ඩ්‍රැකුන්කුලියාසිස්

Dracunculiasis
වෙනත් නම්	Guinea-worm disease dracontiasis
A D. medinensis worm emerges from a wound on a person's foot
විශේෂතාව	Infectious disease
රෝග ලක්‍ෂණ	Painful blister that a long white worm crawls out of
Usual onset	One year after exposure
හේතු	Ingesting Guinea worm–infected copepods, drinking contaminated water
වැළක්වීම	Preventing those infected from putting the wound in drinking water, treating contaminated water
ප්‍රතිකාර	Slowly extracting worm, supportive care
සංඛ්‍යාතය	14 cases worldwide (2023)
මරණ	~1% of cases

ඩ්‍රැකුන්කුලියාසිස්, ගිනියා-පණු රෝගය ලෙසද හැඳින්වේ, එය ගිනියා පණුවා, ඩ්‍රැකුන්කුලස් මෙඩිනෙන්සිස් විසින් පරපෝෂිත ආසාදනයකි. කෝප්පොඩ්ස් (කුඩා කබොල වර්ගයක්) තුළ වාසය කරන ගිනියා පණු කීටයන්ගෙන් දූෂිත ජලය පානය කිරීමෙන් පුද්ගලයෙකු ආසාදනය වේ. බඩේ අම්ලය කෝප්පොඩ් ජීර්ණය කර ගිනියා පණුවා මුදා හරින අතර එය ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියට විනිවිද ගොස් ශරීරයට ගැලපේ. වසරකට පමණ පසු, වැඩිහිටි ගැහැණු සතා පිටවන ස්ථානයකට සංක්‍රමණය වේ - සාමාන්‍යයෙන් පහළ පාදය - සහ සම මත දැඩි වේදනාකාරී බිබිලි ඇති කරයි. අවසානයේදී, බුබුල පුපුරා යාමෙන් වේදනාකාරී තුවාලයක් නිර්මාණය වී සති කිහිපයක් පුරා පණුවා ක්‍රමයෙන් මතු ව. පණුවා මතුවන කාලය පුරාම තුවාලය වේදනාකාරීව පවතින අතර, පණුවා මතුවීමට ගතවන සති තුනේ සිට දහය දක්වා පීඩාවට පත් පුද්ගලයා ආබාධිත කරයි.