"නව ගිවිසුම" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

Content deleted Content added

Inline

09:34, 20 ඔක්තෝබර් 2010 තෙක් සංශෝධනය

Part of a series of articles on ක්‍රිස්තියානි ආගම

කිතු දහමේ ඉතිහාසය Timeline of Christianity අපෝස්තුළුවරුන් Ecumenical councils Great Schism කුරුස යුද්ධ Reformation
ශුද්ධවූ ත්‍රීත්වය පියාණන් වහන්සේ පුත්‍රයාණන් වහන්සේ (ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ) ශුද්ධාත්මයානන් වහන්සේ
බයිබලය පැරණි ගිවිසුම නව ගිවිසුම Apocrypha සුවිශේෂ ප්‍රකාශන දස පණත් කන්ද උඩ දේශනාව නයිසියානු ඇදහිල්ල
දේව ධර්ම ශාස්ත්‍රය මිනිසාගේ වැටීම · Grace විමුක්තිය · Justification කිතු වන්දනාව Antichrist
ක්‍රිස්තියානි සභාව කතෝලික ධර්මය සාධාර්මික කිතු දහම ප්‍රොතෙස්තන්ත වාදය Christian denominations ක්‍රිස්තියානි ව්‍යාපාර ක්‍රිස්තියානි ධර්ම ප්‍රචාරය Christian ecumenism මෙම කොටුව: නරඹන්න සාකච්ඡාව සංස්කරණය

බයිබලයේ දෙවන කොටසයි. නව ගිවිසුම යනුවෙන්ද හදුන්වයි.
(ඊට පළමු වන කොට. හෙබ්රව් බයිබලයයි) පැරණි ගිවිසුම. මෙය ග්‍රික ගිවිසුම. ග්‍රික ශුද්ධ වු ලියවිලි යනුවෙන්ද හදුන්වයි. මෙය ග්‍රික ශුද්ද ලියවිලි ලෙස ද හැදින්වේ (මෙය ග්‍රික භාෂිාවෙන් පරිවර්තනය කරන ලදදකි) මෙහි මුල් ආකෘතිය ලියනු ලැබුවේ ක්‍රි.ව 45 පසු හා ක්‍රි.ව 1540 පෙර සිටි කතෘවරැන් වසිනි. (Koine Greek භාෂාවෙනි) එහි ග්‍රනථ 27 ක් සියවස් ගණනක් පුරාම ඒකරාශි කොට තනි ග්‍රන්ථයක් බවට පත් කෙරැණි. නව ගිවිසුමත නුතන බටහිර සංස්කෘතිය හැඩගැස්විමිට බොහෝ සෙයින් ඉවහ්ල් වේ. බහුතරයකගේ නිකායන් මෙම ග්‍රන්ථ 27 (ජේසුස් ක්‍රිස්තුගේ පුජක ධුරය සම්බ්න්ද කරගත් සිදුවිම්/කතාන්තර සතර, එනම් ශුබාරංචියයි) සමග එකග වේත. මෙහි සටහන් කර ඇති ග්‍රන්ිත නිශ්චිත පිළිවෙකට තිබි ය යුතුය කියා සැලකිල්ලට නොගැනේ. ජේසුස් වහන්ගේ Aramiaia යන භාෂාවෙන් කථා කලද නව ගිවිසුම ලියා තිබුනේ ග්‍රික භාෂාවෙනි. අලුත් ගිවිසුම - නිර්මාණය කළ දිනයන්

නිර්මාණය කල යුගය

සම්ප්‍රදායට අනුව, පාවුළුගේ ලියවිලි ශුද්ධ ව ලියවිල්ලේ පෙරමුණ ගත්තේය. එහි අවසානයට පත් වුයේ ‍ජෝහාන්ගේ ලියවිලිය. (Iraneus of Lyones) ඉරේනියස් පැවසු අන්දමට මතෙව හා මාක්ගේ ශුභාරංචි ලියවුනේ පේදරු පාවුළු රෝමායේ දේශනා කරන කාලයේය. ලුක් ශුබාරංචිය ද එම කාලයේම පසුව ලියවුනු බව ඔහු පැවසුවේය.

නව ගිවිසුමේ ඇති ශුද්ද ලියවිලි වල දිනගත කිරිම් සම්බ්නදයෙන් ‍ෙබාහෝ වියතුන් එකගත්වයට පළ කළහ. ඒ අනුව ශුභාරංචියේ මාක්ව 65 ට පෙර ද 75 ට පසු ද දින ලගත කරඇත. නව ගිවිසුමේ මුල් ග්‍රන්ථය වන්නේ පාවුළුගේ සන්දේශය වන පළ'සු තෙසලෝනිරැවන්ය. සංස්කෘතික ලේඛකයන් නොවුවන්ගේ සන්දේශ 70-150 ත් අතර දින ගත කෙරේ.

1830 දී ජර්මානු වියතුන් මෙම ග්‍රන්ත 3 වන සියවසටත් පසුව දිනගත කෙරරේ. නමුත් අලුත් ගිවිසුමේ පිටපත් හා අසම්පර්ණ කොටස් අවසාන වහයෙන දින ගත කිරිමට හේතු කොට ගෙන පුහ්ණ නැගේ. ඉට අමතරව අලුත් ගිවිසුමේ ග්‍රන්ථ 27 ක් 10 ක් ද coruinth සඵභභාවේ ලියවිලි මගින් උපුටා දක්වන අතර ඉන් 16 ක් ෆිලිප්පි සභාවේ ලිටයවිලි මගින් උපුටා දැක්වේ. ඒ අනුව අලුත් ගිවිසුමේ සමහර ග්‍රන්ථ පලමු දළ සදටන් වේ. ඉතිරි ග්‍රන්ත ඊට පසු කාලයේදි ‍මගින් සම්පුර්ණ වු බවට නිශ්චිත කළ හැක.

නව ගිවිසුම - ආධිපත්‍යය

විවිධ අවබෝදතා හා නිසි ආධිපත්‍යය වලින් වෙනස් වුවත් සියලුම ක්‍රිස්තියානුවන් නව ගිවිසුමට ගෞරවය දක්වති. නව ගිවිසුමේ ආධිපත්‍ය ආදහස් දේවානුභාවය මතයන් මත තිරණය වේ. යම් පුද්ගලයෙකු Bibricla innerancy පිළි ගන්නා තරමට. දෙවියන් වහන්සේගේ චරිතය පිලිබද එම කෙනොගේ දේවානුභාවය ඉමහත්ය. මෙම පදයන්හි අර්ථය පැහැදිලි කිරිමට අපහසු බැවින් මේවා අවුල්සහගත විය හැක. මෙහිදි පදයන් මෙලෙස තේරැම් ගත හැක.

Infallibility නොවරදින සුළු බව ධර්මය හා සම්බන්ධයෙන් බයිබලය ඒකාන්තයෙන්ම නිවැරදි විම Inerrancy කරැනු අවදාරණයන් බයිබලය Authoritativeness සදාචාරයෙන් ප්‍රශ්න කිරිමෙන්

ආචාර්ය පිටර් ස්ටෝ්නර ්වැනි ක්‍රිස්තියානු වියතුන් බයිබලයේ ඇති විෂ්තරාකත්මක බයිබලයේ දිවැසියාව දැක බයිබලයේ දේවානුභාවය සම්බන්ධව තර්ක කළහ. මෙලෙස තර්ක කතිරිමට හේතු වන්නේ බයිබලය Avthoritative බව පෙන්විමටයි. බටහිර දේශය හාස්කම් පිල්ිබද සාක්ෂි මෙයට විරැද්ධව උපයෝගි කරගනි. මෙම ාහ්සකම් විසිකන් සාධාරණය යැයි තර්ක කරැනු ලැබේ. හාස්කම් ගැන විශ්වාසයක් ානොමැති බටහිර ජනකාවය (David hume) ඩේවිඩ් හුම් ගේ තර්ක හෝ Deism ගේ තර්ක ඉදිරිපත් කරනු ලැබේ.

මෙම සියළුම මතයන්ගේ අදහස්. බයිබලයේ විවිධ ග්‍රන්ථ (ඉකතිහාසය. කාව්‍ය්‍ය) වලින් නිවැරදි ලෙස පහදා දේ.

@@ 1 පේළිය: / 1 පේළිය: @@
 {{කිතු දහම}}
-බයිබලයේ දෙවන කොටසයි. නව ගිවිසුම යනුවෙන්ද හදුන්වයි. <br>
+බයිබලයේ දෙවන කොටසයි. නව ගිවිසුම යනුවෙන්ද හදුන්වයි. <br />
 (ඊට පළමු වන කොට. හෙබ්රව් බයිබලයයි) පැරණි ගිවිසුම. මෙය ග්‍රික ගිවිසුම. ග්‍රික ශුද්ධ වු ලියවිලි යනුවෙන්ද හදුන්වයි. මෙය ග්‍රික ශුද්ද ලියවිලි ලෙස ද හැදින්වේ (මෙය ග්‍රික භාෂිාවෙන් පරිවර්තනය කරන ලදදකි) මෙහි මුල් ආකෘතිය ලියනු ලැබුවේ ක්‍රි.ව 45 පසු හා ක්‍රි.ව 1540 පෙර සිටි කතෘවරැන් වසිනි. (Koine Greek භාෂාවෙනි) එහි ග්‍රනථ 27 ක් සියවස් ගණනක් පුරාම ඒකරාශි කොට තනි ග්‍රන්ථයක් බවට පත් කෙරැණි. නව ගිවිසුමත නුතන බටහිර සංස්කෘතිය හැඩගැස්විමිට බොහෝ සෙයින් ඉවහ්ල් වේ. බහුතරයකගේ නිකායන් මෙම ග්‍රන්ථ 27 (ජේසුස් ක්‍රිස්තුගේ පුජක ධුරය සම්බ්න්ද කරගත් සිදුවිම්/කතාන්තර සතර, එනම් ශුබාරංචියයි) සමග එකග වේත. මෙහි සටහන් කර ඇති ග්‍රන්ිත නිශ්චිත පිළිවෙකට තිබි ය යුතුය කියා සැලකිල්ලට නොගැනේ. ජේසුස් වහන්ගේ Aramiaia යන භාෂාවෙන් කථා කලද නව ගිවිසුම ලියා තිබුනේ ග්‍රික භාෂාවෙනි.
 අලුත් ගිවිසුම - නිර්මාණය කළ දිනයන්
-== නිර්මාණය කල යුගය==
+== නිර්මාණය කල යුගය ==
-සම්ප්‍රදායට අනුව, පාවුළුගේ ලියවිලි ශුද්ධ ව ලියවිල්ලේ පෙරමුණ ගත්තේය. එහි අවසානයට පත් වුයේ ‍ජෝහාන්ගේ ලියවිලිය.  (Iraneus of Lyones)  ඉරේනියස් පැවසු අන්දමට මතෙව හා මාක්ගේ ශුභාරංචි ලියවුනේ පේදරු පාවුළු රෝමායේ දේශනා කරන කාලයේය. ලුක් ශුබාරංචිය ද එම කාලයේම පසුව ලියවුනු බව ඔහු පැවසුවේය.
+සම්ප්‍රදායට අනුව, පාවුළුගේ ලියවිලි ශුද්ධ ව ලියවිල්ලේ පෙරමුණ ගත්තේය. එහි අවසානයට පත් වුයේ ‍ජෝහාන්ගේ ලියවිලිය. (Iraneus of Lyones) ඉරේනියස් පැවසු අන්දමට මතෙව හා මාක්ගේ ශුභාරංචි ලියවුනේ පේදරු පාවුළු රෝමායේ දේශනා කරන කාලයේය. ලුක් ශුබාරංචිය ද එම කාලයේම පසුව ලියවුනු බව ඔහු පැවසුවේය.
 නව ගිවිසුමේ ඇති ශුද්ද ලියවිලි වල දිනගත කිරිම් සම්බ්නදයෙන් ‍ෙබාහෝ වියතුන් එකගත්වයට පළ කළහ. ඒ අනුව ශුභාරංචියේ මාක්ව 65 ට පෙර ද 75 ට පසු ද දින ලගත කරඇත. නව ගිවිසුමේ මුල් ග්‍රන්ථය වන්නේ පාවුළුගේ සන්දේශය වන පළ'සු තෙසලෝනිරැවන්ය. සංස්කෘතික ලේඛකයන් නොවුවන්ගේ සන්දේශ 70-150 ත් අතර දින ගත කෙරේ.
@@ 12 පේළිය: / 12 පේළිය: @@
 දී ජර්මානු වියතුන් මෙම ග්‍රන්ත 3 වන සියවසටත් පසුව දිනගත කෙරරේ. නමුත් අලුත් ගිවිසුමේ පිටපත් හා අසම්පර්ණ කොටස් අවසාන වහයෙන දින ගත කිරිමට හේතු කොට ගෙන පුහ්ණ නැගේ. ඉට අමතරව අලුත් ගිවිසුමේ ග්‍රන්ථ 27 ක් 10 ක් ද coruinth සඵභභාවේ ලියවිලි මගින් උපුටා දක්වන අතර ඉන් 16 ක් ෆිලිප්පි සභාවේ ලිටයවිලි මගින් උපුටා දැක්වේ. ඒ අනුව අලුත් ගිවිසුමේ සමහර ග්‍රන්ථ පලමු දළ සදටන් වේ. ඉතිරි ග්‍රන්ත ඊට පසු කාලයේදි ‍මගින් සම්පුර්ණ වු බවට නිශ්චිත කළ හැක.
-==නව ගිවිසුම - ආධිපත්‍යය==
+== නව ගිවිසුම - ආධිපත්‍යය ==
-විවිධ අවබෝදතා හා නිසි ආධිපත්‍යය වලින් වෙනස් වුවත් සියලුම ක්‍රිස්තියානුවන් නව ගිවිසුමට ගෞරවය දක්වති. නව ගිවිසුමේ ආධිපත්‍ය ආදහස් දේවානුභාවය මතයන් මත තිරණය වේ. යම් පුද්ගලයෙකු Bibricla innerancy  පිළි ගන්නා තරමට. දෙවියන් වහන්සේගේ චරිතය පිලිබද එම කෙනොගේ දේවානුභාවය ඉමහත්ය. මෙම පදයන්හි අර්ථය පැහැදිලි කිරිමට අපහසු බැවින් මේවා අවුල්සහගත විය හැක. මෙහිදි පදයන් මෙලෙස තේරැම් ගත හැක.
+විවිධ අවබෝදතා හා නිසි ආධිපත්‍යය වලින් වෙනස් වුවත් සියලුම ක්‍රිස්තියානුවන් නව ගිවිසුමට ගෞරවය දක්වති. නව ගිවිසුමේ ආධිපත්‍ය ආදහස් දේවානුභාවය මතයන් මත තිරණය වේ. යම් පුද්ගලයෙකු Bibricla innerancy පිළි ගන්නා තරමට. දෙවියන් වහන්සේගේ චරිතය පිලිබද එම කෙනොගේ දේවානුභාවය ඉමහත්ය. මෙම පදයන්හි අර්ථය පැහැදිලි කිරිමට අපහසු බැවින් මේවා අවුල්සහගත විය හැක. මෙහිදි පදයන් මෙලෙස තේරැම් ගත හැක.
 Infallibility නොවරදින සුළු බව ධර්මය හා සම්බන්ධයෙන් බයිබලය ඒකාන්තයෙන්ම නිවැරදි විම
@@ 21 පේළිය: / 21 පේළිය: @@
 Authoritativeness සදාචාරයෙන් ප්‍රශ්න කිරිමෙන්
-ආචාර්ය පිටර් ස්ටෝ්නර ්වැනි ක්‍රිස්තියානු වියතුන් බයිබලයේ ඇති විෂ්තරාකත්මක බයිබලයේ දිවැසියාව දැක බයිබලයේ දේවානුභාවය සම්බන්ධව තර්ක කළහ. මෙලෙස තර්ක කතිරිමට හේතු වන්නේ බයිබලය  Avthoritative බව පෙන්විමටයි. බටහිර දේශය හාස්කම් පිල්ිබද සාක්ෂි මෙයට විරැද්ධව උපයෝගි කරගනි. මෙම ාහ්සකම් විසිකන් සාධාරණය යැයි තර්ක කරැනු ලැබේ. හාස්කම් ගැන විශ්වාසයක් ානොමැති බටහිර ජනකාවය  (David hume) ඩේවිඩ් හුම් ගේ තර්ක හෝ  Deism ගේ තර්ක ඉදිරිපත් කරනු ලැබේ.
+ආචාර්ය පිටර් ස්ටෝ්නර ්වැනි ක්‍රිස්තියානු වියතුන් බයිබලයේ ඇති විෂ්තරාකත්මක බයිබලයේ දිවැසියාව දැක බයිබලයේ දේවානුභාවය සම්බන්ධව තර්ක කළහ. මෙලෙස තර්ක කතිරිමට හේතු වන්නේ බයිබලය Avthoritative බව පෙන්විමටයි. බටහිර දේශය හාස්කම් පිල්ිබද සාක්ෂි මෙයට විරැද්ධව උපයෝගි කරගනි. මෙම ාහ්සකම් විසිකන් සාධාරණය යැයි තර්ක කරැනු ලැබේ. හාස්කම් ගැන විශ්වාසයක් ානොමැති බටහිර ජනකාවය (David hume) ඩේවිඩ් හුම් ගේ තර්ක හෝ Deism ගේ තර්ක ඉදිරිපත් කරනු ලැබේ.
 මෙම සියළුම මතයන්ගේ අදහස්. බයිබලයේ විවිධ ග්‍රන්ථ (ඉකතිහාසය. කාව්‍ය්‍ය) වලින් නිවැරදි ලෙස පහදා දේ.
+[[ප්‍රවර්ගය:ශුද්ධවූ බයිබලය]]
+[[ප්‍රවර්ගය:කිතු දහම]]
-[[Category:ශුද්ධවූ බයිබලය]]
-[[Category:කිතු දහම]]
 [[ang:Nīƿu Ȝecȳðnes]]
 [[ar:عهد جديد]]
-[[arc:ܕܝܐܬܝܩܝ ܚܕܬܐ]]
+[[arc:ܕܝܬܝܩܝ ܚܕܬܐ]]
 [[arz:العهد الجديد]]
 [[ast:Nuevu Testamentu]]