සාරින්

සාරින්

Names
Pronunciation	/ˈsɑːrɪn/
Preferred IUPAC name Propan-2-yl methylphosphonofluoridate
වෙනත් නාම (RS)-O-Isopropyl methylphosphonofluoridate; IMPF; GB; 2-(Fluoro-methylphosphoryl)oxypropane; Phosphonofluoridic acid, P-methyl-, 1-methylethyl ester EA-1208 TL-1618
Identifiers
CAS number	107-44-8 Y
PubChem	7871
ChemSpider	7583 Y
UNII	B4XG72QGFM N
ChEBI	CHEBI:75701
SMILES	FP(=O)(OC(C)C)C
InChI	InChI=1/C4H10FO2P/c1-4(2)7-8(3,5)6/h4H,1-3H3   InChI=1/C4H10FO2P/c1-4(2)7-8(3,5)6/h4H,1-3H3
Properties
Molecular formula	C4H10FO2P
Molar mass	140.09 g mol−1
Appearance	Clear colourless liquid, brownish if impure
Odor	Odourless in pure form. Impure sarin can smell like mustard or burned rubber.
Density	1.0887 g/cm3 (25 °C) 1.102 g/cm3 (20 °C)
Melting point	-56 °C, 217 K, -69 °F
Boiling point	158 °C, 431 K, 316 °F
Solubility in water	Miscible
log P	0.30
Hazards
Occupational safety and health (OHS/OSH):
Main hazards	Extremely lethal cholinergic agent.
GHS labelling:
Pictograms
Signal word
Threshold limit value (TLV)	0.00003 mg/m3 (TWA), 0.0001 mg/m3 (STEL)
Lethal dose or concentration (LD, LC):
LD50 (median dose)	39 μg/kg (intravenous, rat)
NIOSH (US health exposure limits):
IDLH (Immediate danger)	0.1 mg/m3
Safety data sheet (SDS)	Lethal Nerve Agent Sarin (GB)
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).  N(what is this?)  (verify) Infobox references

සාරින්, හෝ GB යනු, [(CH₃)₂CHO]CH₃P(O)F යන සූත්‍රය සහිත, කාබනික පොස්පරස් සංයෝගයකි. අවර්ණ, ගඳක් රහිත ද්‍රවයක් වන එය, ස්නායු කාරකයක් ලෙසන් එහි ඇති අතිමහත් සඵලතාව නිසාම, රසායනික අවියක් ලෙසින් භාවිතා වෙයි.

ඉතිහාසය

ප්‍රබල කෘමිනාශකයන් නිපැයීමේ උත්සාහයක යෙදෙමින් සිටියදී ඊගේ ෆාර්බ්න්හී විද්‍යාඥයින් විසින් 1938දී ජර්මනියේ වුපාටාල්-එල්බෙයාෆෙල්ඩ්හිදී සාරින් සොයාගන්නා ලදි; එය, ජර්මනිය විසින් නිපැයූ G-ශ්‍රේණියේ ස්නායු කාරක සතර අතුරින් වඩාත්ම විෂ සහිත එක වෙයි. ටබූන් ස්නායු කාරකයට පසුව සොයාගැණුනු මෙම සංයෝගය, එහි සොයා ගත් තැනැත්තන් සතර දෙනාට ගරු කරනු වස් නම් කර ඇත: ෂ්රාඩර්, ඇස්බ්‍රොස්, රුයිඩිගර් සහ වැන් ඩ ලින්ඩර්.

අවියක් ලෙසින් භාවිතය

1939 වසරෙහි මැද භාගය වන විට, කාරකය සඳහා වන සූත්‍රය, ජර්මානු හමුදා අවි කාර්යාලයෙහි, රසායනික යුධ කටයුතු අංශය වෙත යොමු කරන ලද අතර, යුධ සමයෙහි භාවිතය සඳහා එය තොග නිෂ්පාදනය කළ යුතු බවට එම අංශය විසින් නියෝග නිකුත් කෙරිණී. නියාමක පිරියතයන් කිහිපයක් තැනුනු අතර, දෙවන ලෝක යුද්ධය කෙළවර වන විට, අධි-නිෂ්පාදන පහසුකමක් තැනෙමින් පැවතුණි (අවසන්ව නොතිබුණි). නාසි ජර්මනිය විසින් සිදු කල සම්පූර්ණ සාරින් නිෂ්පාදනය 500 කිග්‍රෑ සිට 10 ටොන් දක්වා වූ බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත. සාරින්, ටබූන් සහ සෝමාන් කාලතුවක්කු උණ්ඩ වලට ඇතුළත් කර තිබුණද, ජර්මනිය විසින්, මිත්‍ර හමුදා ඉලක්ක වෙතට කිසිවිටෙක, ස්නායු කාරක භාවිතා නොකිරිණි.

M134 සාරින් පොකුරු-බෝම්බ (1960 ගණන් වලදී) පෙන්වන, එ.ජ. හොනස්ට් ජෝන් මිසයිල අවිශීර්ෂයෙහි හරස්කඩක්

• 1950 ගණන් (මුල් භාගය): සම්මත රසායනික අවියක් ලෙසින්, නේටෝ සංවිධානය විසින් සාරින් තෝරා ගන්නා ලද අතර, එසෝසස සහ එක්සත් ජනපදය යන රටවල් දෙකම විසින්, හමුදාමය කටයුතු සඳහා සාරින් නිෂ්පාදනය කෙරිණි.
• 1953: ඩර්හැම් ප්‍රාන්තයෙහි, කොන්සට්හී, රාජකීය ගුවන් හමුදා ඉංජිනේරුවෙකු වූ, 20-වියැති රොනල්ඩ් මැඩිසන්, විල්ට්ෂයර්හී, පෝර්ටන් ඩවුන් රසායනික යුධඅවි පරික්ෂණ පහසුකමෙහිදී, සාරින් මානව පරික්ෂණයකදී මිය ගියේය. ඔහුගේ මරණයෙන් දින දහයකට පසුව, රහසේ මරණ පරික්ෂණයක් පවත්වා, මරණය "අත්වැරැද්දක්" නිසා වූ බවට තීන්දුවක් දෙන ලදි. 2004දී, මරණ පරික්ෂණය යළි-විවෘත කරන ලදුව, දින-64 ක මරණ පරික්ෂණ නඩු විභාගයකින් පසුව, ජූරිය තීරණය කළේ, "චිකිත්සීය-නොවන පරික්ෂණයකදී ස්නායු කාරකයක් යෙදීම" තුලින්, අනීතික ලෙසින් මැඩිසන් මරා දමා ඇති බවයි.

• 21 අගෝස්තු 2013: සිරියානු සිවිල් යුද්ධය අතරතුර, සිරියාවේ, රිෆ් ඩිමේෂ්කා පාලන ප්‍රදේශයේ, ගූටා ප්‍රදේශයේදී, 2013 අගෝස්තු 21 දිනදී, සාරින්, බවට සැක කෙරෙන ස්නායු කාරකයක් සහිතව රසායනික අවි භාවිතා වූ බවට දෝෂාරෝපණය කෙරෙයි. විපක්ෂ සහ වෛද්‍ය මූලාශ්‍ර විසින් මරණ සංඛ්‍යාව 322 සිට 1729 දක්වා බවට පැවසුණු අතර, ගොදුරුවූවන් කිසිවකු වෙත බාහිර තුවාල නොතිබුණු බව කියැවෙයි.

මේවාත් බලන්න

• Chlorosarin
• Ethylsarin
• Thiosarin
• ගල්ෆ් යුද්ධ සින්ඩ්‍රෝමය

භාහිර සබැඳි

• Material Safety දත්ත පත්‍රිකාව
• CIA memo: The Stability of Iraq's Chemical Weapons Stockpile
• CDC සාරින් පරිසිද්ධි පත්‍රිකාව
• CDC Sarin Emergency Response Card