භාග්‍යවත් කන්‍ය මරිය තුමිය(රෝමානු කතෝලික)
මරිය දේවධර්ම
.
බටහිර හා නැගෙනහිර පල්ලි දෙකෙහිම ජේසු තුමාගේ මුහුණට එරෙහිව කැදැල්ල ඇති මැඩෝනාගේ ළමා එලියුසා විලාසිතාවේ නිරූපකය නිරූපණය කර ඇත. [1] [2]
මාරියොලොජි යනු යේසුස්ගේ මව වන මරියාගේ දේවධර්ම අධ්‍යයනයයි. මාරියෝ විද්‍යාව විධිමත් ලෙස ඇය පිළිබඳ ඉගැන්වීම් ඇදහිල්ලේ වෙනත් කොටස් සමඟ සම්බන්ධ කරයි, එනම් යේසුස් වහන්සේ පිළිබඳ ඉගැන්වීම්, මිදීම සහ කරුණාව. ක්‍රිස්තියානි මැරියොලොජි හි අරමුණ වන්නේ ශුද්ධ ලියවිල්ල, සම්ප්‍රදාය සහ පල්ලියේ ඉගැන්වීම් මරියා පිළිබඳ සම්බන්ධ කිරීමයි. [3] [4] [5] සමාජ ඉතිහාසයේ සන්දර්භය තුළ, ක්‍රිස්තියානි ධර්මයේ ඉතිහාසය පුරාම මරියා කෙරෙහි ඇති භක්තිය සහ චින්තනය පිළිබඳ අධ්‍යයනය ලෙස මාරියෝ විද්‍යාව පුළුල් ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකිය.
රෝමානු කතෝලික මාරියෝ විද්‍යාවේ මරියාට වැඳුම් පිදුම් කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමේ සිට මාරියෝලාට්‍රි (ප්‍රතිසංස්කරණ විරෝධතා) (මාරියෝලාට්‍රි) හි වෙනත් අයගේ ප්‍රකාශයන් දක්වා ලුතරන් මේරියන් දේවධර්මය හා ඇන්ග්ලිකන් මේරියන් දේවධර්මය අතර මේරි පිළිබඳ විවිධ ක්‍රිස්තියානි අදහස් පවතී. [7] [8] දේවධර්ම ක්‍ෂේත්‍රයක් ලෙස මෑත ශතවර්ෂ වලදී මාරියා විද්‍යාවේ වඩාත්ම සැලකිය යුතු වර්ධනයන් (සහ එහි අධ්‍යයනයට කැප වූ විශේෂිත මධ්‍යස්ථාන ආරම්භ කිරීම) සිදුවී ඇත්තේ රෝමානු කතෝලික මාරියෝ විද්‍යාව තුළ ය. නැගෙනහිර ඕතඩොක්ස් සංකල්ප සහ මරියාගේ ගෞරවය විශේෂයෙන් ඉහළ ය (තියෙටෝකෝස්) වන අතර ඒවා බොහෝ දුරට වන්දනා ක්‍රමවලින් ප්‍රකාශ වී ඇතත් මධ්‍යම කේන්ද්‍රීය ඉගැන්වීම් කාර්යාලයකට යටත් නොවේ.
මාරියන් ප්‍රකාශන සැලකිය යුතු සංඛ්‍යාවක් 20 වන සියවසේදී ලියා ඇති අතර දේවධර්මවාදීන් වන රයිමොන්ඩෝ ස්පියාසි සහ ගේබ්‍රියෙල් රොස්චිනි පිළිවෙලින් ප්‍රකාශන 2500 සහ 900 ලබා ගත්හ. ජනප්‍රිය අනුගාමිකයන් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රෝමානු කතෝලික මේරියන් ව්‍යාපාර හා සංගම්වල සාමාජිකත්වය සැලකිය යුතු ලෙස වර්ධනය වී තිබේ. සාර්‍ථක හා ශෛලියේ කිතුනු වෙනස්කම් අඛණ්ඩව පවතින නමුත් මාරියා විද්‍යාවේ පැවැත්ම නිසා වඩාත් පහසුවෙන් තේරුම් ගත හැකිය. මේරිගේ පොන්ටිෆිකල් ඇකඩමිය සහ පොන්ටිෆිකල් දේවධර්ම පී Mari මාරියානම් ප්‍රධාන මාරියෝ විද්‍යා මධ්‍යස්ථාන වේ.සංවර්ධනය
431 දී එෆීසයේ පළමු කවුන්සිලය මරියාට භක්තිය විධිමත් ලෙස තියෝටොකොස් ලෙස අනුමත කළ අතර එය වඩාත් නිවැරදිව පරිවර්ථනය කළේ දෙවියන් දරන්නා යනුවෙනි. නෙස්ටෝරියානුවන් ක්‍රිස්ටෝටොකොස් යන්නට වැඩි කැමැත්තක් දැක්වූයේ “ක්‍රිස්තුස් දරන්නා” හෝ “මෙසියස්ගේ මව” යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ ඔවුන් යේසුස්ගේ දේවත්වය ප්‍රතික්ෂේප කළ නිසා නොව, පුත්‍රයා හෝ ලාංඡනය දෙවියන් වහන්සේ කාලයට පෙර සහ මරියාට පෙර සිටි බවත්, යේසුස් වහන්සේ පියාණන් වන දෙවියන් වහන්සේගෙන් දේවත්වය ලබා ගත් බවත් විශ්වාස කළ නිසාය. ඔහුගේ මවගෙන් මනුෂ්‍යත්වය, එබැවින් ඇයව “දෙවියන්ගේ මව” ලෙස හැඳින්වීම ව්‍යාකූල සහ මිථ්‍යාදෘෂ්ටික විය. කවුන්සිලයේ සිටි අනෙක් අය විශ්වාස කළේ තියෙටොකොස් පදවි නාමය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමෙන් යේසුස් දිව්‍යමය නොවන බවයි.
කන්‍යා සහ දරුවාගේ රූප සහිත අයිකන නිර්මාණය කිරීම සඳහා එපීසයේ සභාව අනුමත කළේය. කෙසේවෙතත්, මේ කාරණයට පෙර මේරි කෙරෙහි ඇති භක්තිය පුළුල්ව පැතිරී තිබූ අතර, රෝමානු කැටකොම්බවල මව සහ දරුවාගේ බිතු සිතුවම් පිළිබිඹු විය. මුල් පල්ලියේ පියවරුන් මරියා දුටුවේ ඒව එපා යැයි පැවසූ පරිදි දෙවියන් වහන්සේට “ඔව්” යැයි පැවසූ “නව ඒව” ලෙසය. පළමු කිතුනු සාන්තුවරයා සහ යේසුස්ගේ මව ලෙස මරියා සැලකුවේ දුක් විඳින මිනිස් සංහතිය සහ රජු සහ විනිශ්චයකාරයා ලෙස සැලකෙන ඇගේ පුත් යේසුස් අතර සානුකම්පිත මැදිහත්කරුවෙකු ලෙසය.
නැඟෙනහිරදී, හයවන සියවසේදී කොන්ස්ටන්ටිනෝපල් මළුවෙහි නිල අනුග්‍රහය සහ අධිරාජ්‍ය ප්‍රවර්ධනය යටතේ මරියා කෙරෙහි භක්තිය මල් හට ගත්තේය. කෙසේවෙතත්, මරියාගේ භක්තිමත් වස්තුවක් ලෙස ජනප්‍රියත්වය ආරම්භ වූයේ පස්වන සියවසේදී පමණි, ඇගේ ජීවිතයේ එළිදරව් පිටපත්, ඇගේ ධාතූන් කෙරෙහි ඇති උනන්දුව සහ ඇගේ නමට කැපවූ පළමු පල්ලි, උදාහරණයක් ලෙස එස්. මාරියා මැගියෝර් [26] 536 දී ඇගපෙටස් පාප්තුමා කොන්ස්ටන්ටිනෝපල් වෙත ගිය අවස්ථාවේ දී, තියෝටෝකෝස් වැඳුම් පිදුම් කිරීමට විරුද්ධ වීම සහ රෝමානු පල්ලිවල ඇගේ අයිකන ප්‍රදර්ශනය කිරීමට ඉඩ දීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හේතුවෙන් ඔහු රෝමයේදී මෙම ක්‍රියාවලිය මන්දගාමී බවට ලකුණක් සපයයි. [27] [අසාර්ථක සත්‍යාපනය] රෝමයේ නව මේරියන් කැපවීම් සඳහා හත්වන සියවසේ මුල් උදාහරණ වනුයේ මිථ්‍යාදෘෂ්ටික පැන්තියන් 609 දී සැන්ටා මාරියා ඇඩ් මාටියර්ස්, “ශුද්ධ වූ මරියා සහ දිවි පිදූවෝ” [28] ලෙස කැප කිරීම සහ නැවත කැපවීම ය. ට්‍රැස්ටිවර්හි සැන්ටා මාරියා ලෙස පැරණිතම රෝමානු පල්ලිවලින් එකක් වන මුල් ක්‍රිස්තියානි මාතෘකාව වන ජුලී සහ කැලික්ස්ටයි. [29] පළමුවන සර්ජියස් පාප්තුමා (687-701) විසින් පැරණිතම මේරියන් මංගල්‍යයන් රෝම පූජනීය දින දර්ශනයට හඳුන්වා දෙන ලදී.
මධ්යකාලීන යුගයේදී, කන්‍යා මරිය තුමිය "නව ඒව" ලෙස දැක්වූ භක්තිය කාන්තාවන්ගේ තත්වයට බෙහෙවින් ඉවහල් විය. ඒවගේ දියණියන් ලෙස පහත් කොට සලකනු ලැබූ කාන්තාවන් ගෞරවයට පාත්‍ර වූ හා ආනුභාව ලත් වස්තූන් ලෙස සලකනු ලැබීය. කාන්තාවකගේ ගෞරවය යන සංකල්පය සහ ඒ සඳහා ඇති නයිට්ලි භක්තිය යන සංකල්පය සමඟ මධ්යකාලීන යුධ සමයේ දියුණුව කන්‍යා මරිය තුමිය පිළිබඳ චින්තනයෙන් උපුටා ගත්වා පමණක් නොව, එයට දායක විය. [31] කන්‍යා මරිය තුමියගේ මධ්යකාලීන ගෞරවය වෙනස් වූයේ සාමාන්‍ය කාන්තාවන්, විශේෂයෙන් රදළ පැලැන්තියට පිටින් සිටින අය පහත් කොට සැලකීමෙනි. සමහර අවස්ථාවලදී ස්ත්‍රීන් නපුරේ උල්පත ලෙස සලකනු ලැබුවද, දෙවියන් වහන්සේට මැදිහත්කරු ලෙස පුරුෂයාට රැකවරණය ලබා දුන්නේ මරියාය. මධ්‍යතන යුගයේ විද්‍යාවේ දියුණුව හා කාන්තාවන් කෙරෙහි වෙනස්වන ආකල්ප එකිනෙකට සමාන්තරව පවතින අතර පොදු සන්දර්භයකින් එය වඩාත් හොඳින් වටහා ගත හැකිය.
ප්‍රතිසංස්කරණයේ සිට සමහර රෙපරමාදු භක්තිකයන් රෝමානු කතෝලිකයන්ට චෝදනා කරන්නේ මරියාට ක්‍රිස්තියානි නොවන නමස්කාරයක් හා නමස්කාරයක් වර්ධනය කර ඇති බවයි. එය මාරියානුවාදය හෝ මාරියෝලාට්‍රි ලෙස විස්තර කර ඇති අතර මරියාට අර්ධ දිව්‍යමය තත්වයක් ලබා දෙන ශුද්ධ ලියවිලි නොවන මූලධර්ම සොයාගත් බවට චෝදනා කරයි. ඔවුන් ස්වර්ගයේ රැජින, ස්වර්ගයේ සිටින අපගේ මව, ලෝක රැජින වැනි මාතෘකා වලට පහර දෙති.
ජේම්ස්ගේ අපෝක්‍රිප්පාල් ප්‍රෝටෙවැන්ජලියම් ලියූ දා සිට, මරියාගේ සංකල්පය පිළිබඳව විවිධ විශ්වාසයන් සංසරණය වී ඇති අතර, එය අවසානයේදී රෝමානු කතෝලික පල්ලියේ මූලධර්මයට හේතු විය. එය 19 වන සියවසේදී විධිමත් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලද මරියාගේ නිර්මල සංකල්පය, ඇයව මුල් පාපයෙන් නිදහස් කරයි.
රෝමානු කතෝලික හා නැගෙනහිර ඕතඩොක්ස් ඉගැන්වීම් ද මරියාගේ ජීවිතයේ අවසානය දක්වා විහිදේ. 1950 දී විධිමත් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලද මරියාගේ උපකල්පනය සහ පිළිවෙලින් දෙවියන්ගේ මවගේ ආධිපත්‍යය.