ඇමරිකානු වන වගා පද්ධති
 | මෙම ලිපිය වනාහි Forest farming ලිපියෙහි ඉංග්රීසි භාෂාවේ සිට සිංහල වෙත නොනිමි පරිවර්තනයකි . ඉංග්රීසි සහ සිංහල යන භාෂාවන්හි සුදුසු හා ප්රමාණවත් පරිචයක් ඇත්නම්, මෙම පරිවර්තනය සම්පූර්ණ කිරීමට ඔබට අවකාශ ඇත. අදාල විෂය පිලිබඳ දැනුවත්නම්, නැවුම් ස්වයං නිර්මාණයක් ලෙස ලිපිය සම්පූර්ණ කිරීමට ඔබට අවකාශ ඇත. |
වන වගාව යනු කෘෂි-වන විද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලියක් වන අතර එය වනයේ සෞඛ්‍ය පිළිබඳව ප්‍රධාන ලෙස සලකන වනන්තර පරිසර පද්ධතියක ජාත්‍යන්තර, සමොඅධානිත, බලවත් සහ අන්නෝන්‍ය කළමණාකරණය ලෙස විස්තර කල හැක එය ගතානුගතිකව දන්නා වන විද්‍යාව හෝ ගොවිතැන නොවේ.
වන වගා කළමණාකරණ ප්‍රතිපත්ති වන කළමණාකරණයට, වනාන්තරයේ ප්‍රාදේශීය ජෛව විවිධත්වය හා වනසතුන්ගේ වාස භූමි සංරක්ෂනය හා සීමාසහිතව නීත්‍යානුකූල ලෙස වනයේ විවිධ සම්පත් ප්‍රයෝජනයට ගැනීම අතර තුලනයක් පවත්වා ගැනීම සඳහා පරිසර විද්‍යත්මක ප්‍රවේශයක් ස්ථාපිත කරයි. එය ප්‍රමණයට වඩා වැඩියෙන් භාවිතා කරන ලද ද්විතීයකව වර්ධනය වූ වනාන්තර සහ පරිසර පද්ධතිය දැඩිලෙස කැබලි වලට කැඩී ගොස් පරිසර පද්ධතිය අස්මතුලිතවූ අවස්ථා වල කාලයත් සමඟ ප්‍රවේශම් සහිතව අවධානත්මක ලෙස ක්‍රියාකිරීමෙන් විශේෂවල සහ පරිසර පද්ධතියේ සමතුලිත බව පෙර තිබූ පරිදිම ඇතිකිරීමට වෑයම් කරයි.
ඇතැම් නිදර්ශක වල ඕනෑකමින් හඳුන්වාදුන් උද්භිත විද්‍යාත්මකව ඖෂධ ලෙස හෝ ආහාර නිශ්පාදන ලෙස භාවිත කිරීම සඳහා දේශීය හෝ දේශීය වර්ග වලට සම්බන්ධකම් ඇති විශේෂ පවතින වනාන්තර පරිසර පද්ධතිය එවායේ වර්ධනයට උපකාරී කොටගනී. කුමන විශේෂය සාර්ථක වනවාද යන්න තීරණය කරන්නේ රුක් වැස්ම පාංශු වර්ගය ,ජල සැපයුම, භූ රූපය, සහ ක්ෂේත්‍රයේ වෙනත් ලක්ෂණ මත වන අතර මෙය ක්ෂේත්‍ර බෝග වගාවට ප්‍රති විරුද්ධ ආකාරයට සිදුවේ. ක්ෂේත්‍රයේ සම්පත් වර්තමාන අවශ්‍යතා සඳහ භවිතා කිරීම හා ප්‍රමණවත් සම්පත් ප්‍රමණයක් වනාන්තරයේ වර්තමාන හා අනාගත සෞඛ්‍ය තත්වය අරක්ෂාකරගැනීම සඳහා විශේෂ/ක්ෂේත්‍රය අතර සබඳතාවය හා ක්ෂේත්‍රයේ සීමා අවබොධ කර ගැනීම අවශ්‍යවේ.
වනවගා කළමණාකරණ ක්‍රම වලට බලවත් එහෙත් පරීක්ෂාකාරී ලෙස ප්‍රමාණයට වඩා විශාල ප්‍රමාණයට අතු සහිත , වැඩීම බාලවූ ගස් වර්ග තුනීකිරීම සිදුකරන නිසා කිසිම ශාකයක් විනාශ නොවන අතර ඉහල වියන කිසිදා වනයේ පෙඋවට වැඩිපුර හිරු එළිය ,වර්ෂාව හා ඛාදනය වීමට ඉඩනොදේ.තුනීකිරීම සඳහා විවිධ සමාධෝනිත පිවිසුම් භාවිතාකරන බැවින් ක්‍රමවත් කම්පනය එතරම් විශාල නොවන අතර දැව ලබාගන්නා විශේෂයක තනි වගාවක් පවත්වා ගන්නවාට වඩා විවිධත්වයෙන් යුතු සෑම වයසකම සෞඛ්‍ය සම්පන්න ගස් පඳුරු ආදිය පවත්වාගෙන යාමට කළමණාකරණය කටයුතු කරයි.වනාන්තර පරිසර පද්ධතිය යථා තත්වයට ඉක්මනින් පත් කිරීමට අවටින් ඇතිවන භෞතික බාධක අවම කිරීමට කල්තබා දැනුම් දෙනු ලැබේ.
වන වගා කළමණාකරණය එක්තරා අන්දමකට සදාචාරාත්මක කළමණාකරීත්වයකි.දර්ශන විද්‍යාවේදී "තිරසාර" යනු පෘථිවිය සඳහා තිරසාර ලෙස මිස මිනිසාගේ අවශ්‍යතාවලට තිරසාර ලෙස නොවේ.එහි අරමුණ වන්නේ වනාන්තර වල විවිධත්වයකින් යුත් බොහෝ පරිසර පද්ධති වල සෞඛ්‍ය පවත්වා ගැනීම හා නැවත ඇතිකිරීමයි.