රොඩී වදන් මාලාව
රොඩී හෙවත් ගාඩි ජනයා මෙන්ම ඔවුන්ගේ භාෂාවත් අද වෙන කොට ඔවුන් අතරින්ද තුරන් වී යයි. මෙම වචන ගාඩි ජන වත කෘතියෙන් උපුටා ගන්නා ලද්දකි.
ඥාතීත්වය හඟවන පද
[සංස්කරණය]- මව - හිදලු ගෑවී, මවුආ, අම්මා
- පියා - හිසලු ගෑවා, පියා, අප්පොච්චි
- සැමියා - ගැඬියා, ගාඩියා, පුරුසයා
- බිරිඳ - ගැඬී කෙවෙනි, ගාඬි කෙවන්නි, පල්ලි, ගෑනි
- පිරිමියා - ගාව, අන්ගයා
- ගැහැණිය - ගාවි, අන්ගියා
- බිලිඳා - බිලැන්දා
- බිලිඳිය - බිලැන්දි
- පුතා - ගැඩී (හෝ ගාඩි)බිලින්ඳා, බිලිඳු අන්ගයා, පුතා
- දුව - ගැඩී (හෝ ගාඩි)බිලින්ඳි, බිලිඳු අන්ගි, දුව
- සහෝදරයා - එකන්ගෙ ගැඬියා, එකන්ගෙ අන්ගයා
- සහෝදරිය - එකන්ගෙ අන්ගි
- අයියා - එකන්ගෙ ගාඬියා, අයියා
- අක්කා - එකන්ගෙ ගැඬී, අක්කා
- මල්ලි - එකන්ගෙ ගාඬියා, මල්ලි
- නංගි - එකන්ගෙ ගැඬී, නංගි
- මාමා - ලොකු අප්පා, මාමා
- නැන්දම්මා - නැන්දා
- බාප්පා - හීන් තාත්තා, හීන් අප්පා
- පුංචි අම්මා - බාලම්මා, පුංචි අම්මා
- ලොකු අම්මා - ලොකු අම්මා
- කුඩම්මා - හීනම්මා
- ආතා - ඉලයත් හිදුලු ගැවා, මුත්තා, ආතා
- ආච්චි - ඉලයත් හිදුලු ගැවී, ආච්චි, ආත්තා
විවිධ ජනයා හදුන්වන පද
[සංස්කරණය]- රජතුමා - තෙරි බකුරා
- බිසව - තෙරි බකුරු පල්ලා
- දෙවියා - බකුරා
- යක්‍ෂයා - මුනුසා
- පාලකයා - ඉලයත් තෙරි ගාවා
- නිලදාරියා - තෙරි කද්දියා
- පැවිද්දා - නවතා, ගැවා
- වෙදැදුරු - මුලුහුන් අන්ගයා
- මරක්කලායා - හුරුබුවා
- ආචාරියා - දුලුමුවා
- වඩුවා - වඩුකත්තියා
- රජකයා - පොතියා, තෝක්කා
- බෙරවායා - නල්ලයා
- වහුම්පුර ඇත්තා - ගල්මීරි තෝක්කා
- තොටියා - දිය පිට කුකුළා
- සන්නාලියා - ගෙත්තම් කටුවා (කටුව - ඉඳිකටුව)
- හොරා - පත්තිලියා, පතිලිගැවා
සතුන් හදුන්වන නම්
[සංස්කරණය]- ඇතා - පලානුවා
- ඇතින්න - පලානුවදෙන්
- බල්ලා - බුස්සා
- බැල්ල - බුස්සි
- බළලා - බුහැක්කා, බුහාකවන්නා
- හරකා - ලුද්දි
- එළදෙන - ලුද්දි
- වස්සා - ලුහු බිලැන්දා
- මී හරකා - ලුහුටු ලුද්දා, පඟුරු ලුද්දා
- කුලු මී හරකා - රලුවෙ ලුද්දා
- අග්වයා - තෙරු ලුද්දා
- වෙළඹ - තෙරි ලුද්දා
- වඳුරා - බූලෑවා
- නරියා - පඟුරුල්ල, බුස්සා
- කොටියා - රලුවා, රලුවෙ බුස්සා
- වලසා - මුරුති විගනන්ගයා (මස් බුදින්නා)
- මුවා, ගෝනා - රලුවෙ ලුද්දා
- ගම් ඌරා - හාප මුරුතයා, ගල් මුරුතයා
- වල් ඌරා - රලුවෙ ගල් මුරුතයා
- කුකුළා - පතිලියා
- කිකිළි - පතිලි කෙක
- කුරුල්ලා - පතිලියා, (කුරුළු කූඩ්ව - පතිලින්ගෙ දුමන)
- තලගොයා - බිම්පල්ලා
- කිඹුලා - නිලාටු තෙරිපයා
- ඉබ්බා - පේලාවා
- කිරි ඉබ්බා - හිදුලු පේලාවා
- සර්පයා - ඉලයා
- හූනා - අගරුබුලුවා
- මාළුවා - නිලාතුවා
- උකුණා - කෙරඬියේ පතිලියා
- බලු මැක්කා - හාප අන්ගයා
- මකුළුවා/මඳුරුවා - හාපයෝ, හාපන්ගෝ
- කලාමැදිරියා - දුලුමු අන්ගේ
- බිජුවට - ලාවන්ගේ
සිරුරේ කොටස් හගවන පද
[සංස්කරණය]- සිරුර - අන්ගය
- හිස - කෙරඬිය
- නළල, මුහුණ - කෙරඬිය
- රටා යෙදූ ලැයිස්තු අයිතමය
- හිසකේ - කළුවැලි
- කන - ඉරවුව, දන්ගුලු අන්ගෙ (බිහිරා - ඉරවු හාපයා)
- ඇස - ලාවටේ, ලාඹටේ
- කඳුලු - ලාවටේ නිලාටු
- දත් - ගල්ලෙ බොරලු (මුවෙහි ගල්)
- මුව, කට - ගල්ල
- නාසය - නිලාටු අන්ගෙ, ඉරවුව
- දිව - ගල් ගවුන, ගලෙ ගෙවන්න
- නිකට - අල්ලෙ අන්ගය
- රුවුල - ගල්ලෙ කලුවැලි
- කෙළ - ගල්ලෙ ලතු (එනම්, මුවෙහි ලෙය = බුලත් කෙළ)
- මස් - මුරුතයන්, මුරුතුන්, අන්ගෙ මුරුතයන්
- ලේ - ලතු
- පපුව - පෙකිනිත්ත
- හදවත - පෙකිරිත්ත, පිකිරිත්ත
- බඩ - පෙකිරිත්ත, පිකිරිත්ත
- සම - පිටවන්න, මුරුතු ගැවිල්ල
- අත - දැඟුල්, වාමේ
- දකුණු අත - දකුණේ වාමේ
- වම් අත - වාමේ වාමේ
- පියවුරු - හිදුල්ල
- කකුල - දැඟුල
- පතුල - බින්තලව්ව, දැඟුල
- දහඩිය - නිලාටු
ශාක වර්ග හා ඒවායේ කොටස්
[සංස්කරණය]- ගස - උහැල්ල
- පත්‍රය, කොළය - රබොත
- අත්ත - මතිල්ල, උහැල්ලෙ මතිල්ල
- මල - උහුලිල් අන්ගෙ
- ගෙඩිය - ලාවුනු
- ගසේ මුල - බින්තලව්වෙ මතිල්ල
- පොල් - මටුබු ලාවුනු, මටුලාවුනු
- පොල් ගස - මටුබු ලාවුනු උහැල්ල
- පුවක් - පොන්ගලන්
- බුලත් - තබල (සංස්, තාම්බුල)
- ගොයම් - ඇතු
- බත් - මිහිටි
- වී - ඇතු මදු, ඇතු මද
- සහල් - මදු, මද
- පිදුරු - පන්ගරන්
- කුරහන් - හීන් කෙවුන
- දොඩම් - ඇඹරලු
- කොස් - වෙට්ටි අන්ගවල්, මුරුතයන් ලාවුනු
- මිරිස් - ගල්ල ඩැවුන්
- කෙසෙල් - පබ්බරුකන්, පත්බරුකන්
- දුම්කොළ - දුම්රබොත, දුලුමොර
ගෘහාශ්‍රිත දේ, අහාරපාන සහ අඳුම් පැලඳුම්
[සංස්කරණය]- ගම - රලුවෙ දුමන
- නගරය - තෙරි දුමන
- ගෙපැල - දුමන
- සිර ගෙය - හාප දුමන
- දොර - දිග්ගුව, දුමන මතිල්ල
- වහලය - වහල්ල, පල
- ඇඳ - ලාවට අන්ගේ මතිල්ල
- පුදුර - පිටවන්න
- දැව - මතිලි
- කළය, හැලිය - වාමේ
- වතුර කළය - නාලාටු වාමේ
- බත් හැලිය - මිගිටි වාමේ
- කෝප්පය - නිලාටු මිගන වාමේ, නිලාටු මිගන අන්ගෙ
- පිඟාන - මිගිටි මිගන වාමේ
- පිහිය - නාඩුව
- පොරොව - මතිලි ලුක්කන නාඩුව, මතිලි හාප කරන නාඩුව
- බෝතලේ - අතු, අන්ගෙ
- පෙට්ටිය - බිලිඳු අන්ගෙ
- මෝල් ගස සහ වංගෙඩිය - ලුක්කන අන්ගවල්
- කඹය - ගැවිල්ල (ගව සම්පටින් අඹරාගත් දේ)
- කඩුව - තෙරි නාඩුව
- ඊතලය - පට්ටිකම, පත්තිකාව
- තුවක්කුව - පත්තිකාව, ගලු කරන මතිල්ල
- ගින්දර - දුලුමු
- වතුර - නිලාටු
- ලිප - දුලුමු අන්ගෙ
- දර - හාප මතිලි
- කිරි - හිදුලු
- තෙල්/ගිතෙල් - මාටුබු
- වෙඬරු - ලුදුදන්ගෙ මාටුබු
- කැවුම් - ගල් මිරි
- පිසු ආහාර - මුරුතයන්, මුර්තින්
- හරක් මස් - ලුද්දු මුර්තින්
- ලුණු - හුරුඹු 22
පරිසරය අශ්‍රිත දේ
[සංස්කරණය]- පොළොව - බින්තලව්ව
- දෙව්ලොව - බින්ගිරි(බිම්ගිරි) උහැල්ල
- හිරු - ඉලයත්තෙරි අන්ගෙ
විශේෂණ පද
[සංස්කරණය]- රතු - ලතු
- සුද - හිදලු
- කළුවර - කලුවැලි
- හොඳ, මහා, දිග, ලස්සන - තෙරි
- නරක, කුඩා, පොඩි, අවලස්සන - හාප
ලෝහ වර්ග, අවිආයුධ, විවිධ මෙවලම් ආදිය හදුන්වන නම්
[සංස්කරණය]- රන් හා රිදී - තෙරි දුලුමු
- රන් හා රිදී කාසි - තෙරි ගලවු, තෙරි අන්ගවල්
- තඹ - හාප දුලුඹු
- තඹ කාසි - හාප ගලටු
- තුවක්කුව - පත්තිකාව, ගලු කරන මතිල්ල (හඬ නගන දණ්ඩ)
- වෙඩි බෙහෙත් - මුලුහුන්
- ගොන් කරත්තය - ලුද්දන්ව බන්දන ගහන අන්ගෙ, (ලුද්දු - කරත්තෙ)
- වියගහ - ලුද්දන් දෙ-ගිරාව
- බෝල්ලීය - බොම්බුලීය
- නඟුල - ලුද්දන් හාප කරන අන්ගෙ
- කෙවිට - ලුද්දන් ලුක්කන අන්ගෙ
- ඔරුව - නිලිටුවෙ යැපෙන අන්ගෙ
ක්‍රියා පද
[සංස්කරණය]- යනවා - තැවින්නෙනවා
- එනවා - තැවින්නෙනවා
- පලයන්, වරෙන් - තැවින්නියන්
- අරගෙන යනවා - යප්පාගෙන තැවින්නෙනවා
- නිදා ගන්නවා - ලාවට තෙරී වෙනවා
- හොඳට නිඳා ගනින්! - ලාවට තෙරි වෙයන්!
- දකිනවා, බලනවා - පෙකනවා
- පෙන්නවනවා - පෙකවනවා
- අහනවා - ඉගිල්ලනවා
- සිඹිනවා - හාචි කරනවා
- මැරෙනවා - ලික්කෙනවා
- මැරුණා - ලික්කුණා
- මරණවා - ලුක්කනවා
- මැරුවා - ලික්කුවා
- වළලනවා - තාවනවා
- ගී කියනවා - කල්ලැති ඉගිල්ලනවා
- නටනවා - කූටාටු කරනවා
- සිනා වෙනවා - ගලු පානවා
- දුවනවා - හී සැරෙන් තැවින්නෙනවා (හී සැරෙන් - හීයේ වේගයෙන්)
- ඉකිමන් කරපන් - හී සැරෙන් තැවින්නියන්
- කතා කරනවා - ගලු කරනවා
- කෑගසනවා - ඉරච්ච ලුක්කනවා
- අහනවා - ඉගිල්ලනවා
- කියවනවා - අකුරු කියනවා
- තේරුම් ගන්නවා - තෙරි වෙනවා
- කපනවා - නාඩුවෙන් ලුක්කනවා
- ඉරනවා - හාප කරනවා
- අල්ලනවා - දැගුලු ගහනවා
- පිසිනවා - තවත් කරනවා
- මිල දී ගන්නවා - ගලටුවලට යප්පනවා
- කිරි දොවනවා - හිදුලු හාප කරනවා
- දොර අරිනවා - දිග්ගුව හාප කරනවා
- දොර වහනවා - දිග්ගුව තෙරි කරනවා
- ගිනි නිවනවා - දුලුමු හාප කරනවා
- වහිනවා - නිලාටු තෙරි කරනවා
- විදුලි කොටා ගොරවනවා - පතිතිකාව තෙරි වෙනවා