ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජයේ රාජ්‍ය ලාංඡනය
ශ්‍රී ලංකාවේ ජාතික ලාංඡනය
ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍යය සහ ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් රටේ පරිපාලනය සහ රජය සම්බන්ධව භාවිතා කරයි. වත්මන් ලාංඡනය 1972 සිට භාවිතයේ පවතින අතර නිශ්ශංක විජයරත්න ගේ අදහස් හා මගපෙන්වීම යටතේ නිර්මාණය කර ඇත. එවකට ඔහු සංස්කෘතික කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ ස්ථිර ලේකම් සහ ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍ය ලාංඡනය හා ජාතික ධජය නිර්මාණ කමිටුවේ සභාපතිවරයා විය. ලාංඡනයේ නිර්මාණකරු පූජ්‍ය මාපලගම විපුලසාර මහා නාහිමි, වන අතර වර්ණ යෙදීම එස්. එම්. සෙනෙවිරත්න විසිනි.[1][2]
රටෙහි ජාතික පුෂ්පය වන නිල් නෙළුම් වල රන් පෙති වලින් වට වූ මෙරූන් පසුබිමක මධ්‍යයේ දකුණු ඉදිරි පාදයේ (ශ්‍රී ලංකාවේ ධජයේ ඇති එම සිංහයා) කඩුවක් අල්ලාගෙන සිටින රන් සිංහයෙකු මෙම ලාංඡනය දක්වයි. මෙය සෞභාග්‍යය පිළිබිඹු කරමින් මායිම වටා කැරකෙන සහල් ඇට කැබලි දළුලන සම්ප්‍රදායික ධාන්‍ය බඳුනක් මත තබා ඇත.
ලාංඡනය උඩම ධර්මචක්‍රය වන අතර එය බුදුදහමට සහ සාධාරණ පාලනයට රටේ ප්‍රමුඛස්ථානය සංකේතවත් කරයි. සූර්යයා සහ චන්ද්‍රයා සඳහා සම්ප්‍රදායික සිංහල සංකේතාත්මක වස්තුවක් මෙන්ම ධර්මචක්‍රය බුද්ධාගම නිරූපනය කරන අතර ඉර හඳ සහ සිංහයාට ලබා දී ඇත්තේ අඩු ප්‍රමුඛස්ථානයකි.
ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍ය ලාංඡනයේ නිර්මාතෘ
කලාකරුවකු වශයෙන් ලද සුවිශේෂ ගෞරවය වූයේ ශ්‍රී ලංකාවේ ජන රජ ලාංඡනය නිර්මාණය කිරීමට අවස්ථාව ලැබීම යි. මෙය රටක කලාකරුවකුට ලැබෙන පරම භාග්‍යයකි. ඉතා අර්ථපූර්ණ ව නිමවන ලද එය ශ්‍රී ලංකාවේ අනන්‍යතාව, ප්‍රෞඩත්වය මැනැවින් විදහා දක්වයි.
ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍ය ලාංඡනයේ නිර්මාණකරු පූජ්‍ය මාපලගම විපුලසාර මහා නාහිමියන් ය.[3]
රාජ්‍ය ලාංඡනයේ ඇතුළත් සංකේත
| සිංහයා | : | නිර්භීතකම |
| පුන්කලස | : | සමෘද්ධිය |
| ඉර සහ හඳ | : | චිර ජීවනය |
| ධාන්‍යකරල් | : | සශ්‍රීකත්වය |
| ධර්ම චක්‍රය | : | ධාර්මිකභාවය සහ සාධාරණත්වය |
| නෙළුම් පෙති | : | පිවිතුරුබව හා උතුම්බව |
ඉතිහාසය
ලංකාවේ පෘතුගීසි යුගය
1505-1658 දී පමණ පෘතුගීසීන්ට ශ්‍රී ලංකාව තුළ ඔවුන්ගේ අත්පත් කරගත් භූමිය සඳහා ආයුධ ලාංඡනයක් තිබුණි. එහි ඉදිරිපස අලියෙකු සිටින අතර එය වටා තල් ගස් සහ පසුබිමේ උස් කඳු ඇත.
ලංකාවේ ලන්දේසි යුගය
ශ්‍රී ලංකාවේ ලන්දේසි ආක්‍රමණික භූමිය සඳහා ලාංඡනය සම්මත කළේ කවදාදැයි නොදනී. ලාංඡනය 1717 සිට 1720 දක්වා දිවෙන අත්පිටපතකින් වේ. ආයුධ නවීකරණය කරන ලද මෝස්තරයක් සහිත පෙර පෘතුගීසි එකට බෙහෙවින් සමාන ය. එය කඳු සහ තල් ගස්, අලියෙකු සහ කුරුඳු මිටි සහ කුඩා පලිහ දෙකක් සහිත දිවයිනේ භූගෝලීය පිහිටීම පෙන්නුම් කරයි. අලියා භාවිතා කරන්නේ එය දිවයිනේ වැඩ සඳහා භාවිතා කරන සතෙකු වන අතර එය ශක්තිය සංකේතවත් කරන බැවිනි. ඇතා ඉදිරියෙන් කුරුඳු මිටි තුනක් ඇති අතර, එය එවකට ප්‍රධාන අපනයන භාණ්ඩය වූ අතර, ඇතා හොඬවැලේ කුරුඳු අත්තක් තබාගෙන සිටියේය.
බ්‍රිතාන්‍ය ලංකාව
නිදහසට පෙර, ලංකාව අධිරාජ්‍ය ලාංඡනය සහ යටත් විජිතය සඳහා අද්විතීය පලිහක් ලෙස එක්සත් රාජධානියේ ලාංඡනය භාවිතා කළේය. මෙහි ශ්‍රී ලංකා අලි සහ පොල් ගස් ද පසුව ස්තූපයක් ද අඩංගු විය.
බ්‍රිතාන්‍ය පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලයේ ලංකාව
ලංකාවේ පලිහ
1948 දී ලංකාවට බ්‍රිතාන්‍යයෙන් ආධිපත්‍යයක් ලෙස නිදහස ලැබුණු විට නව ජාතික ලාංඡනයක අවශ්‍යතාවය මතු විය. ජාතික ලාංඡනයක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා කමිටුවක් නම් කරන ලදී. එහි නිර්දේශය අනුව 1954 දී ජාතික ලාංඡනයක් සම්මත කරන ලදී. දිවයින 1802 සිට බ්‍රිතාන්‍ය කිරීටයට යටත් විජිතයක් විය. මෙම ලාංඡනය හෙරල්ඩික් සම්ප්‍රදායට තදින්ම නොතිබුණද, 1954 දී ආයුධ විද්‍යාලය විසින් ප්‍රදානය කරන ලදී. එය රාජකීයයෙන් ව්‍යුත්පන්න විය. උඩරට රාජධානියේ සිංහ මෝස්තරයක් සහිත දිගු රෙදි පටියක්. එය බොහෝ දුරට සිංහල ජනතාවගේ බෞද්ධ සම්ප්‍රදායන් පිළිබිඹු කරයි. එහි මධ්‍යයේ රන් සිංහයෙකු සහිත තැටියක් එහි දකුණු ඉදිරිපස පාදයේ කඩුවක් (මෙහි ලංකා සිංහයා ලෙස හැඳින්වේ) තබා, මෙරූන් පසුබිමක උඩරට රාජධානියේ රාජකීය බැනරයෙන් ගන්නා ලදී. ඒ වටේට මානෙල් මලක රන් පෙති තිබූ අතර වටකුරු ඔටුන්න සහිත ඔටුන්න සිලෝන් ඔටුන්න ලෙස හැඳින්වේ. එය මහනුවර රජවරුන් පැළඳ සිටි ඔටුන්න මෝස්තරය අනුගමනය කරයි. ඔටුන්න පැහැදිලිවම ලංකාවේ රාජ්‍ය නායිකාව ලෙස එළිසබෙත් රැජින සංකේතවත් කරන ලද අතර, එය ජනරජයක් බවට තත්ත්වය වෙනස් කිරීමෙන් පසු රටේ දෑතින් අතුරුදහන් විය.
ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජයේ වත්මන් රාජ්‍ය ලාංඡනය
වත්මන් ලාංඡනය 1972 දී නිශ්ශංක විජයරත්න ගේ අදහස් හා මගපෙන්වීම මත නිර්මාණය කරන ලදී. එවකට ඔහු සංස්කෘතික කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ ස්ථිර ලේකම් සහ ජාතික ලාංඡන සහ කොඩි නිර්මාණ කමිටුවේ සභාපතිවරයා විය. ලාංඡනයේ නිර්මාණකරු පූජ්‍ය මාපලගම විපුලසාර මහා නාහිමි සහ වර්ණ යෙදීම එස්.එම් සෙනෙවිරත්න විසිනි. රටෙහි ජාතික පුෂ්පය වන නිල් නෙළුම් වල රන් පෙති වලින් වට වූ මෙරූන් පසුබිමක මධ්‍යයේ දකුණු ඉදිරිපස පාදයේ (ශ්‍රී ලංකාවේ ධජයේ එකම සිංහයා) කඩුවක් අල්ලාගෙන සිටින රන් සිංහයෙකු මෙම ලාංඡනය දක්වයි. මෙය සෞභාග්‍යය පිළිබිඹු කරමින් මායිම වටා කැරකෙන සහල් ඇට කැබලි දළුලන සම්ප්‍රදායික ධාන්‍ය බඳුනක් මත තබා ඇත.[4][5]
ලාංඡනය මුදුනේ ධර්මචක්‍රය වන අතර එය බුද්ධාගම සහ සාධාරණ පාලනය සඳහා රටේ ප්‍රමුඛස්ථානය සංකේතවත් කරයි. සූර්යයා සහ චන්ද්‍රයා සඳහා සම්ප්‍රදායික සිංහල හෙරල්ඩික් සංකේත ආධාරකරුවන් සාදයි.
මේවාද බලන්න
- ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍ය ලාංඡනය ගැන ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියා පිටුව
- අතිපූජ්‍ය මාපලගම විපුලසාර හිමියන් ගේ ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියා පිටුව
- ආචාර්ය නිශ්ශංක විජයරත්න යන් ගේ ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියා පිටුව
බාහිර යොමු
ආශ්‍රිත
- ^ බෞද්ධ කලාවේ නොමැකෙන ලකුණ සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2021-07-12 at the Wayback Machine. සිළුමිණ, සම්ප්‍රවේශනය කිරීම 28 ඔක්තෝබර් 2017.
- ^ මාපලගම විපුලසාර හිමි - මහාචාර්ය කුඹුරුගමුවේ වජිර ස්ථවිර විසින් ලියා 2010 දෙසැම්බර් 26 දින සිළුමිණ පුවත් පතේ ප්‍රසිද්ධ කල අනුස්මරණ ලිපියකි
- ^ The great artist monk by Professor Bellanwila Wimalaratana Thera. Sunday Observer (Sri Lanka), Retrieved on 9 January 2011.
- ^ Central Bank of Ceylon Armorial Ensign of Sri Lanka - 1977. Central Bank of Ceylon
- ^ ජනරජ ලාංඡනය නිර්මාණය කළ හැටි ඉරිදා ලංකාදිප, දියත, සම්ප්‍රවේශනය කිරීම 2009 පෙබරවාරි 1 වන දින