2025 පහල්ගම් ප්‍රහාරය
| 2025 පහල්ගම් ප්‍රහාරය | |
|---|---|
| ජම්මු සහ කාශ්මීරයේ කැරැල්ලහී කොටසකි | |
 බයිසරන් නිම්නය, පහල්ගම් | |
  පහල්ගම් පහල්ගම් (Jammu and Kashmir) ඉන්දීය පරිපාලනය යටතේ ඇති ජම්මු සහ කාශ්මීරයෙහි ප්‍රහාරය සිදු වූ ස්ථානය | |
| ස්ථානය | පහල්ගම්, අනන්ත්නාග් දිස්ත්‍රික්කය, ජම්මු සහ කාශ්මීරය, ඉන්දියාව |
| ඛණ්ඩාංක | 34°00′13″N 75°20′01″E / 34.00361°N 75.33361°Eඛණ්ඩාංක: 34°00′13″N 75°20′01″E / 34.00361°N 75.33361°E |
| දිනය | 2025 අප්‍රේල් 22 |
| ඉලක්කය | සංචාරකයින් |
| ප්‍රහාර මාදිලිය | සමූල වෙඩි තැබීම සමූල ඝාතනය |
| ආයුධය(න්) | M4 carbine, AK-47[1] |
| මරණ | 26[2] |
| තුවාලකරුවන් | 20[3] |
| ප්‍රහාරකයෝ | ද රෙසිස්ටන්ස් ෆ්‍රන්ට්[4][5] සහ ලෂ්කාර්-ඊ-ටයිබා |
| සහභාගිවූ සංඛ්‍යාව | 4–6[6] |
| චේතනාව | ජම්මු සහ කාශ්මීරයේ විශේෂ තත්ත්වය අවලංගුව, කාශ්මීරයේ දේශීය නොවන ජනාවාසකරණයට විරුද්ධ වීම.[7] |
2025 වර්ෂයේ අප්‍රේල් මස 22 වන දින, පාකිස්ථානය පදනම් කරගත් ලෂ්කාර්-ඊ-ටයිබා හි අනුබද්ධිත ද රෙසිස්ටන්ස් ෆ්‍රන්ට් සමඟ අනුබද්ධ සටන්කාමීන්, ඉන්දීය පරිපාලනය යටතේ පවතින ජම්මු සහ කාශ්මීර කලාපයේ බයිසරන් නිම්නයේ දී සංචාරකයින් පිරිසකට වෙඩි තබා, අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 26 දෙනෙකු සමූල ඝාතනය කළ අතර තවත් 20 කට වැඩි පිරිසක් තුවාල ලැබූහ. විශේෂ තත්ත්වය අවලංගු කිරීමෙන් පසු කලාපයේ සිදු වූ දරුණුතම ප්‍රහාරය වන මෙම ප්‍රහාරය සිවිල් වැසියන් ඉලක්ක කර ගත් ප්‍රහාරයකි.[8]
පසුබිම
[සංස්කරණය]1989 දී ජම්මු හා කාශ්මීරයේ සන්නද්ධ කැරැල්ලක් ඇති වූ අතර එතැන් සිට එය අඛණ්ඩව සිදුවෙමින් පවතින අතර මෑත වසරවලදී ප්‍රචණ්ඩත්වය සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වී තිබේ. 2019 දී ඉන්දියාව ජම්මු හා කාශ්මීරයේ විශේෂ තත්ත්වය අවලංගු කරමින්, ප්‍රාන්තය ජම්මු හා කාශ්මීර් සහ ලඩාක් යන යුනියන් ප්‍රදේශ දෙකකට බෙදා ඇත. මෙම පියවර මගින් කලින් සුදුසුකම් නොලබන පුද්ගලයින්ට වාසස්ථාන තත්ත්වය නිකුත් කිරීමට පළාත් පාලන ආයතනවලට බලය ලබා දුන් අතර, මතභේදාත්මක භූමියේ ඉඩම් මිලදී ගැනීමට සහ රැකියා ලබා ගැනීමට ඔවුන්ට ඉඩ සැලසීය. අප්‍රේල් 10 වන දින, ආදායම් අමාත්‍යවරයා හෙළි කළේ පසුගිය වසර දෙක තුළ නව නීතිරීති යටතේ පුද්ගලයින් 83,000 කට නේවාසික සහතික නිකුත් කර ඇති බවත්, එය ව්‍යවස්ථාදායක සභාව තුළ කැළඹීමක් ඇති කළ බවත්ය.[9][10] ෆෝබ්ස් සඟරාවට අනුව, කාශ්මීරය දැනටමත් ලෝකයේ වඩාත්ම හමුදාකරණය වූ කලාපය විය.[11]
කලාපයේ සීමිත ස්වයං පාලනය අවලංගු කිරීමෙන් පසුව, ඉන්දියාව දැවැන්ත මර්දනයක් ආරම්භ කළේය. මෙය කාශ්මීර ආරවුල මධ්‍යයේ පාකිස්තානය සමඟ සබඳතා පිරිහීමට හේතු විය. ඉන්දියාව එම භූමිය තුළ ස්ථිරවම සොල්දාදුවන් 500,000 ක් පමණ ස්ථානගත කර ඇත.[12][13]
ප්‍රහාරය
[සංස්කරණය]ඉන්දීය පරිපාලනය යටතේ පවතින කාශ්මීරයේ පයින් හෝ පෝනි මාර්ගයෙන් ප්‍රවේශ විය හැකි දුරස්ථ සංචාරක ස්ථානයක් වන පහල්ගම් අසල බයිසරන් නිම්නයේ අප්‍රේල් 22 වන දින 14:50 ට පමණ සටන්කාමීන් හතර දෙනෙකුගේ සිට[6] දක්වා ප්‍රහාරයක් එල්ල විය.[14] දින ගණනක් ඇද හැලුණු වර්ෂාවෙන් පසු යහපත් කාලගුණයක් භුක්ති විඳි අමුත්තන්ගෙන් ප්‍රදේශය පිරී තිබුණි. දිවි ගලවා ගත් අයට අනුව, හමුදා විලාසිතාවේ නිල ඇඳුම් ඇඳගත් තුවක්කුකරුවන් අසල වනාන්තරවලින් මතු වී සමූහයා වෙත වෙඩි තැබූහ.[15][16][17]
සාක්ෂිකරුවන් පැවසුවේ වින්දිතයින්ගෙන් වැඩි දෙනෙක් පිරිමින් බවයි, එක් ප්‍රහාරකයෙක් කාන්තාවකට පවසා ඇත්තේ අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝදිට "භීෂණය විස්තර කිරීමට" ඇයව බේරෑ බවයි. වින්දිතයින් කිහිප දෙනෙකුට වෙඩි තබා ඇත්තේ ඉතා සමීපව සිට වන අතර, එම ස්ථානයේ සිට ලබාගත් වීඩියෝ දර්ශනවල ලේ තැවරුණු පුද්ගලයින් බිම වැතිර සිටින ආකාරය සහ තවත් සමහරු උදව් ඉල්ලා සිටින ආකාරය දක්නට ලැබුණි.[18]
ප්‍රහාරකයින් නම් ඉල්ලා සිටි අතර වින්දිතයින්ට කල්මාව පාරායනය කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියහ.[19] ඔවුන් මුස්ලිම්වරුන් හඳුනා ගැනීමට සහ ඔවුන්ව බේරා ගැනීමට චර්මච්ඡේදනය සඳහා පරීක්ෂා කළ අතර, ඔවුන් ඉලක්ක කරන්නේ මුස්ලිම් නොවන අය බව සහතික කළහ.
ඇසින් දුටු සාක්ෂිකරුවන්ගේ වීඩියෝවල භීතියට පත් වූවන් සහ තුවාල ලැබූවන් උදව් ඉල්ලා සිටින දර්ශන පෙන්වීය. එක් කාන්තාවක් තම ස්වාමිපුරුෂයා වෙනුවෙන් උදව් ඉල්ලා කෑගසමින් සිටිනු දක්නට ලැබුණු අතර, අනෙක් අය තණබිම්වල නිශ්චලව වැතිර සිටිනු දක්නට ලැබුණි. අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 28 දෙනෙකු මිය ගිය අතර, තවත් කිහිප දෙනෙකු බරපතල තුවාල ලැබූහ.[20][21] ප්‍රහාරය පිළිබඳ පුවත දිස්ත්‍රික් මූලස්ථානයට ලැබීමෙන් ටික වේලාවකට පසු හදිසි සේවා එම ස්ථානයට පැමිණියේය. බරපතල තුවාල ලැබූ දෙදෙනෙකු පස්වරු 4:30 ට පමණ අනන්ත්නාග් දිස්ත්‍රික් රෝහලට ගෙන යන ලද අතර අනෙක් අය අසල පිහිටි වෛද්‍ය මධ්‍යස්ථාන වෙත ප්‍රවාහනය කරන ලදී. සමහරුන් වැඩිදුර ප්‍රතිකාර සඳහා ශ්‍රීනගර්හි හමුදා රෝහලකට හෙලිකොප්ටරයෙන් ගුවනින් රැගෙන යන ලදී.[22]
ප්‍රාදේශීය පොලිසිය සහ ඉන්දීය හමුදාව සම්බන්ධ කර ගනිමින් ඒකාබද්ධ වටලෑමේ සහ සෝදිසි මෙහෙයුමක් ප්‍රදේශය පුරා දියත් කරන ලදී. ප්‍රහාරකයින් සොයා ගැනීම සඳහා හෙලිකොප්ටර් යානා යොදවා තිබූ අතර, පහල්ගම්හි සමහර ප්‍රදේශවල තාවකාලික අගුලු දැමීමක් පනවන ලදී.[23][24]
ප්‍රතිචාර
[සංස්කරණය]මෙම ප්‍රහාරය දේශපාලන නායකයින්ගෙන් සහ සිවිල් සමාජයෙන් වහාම පුළුල් ලෙස හෙළා දැකීමට ලක් විය. ප්‍රධාන අමාත්‍ය ඕමාර් අබ්දුල්ලා මෙම සිදුවීම විස්තර කළේ "මෑත වසරවලදී සිවිල් වැසියන්ට එල්ල වූ ඕනෑම දෙයකට වඩා බොහෝ විශාල" බවයි. ජනාධිපති ද්‍රෞපදි මුර්මු වින්දිතයින්ගේ පවුල්වලට සිය ශෝකය පළ කළ අතර එය "නින්දිත හා අමානුෂික ක්‍රියාවක්" ලෙස හැඳින්වීය.[25] අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝදි ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියාව හෙළා දුටු අතර ත්‍රස්තවාදයට එරෙහිව සටන් කිරීමට ජාතියේ දැඩි අධිෂ්ඨානය අවධාරණය කරමින් ප්‍රහාරයට වගකිව යුතු අය නීතිය හමුවට පමුණුවන බවට සහතික විය.[26] සහ ආරක්ෂක අමාත්‍ය රාජ්නාත් සිං එය "බියගුලු ක්‍රියාවක්" ලෙස නම් කළේය.[27] විපක්ෂ කොංග්‍රස් මන්ත්‍රී ප්‍රියංකා ගාන්ධි එය "මනුෂ්‍යත්වයට එරෙහි අපරාධයක්" ලෙස හැඳින්වීය. ලෝක් සභාවේ විපක්ෂ නායක රාහුල් ගාන්ධි, ප්‍රහාරය "භයානක" ලෙස විස්තර කළ අතර, වින්දිතයින්ට සහාය දැක්වීම අවධාරණය කළේය.[2]
විමර්ශනය
[සංස්කරණය]අප්‍රේල් මස 23 වන දින එම ස්ථානයට ගිය ජාතික විමර්ශන ඒජන්සිය ප්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කළේය.[28][29]
මූලික විමර්ශනයකින් පසුව, ආරක්ෂක ආයතන ප්‍රහාරයට සම්බන්ධ සටන්කාමීන් තිදෙනෙකුගේ රූප සටහන් නිකුත් කර ඇති අතර, ඔවුන් සියලු දෙනාම ලෂ්කර්-ඊ-තායිබා සංවිධානයට සම්බන්ධ බවත්, අවම වශයෙන් දෙදෙනෙකු විදේශිකයන් යැයි විශ්වාස කරන බවත් ප්‍රකාශ කර ඇත.[30][31] බුද්ධි අංශ විසින් මෙම සංහාරයේ මහ මොළකරු ලෙස ඉහළ පෙළේ එල්ඊටී අණදෙන නිලධාරියෙකු වන සයිෆුල්ලා කසුරි නොහොත් කාලිඩ් හඳුනාගෙන ඇත.[32]
මූලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- ^ "Terrorists were wearing camouflage outfits, carried M4 carbine, AK-47s, fired 70 rounds: Initial probe". The Indian Express. සම්ප්‍රවේශය 23 April 2025.
- ^ a b "Pahalgam terror attack LIVE: Foreign tourists among 28 killed; Amit Shah in Srinagar to review security situation". The Hindu (Indian English බසින්). 22 April 2025. ISSN 0971-751X. 22 April 2025 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "Mamata condemns Pahalgam terror attack, says perpetrators must not go unpunished". Deccan Herald. 22 April 2025. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "What is The Resistance Front? Hafiz Saeed's TRF claims responsibility for Pahalgam attack on tourists". Times of India. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "What is TRF, LeT terror group offshoot that has taken responsibility for Pahalgam attack?". Firstpost. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ a b "Gunmen kill at least 26 in Indian-administered Kashmir: Police". Al Jazeera (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "Pahalgam: What's 'The Resistance Front', LeT 'proxy' behind the deadliest terror attack on tourists in Kashmir?". Mint. HT Media Ltd. 22 April 2025. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ Hassan, Aakash; Beaumont, Peter (22 April 2025). "At least 28 tourists killed by suspected militants in Kashmir attack". The Guardian (බ්‍රිතාන්‍ය ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0261-3077. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "At least 24 killed in occupied Kashmir gunmen attack on tourists: police source". DAWN (ඉංග්‍රීසි බසින්). 22 April 2025.
- ^ Naveed Iqbal, Over 80,000 'non-state subjects' have received domicile certificates in last two years, J&K govt says, The Indian Express, 10 April 2025.
- ^ Singh, Rani. "Kashmir: The World's Most Militarized Zone, Violence After Years Of Comparative Calm". Forbes (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-04-23.
- ^ "At least 24 killed in occupied Kashmir gunmen attack on tourists: police source". DAWN (ඉංග්‍රීසි බසින්). 22 April 2025.
- ^ "At least 20 feared killed in militant attack on tourists in Indian Kashmir, security sources say". Reuters. 23 April 2025. සම්ප්‍රවේශය 23 April 2025.
- ^ "Kashmir Attack During JD Vance's Visit Mirrors Bill Clinton's 2000 India Trip". NDTV (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-04-23.
- ^ "Hindus were singled out, shot: Tourist's blow-by-blow account of Pahalgam attack". India Today (ඉංග්‍රීසි බසින්). 22 April 2025. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "J&K: Tourist Killed, Several Hurt in Attack on Pahalgam Health Resort". The Wire (ඉංග්‍රීසි බසින්). 22 April 2025 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ Irfan, Shams; Mehrotra, Karishma (22 April 2025). "Gunmen launch rare attack on tourists in Indian-administered Kashmir". The Washington Post (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). ISSN 0190-8286. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "'Go tell this to Modi', Pahalgam attacker told me after killing my husband: Karnataka survivor – 'Go tell this to Modi', Pahalgam attacker told me after killing my husband: Karnataka survivor BusinessToday". Business Today (ඉංග්‍රීසි බසින්). 22 April 2025. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ Arora, Mansi (2025-04-22). "'Asked to recite Islamic verse': Tourists recall horror after Pahalgam terror attack". Wion (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-04-23.
- ^ "India: Gunmen kill at least 20 tourists in Kashmir". Le Monde (ඉංග්‍රීසි බසින්). 22 April 2025. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "People wail for help as loved ones lie in pools of blood: Pahalgan after attack on tourists". The Times of India. 22 April 2025. ISSN 0971-8257. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "J&K: Tourist Killed, Several Hurt in Attack on Pahalgam Health Resort". The Wire (ඉංග්‍රීසි බසින්). 22 April 2025 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ Jaiswal, Arushi (22 April 2025). "Pahalgam attack: One tourist killed, 12 to 13 injured in Jammu and Kashmir's terror strike". India TV News (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "Pahalgam terror attack LIVE: PM Modi to return to India cutting short Saudi Arabia visit; Navy Officer among 26 killed". The Hindu (Indian English බසින්). 22 April 2025. ISSN 0971-751X. 22 April 2025 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "Attack on tourists in J&K: 26 killed, including foreigners, locals & official". The Times of India. 22 April 2025. ISSN 0971-8257. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "Prime Minister strongly condemns the terror attack in Pahalgam, Jammu and Kashmir". pib.gov.in. 22 April 2025. 22 April 2025 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "Kashmir Terror Attack Updates: 28 Killed In J&K's Worst Terror Attack In Recent Times, Say Sources". www.ndtv.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 22 April 2025.
- ^ "NIA Probe: IG-Led Team Heads to Pahalgam After Deadly Terror Attack". Deccan Herald (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-04-23.
- ^ "26 Killed In Pahalgam Terror Attack, NIA Team On Site: What We Know So Far". www.ndtv.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-04-23.
- ^ IANS (2025-04-23). "Security forces release sketches, photos of terrorists who carried out Pahalgam attack". The Statesman (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-04-23.
- ^ "Killers Of Pahalgam: Sketches Of 3 Terrorists Behind Attack Revealed". www.ndtv.com (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-04-23.
- ^ "Top Lashkar commander planned Pahalgam carnage that left 26 dead: Sources". India Today (ඉංග්‍රීසි බසින්). 2025-04-23. සම්ප්‍රවේශය 2025-04-23.