පරණ ඉන්දියාවේ දේශපාලන ව්යුහය
පරණ ඉන්දියාවේ දේශපාලන ව්යුහය පෙනෙන පරිදි එය ආරම්භ වී තිබෙන්නේ රානා කියන ඒකක ය භාවිතයෙනි. මුල් කාලයේ මෙයින් ලා ආර්යයන් සමග පැවති ජානා කිහිපයක් සාක්ෂාත් කරගත්හ. ඒවා නම් ආත්ම වශයෙන් සමාජමය බෙදීමට ලක්වුනු සහ එකිනෙකා අතර සටන් ඇති කරගන්නා සහ ආර්යන් නොවන අය බැටලුවන් හරකුන් සමග සටන් කරනා අය ලෙසයි.
ජනපද කියන සාහිත්යමය වචනයේ තේරුම 'පය තැබීමට ඉඩ ඇති ගෝත්රය ' යනුයි. පෙර පැවති ජාන නැමැති ෆමින් ජනපදය ලෙස නම පැමිණියේය. මෙහි ප්රථම ක්රියාවලිය සම්පූර්ණ වුයේ ඔවුන්ගේ කාලයේ දීය වයඹ වැනි බෞද්ධයන් නොමැති පළාත් විවිධ ජනපදවලට දේශසිමා අනුව බෙදා දැමිමා, ජනපද නැගී සිටිමේ රට සදහා මෙම සැම ජනපදයක් ම ශාස්ත්රිය ගෝත්රයන් පසුව නම් කලා. බුදුන්ගේ කාලයට ප්රථම මෙම සොලොස් මහා ජනපද සදහා කිසිම ඉතිහාසයක් ලබා නොදුනි.
බුද්ධ ධර්මයේ අන්ගුත්තර නිකායේ බොහෝ තැන් වල මෙම ජාතීන් 16 ගැන සදහන් වේ. 1. තායි 2. කෝසල 3. අන්ත 4. මගද 5. වප්පි 6. වල්ල 7. චේදි 8. වට්ටා 9. කුරැ 10. පන්චල 11. මච්චල 12. සූරසේන 13. අස්සක 14. අවන්තී 15. ගාන්ධාර් 16. කාම්බෝජ