ජාතික හැඳුනුම්පත (ශ්‍රී ලංකාව)
| ජාතික හැඳුනුම්පත | |
|---|---|
| වර්ගය | හැඳුනුම්පත |
| නිකුත් කළේ |  ශ්‍රී ලංකාව |
| මුලින්ම නිකුත් කළේ | 1972 සැප්තැම්බර් 14 2017 ඔක්තෝබර් 27 (ස්මාර්ට් කාඩ්) |
| අරමුණ | හඳුනා ගැනීම |
| වලංගුතාව | ශ්‍රී ලංකාව |
| සුදුසුකම් | ශ්‍රී ලංකා පුරවැසිභාවය, වයස අවුරුදු 15 හෝ ඊට වැඩි [1] |
| කල් ඉකුත්වීම | අ/නැ |
ජාතික හැඳුනුම්පත (කෙටියෙන් : NIC) යනු ශ්‍රී ලංකාවේ භාවිත වන හැඳුනුම්පතයි . වයස අවුරුදු පහළොව සහ ඊට වැඩි සියලුම ශ්‍රී ලාංකික පුරවැසියන්ට ඔවුන්ගේ ජාතික හැඳුනුම්පත් තිබීම අනිවාර්ය වේ. ජාතික හැඳුනුම්පත් නිකුත් කරනු ලබන්නේ පුද්ගලයින් ලියාපදිංචි කිරීමේ දෙපාර්තමේන්තුව මගිනි. 1971 අංක 28 සහ 37 පනතින් සංශෝධිත 1968 අංක 32 දරන පුද්ගලයින් ලියාපදිංචි කිරීමේ පනත, 1981 අංක 11 දරන පනත සහ 2016 අංක 8 දරන පනත මගින් ජාතික හැඳුනුම්පත් නිකුත් කිරීම සහ භාවිතය නීතිගත කරයි.
ඉතිහාසය
[සංස්කරණය]මුල් අභිප්‍රාය වූයේ 1970 දශකයේ රියදුරු බලපත්‍රය මෙන් පොත් පත්‍ර හැඳුනුම්පතක් නිකුත් කිරීම එකල සාමාන්‍ය දෙයක් වූයේ 2"x2" ප්‍රමාණයේ ඡායාරූපවලට ඉඩ සැලසීමේ අවශ්‍යතාවය නිසාය. මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස හැඳුනුම්පත භාවිතය සීමා විය. උදාහරණයක් ලෙස, පොත තෙත් වන බැවින් ධීවරයින්ට එය භාවිතා කළ නොහැක. රළු ලෙස හැසිරවීමට නැගී සිටීමේදී එය රැගෙන යාමට පහසු සහ ජල ආරක්ෂිත කිරීම අවශ්‍ය විය.
පළමු පුද්ගලයින් ලියාපදිංචි කිරීමේ කොමසාරිස් ටී.බී.ඒකනායක මහතා රජයේ චිත්‍රපට අංශයේ අධ්‍යක්ෂ ආචාර්ය ඩී.බී.නිහාල්සිංහ මහතා අමතා පහසුවෙන් රැගෙන යාමට පහසු කාඩ්පතක් නිර්මාණය කිරීමේ වගකීම භාර දුන්නේය. GFU හි කලාකරුවා වන ගස්පේ රත්නායක විසින් කාඩ්පත නිර්මාණය කරන ලද අතර එය අදටත් එම නිර්මාණයම වේ. ප්‍රථම වරට මිලිමීටර් 35 නිශ්චල චිත්‍රය වෛද්‍ය නිහාල්සිංහ විසින් යෝජනා කරන ලද අතර GDR හි සහය ලබා ගන්නා ලදී. GDR විසින් ඡායාරූප ගැනීම සඳහා මිලිමීටර් 35 ප්‍රැක්ටිකා කැමරා 5000ක් සහ මිලිමීටර් 35 සිනමා සේයාපට අඩි 400 රෝල් සහ අමතර කැසට් පට පරිත්‍යාග කරන ලදී. ඡායාරූපයට පෙනී සිටිය යුතු ආකාරය පිළිබඳ උපදෙස් සහිතව මේවා රට පුරා චිත්‍රාගාර වෙත නිකුත් කරන ලදී. මෙම පියවර සමඟින් 35mm නිශ්චල ඡායාරූපකරණය සාමාන්‍ය දෙයක් බවට පත් වූ අතර 2"x2" රෝලිෆ්ලෙක්ස් ඡායාරූප අඩු විය. 1972 පෙබරවාරි මාසයේදී ඒකනායක ප්‍රකාශ කළේ සියලුම නීත්‍යානුකූල පුරවැසියන්ට හැදුනුම්පත් කාඩ්පතක් නිකුත් කරන බවයි.[2]
දරන්නා සෑම විටම කාඩ්පත ළඟ තබා ගැනීම අනිවාර්ය වේ (ජාතික හැඳුනුම්පත හැර, රියදුරු බලපත්‍රයක්, ශ්‍රී ලංකා විදේශ ගමන් බලපත්‍රය හෝ තාවකාලික හැඳුනුම්පත භාවිතා කළ හැකිය) සහ මුර සංචාරයේ යෙදී සිටින විට, මුරපොලවල් සඳහා නිතිපතා පරීක්‍ෂා කරන පොලිස් නිලධාරීන්ට කාඩ්පත් පෙන්වීම කල යුතුය. උදාහරණයක්. කිසියම් ආකාරයක නීත්‍යානුකූල හැඳුනුම්පතක් පෙන්වීමට අපොහොසත් වන සැක සහිත පුද්ගලයන් අදාළ හැඳුනුම්පත පුද්ගලිකව හෝ ප්‍රොක්සි මගින් ඉදිරිපත් කරන තෙක් පොලිසිය විසින් රඳවා තබා ගත හැක. ජාතික හැඳුනුම්පත සමහර රජයේ ක්‍රියා පටිපාටි සඳහා, බැංකු ගිණුමක් ආරම්භ කිරීම වැනි වාණිජ ගනුදෙනු සඳහා සහ ප්‍රවේශ පත්‍රයක් භාර දීමෙන් හෝ හුවමාරු කර ගැනීමෙන් අධි-ආරක්ෂිත රජයේ හෝ පෞද්ගලික පරිශ්‍රයට ඇතුළු වීම සඳහා අවශ්‍ය ලියවිල්ලකි. කාඩ්පත ඉදිරිපත් කිරීමට අපොහොසත් වීමෙන් මෙම පරිශ්‍රයට ප්‍රවේශ වීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හෝ භාණ්ඩ හා සේවා ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සිදු විය හැක. වඩාත්ම කැපී පෙනෙන ලෙස විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් ඉල්ලුම් කිරීම (අවුරුදු 16 ට වැඩි), රියදුරු බලපත්‍රයක් ඉල්ලුම් කිරීම (18 ට වැඩි) සහ ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම (18 ට වැඩි) සඳහා අයදුම් කිරීම අවශ්‍ය වේ.
ජාතික හැදුනුම්පත් අංකය
[සංස්කරණය]ජාතික හැඳුනුම්පත් අංකය එක්සත් ජනපදයේ සමාජ ආරක්ෂණ අංකයට සමාන අනන්‍ය පුද්ගල හඳුනාගැනීම සඳහා භාවිතා වේ.
2015 දක්වා ජාතික හැඳුනුම්පත් අංකය
[සංස්කරණය]2016 ජනවාරි 1 දිනට පෙර නිකුත් කරන ලද ජාතික හැඳුනුම්පත්, 911042754V ආකෘතියෙන් සෑම ජාතික හැඳුනුම්පතකටම අනන්‍ය ඉලක්කම් 9ක් සහ අකුරක් ඇත (මෙහිදී 0 යනු ඉලක්කමක් සහ V යනු අකුරකි). අංකයේ පළමු ඉලක්කම් දෙක දරන්නාගේ උපන් වර්ෂය වේ (උදා: 1991 දී උපන් කෙනෙකුට 91). ඊළඟ ඉලක්කම් තුනේ පුද්ගලයාගේ උපත සඳහා වසරේ දින ගණන අඩංගු වේ. කාන්තාවන් සඳහා, දින ගණනට 500 එකතු වේ. ඊළඟ ඉලක්කම් තුන නිකුත් කළ දිනයේ අනුක්‍රමික අංකය වේ. ඊළඟ ඉලක්කම් චෙක් අංකය වේ. අවසාන අකුර සාමාන්‍යයෙන් 'V' අකුරක් වන අතර එමඟින් දරන්නා ප්‍රදේශයේ ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමට සුදුසුකම් ලබා ඇති බව පෙන්නුම් කරයි. සමහර අවස්ථාවල අවසාන අකුර 'X' විය හැකි අතර, සාමාන්‍යයෙන් දරන්නා ඡන්දය දීමට සුදුසුකම් නොලබන බව පෙන්නුම් කරයි; ජාතික හැඳුනුම්පතක් සඳහා අයදුම් කිරීමේදී ඔවුන් ශ්‍රී ලංකාවේ ස්ථිර පදිංචිකරුවන් නොවූ නිසා විය හැක.
2016 සිට ජාතික හැඳුනුම්පත් අංකය
[සංස්කරණය]2016 ජනවාරි 1 සිට, සෑම නව ජාතික හැඳුනුම්පතකම අනන්‍ය ඉලක්කම් 12 අංකයක් ඇත. අංකයේ පළමු ඉලක්කම් හතර වන්නේ දරන්නාගේ උපන් වර්ෂයයි (උදා: 1974 දී උපන් කෙනෙකුට 197419202757). ඊළඟ ඉලක්කම් තුනේ ජනවාරි 1 සිට ඔහුගේ උපන්දිනය දක්වා දින ගණන අඩංගු වේ. කාන්තාවන් සඳහා, දින ගණනට 500 එකතු වේ. ඊළඟ ඉලක්කම් හතර අනුක්‍රමික අංකයයි. අවසාන ඉලක්කම් චෙක් අංකය වේ.
| උපන්
වසර |
උපන් දිනය
අනුව අංක |
අනුක්‍රමික
අංකය |
චෙක්
ඉලක්කම |
විශේෂ
අකුර | |
|---|---|---|---|---|---|
| පැරණි ජාහැ අංකය | 99 | 666 | 327 | 2 | V |
| නව ජාහැ අංකය | 1974 | 192 | 0275 | 7 | - |
සලකුණු
[සංස්කරණය]කාඩ්පතේ ඉහළ මධ්‍යයේ "ශ්‍රී ලංකා" යන වචනය සිංහල සහ දෙමළ භාෂාවලින් මුද්‍රණය කර ඇත.
ශ්‍රී ලංකා ලාංඡනයේ දකුණු පස ඇති දම් පාට අංකයෙන් ඉල්ලුම් කළ පළාත නියෝජනය වේ. අංක 1-9 දක්වා පරාසයක පවතී. අංකනය කිරීමේ සම්මුතිය පහත පරිදි වේ:
- 1. බස්නාහිර පළාත
- 2. මධ්‍යම පළාත
- 3. දකුණු පළාත
- 4. උතුරු පළාත
- 5. නැඟෙනහිර පළාත
- 6. වයඹ පළාත
- 7. උතුරු මැද පළාත
- 8. ඌව පළාත
- 9. සබරගමුව පළාත
විකල්ප හැඳුනුම්පත්
[සංස්කරණය]මුදල් ඇනවුම් වැනි තැපැල් සේවාව හරහා සිදුකරන මූල්‍ය ගනුදෙනුවලට අදාළ හඳුනාගැනීම් සඳහා තැපැල් දෙපාර්තමේන්තුව 1940 ගණන්වල සිට තැපැල් හැඳුනුම්පත නමින් හැඳුනුම්පතක් වසර පහක වලංගුභාවයකින් නිකුත් කරයි. මෙය නිකුත් කළ නොහැකි නම් ජාතික හැඳුනුම්පතක් වෙනුවට ලබා ගත හැක. මෙය සාමාන්‍යයෙන් දහසය නොපැමිණි සිසුන් විසින් හෝ ජාතික හැඳුනුම්පතක් නිකුත් කිරීමට වඩා ඉක්මනින් හැඳුනුම්පත් අවශ්‍ය වැඩිහිටියන් විසින් හෝ ජාතික හැඳුනුම්පතක් නිකුත් කළ නොහැකි පුද්ගලයෙකුට භාවිතා කරයි. ඇතැම් අවස්ථාවලදී, රියදුරු බලපත්‍රයක් භාවිතා කළ හැක.[3]
ඊ හැදුනුම්පත
[සංස්කරණය]ශ්‍රී ලංකාව ස්මාර්ට් කාඩ්පත් පදනම් කරගත් RFID NIC කාඩ්පතක් සංවර්ධනය කරමින් සිටින අතර එය යල්පැන ගිය 'ලැමිනේටඩ් වර්ගයේ' කාඩ්පත් වෙනුවට බැංකු, කාර්යාල ආදියට කියවිය හැකි චිප් එකක හිමියන්ගේ තොරතුරු ගබඩා කිරීම මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරයි. එමගින් ක්ලවුඩ් තුළ ගබඩා කිරීම මගින් භෞතිකව මෙම තොරතුරු ලේඛනගත කිරීමේ අවශ්‍යතාව අඩු කරයි.
මේවාද බලන්න
[සංස්කරණය]යොමු කිරීම්
[සංස්කරණය]- ^ "Obtaining National Identity Card for the first time". Department for Registration of Persons. සම්ප්‍රවේශය 24 July 2024.
- ^ "I-cards for Ceylonese". New Nation. 2 February 1972. සම්ප්‍රවේශය 25 November 2023.
- ^ "Postal Identity cards". slpost.gov.lk. සම්ප්‍රවේශය 5 March 2021.