සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය
සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ බහුතර සිංහලයන්ගේ විශ්වාස පද්ධතිය වන ථෙරවාද බුද්ධාගම කෙරෙහි අවධාරණයක් සමඟ සිංහල සංස්කෘතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය (ජාතිකවාදය) කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ශ්‍රී ලාංකික දේශපාලන දෘෂ්ටිවාදයකි. බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය විසින් ශ්‍රී ලංකාව යටත් විජිතකරණයට ප්‍රතිචාර වශයෙන් එය පුනර්ජීවනය වූ අතර රට නිදහස ලැබීමෙන් පසු වසරවලදී වඩ වඩාත් ප්‍රකාශිත විය.
6 වන සියවසේ ලියන ලද ප්‍රධාන පාලි වංශකථාව වන මහාවංශයේ අන්තර්ගතයන් සිංහල ජාතිකවාදයට සාමාන්‍යයෙන් බලපෑම් කර ඇත.
මූලාරම්භය
[සංස්කරණය]ක්‍රිස්තු වර්ෂ හයවන සියවසේදී බෞද්ධ භික්ෂූන් විසින් රචනා කරන ලද සිංහල බෞද්ධ ජාතික වංශකථාවක් වන මහාවංශයේ ('මහා වංශකථාව') සිංහල බෞද්ධ අනන්‍යතාවය හැඩගැස්වීමේදී සහ ශක්තිමත් කිරීමේදී සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කළ ඓතිහාසික වාර්තා සහ කථා අඩංගු වේ.[1][2][3][4][5][6][7][8][9] මහාවංශයේ ගෞතම බුදුන් ශ්‍රී ලංකාවට කළ තුන් වරක් වැඩම කිරීම විස්තර කර ඇති අතර, එම අවස්ථාවන්හිදී උන්වහන්සේ දිවයිනට ආශිර්වාද කර, තම ඉගැන්වීම් මෙහි වසර 5000ක් පවතින බව දේශනා කර ඇත. සිංහලයන්ගේ (විජය කුමරු සහ උතුරු ඉන්දියාවෙන් පැමිණි ඔහුගේ අනුගාමිකයන්ගේ) මුතුන් මිත්තන් ආරක්ෂා කිරීමට බුදුන් වහන්සේ දෙවිවරුන්ට උපදෙස් දුන් බවත්, එමඟින් ඔවුන්ට ශ්‍රී ලංකාවේ බුද්ධාගම ස්ථාපිත කිරීමට සහ ප්‍රචාරය කිරීමට හැකි වන බවත් මෙමගින් ප්‍රකාශ කරයි.[10][11] මෙම ආශ්වාදජනක ආඛ්‍යාන, ශ්‍රී ලංකාව සිහදිප (සිංහලයන්ගේ දූපත) සහ ධම්මදීප (බුද්ධාගම ආරක්ෂා කිරීමට සහ ප්‍රචාරය කිරීමට තෝරාගත් දූපත) යන සිංහල බෞද්ධ විශ්වාසයට දායක වී ඇති අතර, එමඟින් ආගමික හා ජාතික අනන්‍යතාව පිළිබඳ ශක්තිමත් හැඟීමක් ඇති කර තිබේ.[12]
අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ දායකත්වය
[සංස්කරණය]අනගාරික ධර්මපාල යනු 19 වන සියවසේ බෞද්ධ පුනර්ජීවනයට සහ ක්‍රිස්තියානි මිෂනාරිවරුන්ගේ බලපෑමට ඒරෙහිව ඒවාට ගැලපෙන බෞද්ධ ආයතන සහ බෞද්ධ පාසල් නිර්මාණය කිරීමට සහ 20 වන සියවසේ නිදහස් ව්‍යාපාරයට මඟ පෑදූ ප්‍රමුඛ දායකයෙකු විය. ඔහු ප්‍රසිද්ධ කතාවකදී පළමු කරුණු තුන පැහැදිලි කළේය:
- මෙම දීප්තිමත්, සුන්දර දිවයින ආර්ය සිංහලයන් විසින් පාරාදීසයක් බවට පත් කරන ලද්දේ ම්ලේච්ඡ විනාශකාරීන් විසින් එහි විනාශය ගෙන ඒමට පෙරය. එහි ජනතාව අධර්මය දැන සිටියේ නැත... සතුන් මැරීම, සොරකම් කිරීම, ගණිකා වෘත්තිය, කාමමිථ්‍යාචාරය, බොරු කීම සහ බේබදුකම වැනි අශිෂ්ට පිළිවෙත් සඳහා ක්‍රිස්තියානි ධර්මය සහ බහුදේවවාදය වගකිව යුතුය... බ්‍රිතාන්‍ය පරිපාලකයින් විසින් හඳුන්වා දුන් දරුණු මිථ්‍යාදෘෂ්ටිකවාදයේ යක්ෂාවේශයෙන්, පුරාණ, ඓතිහාසික, පිරිපහදු කළ ජනතාව දැන් ක්‍රමයෙන් පරිහානියට පත්වෙමින් සිටිති.[13]
ඔහු සිංහල ජනතාවට නැගී සිටින ලෙස ඉල්ලා සිටියේය. මත්පැන් පානයට, ගව ඝාතනයට දැඩි ලෙස විරෝධය පළ කළ අතර නිර්මාංශිකත්වය ප්‍රවර්ධනය කළේය.[14]
සංවිධාන
[සංස්කරණය]දේශපාලන පක්ෂ
[සංස්කරණය]
අනෙකුත් පක්ෂ
[සංස්කරණය]- පිවිතුරු හෙළ උරුමය
- සිහල උරුමය
- සිංහල මහා සභාව (1936–1951)
- අපේ ජන බල පක්ෂය
වෙනත් සංවිධාන
[සංස්කරණය]| සලකුණ | ව්‍යාපාරයේ නම | දර්ශනය | ක්‍රියාත්මක බව | අනුප්‍රාප්තිකයා | සටහන් |
|---|---|---|---|---|---|
|
බොදු බල සේනා | ලිබරල් විරෝධී ජාතිකවාදය |
ක්‍රියාත්මක | නැත | ගලගොඩ අත්තේ ඥාණසාර හිමි විසින් මෙහෙයවන සංවිධානයකි |
|
දේශප්‍රේමී ජනතා ව්‍යාපාරය | මාක්ස්වාදය–ලෙනින්වාදය කොමියුනිස්ට්වාදය |
නැත (1989) | ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ | ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ සන්නද්ධ අංශය |
|
සිංහල රාවය | ලිබරල් විරෝධී | ක්‍රියාත්මක | නැත | බොදු බල සේනා සංවිධානය සමඟ සන්ධානගත වී ඇත. |
| සිංහල ජාතික බලවේගය | මූලධර්මවාදය | ක්‍රියාත්මක | කුඩා කණ්ඩායමකි | ||
| රාවණ බලය | රාවණවාදය | ක්‍රියාත්මක | ශ්‍රී ලංකාව තුළ ඉන්දියානු බලපෑමට විරුද්ධ වේ | ||
| ජාතික විමුක්ති පෙරමුණ | සංස්ථාවාදය | නැත (1957–1965) | සිහල උරුමය |
මුලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- ^ Gregg, Heather Selma (2014-01-01). The Path to Salvation: Religious Violence from the Crusades to Jihad. Potomac Books, Inc. p. 75. ISBN 9781612346601.
the Mahavamsa is a combination of myth, history, lineage, religion, and politics. It later became a tool for the creation of Sinhalese Buddhist nationalism and a document that determined the divine right of the Sinhalese to inhabit the island.
- ^ Zwier, Lawrence J. (1998-01-01). Sri Lanka: War-torn Island. Lerner Publications. ISBN 9780822535508.
The greatest importance of the Mahavamsa is not as history but as a symbol — and as a motivating force behind Sinhalese nationalism.
- ^ Grant, Patrick (2009-01-05). Buddhism and Ethnic Conflict in Sri Lanka. SUNY Press. p. 51. ISBN 9780791493670.
As Heinz Bechert says, the key to modern Sinhala national identity lies in the linking of religion and the people in Sri Lanka's ancient chronicle tradition. As we see, according to the Mahavamsa, Sinhalas are specially chosen by the Buddha and their political unity guarantees the survival of Buddhism in Sri Lanka, just as their political identity is guaranteed by their espousal of Buddhism.
- ^ DeVotta 2007, පිටු අංකය: 50.
- ^ Razak, Abdul; Imtiyaz, Mohamed (2010-03-09). "Politicization of Buddhism and Electoral Politics in Sri Lanka". Rochester, NY: Social Science Research Network: 36. SSRN 1567618.
The Sinhala-Buddhist worldview has been shaped and reshaped by the myths and the monkish chronicles such as the Mahavamsa, Culavamsa which underscore two crucial issues, the rightful heir of the state (Dhammadipa) and Sri Lanka as the repository of Buddhist message. Both these two issues have shaped the popular psyche and political discourses.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ^ Gier, Nicholas F. (2014-08-20). The Origins of Religious Violence: An Asian Perspective. Lexington Books. p. 47. ISBN 9780739192238.
Buddhist nationalism has its roots in the Dipavamsa, Mahavamsa, and Culavamsa, texts unique to Sinhalese Buddhism.
- ^ O'Grady, John; May, John D'Arcy; Schüttke-Scherle, Peter (2007-01-01). Ecumenics from the Rim: Explorations in Honour of John D'Arcy May. LIT Verlag Münster. p. 371. ISBN 9783825806378.
The ethnocentric character of Theravada Buddhism in Sri Lanka, which provides the ideological basis for the present Sinhala Buddhist nationalism, has its roots in the construction of the identity of the Sinhala people as one chosen to safeguard Buddhism. Chosenness here is part of a historical consciousness, mainly supported by post-canonical Pali literature - especially, the Mahavamsa - which, in one of its clauses, justifies killing for the sake of religion.
- ^ McGowan, William (2 August 2012). "Buddhists Behaving Badly". Foreign Affairs. සම්ප්‍රවේශය 2016-02-20.
Militant Buddhism there has its roots in an ancient narrative called the Mahavamsa (Great Chronicle), which was composed by monks in the sixth century.
- ^ Sailendra Nath Sen (1999). Ancient Indian History and Civilization. New Age International. p. 91. ISBN 978-81-224-1198-0.
- ^ Deegalle 2006, පිටු අංකය: 138.
- ^ Bartholomeusz 2005, පිටු අංකය: 142.
- ^ DeVotta 2007, පිටු අංකය: 6.
- ^ Guruge 1965:482
- ^ http://www.island.lk/index.php?page_cat=article-details&page=article-details&code_title=148072 [භින්න වූ සබැඳිය]
- ^ "Bodu Bala Sena (BBS or Buddhist Power Force)".
- ^ The Rough Guide to Sri Lanka. 2018.