ලෝහක බන්ධන
ලෝහක බන්ධන යනු ලෝහ තුළ සන්නායක ඉලෙක්ට්‍රෝන ලෙස හදුන්වන විස්ථාපිත වූ ඉලෙක්ට්‍රෝන හා ලෝහ අයන අතර ඇති වන ස්ථිති විද්‍යුත් ආකර්ෂණයයි. ධන ලෙස ආරෝපිත ලෝහ අයන දැලිසක් අතර නිදහස් ඉලෙක්ට්‍රෝන හුවමාරු වීමක් මෙහිදී සිදු වන නිසා ලවණ තුල ඇති බන්ධන සමග මෙම ලෝහක බන්දන සැසදිය හැක. ලෝහක බන්ධන ශක්තිය, ආහනයතාව, නම්‍යතාව, තාප සන්නයනය හා විද්‍යුත් සන්නයනය හා ප්‍රභාව වැනි ලෝහවල භෞතික ගුණ රැසකට හේතු පාදක වේ.
ලෝහ බන්ධන අධ්‍රැවීය වේ. මන්දයත් මිශ්‍ර ලෝහවල දී බන්ධනය වීමේ අන්තර් ක්‍රියාවට සහභාගී වන පරමාණුවල විද්‍යුත්සෘණතාවයන් අතර වෙනස ඉතා කුඩා අතර (සංශුද්ධ ලෝහවල දී සුළු වශයෙන් වත් නොමැත.) අන්තර් ක්‍රියාවේදී භාවිතා වන ඉලෙක්ට්‍රෝන අස්ථානගත වන්නේ ලෝහයේ ස්ඵටික දැලිස හරහාය.
ලෝහ පරමාණුවල ඒවායේ අවර්ණ හා ශක්ති මට්මටම්වලට සාපේක්ෂව ඒවායේ සංයුජතා කවචවල ඇත්තේ අඩු ඉලෙක්ට්‍රෝන සංඛ්‍යාවකි. එවැනි ඉලෙක්ට්‍රෝන පහසුවෙන් පරමාණුවලින් ඉතිරි වී අස්ථාන ගත වේ. එමගින් විශාල ධන අයන දැලිස පුරා ව්‍යාප්ත වූ ඉලෙක්ට්‍රෝන වල චලනයට ඇති නිදහස් නිසා පරමාණුවලට හෝ සතරවලට එකිනෙක මත ලිස්සා යාමේ හැකියාව ලබාදේ. ලෝහවල අහන්‍යතාව හා නන්‍යතාවයට හේතු වන්නේ එයයි.
ලෝහවල ඉලෙක්ට්‍රෝන හා ධන අයන අතර ප්‍රභල ආකර්ෂණ බල ඇත. එය බිද හෙලීමට විශාල ශක්තියක් අවශ්‍ය වේ. එමනිසා ලෝහවලට සමාන්‍යයෙන් විශාල ද්‍රවාංක හා තාපාංක අගයන් අයනික බන්ධන වල මූලධර්මයට සමාන වේ.
ලෝහයේ සන්නායක ඉලෙක්ට්‍රෝන සෘණ ලෙස අ‍ා‍රෝපිත වී සයුරේ ස්වාධීනව චලනය වන නිසා ලෝහ විද්‍යුත් සන්නායකතාවය දක්වයි. අලෝහ කිහිපයක් විද්‍යුතය සන්නයනය කරන අතර ග්‍රැෆයිට් විශේෂ වේ. (ලෝහවල මෙන් නිදහස් ඉලෙක්ට්‍රෝන ඇත.) තවද අයනික සංයෝගවල විලීන හා ජලීය ද්‍රාවණ ද නිදහස් අයන ඇති නිසා විද්‍යුතය සන්නයනය කරයි.
තාප සන්නයනය ද එම මූලධර්මය මතම පදනම්ව ක්‍රියා කරයි. අනෙකුත් ද්‍රව්‍යවල ඇති සවිවූ ඉලෙක්ට්‍රෝනවලට වඩා වැඩි සීඝ්‍රතාවයකින් නිදහස් ඉලෙක්ට්‍රෝනවලට ශක්තිය ගෙනයා හැක.
ලෝහ පරමාණුවල යාබද පරමාණුව සමග හවුලේ තබා නොගන්නා හෝ අයන සෑදීමට නිදහස් නොකරන එක් සංයුජ ඉලෙක්ට්‍රෝනයක් හෝ ඇත. ඒ වෙනුවට ලෝහ පරමාණුවල බාහිර කවච අතිච්ඡාදනය වේ. ඒවා සහසංයුජ බන්ධනවලට සමාන වේ.