsin--Madison. p. 186. 2023-06-05 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-06-05.
- ↑ Megiser, Hieronymus (1609). Warhafftige, gründliche und aussführliche, so wol historische als chorographische Beschreibung der ... Insul Madagascar. ... Samt ... angehengtem Dictionario und Dialogis der Madagascarischen Sprach (ජර්මන් බසින්). pp. 58–60.
- ↑ Linschoten, Jan Huygen van (1885). The Voyage of John Huyghen Van Linschoten to the East Indies: From the Old English Translation of 1598. The First Book, Containing His Description of the East... (ඉංග්‍රීසි බසින්). Hakluyt society. 2023-06-04 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-06-04.
- ↑ 'America and West Indies: June 1699, 12-20', in Calendar of State Papers Colonial, America and West Indies: Volume 17, 1699 and Addenda 1621-1698, ed. Cecil Headlam (London, 1908), pp. 283-291. British History Online http://www.british-history.ac.uk/cal-state-papers/colonial/america-west-indies/vol17/pp283-291 [accessed 1 June 2023].
- ↑ W. M. C. (December 16, 1882). "The Malagasy" (PDF). The Graphic. No. 681.
- ↑ Saleh Bin Osman (August 1891). "The Story of My Life". St. Nicholas: An Illustrated Magazine for Young Folks (18): 795–8.
- ↑ Basset, Charles (1903). Madagascar et l'oeuvre du Général Galliéni (ප්‍රංශ බසින්). A. Rousseau.