Jump to content

PEST විශ්ලේෂණය

විකිපීඩියා වෙතින්

Iesa CST120001 (talk) 06:58, 22 අප්‍රේල් 2016 (යූටීසී)Iesa CST120001

PEST විශ්ලේෂණය ( " දේශපාලන , ආර්ථික , සමාජ හා තාක්ෂණ ") උපාය මාර්ගික කළමනාකරණය පාරිසරික ස්කෑන් සංරචකය භාවිතා සාර්ව පාරිසරික සාධක රාමුව විස්තර කරයි. උපාය මාර්ගික විශ්ලේෂණය සිදුකරන විට හෝ වෙළඳපළ පර්යේෂණ කරන විට එය බාහිර විශ්ලේෂණය කොටසක් වන අතර, ව්යාපාර විසින් සැලකිල්ලට ගත යුතු විවිධ සාර්ව පාරිසරික සාධක පිළිබඳ දළ විශ්ලේෂණයක් ඒ ලබා දෙයි. එය වෙළෙඳපොළ වර්ධනය හෝ පරිහානිය , ව්යාපාර , තත්ත්වය, හැකියාවන් හා මෙහෙයුම් සඳහා මඟ පෙන්වීම තේරුම් ගැනීම සඳහා ප්රයෝජනවත් මූලෝපායික මෙවලමකි.

 

21 වන සියවසේ මුල් දශකයේ දී පාරිසරික හෝ පාරිසරික සාධක වර්ධනය වන වැදගත්කමක් හරිත ව්යාපාර තුඩු දී සහ PEST රාමුව යාවත්කාලීන අනුවාදය පුලුල් ලෙස යොදා දිරිමත් කර ඇත. STEER විශ්ලේෂණය ක්රමානුකූලව, සමාජ -සංස්කෘතික සලකන තාක්ෂණ , ආර්ථික, පාරිසරික හා නියාමන සාධක.  

අනෙකුත් වැදගත් විශ්ලේෂණ ක්‍රමවේද පහත සදහන් වේ: 

  • SLEPT නීති සාධක පිළිබද දත්ත
  • PESTEL හෝ PESTLEනීති සහ පාරිසරික අතුලට් වන අතර එක්සත් රාජධානියේ ජනප්රිය වේ;[1]
  • STEEPLE සහ STEEPLED, " ආචාර ධර්ම " සහ " ජන විද්යාත්මක " සාධක
  • DESTEP, විද්යාත්මක සහ පාරිසරික සාධක සපයයි .
  • SPELIT, නීති සහ අන්තර් සාධක දත්ත සපයන අතර සහ 2000 මැද භාගයේ සිට එක්සත් ජනපදය තුල ජනප්රිය වී ඇත[2]

සංයුතිය

[සංස්කරණය]

මූලික PEST විශ්ලේෂණය පහත සාධක හතර ඇතුලත් වේ

  • දේශපාලන සාධක යනු මුලික වශයෙන් රජය , ආර්ථිකය සදහා මැදිහත් වන ආකාරය වේ. විශේෂයෙන්, දේශපාලන සාධක , බදු ප්රතිපත්තිය කම්කරු නීතිය , පාරිසරික නීතිය, වෘත්තීය , සීමාවන් ගාස්තු, සහ දේශපාලන ස්ථාවරත්වය යන ප්රදේශ ඇතුලත් වේ. තවද දේශපාලන සාධකයන්ට​​ රජය ලබාදීමට අපේක්ෂා කරන හෝ ලබාදෙන භාණ්ඩ හා සේවා ( අත්‍යවශය භාණ්ඩ ) සහ රජය ලබා දීමට අපේක්ෂා නොකරන භාණ්ඩ ( අත්‍යවශය නොවන භාණ්ඩ ) ඇතුළත් විය හැක.තවද, රජය රටේ යටිතල පහසුකම්, සෞඛ්ය සහ අධ්යාපනය කෙරෙහි ඉහල බලපෑමක් ඇති කරයි. 
  • ආර්ථික සාධක යන්හි ආර්ථික වර්ධනය , පොලී අනුපාත , විනිමය අනුපාත, උද්ධමන අනුපාතය ඇතුළත් වේ. මෙම සාධක බොහෝ සෙයින් ව්යාපාර කටයුතු කරන ආකාරය බලපාන තීරණ ගැනීම කෙරෙහි බලපායි. උදාහරණයක් ලෙස, පොලී අනුපාතය සමාගමේ ප්රාග්ධන පිරිවැයට බලපායි මෙය ව්යාපාරය කොපමණ පුළුල්ව වර්ධනය වෙයිදැයි තීරණය කරයි. විනිමය අනුපාතික ආර්ථිකය තුල අපනයනය භාණ්ඩ වියදම , ආනයනික භාණ්ඩ සැපයීම හා මිල කෙරෙහි බලපායි.  
  • සමාජ සාධක යන්ට සංස්කෘතික අංශ හා සෞඛ්ය විඥානය , ජනගහන වර්ධන අනුපාතය , වයස , බෙදාහැරීම, වෘත්තීය ආකල්ප හා අවධාරණය ආරක්ෂාව ඇතුළත් වේ. සමාජ සාධකයන් ව්‍යාපාරයන්හි භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදන සඳහා ඇති ඉල්ලුම හා එම වියාපාර වල පැවැත්ම හා ක්රියාත්මක වන ආකාරය කෙරෙහි බලපායි.  උදාහරණයක් ලෙස, වයස්ගත ජනගහනය වැඩිවීම මගින් කුඩා සහ අසංතුප්ත ශ්රම බලකාය ( ශ්රම පිරිවැය වැඩිවීම) අදහස් විය හැක. තවද, සමාගම් මෙම හේතුවෙන් ඇතිවන සමාජ ප්රවණතා කෙරෙහි අනුවර්තනය වීමට විවිධ කළමනාකරණ උපාය මාර්ග හැක. (වැඩිහිටි කම්කරුවන් සේවයට සේවයට බඳවා ගැනීම).
  • තාක්ෂණික සාධක වලට පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන ක්රියාකාරකම් වැනි තාක්ෂණික අංශ, ස්වයංක්රීයකරණය , තාක්ෂණය දිරිගැන්වීම් හා තාක්ෂණික වෙනස් වීමේ අනුපාතය ඇතුළත් වේ. මෙම සාධක වෙළදපොල හදුන්වාදීමට ඇති බාධක , අවම කාර්යක්ෂම නිෂ්පාදන මට්ටම හා බාහිර සේවා ලබාගැනීම තීරණ තීරණය කළ හැකි . තවද , තාක්ෂණික වෙනස්වීම් වියදම්, ගුණාත්මක බව, හා නව නිපැයුම් කෙරෙහි බලපායි.

පේස්ට් විශ්ලේෂණය PESTLE හෝ PESTEL විශ්ලේෂණ ලෙස කිරීම පුළුල් මගින් පහත ප්රදේශයද අධයනය කරයි.

  • නීතිමය සාධක වලට වෙනස්කම් නීතිය , පාරිභෝගික නීතිය, සංගත විරෝධී නීති , රැකියා නීතිය හා සෞඛ්ය සහ ආරක්ෂාව නීතිය ඇතුළත් වේ. මෙම සාධක වියපරයක ක්රියාත්මක වීමට , එහි වියදම් සහ එහි නිෂ්පාදන සඳහා ඇති ඉල්ලුම කෙරෙහි බලපෑම් ඇති කරයි.
  • පාරිසරික සාධක යන්ට කාලගුණය, දේශගුණය, සහ දේශගුණික විපර්යාස වැනි පාරිසරික හා පාරිසරික අංග ඇතුළත් වේ මේවා විශේෂයෙන්ම සංචාරක කර්මාන්තය, ගොවි , සහ රක්ෂණ කර්මාන්ත වලට බලපෑමක් ඇති කල හැකිය. තවද, දේශගුණික විපර්යාසයන් මගින් වියාපාර කටයුතු කරන ආකාරය හා ඔවුන් ලබා දෙන නිෂ්පාදන කෙරෙහි ඇති විය හැකි බලපෑම්, ගැන දැනුවත් බව වර්ධනය වීම, වියාපාරයන්ට නව වෙළෙඳපොළ නිර්මාණය කිරීම සහ පවතින වෙළෙඳපොළ හීනවීම හෝ විනාශ වීමට බලපායි.

සැලකිල්ලට ගතයුතු වෙනත් සාධක නම් :

  • ජන විකාශ සාධකයන්ට ස්ත්රී පුරුෂ භාවය, වයස, වාර්ගිකත්වය, භාෂා දැනුම, ආබාධිත , සචලත්වය , නිවාස හිමිකම , රැකියා තත්වය, ආගමික විශ්වාසයන් හෝ ප්රායෝගිකත්වය , සංස්කෘතිය හා සම්ප්රදාය , ජීවන තත්වයන් හා ආදායම් මට්ටම අයිති වේ.
  • නියාමන සාධකයන්ට නීති පාර්ලිමේන්තුව ක්රියා හා ඒ හා සම්බන්ධිත රෙගුලාසි, ජාත්යන්තර සහ ජාතික ප්රමිති, පළාත් පාලන, හා අධීක්ෂණය සහ අනුකූල සහතික කිරීම සඳහා යාන්ත්රණයක් යන ඒවා අඩංගු වේ.

මිට අමතරව SPELIT Power Matrix සාකච්ඡාවන්ට තවත් සාධක ඇතුළත් වේ:

  • අන්තර් සාධකයන් විසින් ගෝලීය සහයෝගිතාවය මට්ටම සැලකිල්ලට ගනී . 
  • වෙනත් විශේෂිත කරුණු SPELIT Power Matrix හි 10 වෙනි පරිච්ඡේදයෙන් සාකච්ඡා කරන අතර ඒවා නම් සදාචාර සම්පන්න බව , අධ්යාපන, භෞතික, ආගමික සහ පාරිසරික ආරක්ෂකව වේ. පාරිසරික ආරක්ෂකවට පෞද්ගලික , සමාගම, හෝ ජාතික ආරක්ෂාව ඇතුළත් විය හැක.
  • පාරිසරික විග්රහයේ දී සැලකිලිමත් යුතු ව්යාපාර හා සම්බන්ධ සාධකයන්ට තරඟය , ජන විකාශනය , පාරිසරික , භූගෝලීය , ඓතිහාසික , සංවිධාන , හා ලෞකික (සටහන්) ඇතුළත් වේ.
    [3]

සාධක නිර්දේශයන්ගේ යෝගයතවය

[සංස්කරණය]

ආදර්ශක සාධක වල වැදගත්කම වියාපාරය අදාල වන කර්මාන්ත හා එය නිෂ්පාදනය කරන භාණ්ඩ හා සේවා මත වෙනස් වේ. උදාහරණයක් ලෙස වියපාරයෙන් වියපරයට (B2B) සමාගම් සමාජ සාධක විසින් වැඩි බලපෑමකට ලක්වන අතර ගෝලීය ආරක්ෂක කොන්ත්රාත්කරුවෙකු දේශපාලන සාධක විසින් වැඩි බලපෑමකට ලක්වේ. මීට අමතරව, අනාගතයේ දී වෙනස් කිරීමට ඉඩකඩ වැඩි හෝ වඩාත් උචිත සාධක වියපාර වඩාත් අදාළ සාධක වඩාත් වැදගත්කොට සලකනු ලබයි . උදාහරණයක් ලෙස, විශාල වශයෙන් ණයහිමියෝ ඇති සමාගම් ආර්ථික සාධක (විශේෂයෙන් පොලී අනුපාත ) කෙරෙහි විශේෂ අවධානය යොමු කිරීමට අවශ්ය වනු ඇත.

තවද, පුළුල් පරාසයක පැතිරුණු නිෂ්පාදනය කරන සමාගම් ( සෝනි, ඩිස්නි, හෝ බීපී වැනි ) PESTEL ආකෘතිය එක් අවස්ථාවකදී එක් දෙපාර්තමේන්තුව විශ්ලේෂණය කිරීම වඩාත් ඵලදායී වේ. මේ අනුව ඒ අවස්ථාවේදී එම දෙපාර්තමේන්තුවේ ඊට අදාළ විශේෂිත සාධක මත අවධානය යොමු කල හැක. එවැනි සමාගම් අදාල දත්ත භූගෝලීය සාධක සලකමින් ප්රාදේශීය, ජාතික හා ගෝලීය වශයෙන් බෙදා වෙන් කිරීමට බලපොරෝත්හු වනු ඇත.

වෙනත් මාදිලි සමග PESTවිශ්ලේෂණයේ භාවිතය

[සංස්කරණය]

PEST විශ්ලේෂණ සාධක සමග බාහිර ක්ෂුද්ර පාරිසරික සාධක හා වියපරය මගින් පාලනය කළහැකි අභ්යන්තර සමග සමග ඒකාබද්ධ කලවිට, SWOT විශ්ලේෂණයේ තුළ අවස්ථා සහ තර්ජන ලෙස හදුනාගත හැක. PEST විශ්ලේෂණය සදහා ' PESTLEWeb ' නම් ප්ස්තාරික විශ්ලේෂණයක් එක්සත් රාජධානියේ Henley ව්යාපාරික පාසල මගින් සංවර්ධනය කර ඇත. පර්යේෂණ මගින් PESTLEWeb ප්ස්තාරික විශ්ලේෂණය, සාම්ප්රදායික PEST විශ්ලේෂණය වඩා , තාර්කික, යුක්ති සහගත සහ ඔප්පු කළහැකි ගැන්විය මාර්ගයක් බව හදුනාගෙනඇත.[4][5]

තවත් දැනුමට

[සංස්කරණය]

ආශ්රිත

[සංස්කරණය]
  1. ^ PESTLE analysis history and application සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2010-12-16 at the Wayback Machine, CIPD.
  2. ^ [1], SPELIT Power Matrix.
  3. ^ [2], Ch 28 of Education Applications & Developments.
  4. ^ Collins, Rob. "A Graphical Method for Exploring the Business Environment" (PDF). සම්ප්‍රවේශය 19 June 2014.
  5. ^ Collins, Rob. "Is there a better way to analyse the business environment?" (PDF). සම්ප්‍රවේශය 19 June 2014.

බාහිර සබැඳි

[සංස්කරණය]
"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=PEST_විශ්ලේෂණය&oldid=591159" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි