පංජාබ්
පන්ජාබ් (/pʌnˈdʒɑːb/ ⓘ;[8] පන්ජාබි: [pənˈdʒɑːb]), ඓතිහාසික වශයෙන් Panchanada හෝ Pentapotamia ලෙස හැඳින්වේ, උතුරු ඉන්දියාවේ ප්‍රාන්තයකි. ඉන්දියානු උප මහද්වීපයේ විශාල පන්ජාබ් ප්‍රදේශයේ කොටසක් වන මෙම ප්‍රාන්තය උතුරින් සහ ඊසාන දෙසින් හිමාචල් ප්‍රදේශ්, දකුණින් සහ ගිනිකොන දෙසින් හර්යානා සහ නිරිත දෙසින් රාජස්ථාන් යන ඉන්දියානු ප්‍රාන්තවලින් මායිම් වේ; නැගෙනහිරින් චන්දිගාර් සහ උතුරින් ජම්මු සහ කාශ්මීර් යන ඉන්දියානු යූනියන් ප්‍රදේශ මගින්. එය බටහිරින් පකිස්ථානයේ පළාතක් වන පන්ජාබ් සමඟ ජාත්‍යන්තර මායිමක් බෙදා ගනී.[9] ප්‍රාන්තය වර්ග කිලෝමීටර් 50,362 (වර්ග සැතපුම් 19,445) ක ප්‍රදේශයක් ආවරණය කරයි, එය ඉන්දියාවේ මුළු භූගෝලීය ප්‍රමාණයෙන් 1.53%කි,[10] එය ඉන්දියානු ප්‍රාන්ත 28 න් 19 වැනි විශාලතම ඉන්දියානු ප්‍රාන්තය බවට පත් කරයි (යුනියන් ටෙරිටරි නම් 20 වැනි විශාලතම. සලකනු ලැබේ). මිලියන 27කට අධික ජනගහනයක් සිටින පන්ජාබ් දිස්ත්‍රික්ක 23කින් සමන්විත ජනගහනය අනුව 16 වැනි විශාලතම ඉන්දියානු ප්‍රාන්තය වේ.[2] Gurmukhi අක්ෂර වලින් ලියා ඇති පන්ජාබි, ප්‍රාන්තයේ බහුලවම කතා කරන සහ නිල භාෂාව වේ.[11] ප්‍රධාන ජනවාර්ගික කණ්ඩායම වන්නේ පන්ජාබිවරුන් වන අතර, සීක් (57.7%) සහ හින්දු (38.5%) ප්‍රමුඛ ආගමික කණ්ඩායම් පිහිටුවා ඇත.[12] ප්‍රාන්ත අගනුවර චන්දිගාර්, යුනියන් ප්‍රදේශයක් වන අතර අසල්වැසි හර්යානා ප්‍රාන්තයේ අගනුවර ද වේ. ඉන්දු ගඟේ අතු ගංගා තුනක්, එනම් සට්ලෙජ්, බියස් සහ රවි, පන්ජාබ් හරහා ගලා යයි.[13]