Jump to content

Sonic boom

විකිපීඩියා වෙතින්

වස්තූන් ශබ්දයේ වේගයට වඩා වැඩි වේගයකින් ගමන් කරන විට, මෙම සංසිද්ධිය සොනික් බූම් ලෙස හැඳින්වේ. සොනික් බූම් ශබ්දයක් දැකීමෙන් පසු සමහර අය බියට හෝ මවිතයට පත් වෙති, නමුත් වර්තමානයේ එය සුපර්සොනික් ජෙට් සහ රොකට් විශාල සංඛ්‍යාවක් සමඟ සුලභ වී ඇත.[https://www.vedantu.com/physics/sonic-boom 1]

වස්තුවක් ශබ්දයේ වේගයට වඩා වැඩි වේගයකින් ගමන් කරන විට, කම්පන තරංග ජනනය වන අතර විශාල ශක්තියක් මුදා හරිනු ලැබේ. විශාල සුපර්සොනික් ගුවන් යානා නිපදවන ශබ්ද තරංග ඔබව පුදුමයට පත් කළ හැකි අතර ඔබව අවදි කළ හැකිය, නැතහොත් ඔබේ ජනෙල් වීදුරු වල ඉරිතැලීම් වැනි සුළු හානියක් සිදු කළ හැකිය.

සුපර්සොනික් කදම්භයක්, බලවත් වුවද සෑම දිශාවකටම ඇසෙන්නේ නැත. සුපර්සොනික් වේගයෙන් ගමන් කරන වස්තුවක් සිතන්න. එම වස්තුවේ පිටුපස ඇති මනඃකල්පිත ත්‍රිමාණ කේතුවක කලාපයේ සොනික් බූම් එකක් අත්විඳිය හැකිය. ඔබ එම කලාපයේ සිටී නම්, වස්තුව ඔබ පසුකර යන විට ඔබට සොනික් ශබ්දයක් අත්විඳිය හැකිය. වස්තුව චලනය වන විට, මනඃකල්පිත කේතුකාකාර ආචරණ කලාපය ද ඒ සමඟ ගමන් කරයි. වස්තුව පසුකර යන විට, නිරීක්ෂකයා ඉතා කෙටි කාලයක් සඳහා උත්පාතය අත්විඳියි.

සොනික් කදම්භයක් පිටුපස ඇති විද්‍යාත්මක හේතුව

සොනික් උත්පාත නිර්වචනයට අනුව වස්තුව ශබ්දයේ වේගයට වඩා චලනය වන විට විශාල ශබ්දයක් නිර්මාණය වේ. නමුත් නිශ්චිත සොනික් උත්පාත අර්ථය මෙහි විද්‍යාත්මකව පැහැදිලි කරන ලදී. ජලයට සමානව, වාතය ද අඩු ඝනත්වයක් සහිත තරලයකි. එබැවින් වස්තුවක් ඒ මත ගමන් කරන විට ජලය මත නිර්මාණය වන තරංගවලට සමානව, වාතය තුළ ද තරංග නිර්මාණය වේ.

ජලය මත ඇති තරංග මෙන් නොව, මෙම තරංග ශබ්දයේ වේගයෙන් ගමන් කරයි. නමුත් වාතයේ ඇති වස්තුවේ ප්‍රවේගය ශබ්දයේ වේගයට වැඩි වීමත් සමඟ, වායු තරංග සම්පීඩිත හෝ බලහත්කාරයෙන් එකට එකතු වේ. මෙය තනි කම්පන තරංගයකට තරංග ඒකාබද්ධ වීමට හේතු වේ. කම්පන තරංගයේ බලය හෝ තීව්‍රතාවය රඳා පවතින්නේ සම්බන්ධ වන වාතයේ ප්‍රමාණය මත හෝ ත්වරණය වන වස්තුවේ ප්‍රමාණය සොනික් උත්පාත වේගය ලෙස හැඳින්වේ.

සමහර විට වස්තුවේ සමහර උත්තල ස්ථානවල ද්විතියික කුඩා කම්පන තරංග කිහිපයක් සෑදී ඇත. ගුවන් යානයක පියාපත් හිස හෝ එන්ජින් ඇතුල්වීම කියමු. ගුවන් යානයක් මගින් කම්පන තරංග හරහා ජනනය වන පීඩනය සාමාන්‍යයෙන් වර්ග අඩියකට රාත්තල් කිහිපයක් වේ.

සොනික් බූම් නැවැත්වීමේ ගැටළුව

සුපර්සොනික් ගුවන් යානා වාහක සංඛ්‍යාව වැඩිවීමත් සමඟ, භූමියේ සිටින සාමාන්‍ය ජනතාවට බලපාන සොනික් බූම් පිළිබඳ ගැටළුවක් පැන නගී. ඉහළට පියාසර කිරීමෙන් සොනික් බූම් පිළිබඳ ගැටළුව වළක්වා ගත හැකි යැයි විශ්වාස කළ නමුත් එය පසුව අසත්‍ය බව ඔප්පු විය. රිචඩ් සීබාස් සහ ඔහුගේ සගයෙකු වන ඇල්බට් ජෝර්ජ් ගැටලුව හොඳින් අධ්‍යයනය කර අවසානයේ "කුසලතා රූපය" හඳුන්වා දීමට ගියහ. කුසලතා හෝ FM රූපය ගුවන් යානයේ දිග සහ එහි දිගෙහි ලක්ෂණයක් විය. ගුවන් යානයක FM අඩු වන තරමට එය ජනනය කරන උත්පාතය අඩු වේ. නූතන කාලයේ, 1 හෝ ඊට අඩු FM මට්ටම් පිළිගත හැකිය.

සොනික් බූම් එකක ශබ්දය

සොනික් බූම් මගින් නිපදවන ශබ්දය බොහෝ දුරට රඳා පවතින්නේ නිරීක්ෂකයා සහ සොනික් බූම් නිපදවන ගුවන් යානයේ හැඩය අතර දුර මතය. ගුවන් යානය පසුකර යන විට සොනික් බූම් ගැඹුරු ද්විත්ව "උත්පාතයක්" මෙන් ඇසෙයි. ශබ්දය මෝටාර් බෝම්බ වලට බොහෝ සෙයින් සමාන ය. මෙම උත්පාතය මුළු සුපර්සොනික් පියාසැරි කාලය පුරාම අඛණ්ඩව පවතින අතර එය සාමාන්‍යයෙන් බොහෝ දෙනෙකු අතර වැරදි මතයකි.

"බාහිර ස්ථානවලට සොනික් උත්පාතය ඇසෙනවාද?" යන පැහැදිලි ප්‍රශ්නයක් මතු විය හැකිය, හොඳයි, පිළිතුර "නැත". මායිම්වලට කිසිසේත් සොනික් උත්පාතය ඇසෙන්නේ නැත. මේ සඳහා සරල පැහැදිලි කිරීමක් නම් ඒවා සොනික් උත්පාතයේ බලපෑම් ඇති උපකල්පිත ත්‍රිමාණ කේතුකාකාර රූපයට වැටෙන්නේ නැත. උෂ්ණත්වය, ආර්ද්‍රතාවය, දූෂණය, සුළං වැනි වායුගෝලීය බලපෑම් ද බිමට දැනෙන සොනික් උත්පාතයට බලපෑ හැකිය. කොන්ක්‍රීට්, තාර, කිරිගරුඬ වැනි තද පෘෂ්ඨ පවා තරංග පරාවර්තනය කර දෙගුණයක් උත්පාත බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය. බිම මත තණකොළ සහ පඳුරු ආවරණයක් ඒවා අවශෝෂණය කිරීමෙන් සොනික් තරංගවල බලපෑම අඩු කළ හැකිය.

වර්තමාන තත්ත්වය තුළ, සොනික් උත්පාත සඳහා නීත්‍යානුකූලව නියම කර ඇති ප්‍රමිතීන් නොමැත. නමුත් සොනික් උත්පාතවල බලපෑම අඩු කිරීම සඳහා මාර්ගෝපදේශ සකස් කිරීම සඳහා නීති සම්පාදකයින් සහ කර්මාන්ත විශේෂඥයින් විසින් කටයුතු කරමින් සිටී.

නිගමනය

සාරාංශගත කිරීම සඳහා, වස්තූන් ශබ්දයේ වේගය ඉක්මවා ගමන් කරන විට, කම්පන තරංග සෑදීමට පීඩන තරංග සාන්ද්‍රණය වීම නිසා, විශාල ශක්තියක් ඇති විට, ශබ්ද උත්පාත ඇති වේ. ගුවන් යානා වලින් ලැබෙන ශබ්ද උත්පාතය බිම් මට්ටමේ හානියක් ඇති කළ හැකිය, එනම් ගොඩනැගිලි සහ නිවාසවල වීදුරු බිඳ දැමිය හැකිය හෝ ජනේල බිඳ දැමිය හැකිය. නියමුවන්ටම ශබ්ද උත්පාතය ඇසෙන්නේ නැත, නමුත් ඔවුන් රැගෙන යන ගුවන් යානය පිටුපසින් නිකුත් වන තරංගයක් දැකීමට සමත් විය හැකිය.

විශේෂඥයින් සහ විද්‍යාඥයින් බිම් මට්ටමේ ශබ්ද උත්පාතයේ බලපෑම් අඩු කිරීමට දැඩි උත්සාහයක් දරති. මෙය කියවීමට අපූරු භෞතික විද්‍යාත්මක සංසිද්ධියක් වුවද, ශබ්ද උත්පාතය පිළිබඳ ඔබේ අත්දැකීම එතරම් සතුටුදායක නොවිය හැකිය. ඉතින්, ශබ්ද උත්පාතයන් ඔබව මරා දැමිය හැකිද? හොඳයි, තාක්ෂණිකව ඔව්. ඉහළ තීව්‍රතාවයකින් යුත් අතිධ්වනික තරංග ඔබව මරා දැමිය හැකිය, නමුත් එවැනි සිදුවීමක් ඉතා දුර්ලභ ය, විශේෂයෙන් ඔබ ඔබේ නිවසේ සිටී නම්. උඩිස් ගුවන් යානා වාහක වලින් ලැබෙන ඉහළ තීව්‍රතාවයකින් යුත් අතිධ්වනික තරංග ඔබේ ජනේල බිඳ දැමීමට වැඩි ඉඩක් ඇත (-TDS)
උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: "https://www.vedantu.com/physics/sonic-boom" නම් කණ්ඩායම සඳහා <ref> ටැග පැවතුණත්, ඊට අදාළ <references group="https://www.vedantu.com/physics/sonic-boom"/> ටැග සොයාගත නොහැකි විය.

"https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=Sonic_boom&oldid=738961" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි