එක්සත් ජනපදයේ යටත් විජිත ඉතිහාසය

එක්සත් ජනපද වල යටත් විජිත ඉතිහාසය

“එක්සත් ජනපදයේ යටත් විජිත ඉතිහාසය” යන පාඨයෙන් අදහස් වන්නේ එහි භූමියේ ඉතිහාසයයි. යුරෝපීයයන් විසින් ජනාවාස කිරීමෙන් ඇරඹි යුරෝපීයයන්ගෙන් නිදහස ලබා ගත් කාලය දක්වා ඉතිහාසයයි. විශේෂයෙන් බ්රිතාන්ය ජනපද දහතුනේ ඉතිහාසයයි. 1776 දී එම ජනපද දහතුන සඳහා ඔවුන් විසින්ම ස්වාධීනත්වය ප්රකාශ කරන ලදි. 16 සියවසේදි ආරම්භ කරන ලදුව ස්පාඤ්ඤ, බ්රිතාන්ය, ප්රංශ, ස්වීඩන් සහ ඕලන්ද ජාතිකයින් විසින් නැගෙනහිර උතුරු ඇමෙරිකාව ජනාවාස කරන ලදි. පළමුවෙන්ම කරන ලද උත්සාහයන් බොහොමයක් අසාර්ථක විය. විශේෂයෙන්ම “රොආනොක්” (Roanoke) එසේ අසාර්ථක වූ නමුදු ඉතා ඉක්මණින් සාර්ථකව ජනාවාස පිහිටුවන ලදි. නව ලෝකය නමින් හැඳින්වූ එම ප්රදේශයට පැමිනි නව පදිංචි කරුවන් සියලු දෙනා එක සමාන නොවූහ. ඔවුන් විවිධ ආගම් වලට සමාජ කණ්ඩායම් වලට අයත් වූ අතර වෙනස් වෙනස් ප්රදේශ වල මුහුදු ආශ්රිතව පදිංචි වූහ. නව නෙදර්ලන්තයේ ලන්දේසින්, ස්වීඩන් ජාතිකයින්, නව ස්වීඩනයේ ෆින්ලන්ත ජාතිකයින් පෙන්සිල්වේනියාවේ ක්වේකර්ස් නමින් හැඳින්වෙන ක්රිස්තියානි නිකායෙහි සභිකයින්, නව එංගලන්තයේ ප්යුරිටන්වරු, ජේම්ස් ටවුන්හි ඉංග්රිසි පදිංචි කරුවන් සහ ජෝර්ජියාවේ “වර්ති පුවර්” (worthy poor) නම් පිරිස සහ තවත් බොහෝ පිරිස් ද එසේ පැමිණ පදිංචි වූහ. මෙම පිරිස් වලට විවිධ අභිමතාර්ථයන් තිබුණු අතර ඔවුන් නව මහාද්වීපයට පැමිණ සමාජීය වශයෙන් ද ආගමික, දේශපාලනික හා ආර්ථික වශයෙන් වෙන වෙනම අනන්යතාවයන් සහිතව ජනපද ගොඩ නැගූහ.

පසු කාලයක නැගෙනහිර එක්සත් ජනපද වශයෙන් හැඳින්වුනු විශේෂිත කලාප හතරක් ඉතිහාසඥයින් හඳුනා ගනිති. ඒවා උතුරේ සිට දකුණට නිව් එංග්ලන්ඩ්, මිඩ්ල් කොලනි, චෙසපික් බේ කොලනි (ඉහළ දකුණේ) සහ ලවර් සවුත් (Lower south) නම් වේ. සමහර ඉතිහාසඥයින් පස් වැනි කලාපයක්ද එක් කරති. ද ෆ්රන්ටියර් - නව එංගලන්තයේ සිට ජෝර්ජියා දක්වා සීමා කලාප වශයෙන් සමහර කරුණු වලින් එකිනෙකාට සමාන විය. පූර්ව එක්සත් ජනපද භූමියෙහි අනිත් ජනපද වලට නිව් ෆ්රාන්ස්, (ලුසියානා) නිව් ස්පෙන් (ෆ්ලොරිඩා, කැලිෆොර්නියා, ඇරිසෝනා, නිව් මෙක්සිකෝ, ටෙක්සාස්, නෙවාඩා, උටා සහ කොලරාඩෝවේ සහ වියෝමින්ග් හි කොටස් කොලොම්බීයා දිස්ත්රික්කය (වොෂින්ටන් රාජ්යය, ඔරිගන් සහ උතුරු කැලිෆොර්නියා ) සහ රුසියානු ඇලස්කාව ඇතුලත් වෙයි.

ජනපදකරණය කිරීමේ පරමාර්ථයන්.

විදේශ වල ජනාවාස ඇති කිරීමේ ප්රධාන කලාප කිහිපයක් යුරෝපයේ තිබුනේය. ඒවා නම් මුහුදු ගමන් වලට උචිත නාවික යාත්රා නිපදවීමේ හැකියාව, නාවික ගමන් පිළිබඳ දැනුමෙන් යුතුවීම, වැඩි වන ජනගහනය හේතුවෙන් විදේශ රටක ස්ථාපිත වීමට කැමැත්ත සහ හැකියාව තිබීම යනාදි ගුණාංග වලින් යුත් කලාපයන්ය. ශත වර්ෂ ගණනාවක් තිස්සේ රටවල් යටත් කරගෙන ඒවා පාලනය කිරීමට පෘතුගීසින්ට හා ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයින්ට තිබුණු පලපුරුද්ද මුහුදු ගමනාගමනය සඳහා (ප්රධාන වශයෙන් ඉතාලියේදි වර්ධනය වුනු) දක්ෂතාවය යනාදි කරුණු විසින් නව ලෝකය සොයා ගොස් නව ජනපද ඇති කිරීමට අවශ්ය මූලික වුවමනාවන් සපයන ලද්දේය. ඉංග්රිසින්, ප්රංශ ජාතිකයින් සහ ලන්දේසින් ඇමෙරිකාවේ ජනපද ඇතිකිරීමේ කාර්යයේදි තරමක් ප්රමාද වූහ. ඔවුනට නාවික යාත්රා සෑදීමේ නිපුනත්වයක් තිබුනු නමුත් පිට දේශ වල ජනාවාස පිහිටුවීම පිළිබඳ ස්පාඤ්ඤවරුන්ට මෙන්ම දිගු කාලීන ඉතිහාසයක් නොතිබුනි.

නව රාජ්යයක් තම රාජ්යයන් ඉදිරියට ගෙන යාමේදි දේශ ගවේශණ කටයුතු ක්රමානුකූලව ඇරඹිමට අවශ්ය ධනය සහ බලය මධ්යගත කිරීමේ ක්රමයක් ආරම්භ කළහ. මධ්යම ආණ්ඩුවලින් සියලුම ගවේෂණ කටයුතු නොකෙරුනි. ගවේෂණ කටයුතු වලදි බලයලත් සමාගම් සහ ඒකාබද්ධ කොටස් සමාගම් විශාල වැඩ කොටසක් කළහ. ස්පාඤ්ඤය ලබා තිබූ අත්දැකීම් නිසා ඇමෙරිකාව තුල ජනපද ඇති කිරීමේ උත්සාහයේදී මධ්යගත රාජ්ය පාලනයකක් හමුදා ජයග්රහණ මිෂනාරි ආගමික කටයුතු වල ගුණාංග ද එකතු එයට එක් කළේය. මෙයට ප්රතිවිරුද්ධ වයඹ දිග යුරෝපය ඇමෙරිකාව ජනාවාස කිරීමේදි වෙළඳාම මුල් කර ගත් ආයෝජන ක්රමයක ගුණාංග පෙන්වීය. රජයේ මැදිහත් වීම් අවම විය.