බුගන්විල් කලාපය, පැපුවා නවගිනියාව
.svg)
බුගන්විල්, නිල වශයෙන් බුගන්විල් හි ස්වයං පාලන කලාපය [1] පැපුවා නවගිනියාවේ ස්වයං පාලන කලාපයකි . විශාලතම දූපත බුගන්විල් දූපත වන අතර, එම කලාපයට බුකා දූපත සහ පිටත දූපත් සහ අතොළු ගණනාවක් ද ඇතුළත් වේ. තාවකාලික අගනුවර බුකා දූපතේ බුකා ය.
2011 දී, මෙම කලාපයේ ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 250,000 කි. බුගන්විල් හි ප්රධාන භාෂාව ටොක් පිසින් වන අතර, විවිධ ඔස්ට්රෝනියානු සහ ඔස්ට්රෝනියානු නොවන භාෂා ද කතා කෙරේ. මෙම කලාපයට පොලිනීසියානු භාෂා කතා කරන පොලිනීසියානු බාහිර ප්රදේශ කිහිපයක් ඇතුළත් වේ. භූගෝලීය වශයෙන්, බුගන්විල් සහ බුකා දූපත් සොලමන් දූපත් දූපත් සමූහයේ කොටසක් වන නමුත් ඒවා දේශපාලනිකව ස්වාධීන රට වන සොලමන් දූපත් වලින් වෙන්ව ඇත. ඓතිහාසික වශයෙන්, බුගන්විල් සහ බුකා, දැන් සොලමන් දූපත් රටේ කොටසක් වන චොයිසුල්, සැන්ටා ඉසබෙල්, ෂෝර්ට්ලන්ඩ්ස් සහ ඔන්ටොං ජාවා දූපත් සමඟ එක්ව ජර්මානු සොලමන් දූපත් ආරක්ෂක ප්රදේශය පිහිටුවා ගත් අතර, භූගෝලීය ප්රදේශය පසුව උතුරු සොලමන් දූපත් ලෙස හැඳින්වේ.
අවම වශයෙන් වසර 29,000 ක් තිස්සේ බුගන්විල් හි මිනිසුන් වාසය කර ඇත. යටත් විජිත සමයේදී, මෙම කලාපය විවිධ කාල පරිච්ඡේද සඳහා ජර්මානුවන්, ඕස්ට්රේලියානුවන්, ජපන් ජාතිකයන් සහ ඇමරිකානුවන් විසින් අත්පත් කරගෙන පරිපාලනය කරන ලදී. මෙම කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ 1768 දී එයට ළඟා වූ ප්රංශ අද්මිරාල් ලුවී ඇන්ටොයින් ඩි බුගන්විල් [2] විසිනි.
බුගන්විල් බෙදුම්වාදය 1960 ගණන්වල ආරම්භ වූ අතර, 1975 දී පැපුවා නිව්ගිනියාව නිදහස ලැබීමට ටික කලකට පෙර උතුරු සොලමන් ජනරජය ප්රකාශයට පත් කරන ලදී; එය ඊළඟ වසරේ පැපුවා නිව්ගිනියාවට යටත් විය. පන්ගුන පතල සම්බන්ධයෙන් ඇති වූ ගැටුම බුගන්විල් සිවිල් යුද්ධයට (1988–1998) ප්රධාන හේතුව වූ අතර එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස 20,000 ක් දක්වා පිරිසක් මිය ගියහ. සාම ගිවිසුමක් හේතුවෙන් බුගන්විල් ස්වයං පාලන රජය නිර්මාණය විය.
2019 අගභාගයේදී, පැපුවා නිව්ගිනියාව තුළ අඛණ්ඩ ස්වයං පාලනයක් වෙනුවට නිදහස සඳහා ඡන්දය දුන් 98% ක් සමඟ බැඳීමක් නොමැති ස්වාධීන ජනමත විචාරණයක් පවත්වන ලදී. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස, පැපුවා නිව්ගිනියා රජය විසින් අනුමත කිරීම බලාපොරොත්තුවෙන්, 2025 සහ 2027 අතර කාලය තුළ කලාපීය බලධාරීන් ස්වාධීන වීමට අදහස් කරයි. අනුමත කළහොත්, අගනුවර බුකා සිට අරවා හි පෙර ස්ථානයට ගෙන යා හැකිය. [3] [4] [5] 2025 මාර්තු මාසයේදී, බුගන්විල් නිදහස් නායකයින්ගේ උපදේශන සංසදය 2027 සැප්තැම්බර් 1 නිදහසේ දිනය ලෙස නිර්දේශ කළේය. [6]
යොමු කිරීම්
[සංස්කරණය]- ^ "The Constitution of the Autonomous Region of Bougainville" (PDF). abg.gov.pg/key-documents. Autonomous Bougainville Government. p. 28, S41.
- ^ Dunmore, John (2005-03-01). Storms and Dreams: Louis de Bougainville: Soldier, Navigator, Statesmen (ඉංග්රීසි බසින්). Exisle Publishing. ISBN 978-1-77559-236-5.
- ^ "Bougainville sets 2027 deadline for independence from Papua New Guinea". France 24 (ඉංග්රීසි බසින්). 2021-07-06. සම්ප්රවේශය 2021-07-07.
- ^ "PNG, B'ville agree on latter's independence". Post Courier (ඇමෙරිකානු ඉංග්රීසි බසින්). 2021-07-07. සම්ප්රවේශය 2021-07-07.
- ^ Mckenna, Kylie; Ariku, Emelda (19 November 2021). "Bougainville independence: recalling promises of international help". The Interpreter. 18 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්රවේශය 3 December 2021.
- ^ Waide, Scott (12 March 2025). "Bougainville Leaders Forum recommends September 2027 for independence". Radio New Zealand. සම්ප්රවේශය 15 March 2025.