අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නර්තනය
 | මෙම ලිපිය තුල මුල් පර්යේෂණ හෝ සත්යායනය නොකල හිමිකම් අඩංගු විය හැක. ආශ්රිතයන් එක් කිරීමෙන්, කරුණාකර මෙම ලිපිය දියුණු කරන්න. විස්තර සඳහා සාකච්ඡා පිටුව බලන්න. (October 2024) |
අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නර්තනය යනු සාම්ප්‍රදායික අයර්ලන්ත සංස්කෘතිය තුළ මුල් බැසගත් කාර්ය සාධන නර්තනයේ විචිත්‍රවත් ශෛලියකි. නර්තන ශිල්පියාගේ දැඩි උඩුකය සහ ශෛලිය නිර්වචනය කරන වේගවත්, නිරවද්‍ය පාද චලනයන් මගින් එය පහසුවෙන් හඳුනාගත හැකිය. අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම් තනිව හෝ කණ්ඩායම් වශයෙන් සිදු කළ හැකි අතර, එය පොදු ප්‍රසංග සහ ගෝලීය තරඟ යන දෙඅංශයේම ජනප්‍රිය අංගයක් වන අතර, බොහෝ විට ෆයිසෙන්නා (ඒකීය: ෆීස්) ලෙස හැඳින්වේ. ෆීස් යනු නර්තන තරඟයක් පමණක් නොව ගේලික් කලාව සහ සංස්කෘතිය සැමරීමකි.
නූතන අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම්වලදී, තරඟය සහ කාර්ය සාධනය යන දෙකෙහිම ඇඳුම් පැළඳුම් තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. මෙම ඇඳුම්, බොහෝ විට අභිරුචියෙන් සාදන ලද සහ ඉතා විසිතුරු, විනිශ්චයකරුගේ ඇසට හසු කර ගැනීමට සහ ප්‍රේක්ෂකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට නිර්මාණය කර ඇත. නර්තන ශිල්පියාගේ පෞද්ගලිකත්වය සහ ශෛලිය පිළිබිඹු කරමින් ඒවා වර්ණයෙන් සහ රටාවෙන් පුළුල් ලෙස වෙනස් වේ. සමස්ත පෙනුම ඇඳුම් පැළඳුම් මෙන් ම වැදගත් ය. කාන්තා නර්තන ශිල්පීන් සාමාන්‍යයෙන් ඔවුන්ගේ කොණ්ඩය රැලි කර හෝ රැලි සහිත විග් අඳින අතර පිරිමි නර්තන ශිල්පීන් ඔවුන්ගේ කොණ්ඩය පිළිවෙලට සකස් කරති. කාන්තා නර්තන ශිල්පීන් ද පූඩ්ල් මේස් පැළඳ සිටී - වළලුකරට ඉහළින් අඟල් 1-4 ක් ඉහළට නැඟෙන සුදු මේස්, බොහෝ විට සුවිශේෂී රිබින් වලින් සරසා ඇති හෝ මැණික් වලින් එම්බ්‍රොයිඩර් කර ඇත. අනෙක් අතට, පිරිමි නර්තන ශිල්පීන් සාමාන්‍ය කළු මේස් පැළඳ සිටී.
අද අප දකින විචිත්‍රවත් ඇඳුම් පැළඳුම් සහ ශෛලීගත පෙනුම ආරම්භ වූයේ අයර්ලන්ත ඩයස්පෝරාව තුළ වන අතර එහිදී සෙල්ටික් ගැට සහ මෝස්තරවලින් සරසා ඇති සාම්ප්‍රදායික, දේශීයව සාදන ලද ඇඳුම් දැන් වේදිකාවේ සහ තරඟවල දක්නට ලැබෙන කැපී පෙනෙන ඇඳුම් බවට පරිණාමය වී ඇත.
1994 යුරෝවිෂන් ගීත තරඟයේ දී ප්‍රේක්ෂකයින් ආකර්ෂණය කළ අයර්ලන්ත පියවර-නැටුම් ප්‍රසංගයක් වන රිවර් නර්තනය, අයර්ලන්ත නර්තනය ගෝලීය කීර්තියට පත් කිරීමට ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය. කෙටි විරාම ක්‍රියාවක් ලෙස ආරම්භ වූ එය අයර්ලන්ත නර්තනය රඟ දක්වන ආකාරය සහ සංජානනය කරන ආකාරය පරිවර්තනය කරන ලද අති සාර්ථක නාට්‍ය නිෂ්පාදනයක් බවට ඉක්මනින් පරිණාමය විය. රිවර්ඩාන්ස් හි අතිමහත් ජනප්‍රියතාවය ව්‍යවසායකයින්ට අයර්ලන්ත සංස්කෘතියට පිවිසීමට නව අවස්ථා විවෘත කළ අතර එය නර්තනයේ සාම්ප්‍රදායික ස්වරූපයේ සැලකිය යුතු වෙනස්කම් වලට තුඩු දුන්නේ ය.
වඩාත් කැපී පෙනෙන මාරුවීම්වලින් එකක් වූයේ, වඩාත් ප්‍රකාශිත හස්ත චලනයන්, අයර්ලන්ත නර්තන ශිල්පීන් විසින් සාම්ප්‍රදායිකව නඩත්තු කරන ලද දෘඩ ඉහළ ශරීරයෙන් ඉවත්වීම ඇතුළත් රංගනයට නාට්‍යමය අංග හඳුන්වා දීමයි. මීට අමතරව, නර්තනය සහ ඇඳුම් පැළඳුම් වඩාත් නවීන සහ සමහර අයට වඩා ලිංගික ඉදිරිපත් කිරීමක් ලබා දී ඇත. මෙම වෙනස්කම් අයර්ලන්ත නර්තන ප්‍රජාව තුළ විවාදයක් ඇති කළේය - සමහරු එය සම්ප්‍රදාය පාවා දීමක් ලෙස සලකන අතර තවත් සමහරු එය අයර්ලන්ත සංස්කෘතියට පුළුල් ප්‍රේක්ෂක පිරිසක් වෙත ළඟා වීමට ඉඩ සලසන ස්වභාවික පරිණාමයක් ලෙස සැලකූහ.
රිවර්ඩාන්ස් හි සාර්ථකත්වයෙන් පසුව, *ලෝඩ් ඔෆ් ද ඩාන්ස්* වැනි වෙනත් නිෂ්පාදන බිහි වූ අතර, ගෝලීය වේදිකාවේ අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම් ස්ථානය තවදුරටත් තහවුරු කළේය. කීර්තිමත් අයර්ලන්ත ස්ටප් ඩාන්සර් කෙනෙකු වන මයිකල් ෆ්ලැට්ලි මෙම සංදර්ශනවලට සමාන පදයක් බවට පත් වූ අතර, ඔහුගේ ගතික ශෛලිය සහ චමත්කාරය ලොව පුරා ප්‍රේක්ෂකයින් වෙත ගෙන එයි. රිවර්ඩාන්ස් සහ එහි අනුප්‍රාප්තිකයන්ගේ බලපෑම අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම් යලි හැඩගැස්වූවා පමණක් නොව, අයර්ලන්ත සංස්කෘතික උරුමය නව හා උද්යෝගිමත් ආකාරයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට සහ ව්‍යාප්ත කිරීමට ද උපකාරී විය.
අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුමේ දී, නර්තන ශිල්පීන් එකිනෙකට වෙනස් සපත්තු වර්ග දෙකක් පැළඳ සිටී: තද සපත්තු සහ මෘදු සපත්තු, ඒ සෑම එකක්ම අද්විතීය අරමුණක් ඉටු කරයි. ටැප් සපත්තු වලට සමාන දෘඩ සපත්තු නිර්මාණය කර ඇත්තේ නර්තනයේ බෙර වාදන අංග වැඩිදියුණු කරන තියුණු, රිද්මයානුකූල ශබ්ද නිර්මාණය කිරීමට ය. ඊට වෙනස්ව, ගිලීස් ලෙස හඳුන්වන මෘදු සපත්තු, බැලට් සපත්තු වලට සමාන වන අතර සැහැල්ලු, වැඩි තරල චලනයන් සඳහා භාවිතා වේ.
මෙම සපත්තු සමඟ සිදු කරන ලද නැටුම් ශෛලිය හා තාක්ෂණය අනුව වෙනස් වේ, ඒ සෑම එකක්ම තමන්ගේම නම සහ චලනයන් ඇත. දෘඩ සපත්තු නැටුම් බොහෝ විට ඒවායේ බලගතු, රිද්මයානුකූල පාදවලින් සංලක්ෂිත වන අතර මෘදු සපත්තු නැටුම් කරුණාව සහ කඩිසර බව කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. මෙම නැටුම් සමඟ ඇති සංගීතය එක් එක් නර්තන ශෛලියේ නිශ්චිත ඉල්ලීම්වලට ගැලපෙන පරිදි සකස් කර ඇති වේගය සහ රිද්මයෙන් වෙනස් වේ. මෙම වෙනස්කම් තිබියදීත්, සියලුම අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම් චර්යාවන් මෙම ආකර්ශනීය කලා ආකෘතියට සම්බන්ධ ගැඹුරු සම්ප්‍රදාය සහ කුසලතා පිළිබිඹු කරමින් පදනම් චලනයන් සහ රිද්ම බෙදා ගනී.
නැටුම්
[සංස්කරණය]ක්‍රමය
[සංස්කරණය]අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම්වල ඇති ශිල්පීය ක්‍රම එක් එක් නර්තන ශෛලීන් හරහා අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම සමාන වේ. තරඟකාරී සන්දර්භවල භාවිතා වන නවීන පියවර නර්තනයේ මූලික විලාසය මන්ස්ටර් හි සාම්ප්‍රදායික පියවර නර්තනයේ ශෛලීය ලක්ෂණ වලින් පරිණාමය විය.[1] මෙම විලාසිතාව බොහෝ දුරට සිදු කරනු ලබන්නේ පාද පිටතට හරවා ඇති පාදවල බෝල මතය. තරඟකාරී නර්තන ශිල්පීන් ඉරියව්ව, වේලාව, රිද්මය සහ ක්‍රියාත්මක කිරීම මත විනිශ්චය කරනු ලබන අතර, ප්‍රායෝගිකව අදහස් කරන්නේ දෘඩ කඳ, වේගවත් හා සංකීර්ණ පාද යාත්‍රාව සහ කකුල් සහ පාද එකිනෙක හරස් කර දණහිස් සමීපව තබා ගැනීමයි.[2]
අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම් වර්ග දෙකකට බෙදිය හැකිය. තනි නර්තන ශිල්පියෙකු විසින් නටන ලද Solos, සහ නර්තන ශිල්පීන් දෙදෙනෙකු හෝ වැඩි ගණනක් සමඟ සම්බන්ධීකරණය කරන ලද ceilis හෝ කණ්ඩායම්.
ඒකල නර්තනය
[සංස්කරණය].jpg)
රීල්, ස්ලිප් ජිග්, හෝන්පයිප් සහ ජිග් යන සියල්ලම අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම් වර්ග වන අතර ඒවා අයර්ලන්ත සාම්ප්‍රදායික සංගීත වර්ග ද වේ. පැළඳ සිටින සපත්තු මත පදනම්ව මේවා පුළුල් කාණ්ඩ දෙකකට වැටේ: 'දෘඩ සපත්තු' සහ 'මෘදු සපත්තු' නැටුම්. 2 හි ඇති රීල්ස් 4 හෝ 4/4 වතාවක්, සහ 9 හි ඇති ස්ලිප් ජිග් 8 වරක් සහ සැහැල්ලුම සහ අලංකාර නැටුම් ලෙස සැලකේ, මෘදු සපත්තු නැටුම් වේ. 2 තුළ විය හැකි හෝන්පයිප් 4/4 4 වතාවක්, දෘඩ සපත්තු වලින් නටනු ලැබේ. තරඟයේදී ජිග් තුනක් නටනු ලැබේ; සැහැල්ලු ජිග්, තනි ජිග්, එය හොප් ජිග් ලෙසද හැඳින්වේ, සහ ට්‍රෙබල් ජිග්, එය ද්විත්ව ජිග් ලෙසද හැඳින්වේ. සැහැල්ලු සහ තනි ජිග් 6 තුළ ඇත 8 වරක්, සහ මෘදු සපත්තු නැටුම් වේ, ට්‍රෙබල් ජිග් එක දෘඩ සපත්තුවක් වන අතර, මන්දගාමීව නටන 6/8 අවසාන ජිග් වර්ගය වන්නේ 9 හි නටන ලද ස්ලිප් ජිග් ය 8 වතාවක්. බොහෝ නැටුම් ඇත, පාසල් අතර පියවර වෙනස් වේ. ශාන්ත පැට්‍රික්ස් ඩේ සහ බ්ලැක්බර්ඩ් වැනි සාම්ප්‍රදායික කට්ටල නැටුම් (හෘඪ සපත්තු වලින් නැටූ) අනෙක් ඒවා අතර සියලුම පාසල් එකම පියවර සහිත එකම නැටුම් වේ.
අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුමේ සැබෑ පියවර සාමාන්‍යයෙන් එක් එක් පාසලට හෝ නැටුම් ගුරුවරුන්ට අනන්‍ය වේ. ඔවුන්ගේ පාසලේ සිසුන් සඳහා අයර්ලන්ත නර්තන ගුරුවරුන් විසින් පියවර සකස් කර ඇත. සෑම නර්තනයක්ම එකම මූලික අංග හෝ පියවර වලින් ගොඩනගා ඇත, නමුත් නර්තනයම අද්විතීය වන අතර නව නැටුම් සහ චලනයන් අඛණ්ඩව නර්තනය කරනු ලැබේ. මේ හේතුව නිසා An Coimisiun හි නීතිරීති යටතේ තරඟ වීඩියෝගත කිරීම තහනම් වේ.
සෑම පියවරක්ම පාද චලනයන්, කකුල් චලනයන් සහ පිම්මේ අනුපිළිවෙලක් වන අතර එය සංගීත තීරු 8 ක පුනරාවර්තන 8 ක් සඳහා පවතී. සෑම පියවරක්ම පළමුව දකුණු පාදයේ සහ පසුව වම් පාදයේ සිදු කිරීම, ඊළඟ පියවරට මාරු කිරීම සම්ප්‍රදායික වේ. මෙම පරිචය නර්තනයේ විශාල ප්‍රතිශතයක් නර්තන චලන වලදී වම් පාදයට වඩා තම දකුණු පාදයට වැඩි කැමැත්තක් දක්වයි. දෘඩ සපත්තු නැටුමට ක්ලික් කිරීම (සපත්තු වල විලුඹ එකිනෙක ගැටීම), ට්‍රෙබල්ස් (සපත්තු වල ඇඟිල්ල බිම වැදීම), මුද්දර (මුළු පාදයම බිම වැදීම) සහ වැඩි වන සංකීර්ණ සංයෝජන සංඛ්‍යාවක් ඇතුළත් වේ. ඇඟිලි සහ විලුඹ.
සමාජ නැටුම් ලෙස එකම නමක් තිබුණද, දෘඪ සපත්තු නැටුම් වර්ග දෙකකි, එනම් අං පයිප් සහ ට්‍රෙබල් ජිග් වන ඒකල නැටුම් සහ සෙට් නැටුම්, තනි නැටුම් ද වේ. සාම්ප්‍රදායික කට්ටල නැටුම් පාසල කුමක් වුවත් එකම නර්තන වින්‍යාසය භාවිතා කරන අතර සමකාලීන කට්ටල ගුරුවරුන් විසින් නර්තනය කරනු ලැබේ. සෑම සාම්ප්‍රදායික කට්ටලයක් සඳහාම සංගීතය සහ පියවර අතීත නර්තන ශිල්පීන් විසින් සකස් කරන ලද අතර, ස්ටෙප් නැටුම් පිළිබඳ පොහොසත් ඉතිහාසයේ කොටසක් ලෙස An Coimisiún අනුග්‍රහය යටතේ සම්මත කරන ලදී, එබැවින් "සාම්ප්‍රදායික".
නවීන ස්ටෙප් නැටුම් සඳහා කට්ටල 40 ක් පමණ භාවිතා කර ඇත, නමුත් බොහෝ තරඟ මට්ටම් වල සිදු කරන සම්ප්‍රදායික කට්ටල වන්නේ ශාන්ත පැට්‍රික්ස් ඩේ, බ්ලැක්බර්ඩ්, ජොබ් ඔෆ් ජර්නිවර්ක්, ඩේසි උද්‍යානය, සුරංගනාවියේ රජු සහ ජෝකී ටු ද ෆෙයාර් ය. ඉතිරිව ඇති සාම්ප්‍රදායික කට්ටල නැටුම් ප්‍රධාන වශයෙන් ශූරතා මට්ටම් වල නැටුම් වේ. ඉහළ මට්ටමේ නර්තන ශිල්පීන් සඳහා වඩාත් දුෂ්කර පියවර සඳහා ඉඩ ලබා දීම සඳහා මෙම තනු වෙනස් වේ. කට්ටල නැටුම් තාලයේ අසාමාන්‍ය ලක්‍ෂණයක් නම්, සාමාන්‍ය තීරු 8 සූත්‍රයෙන් පිටවන නාදවල සමහර කොටස් හෝ කොටස් සමඟ බොහෝ ඒවා "වංක" වීමයි. වංක තාලයට බාර් 7½, බාර් දහහතර, ආදියෙන් සමන්විත කොටසක් තිබිය හැක. නිදසුනක් ලෙස, "ශාන්ත පැට්රික් දිනය" සම්ප්‍රදායික සංගීත කට්ටලය තීරු අටකින් යුත් "පියවරකින්" සමන්විත වන අතර පසුව තීරු දාහතරකින් යුත් "කට්ටලයකින්" සමන්විත වේ.
කණ්ඩායම් නර්තනය
[සංස්කරණය]
සමූහ නැටුම් céilí නැටුම් හෝ, අඩු විධිමත් නමුත් සාමාන්‍ය අවස්ථාවක, රූප නැටුම් ලෙස හැඳින්වේ. තරඟකාරී සෙයිලි යනු සාම්ප්‍රදායිකව සමාජ රැස්වීම් වලදී අත්විඳින ලද උත්සව සමූහ නැටුම්වල වඩාත් නිරවද්‍ය අනුවාද වේ.[3]
සාම්ප්‍රදායික අයර්ලන්ත ජන නැටුම් සඳහා උදාහරණ ලෙස An Coimisiun's Ar Rince Ceili (2015 දී Ár Rinncide Foirne වෙනුවට) ප්‍රමිතිගත කර ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද céilí නැටුම් 30ක ලැයිස්තුවක් ඇත. නර්තන ශිල්පීන් 4, 6 හෝ 8 සඳහා ප්‍රමිතිගත නැටුම් ද බොහෝ විට තරඟයේ දක්නට ලැබේ. තරඟයේ බොහෝ සාම්ප්‍රදායික සෙයිලි නැටුම් කාලයාගේ අවශ්‍යතා අනුව සැලකිය යුතු ලෙස කෙටි වේ. බොහෝ ස්ටෙප් නැටුම්කරුවන් කිසි විටෙකත් සම්පූර්ණ නර්තනයම ඉගෙන නොගනී, මන්ද ඔවුන් කිසි විටෙකත් නර්තනයේ පසුකාලීන කොටස් තරඟකාරී ලෙස නටන්නේ නැත.
අනෙකුත් céilí නැටුම් සම්මත නොවේ. දේශීය තරඟයේදී, රූප නැටුම් නර්තන ශිල්පීන් දෙදෙනෙකු හෝ තිදෙනෙකුගෙන් සමන්විත විය හැකිය. මේවා සාම්ප්‍රදායික පොත් නැටුම් නොවන අතර සාම්ප්‍රදායික සීලි නැටුම් සහ ඒක පුද්ගල නැටුම් යන දෙකෙහිම සම්මිශ්‍රණයක් ලෙස නර්තනය කර ඇත. නර්තන ශිල්පීන් 16 දෙනෙකු සඳහා ප්‍රමිතිගත පොත් නැටුම් ද කලාතුරකින් පිරිනමනු ලැබේ. ප්‍රධාන Oireachtasai (ශූරතා තරඟ) හි පවත්වනු ලබන Figure Choreography තරඟ සඳහා නර්තන ශිල්පීන් 8 දෙනෙකුට වඩා සහභාගී වන අතර නවකතා සහ සංකීර්ණ කණ්ඩායම් නර්තනය පෙන්වීමට නැටුම් පාසල් සඳහා අවස්ථාවක් වේ. Coimisiún විසින් භෞතික රංග කලාව සහ අයර්ලන්ත නර්තනය ඒකාබද්ධ කරන "නර්තන නාට්‍ය" කාණ්ඩයක් ද හඳුන්වා දී ඇත. වචන 200 ක කතාවක් කියවනු ලබන අතර පසුව ඇඳුම් පැළඳුම්, මීමි සහ මුහුණේ ඉරියව් ඇතුළුව මිනිත්තු හයක නර්තන ප්‍රසංගයක් සිදු කෙරේ.
An Coimisiún Le Rincí Gaelacha විසින් පිළිගත් සමහර නැටුම් පාසල්, පොතේ ලියා ඇති පරිදි ඉතා සූක්ෂම ලෙස නැටුම් පෙරහුරු කරමින් සහ පරිපූර්ණ අර්ථකථනය සඳහා උත්සාහ කරමින්, තනි නැටුම්වලට වඩා සීලී නැටුම් කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කරයි. තරඟයේ දී, රූප නර්තන ශිල්පීන් එකිනෙකාට සාපේක්ෂව ඔවුන්ගේ ස්ථාන මත පදනම්ව බාධාවකින් තොරව නමුත් සංකීර්ණ රූප සාදමින් පරිපූර්ණ එකමුතුවෙන් ඔවුන්ගේ දින චර්යාව නැටීමට අපේක්ෂා කෙරේ.
ගැලරිය
[සංස්කරණය]-
Laguna Niguel හි අයර්ලන්ත නර්තනයේ Anair ඇකඩමියේ අයර්ලන්ත පියවර නර්තන ශිල්පීන්. -
රිකී ක්‍රිස්ටෝ අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම භාර ගනී -
කොලරාඩෝ හි ෆෝට් කොලින්ස් හි ශාන්ත පැට්රික් දින පෙළපාලියකදී අයර්ලන්ත පියවර නර්තනයේ යෙදෙන ගැහැණු ළමයින් -
ශාන්ත පැටිස් දිනය සලකුණු කරමින් අයර්ලන්ත ස්ටෙප් නැටුම
.jpg)
මූලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- ^ Brennan 2001, පිටු අංක: 165–166.
- ^ Hall, Frank (1997). "Ceol Traidisiunta: Your Mr. Joyce is a Fine Man but Have You Seen Riverdance?". New Hibernia Review. 1 (3): 134–142. quoted in Farrell-Wortman, Laura (1 December 2010). "The Riverdance phenomenon and the development of Irish identity in the global era". Studies in Musical Theatre. 4 (3): 311–319. doi:10.1386/smt.4.3.311_1.
- ^ "Types of Irish Dancing - IDTANA". The Irish Dance Teachers Association of North America (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2024-02-02.