දළ දේශීය නිෂ්පාදනයෙන් සංවර්ධනය
උතුරු ඇමරිකාව ලෝකයේ වඩාත්ම මන්දගාමී මර්ධනයක් සහිත මහාද්වීපය වුව ද ස්ථායී වර්ධනයක් පෙන්වයි. වේගවත් ආර්ථික වර්ධනයක් ඇත්තේ කැරිබීයානු දූපත්වලය.
දකුණු ඇමරිකාව තුළ ඇත්තේ වේගයෙන් ඉහල පහල යන වර්ධනයකි. වේගවත් හැඟීමක් හෝ බැසීමකම පසුව මන්දගාමී වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරයි. බ්‍රසීලයේ මෙය වඩාත්ම හොඳින් දක්නට ලැබේ. කෙසේ වුවත් වර්ධනය ස්ථාවර වෙමින් පවතී. සමස්ත මහාද්වීපයම වර්ධනය වෙයි.
වේගවත්ම වර්ධනය මෙන්ම ඉතාම මන්දගාමී වර්ධනයක් අපගමනයන් සියල්ල අප්‍රිකාවේ දක්නට හැක. ලෝකයේ තෙවැනි වේගවත්ම වර්ධනය ඇති රට බවට ඇන්ගෝලාව පත් කරනු ලැබුවේ තෙල් නිධි විසිනි. සිම්බාබ්වේ ලෝකයේ වඩාත්ම මන්දගාමී වර්ධනය පෙන්වන රටයි. අප්‍රිකාවේ තෙල් නිධි මඟින්, රටවල් කිහිපයක් තම අසල්වැසි රටවල් අභිබවා ගිය “ධනවත් ප්‍රදේශය” බිහිකර ඇත. ලෝකයේ වේගවත්ම ආර්ථික වර්ධනය පෙන්වන රටවල් 10 න් 03ක්ම හියුගෝ අප්‍රිකාවේය. අතීතයේ දී සමහර රටවල් ලොව වේගවත්ම වර්ධනය පෙන්නුම් කළ රටවල් විය. තෙල් සංචිත නිසා සමකය ආසන්නයේ රටක් වූ ගිනියාව 2004 දී 75% ක වර්ධනයක් පෙන්වීය.
යුරෝපයේ ඇත්තේ වඩාත්ම ස්ථායී ආර්ථික වර්ධනයන්ගෙන් එකකි. සෝවියට් දේශයේ බිඳ වැටීමෙන් පසු 1990 ගණන්වල මුළු මහත් නැ‍ඟෙනහිර යුරෝපය පුරාම ආර්ථික අපගමනයක් සහිත කාලවකවානුවක් විය. දෙදහස් ගණන් වන විට එය යථා තත්වයට පත් වෙමින් තිබුණි. එම ප්‍රදේශය මේ වන විට වර්ධනය අත්දකිමින් සිටියි. විශේෂයෙන්ම මෑත කාලීනව යුරෝපා සංගමය හා එක් වූ රටවල මෙම තත්වය දැකිය හැක.
යුරෝපය ලෝකයේ වේගවත්ම ආර්ථික වර්ධනය සහිත මහාද්වීපවලින් එකකි. බොහෝ රටවල් මධ්‍යස්ථ වේගයකින් වර්ධනය වන නමුදු බොහෝ කුඩා රටවල් 7% වඩා වැඩි වර්ධන වේගයක් ලබා ගනිමින් ආසන්න රටවලට වඩා අසාමාන්‍ය වේගයකින් වර්ධනය වෙයි. ලෝකයේ වෙග්වත්ම ආර්ථික වර්ධනය ඇති රටවල් 10 අතරින් පළමුවැනිනා සිටින්නේ යුරෝපයේය.
විසිවන සියවසේ දී සමස්ත ආසියාවම වඩාත් වැඩි වර්ධනයක් සහිත ප්‍රදේශය විය. කෙසේ වුවත් 21 වැනි ශතවර්ෂයේ දී චීනය සියල්ල අභිබවා සිටින්නීය. එහෙත් යම් යම් වර්ධනීය ස්ථාන නැ‍ඟෙනහිර ආසියාවෙන් හා දකුණු ආසියාවෙන් මතුවීමට පටන්ගෙන තිබේ. විශේෂයෙන්ම ඉහල වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරයි. වඩාත්ම වැඩි වර්ධනයක් ඇති රටවල් 10 අතුරින් 03ක් සෘජුවම ආසියාතික රටවල් වන අතර තවත් රටවල් 03ක් වක්‍රව හෝ අර්ධ වශයෙන් ආසියානු රටවල්ය.
මේ අතර ඕසීනියාව මධ්‍යස්ථ වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරයි. ඕසිනියාහි අසාමාන්‍ය වර්ධනය පෙන්නුම් කරන එකම ප්‍රදේශය “වනාවටු” ප්‍රදේශයයි.
සමහර රටවල් ඒවායේ ඇති යුද්ධය තත්ව හා අත්‍යුද්ගමනය හේතුවෙන් සෘණාත්මක වර්ධනයක් පෙන්වයි. පලස්තීනීය රාජ්‍යයක් , සිම්බාබ්වේ සහ චැඩ් වැනි රටවල් වේ.
References
[සංස්කරණය]http://en.wikipedia.org/wiki/Economic_development#Development_by_GDP