උගන්ඩාවේ සංස්කෘතිය
.jpg)
ප්‍රජාවන් විශාල සංඛ්‍යාවක් නිසා උගන්ඩාව තුළ සංස්කෘතිය විවිධ වේ. ඉඩි අමීන්ගේ පාලන සමයේදී නෙරපා හරින ලද බොහෝ ආසියානුවන් (බොහෝ විට ඉන්දියාවේ සිට) උගන්ඩාවට ආපසු පැමිණ ඇත.[1]
මාධ්‍ය[සංස්කරණය]
උගන්ඩාවේ දේශීය හා ගෝලීය වශයෙන් විකාශනය කරන මාධ්‍ය ආයතන ගණනාවක් ඇත. ඔවුන් ප්‍රවෘත්ති, සඟරා, ක්‍රීඩා, ව්‍යාපාර සහ විනෝදාස්වාදය ආවරණය කරයි.
ජනප්‍රිය උගන්ඩා පුවත්පත්වලට ඇතුළත් වන්නේ:
උගන්ඩාවේ වඩාත් ජනප්‍රිය රූපවාහිනී මධ්‍යස්ථානවලට ඇතුළත් වන්නේ:
- Uganda Broadcasting Corporation (UBC)
- NTV
- NBS Television
- Sanyuka TV
- Baba TV
- Top TV
- Spark TV
සියලුම මාධ්‍ය උගන්ඩා සන්නිවේදන කොමිෂන් සභාව (UCC) යටතේ පාලනය සහ නියාමනය කරනු ලැබේ.[2][3]
ක්‍රීඩා[සංස්කරණය]
පාපන්දු යනු උගන්ඩාවේ ජාතික ක්‍රීඩාවයි. උගන්ඩා ජාතික පාපන්දු කණ්ඩායම, "ද ක්රේන්ස්" යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ උගන්ඩා පාපන්දු සංගම් සම්මේලනය විසිනි. ඔවුන් කිසිදා FIFA ලෝක කුසලාන අවසන් වටයේ තරග සදහා සුදුසුකම් ලබා නැත. 1978 අප්‍රිකානු ජාතීන්ගේ කුසලානයේ ඔවුන්ගේ හොඳම නිමා කිරීම දෙවැනි විය. සමාජ ශාලා අතරින් SC Villa වඩාත්ම සාර්ථක වූ අතර ජාතික ලීගය 16 වතාවක් ජයග්‍රහණය කර 1991 අප්‍රිකානු කුසලාන ශූරයන්ගේ සමාජ කුසලානයේ අවසන් මහා තරගයට පිවිසි අතර, එය ද ජයග්‍රහණය කළේය. 1972 දී Simba SC. KCCA ජාතික ලීග් ජයග්‍රහණ 13 ක් සමඟින් දෙවන ස්ථානයේ සිටී.
2020 වන විට, ඔලිම්පික් උළෙලේදී උගන්ඩාව රන් පදක්කම් දෙකක්, රිදී පදක්කම් තුනක් සහ ලෝකඩ පදක්කම් දෙකක් දිනා ඇත. ඉන් හතරක් බොක්සිං සහ තුනක් මලල ක්‍රීඩා වලින් සමන්විත විය. පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලේදී උගන්ඩාව රන් පදක්කම් 13ක් සහ බොක්සිං සහ මලල ක්‍රීඩාවලින් සමස්ත පදක්කම් 49ක් ලබාගෙන ඇත.
උගන්ඩා ජාතික බොක්සිං කණ්ඩායම The Bombers ලෙස හැඳින්වේ.[4] ඔවුන් 1968 සිට 1980 දක්වා ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලේදී පදක්කම් හතරක් දිනා ඇති අතර 1974 ලෝක ආධුනික බොක්සිං ශූරතාවලියේ පදක්කම් දෙකක් ද දිනා ඇත. කැපී පෙනෙන බොක්සිං ක්‍රීඩකයින් වන්නේ කොර්නේලියස් බෝසා-එඩ්වර්ඩ්ස්, ජස්ටින් ජුකෝ, අයුබ් කළුලේ, ජෝන් මුගාබි, එරිදාඩි මුක්වංග, ජෝසප් නසුබුගා, කසිම් ඕමා, සෑම් රුකුන්ඩෝ සහ ලියෝ ර්වාබ්වෝගෝ ය.
මලල ක්‍රීඩාවේදී ජෝන් අකී-බුවා උගන්ඩාවට පළමු ඔලිම්පික් රන් පදක්කම දිනා දුන්නේය. 1972 මියුනිච් හි පැවති ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලේදී ඔහු මීටර් 400 කඩුලු මතින් දිවීමේ තරගය තත්පර 47.82 ක ලෝක වාර්තාවක් සමඟින් ජයග්‍රහණය කළේය.[5] මීටර් 400 ධාවකයා ඩේවිස් කමෝගා 1996 ඇට්ලන්ටා ඔලිම්පික් උළෙලේදී ලෝකඩ පදක්කම සහ 1997 ලෝක ශූරතාවලියේදී රිදී පදක්කම දිනා ගත්තේය. ඩොර්කස් ඉන්සිකුරු 2005 ලෝක ශූරතාවලියේ සහ 2006 පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලේදී මීටර් 3000 බාධක දිවීමේ ඉසව්ව ජයග්‍රහණය කළේය.
ස්ටීවන් කිප්‍රොටිච් 2012 වසරේ ලන්ඩනයේ පැවති ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලේ සහ 2013 ලෝක ශූරතා තරඟාවලියේ මැරතන් තරඟය ජයග්‍රහණය කර ඇති අතර 2015 ටෝකියෝ මැරතන් තරඟයේදී දෙවන ස්ථානයට පත් විය.[6] ජෝෂුආ චෙප්ටෙගි ලෝක ශූරතා, ලෝක මලල ක්‍රීඩා රට හරහා දිවීමේ ශූරතා සහ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා තරඟවලදී කිලෝමීටර 10 ධාවන තරඟ ජයගෙන ඇති අතර කිලෝමීටර 5 සහ 15 ලෝක වාර්තා පිහිටුවා ඇත. හලිමා නකායි 2019 ලෝක ශූරතාවලියේ මීටර් 800 ධාවන තරඟය ජය ගත්තාය.
ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේදී, උගන්ඩාව 1975 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානයට සුදුසුකම් ලැබූ නැගෙනහිර අප්‍රිකානු කණ්ඩායමේ කොටසක් විය. මෑතකදී උගන්ඩා ජාතික ක්‍රිකට් කණ්ඩායම 2024 ICC වි20 ලෝක කුසලානයට සුදුසුකම් ලබා ගත්තේය.
රටේ වැඩි වැඩියෙන් සාර්ථක ජාතික පැසිපන්දු කණ්ඩායමක් ඇත. එය "The Silverbacks,"[7] යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන අතර 2015 FIBA අප්‍රිකානු ශූරතාවලියේදී එය ආරම්භ විය.
2011 ජූලි මාසයේදී උගන්ඩාවේ කම්පාලා, සෞදි අරාබි බේස්බෝල් කණ්ඩායම වන ධරන් එල්එල් පරදවමින් ප්‍රථම වරට පෙන්සිල්වේනියාවේ විලියම්ස්පෝර්ට් හි පැවති 2011 ලිට්ල් ලීග් ලෝක තරඟාවලියට සුදුසුකම් ලබා ගත් නමුත් වීසා සංකූලතා තරඟාවලියට පැමිණීමට බාධාවක් විය.[8] උගන්ඩාවේ ලිට්ල් ලීග් කණ්ඩායම් 2012 ලිට්ල් ලීග් වර්ල්ඩ් සීරීස් සඳහා සුදුසුකම් ලබා සහභාගී විය.[9]
සිනමාව[සංස්කරණය]
උගන්ඩා සිනමා කර්මාන්තය සාපේක්ෂව තරුණයි. එය වේගයෙන් සංවර්ධනය වෙමින් පවතී, නමුත් තවමත් අභියෝග රාශියකට මුහුණ දෙයි. අමාකුල, පර්ල් ජාත්‍යන්තර චිත්‍රපට උළෙල, මයිෂා අප්‍රිකානු චිත්‍රපට උළෙල සහ මාන්‍යා මානව හිමිකම් උළෙල වැනි චිත්‍රපට උළෙලවල් බහුල වීම තුළ කර්මාන්තයට සහයෝගය ලැබී ඇත. කෙසේ වෙතත්, චිත්‍රපට නිෂ්පාදකයින් හොලිවුඩයේ විශාල අයවැය චිත්‍රපට වලට අමතරව නයිජීරියාව සහ දකුණු අප්‍රිකාව වැනි මහාද්වීපයේ අනෙකුත් රටවල තරඟකාරී වෙළඳපලවලට එරෙහිව අරගල කරයි.[10]
2005 දී හජ්ජි අෂ්රෆ් සෙම්වෝගෙරේරේ විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද සහ රචනා කරන ලද Feelings Struggle යනු උගන්ඩා ජාතිකයන් විසින් පමණක් නිෂ්පාදනය කරන ලද ප්‍රසිද්ධියේ පිළිගත් පළමු චිත්‍රපටයයි.[11] මෙය උගන්ඩාවේ චිත්‍රපටයේ නැඟීමේ වසර සනිටුහන් කරයි, බොහෝ උද්යෝගිමත් අය විවිධ හැකියාවන්ගෙන් යුත් සිනමාකරුවන් ලෙස වර්ගීකරණය කිරීමට ආඩම්බර වූ කාලයකි.[12]
දේශීය සිනමා කර්මාන්තය සිනමාකරුවන් දෙවර්ගයක් අතර ධ්‍රැවීකරණය වී ඇත. පළමුවැන්න නම් නොලිවුඩ් වීඩියෝ චිත්‍රපට යුගයේ ගරිල්ලා ප්‍රවේශය චිත්‍රපට සෑදීම සඳහා භාවිතා කරන චිත්‍රපට නිෂ්පාදකයින්, සති දෙකකින් පමණ පින්තූරයක් ඉවත් කර එය තාවකාලික වීඩියෝ ශාලා වල ප්‍රදර්ශනය කරයි. දෙවැන්න චිත්‍රපට සෞන්දර්යය ඇති චිත්‍රපට නිෂ්පාදකයාය, නමුත් සීමිත අරමුදල් සමඟ පරිත්‍යාගශීලීන්ගේ මුදල් සඳහා තරඟකාරී පොරබැදීම මත යැපීමට සිදුවේ.[10]
උගන්ඩාවේ සිනමාව විකාශනය වෙමින් පවතින නමුත් එය තවමත් විශාල අභියෝගවලට මුහුණ දෙයි. රංගනය සහ සංස්කරණ කුසලතා පිරිපහදු කිරීම වැනි තාක්ෂණික ගැටළු සමඟ අරමුදල් සැපයීම සහ රජයේ ආධාර සහ ආයෝජන නොමැතිකම පිළිබඳ ගැටළු තිබේ. චිත්‍රපට සඳහා වෙන් වූ පාසල් රට තුළ නොමැත, බැංකු චිත්‍රපට ව්‍යාපාර සඳහා ණය ලබා නොදෙන අතර චිත්‍රපට බෙදාහැරීම සහ අලෙවි කිරීම දුර්වල මට්ටමක පවතී.[10][12]
උගන්ඩා සන්නිවේදන කොමිෂන් සභාව (UCC) 2014 සිට රෙගුලාසි සකස් කරමින් සිටින අතර එමඟින් උගන්ඩා රූපවාහිනියට උගන්ඩාවේ අන්තර්ගතය සියයට 70ක් විකාශනය කළ යුතු අතර එයින් සියයට 40ක් ස්වාධීන නිෂ්පාදන විය යුතුය. උගන්ඩාවේ චිත්‍රපටය සහ UCC රෙගුලාසි ප්‍රධාන ධාරාවේ රූපවාහිනිය සඳහා උගන්ඩාවේ නිෂ්පාදනවලට අනුග්‍රහය දැක්වීමත් සමඟ උගන්ඩා චිත්‍රපටය නුදුරු අනාගතයේ දී වඩාත් ප්‍රමුඛ හා සාර්ථක වනු ඇත.[12]
යොමු කිරීම්[සංස්කරණය]
- ↑ Lorch, Donatella (22 March 1993). "Kampala Journal; Cast Out Once, Asians Return: Uganda Is Home". The New York Times. 11 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 29 September 2011.
- ↑ "About UCC – UCC: Uganda Communications Commission" (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 18 August 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 July 2022.
- ↑ "Uganda Communications Commission – Ministry of ICT & National Guidance" (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 2 July 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2 July 2022.
- ↑ "Bombers finally begin 2018 Commonwealth Games training". Daily Monitor (ඉංග්‍රීසි බසින්). 5 April 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 6 January 2019.
- ↑ "Uganda to remember Olympic hurdler John Akii Bua". www.iaaf.org (ඉංග්‍රීසි බසින්). 1 May 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 May 2019.
- ↑ "Kiprotich targets fast time in Toronto". www.iaaf.org (ඉංග්‍රීසි බසින්). 1 May 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 1 May 2019.
- ↑ Kaweru, Franklin, "Uganda's Silverbacks ranked 89th in latest FIBA rankings" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 12 ඔක්තෝබර් 2015 at the Wayback Machine, KAWOWO Sports, 9 October 2015. Retrieved 26 October 2015.
- ↑ Adeyemi, Bandele (19 August 2011). "Frustrating View of Game Day". The New York Times. 20 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 29 September 2011.
- ↑ York, Geoffrey (21 December 2016). "Major League Baseball seeks its next top players in the sport's 'next frontier': Africa". The Globe and Mail. 28 June 2022 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 21 November 2018.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 Telling the story against all odds; state of Uganda film industry සංරක්ෂණය කළ පිටපත 18 ජූලි 2013 at the Wayback Machine. Cannes vu par. Retrieved on 19 July 2013.
- ↑ Rasmussen, Kristin Alexandra (2010) Kinna-Uganda: A review of Uganda's national cinema සංරක්ෂණය කළ පිටපත 19 දෙසැම්බර් 2013 at the Wayback Machine. Master's Theses. Paper 3892. The Faculty of the Department of TV, Radio, Film, Theatre Arts, San José State University, US
- ↑ 12.0 12.1 12.2 Ugandan film's leap – Theatre & Cinema සංරක්ෂණය කළ පිටපත 23 ඔක්තෝබර් 2013 at the Wayback Machine. monitor.co.ug. Retrieved on 19 July 2013.